حافظ ناظری
سحر آزاد: «چگونه یک موسیقیدان ایرانی توانست اشعار فارسی کهن را به صدر جدول آمریکا ببرد؟» این پرسشی است که تلویزیون سی‌ان‌ان (CNN) در گفت‌وگویی با حافظ ناظری و نگاهی به آلبوم «ناگفته» به آن پرداخته است. جدیدترین اثر حافظ ناظری با نام «ناگفته» از ۲۳اسفند از سوی شرکت سونی در تمام جهان منتشر شد و به فاصله یک‌ماه از انتشار، توانست در صدر فروش موسیقی کلاسیک جهان بایستد. ناظری این اثر را در ایران با نام «بُعد یازدهم» انتشار داد چراکه به گفته خودش، بخش ناگفته فرهنگ و هنر ما در این آلبوم برای مردم کشورهای دیگر معرفی شده و از آنجاکه این بخش از فرهنگ و هنر برای ایرانیان مشخص‌تر است، در داخل کشور «بُعد یازدهم» نام گرفت.
آلبوم «ناگفته» اولین بخش از «سمفونی رومی» است که ناظری از سال ۲۰۰۹ مشغول تکمیل آن بوده است. برای اولین بار در تاریخ خاورمیانه است که شرکت سونی در بخش کلاسیک خود اثری مستقل از یک آهنگساز خاورمیانه‌ای تولید کرده. به غیر از شهرام ناظری، شوالیه آواز ایران که پسرش را در این آلبوم همراهی کرده است، دیپاک چوپرا، فیلسوف هندی نیز که از سوی مجله تایم به عنوان یکی از صد قهرمان و الگوی قرن انتخاب شده، در این اثر مشارکت داشته است. چوپرا قبلا با آلبوم «هدیه عشق» اشعار مولانا را به زبان انگلیسی و فارسی آهنگسازی و اجرا کرده است و در کنار او خواننده‌های مطرح غربی همخوانی کرده‌اند. همچنین می‌توان به حضور دیگرنوازنده‌های موسیقی که تاکنون نامزد یا دارنده جایزه‌های معتبر موسیقی همچون «گرمی» شده‌اند همچون ذاکر حسین نوازنده طبلا، گلن ولز نوازنده سازهای کوبه‌ای، مت‌هایموویتز نوازنده ویولنسل و پاول نیوبائر نوازنده ویولادر این اثر اشاره کرد. شاید به‌دلیل انتشار آلبومی از سوی شرکت سونی برای یک هنرمند اهل خاورمیانه که برای اولین‌بار روی می‌داد و کسب رتبه نخست جدول فروش موسیقی‌های کلاسیک، سی‌ان‌ان در تازه‌ترین گزارش خود در بخش خاورمیانه که ۱۷جولای، (۲۶تیر) پخش شد، به سراغ حافظ ناظری رفته و در مورد آلبوم تازه‌اش صحبت کرده است. گزارشگر سی‌ان‌ان، گزارش خود را چنین آغاز کرد: «یک موسیقیدان کلاسیک مشهور که شاید در مورد او کمتر شنیده باشید، یک هنرمند ایرانی است که اشعار جلال‌الدین رومی را برای جهانیان آورده.»
در ادامه این گزارش آمده است: «حافظ ناظری در ۱۹سالگی برای تحصیل در رشته موسیقی به نیویورک آمد و می‌دانست که می‌خواهد یک کار بزرگ انجام دهد. حالا بعد از گذشت بیش از یک‌دهه، آهنگساز جوان ایرانی موسیقی کلاسیک با آلبومی از ۳۸موسیقیدان برنده جایزه گرمی، بر بالای جدول فروش ایستاده است.»
