قطعه “نغمه نی داوود” با صدای سبحان مهدی پور به یاد احمد ابراهیمی منتشر شد.
این قطعه آوازی با عنوان “نغمه نی داوود” با غزلی از فروغی بسطامی و مطلع “کنون که صاحب م‍‍ژگان شوخ و چشم سیاهی” به یاد زنده یاد احمد ابراهیمی و همراهی مرتضی صنایعی نوازنده اجرا و به این استاد به نام موسیقی ایران تقدیم شده است.
با این خواننده که به یاد استادش احمد ابراهیمی قطعه ای را به اجرا در آورده است در مورد شیوه آموزشی زنده یاد استاد احمد ابراهیمی گفت و گویی انجام دادیم که از نظرتان می گذرد:
کمی درباره نوع شیوه آموزشی استاد احمد ابراهیمی توضیح دهید؟
کلاس درس استاد ابراهیمی واقعاً کلاس عشق بود و با توجه به اینکه شاگرد استادانی چون ادیب خوانساری و بنان بوده اند همیشه تحت تاثیر این استادان قرار داشتند و جمله بندی های آوازی احمد ابراهیمی که بسیار اشعار آوازی را با آرامش و زیبا می خواندند و روی تک تک کلمه ها تاکید داشتند و شخصیت هر کلمه را به درستی به گوش شنونده می رساندند. همچنین تبحر احمد ابراهیمی بیشتر بر روی ضربی خوانی و تصانیف قدیمی بود که خیلی از آنها را از حفظ می خواند. آثار و شیوه های فراوانی از قدما در ذهن او ضبط و ثبت شده بود که البته برخی از آنها را به ما شاگردان آموختند و برخی از گوشه های مستقلی که در هر آواز و دستگاهی موجود است را به ما آموزش دادند که من با توجه به اینکه سال ها ردیف موسیقی را کار کردم نشنیده بودم، به عنوان مثال در آواز اصفهان گوشه دلاویز که بر وزن رباعی یا در آواز راست و پنجگاه گوشه مویه که با شعر نماز شام غریبان چو گریه آغازم ، به مویه ای غریبانه قصه پردازم از حضرت حافظ و … است که احمد ابراهیمی از استادانی چون محجوبی و صبا و … فرا گرفته بودند و همیشه می گفتند برخی از این گوشه ها را مثلاً استاد صبا وقتی به شاگردی درس می دادند من هم آنجا به ذهن می سپردم و یاد می گرفتم.
با توجه به اینکه شما قبل از اینکه خدمت استاد ابراهیمی بروید موسیقی و ردیف را چند دوره فرا گرفته بودید چه ویژگی هایی در استاد ابراهیمی بود که شما در کلاس ها شرکت کردید؟
من فکر می کنم درست شاگردی کردن هنری است که در هر کسی وجود ندارد و من بارها گفتم ما اگر نتوانیم خوب شاگردی کنیم و فرا بگیریم نمی توانیم اثر خوبی به جامعه ارائه دهیم یعنی شکل صحیح آن را نمی دانیم و وضع فعلی آواز ما پیش می آید که تئاتر بازی کردن بر روی صحنه شده است. استاد ابراهیمی که تحصیلات عالیه ادبیات را داشته و با بزرگان ادبیات حشر و نشر داشته است مردی درویش مسلک بود که هیچ ادعائی در علم آواز و ادبیات نداشت. بگذارید خاطره ای از ایشان در ذهن من مانده است کلاس زنده یاد احمد ابراهیمی ساعت ۵ ، ۵:۳۰ شروع می شد و روزی گوشه چکاوک همایون را با مطلع طهارت ار نه به خون جگر کند عاشق ، به قول مفتی عشقش درست نیست نماز درس می داد و تحریر بسیار زیبایی را هم به پایان اضافه کردند و من که هفته بعد کلاس داشتم یک ساعتی زودتر رفتم که به من گفتند درس هفته قبل را بخوان، من در آن زمان ۲۶ سالم بود و آن آواز را با قدرت بسیار بالا و تحریر خواندم که بعد از اتمام آواز استاد غزلی از حافظ را برام تفال زد و فرمودند این بیت را معنی کنید “من از آندم که وضو ساختم از چشمه عشق ، چهار تکبیر زدم یکسره بر هر چه که هست” و من نتوانستم خوب چهار تکبیر را معنی کنم. استاد با لبخند مهربان و پدرانه ای فرمودند پسرم آواز فقط تحریر زدن و چهچه های آنچنانی نیست شناخت عروض و معانی ادبی در درجه اول و بسیار فراتر از خود آواز است و این درس تاکنون در ذهن من مانده و این نگاه زیبا شناسانه احمد ابراهیمی به موسیقی و ادبیات من را جذب کلاس ایشان و شخصیت ارزنده شان کرده است.
چیزی که در کلاس های کنونی آواز و ساز ما نیست؟
واقعاً جای خالی چنین کلاس ها و استادان تکرار ناپذیر احساس می شود، همچنین کلاس ساعت خاصی نداشت و ۲ یا ۳ ساعت ساعت سر کلاس بودیم و مانند امروز نبود که اول شهریه و هزینه های بالا را به منشی دفتر پرداخت کنیم و بعد یک گوشه درس بگیریم. کلاس استاد احمد ابراهیمی بدین صورت نبود. هنر جویانی بودند که ماه ها شهریه شان به تاخیر می افتاد جهت انتراکت کلاس میوه و چای و شیرینی پذیرایی می کردند و همسرشان زنی فداکار و مهربان بودند که خدا حفظشان کند زیرا ایشان پر از خاطرات گذشته از ادیب و محجوبی و خالقی و … هستند و اگر سر ظهر به منزلشان می رفتید حتماً اصرار می کردند ناهار باشید می فرمودند منزل درویش گرسنه بودن روا نیست.
سخن پایانی ؟
به طور کلی موسیقی و هنر یک جوشش درونی است تا در درون شخصی نباشد نمی شود کاری کرد و باید درونی باشد که به کمک اساتیدی مانند زنده یاد احمد ابراهیمی بارور می شود در نتیجه امروزه جای خالی استادان تکرار ناپذیر احساس می شود.. متاسفانه برخی از عزیزانی که در حال ارائه این هنر فاخر هستند و صدای رسا و زیبایی هم دارند آن طور که باید شاگردی نزد استادان به حق نکرده اند و هم اکنون به آموزش و ارائه این هنر یگانه می پردازند و نمونه اش ارائه بسیار ضعیف آثار امروزی است. خدا رفتگان را بیامرزد و استادانی همچون کریم صالح عظیمی ، علی اصغر شاه زیدی را حفظ کند که به حق زحمات فراوانی را جهت آموزش و پرورش هنر جویان آواز این آب و خاک کشیده اند قدر آنها را بدانیم و در حفظ این میراث فرهنگی بکوشیم.این دیگ ز خامی است که در جوش و خروش است، چون پخته شدو لذت دم دید خموش است!
در ادامه می توانید قطعه “نغمه نی داوود” را با صدای سبحان مهدی‌پور با اجازه صاحب اثر از اینجا دانلود کنید.
دیدگاهتان را بنویسید