آهنگساز و نوازنده عود می‌گوید متأسفانه امروزه شاهد انتشار آلبوم‌هایی هستیم که از نظر آهنگسازی و مضامین اشعار در سطح پایینی قرار دارند.
مجید ناظم پور با بهره‌گیری از محضر اساتید بنام موسیقی، بیش از ۳۰ سال است که در سه حوزه نوازندگی و آهنگسازی، ساز سازی و پژوهش، نقش به سزایی در معرفی و تکامل ساز عود داشته است. محصول این تلاش‌ها و پژوهش‌ها به ابداع شیوه‌ای در نوازندگی عود انجامید که هم ازنظر تکنیک و نوع آوری موردتوجه جامعه جهانی است و هم حافظ اصالت‌های موسیقی ایرانی است. او کنسرت‌های بسیاری در ایران و سایر کشورهای جهان داشته است. از آلبوم‌های منتشرشده او می‌توان به “راز ساحل”، “کنسرت بربط”، “فلسفه”، “آلبوم‌های بررسی تاریخچه عود” و … اشاره کرد. وی مؤسس اولین مرکز آموزش تخصصی عود به نام “خانه عود ایران” است. وضعیت موسیقی امروز را از زبان این پژوهشگر بشنوید.
به‌عنوان یک نوازنده وضعیت موسیقى روز را چطور می‌بینید؟
می‌توانم بگویم اوضاع موسیقی در حال حاضر در کشورمان در بدترین شکل ممکن خود قرار دارد. این امر دلایل متعددی دارد. یکی این است که تکلیف انواع موسیقی مشخص نیست. وقتی از موسیقی پاپ به‌عنوان موسیقی عامه‌پسند یاد می‌کنیم باید در سطح کیفی مطلوبی باشد. موسیقی پاپ هم تعریف خاص خود را دارد، اما متأسفانه امروزه شاهد انتشار آلبوم‌هایی هستیم که از نظر آهنگسازی و مضامین اشعار در سطح پایینی قرار دارند. مهم‌ترین نکته در یک اثر موسیقیایی به عقیده عوام، خواننده است. امروزه با دستگاه‌هایی که روی صدا کار می‌کند هرکسی با رعایت روابط و هزینه کردن، می‌تواند خواننده مشهوری شود. به‌عنوان یک پژوهشگر موسیقی بیشتر صداهایی که از خوانندگان پاپ می‌شنوم، صداهایی بازسازی‌شده و با سطح کیفی بسیار پایین هستند.
موسیقی سنتی در چه وضعیتی قرار دارد؟
در حوزه موسیقی سنتی نیز مشکلات بسیار زیادی داریم. روزبه‌روز توجه مردم به موسیقی فاخر و جدی کم‌تر می‌شود و این موضوع بر فروش آلبوم‌های این موسیقی‌دانان تأثیرگذار است. متأسفانه وضعیت انتشار آلبوم بسیار بد است و صرفه مادی ندارد که کسی بخواهد آلبوم منتشر کند.
علت را چه می‌دانید؟
با عدم وجود قانون کپی‌رایت ما هیچ‌گونه حمایتی پس از تولید نداریم. به‌راحتی آثارمان از طریق اینترنت در اختیار قرار می‌گیرد و دانلود رایگان می‌کنند. حقوق هنرمندان رعایت نمی‌شود و در نظر نمی‌گیرند بسیاری از راه هنرشان امرارمعاش می‌کنند. منطقی است که این روزها تولید آلبوم جدی با ضرر همراه خواهد بود.
فکر می‌کنید چه چاره‌ای باید اندیشید؟
صداوسیما در معرفی موسیقی فاخر می‌تواند نقش بسیار مؤثری داشته باشد. اما متأسفانه این سازمان سلیقه موسیقیایی مردم را بسیار پایین آورده است. با پخش کردن صدا و آثاری که بیشتر آن‌ها از خوانندگان سطح پایین هستند، گوش مردم را به این نوع موسیقی عادت داده است. امیدوار هستیم به این اوضاع سامان داده شود و خانه موسیقی قدمی در این زمینه بردارد. صراحت من به‌حساب دلسوزی برای موسیقی است.
چرا ساز عود آن‌طور که باید موردتوجه قرار نمی‌گیرد؟
اوضاع نسبت به گذشته بهتر شده است و جوانان به این ساز نیز روی آورده‌اند. علت کم بودن توجه به عود این است که سی صدسال در ایران فراموش‌شده بود. بخش زیادی از آن ازدست‌رفته است و شناخت خوبی نسبت به آن وجود ندارد. مدرسان زیادی درزمینهٔ آموزش این ساز وجود ندارند. با احترام به تمام استادان، هرکسی تجربه شخصی خود را به‌جای شیوه بین‌المللی آموزش این ساز به هنرجویانش آموخته است. درست است که عود یک ساز با خاستگاه ایرانی است ولی این روزها سازی جهانی محسوب می‌شود، شیوه نوازندگی بین‌المللی دارد و ما می‌توانیم آن را برای موسیقی ایرانی ترجمه کنیم. یکی دیگر از علل کم‌توجهی به این ساز بالا بودن قیمت آن است.
چرا بیشتر مردم عود را به‌عنوان یک ساز عربی می‌شناسند؟
زمانی که این ساز در ایران فراموش‌شده بود، در کشورهای عربی و ترکیه به‌خوبی به آن پرداخته‌شده است و مشتاقان و نوازندگان بسیار زیادی دارد. این موضوع تا جایی بوده است که بسیاری گمان کردند این ساز، سازی عربی است.
شما به‌عنوان یک موسیقی‌دان چرا فعالیت‌هایتان روی ساز عود نسبت به تار و سه‌تار بیشتر است؟
به‌طور تقریبی با تمام سازها آشنایی دارم. در ضمن سال‌ها تار و سه‌تار نواخته‌ام. اما به جرات و خالی از تعصب می‌توانم بگویم آن صدای جادویی و فیلسوفانه را تنها همین ساز دارد. این ساز زبان علم فلسفه است و همیشه موردتوجه فلاسفه بوده است.
دیدگاهتان را بنویسید