در ادامه این گزارش گفت‌وگویی با ناظری انجام می‌شود و او در مورد دلایل ترک ایران می‌گوید: «من ایران را به این امید ترک کردم که روزی موسیقی بسازم که با تمام جهان ارتباط برقرار کند و وجوه فرهنگ و تاریخ من را نشان دهد. من با آرزوی تلفیق دو فرهنگ غربی و شرقی و ساخت یک اثر جدید به نیویورک آمدم. من یاد گرفتم که باید تمرین زیادی انجام دهم و یک چیز متفاوت ارایه دهم.» سی‌ان‌ان سپس این اقدام ناظری را راه مناسبی برای رسیدن او به اهدافش دانسته و درصدر قرار گرفتن این آلبوم در جدول فروش آلبوم‌ها را دلیل این ادعا بیان می‌کند. در ادامه هم ناظری این موفقیت را متعلق به همه مردم ایران می‌داند: «اول‌شدن به این معناست که جهان به موسیقی شما گوش می‌کند. اول شدن برای من متحیرکننده است اما احساس می‌کنم که من تنها نیستم و چنین موفقیتی فقط برای من نیست بلکه برای ایران است.» در ادامه این گزارش به شرایط رشد ناظری اشاره شده و آمده است که او در ایران بزرگ شده و شانس کافی را داشته است تا بخشی از خانواده‌ای با ریشه‌های قوی موسیقی باشد. ناظری نیز در مورد تاثیر این شرایط بر خودش می‌گوید: «من این موقعیت را داشتم در خانواده‌ای رشد کنم که به‌گونه‌ای مرکز همه انواع موسیقی‌های بزرگ، شاعران و فیلسوفان باشد. آلات موسیقی سرگرمی من بودند.» سی‌ان‌ان همچنین نگاهی به شهرام ناظری، پدر حافظ ناظری دارد و در شرح او می‌گوید: «شهرام ناظری که در این آلبوم با پسرش اجرا داشته است، یکی از خوانندگان مشهور و پرطرفدار موسیقی کلاسیک ایران است.»
حافظ ناظری نیز در مورد نقش پدرش در زندگی خود چنین عنوان می‌کند: «لحن صدا و شیوه خواندن پدرم بی‌نظیر است. او بسیاری از قواعد موسیقی کلاسیک ایرانی را شکست و ۴۰سال قبل سبک خود را با تلفیق شعر رومی در موسیقی کلاسیک ایرانی خلق کرد.»
در ادامه گزارش به مولانا، شاعر شناخته‌شده ایرانی که آثارش به زبان‌های مختلفی ترجمه شده، اشاره شده و آمده است که بیشتر اشعار او در مورد عشق بوده‌اند. پس از آن با بیان اینکه این عشق برای حافظ ناظری و پدرش موقعیت کافی در بیان موسیقی ایجاد کرده است، بار دیگر به سراغ ناظری می‌رود تا در مورد موسیقی صحبت کند: «فکر می‌کنم موسیقی صدایی خدایی و صدای جهان برای من است. موسیقی قدرت نفوذ در قلب‌ها را دارد به شرط اینکه به‌درستی شنیده شود. اگر موسیقی را حس کنید، عاشق آن خواهید شد و مهم نیست شما از چه پیشینه، منطقه یا آیینی می‌آیید. یکی از اهداف نهایی من این است که مطمئن شوم روزی رومی به اندازه شکسپیر شناخته شود.» او در توضیح علاقه خود به مولانا می‌افزاید: «مولانا متحیرکننده است و می‌تواند نور و روشنایی را به زندگی ما بیاورد. او شناختی از خودمان و اینکه چرا به این جهان آمده‌ایم، ایجاد می‌کند و با انرژی زیادی که اشعارش تولید می‌کند می‌تواند به انسان‌ها کمک کند تا به جای نفرت، هرج‌ومرج و خونریزی، با عشق زندگی کنند.» این آهنگساز جوان در بخش دیگری از این گزارش می‌گوید که قصد دارد با موسیقی انقلابی ایجاد کند و موسیقی قدرت بیشتر در مقایسه با کلمات برای برقراری ارتباط دارد. او سخنان خود را با اشاره به نیروی عشق پایان می‌برد: «نیروی قدرتمندی در جهان وجود دارد و آن نیروی عشق و موسیقی است. می‌خواهم این عشق، ندای درونی همه انسان‌ها در این زمانه مدرن باشد.»
دیدگاهتان را بنویسید