از سوی انتشارات «ماهور»

طرح جلد آلبوم سترون

موسیقی ایرانیان – حمیده موسوی: آلبوم موسیقی «ستروَن» تازه ترین اثر بابک بوبان، از سوی مؤسسهء فرهنگی-هنری «ماهور» روانهء بازار موسیقی کشور شد.

به گزارش خبرنگار «موسیقی ایرانیان»، این اثر به عنوان اولین اثر موسیقی ایرانی برای نوجوانان در قالب یک قطعهء ۴۵ دقیقه ای و در ۹ تراک، با شعر «سترون» مهدی اخوان ثالث و با نوازندگی سنتورِ بابک بوبان و همچنین روایت گروه راویان بر اساس الگوهایی از بخشی گری به اجرا در آمده است.

بابک بوبان، آهنگساز، نوازندهء سنتور و دیوان، مترجم و پژوهشگر زبان شناسی و موسیقی در معرفی مختصری از این اثر می گوید: «در میان آثار تولید شدهء موسیقایی تا به امروز بسیار شنیده ایم که موسیقی یا برای کودکان ساخته می شود و یا برای بزرگسالان. در این میان اما حلقه ای مفقوده و معلق میان این دو گروه وجود دارد که همانا «نوجوانی» است. شاید در این سال ها این طیف سنی در زمینهء تولیدات موسیقایی کمتر دریافته شده و یا توجه چندانی به گرایش ها و انتخاب های او در این عرصه برای تأمین و تغذیهء علاقه اش نشده باشد. با توجه به اینکه در سنین حساس ۱۳ الی۱۸ سال، فرد نه آنچنان به موسیقی کودک علاقه ای دارد و نه چندان با موسیقی بزرگسالان ارتباط برقرار می کند، در این اثر تلاش را بر این نهادیم که با پارامترهای مشخصی از موسیقی و روایت، پلی ایجاد کرده و ذائقهء موسیقایی او را به فراخور محدودهء سنی اش رشد داده و شکوفا سازیم. البته لازم به ذکر است که این اشارات بدان معنا نیست که قطعهء سترون در فضایی آزمایشگاهی ساخته و پرداخته شده است، خاصّه اینکه فکر اولیهء آن باز می گردد به چندین سال پیش از انتشار و چه بسا با این تفکر نیز خلق نشده باشد؛ لیکن در طول سال های اخیر بر اساس دریافت ها و پرداخت های بنده در نتیجهء مطالعه دربارهء نوجوانان و تدقیق در تقسیم بندی های غیر منصفانه ای که در انتشار آلبوم های موسیقی صرفاٌ برای دو محدودهء سنی کودک و بزرگسال صورت می گیرد، فضا و چارچوب نهایی آلبوم سترون چنین مسیری را طی نموده و با این ویژگی به انتشار رسیده است.»

در بخشی از یادداشت بابک بوبان بر دفترچهء آلبوم «سترون» آمده است که: «سترون داستانی است که با موسیقی روایت می شود. سنتور و آواز گفتگوهای داستان را می آفرینند و راویان، صحنه ها را روایت می کنند. سترون جمع عناصر متباین؛ همنشینی عناصر متفاوت، متقابل، غیر همجنس، دور و نزدیک و مانند این است. الگوی قصه گویی توسط موسیقیدان-راوی الگویی قدیمی است اما اینجا با پرداختی امروزی و نو صورت گرفته. موضوع شعر کهن است اما ارائه اش نو. سنتور ساز محلی نیست؛ ساز شهر است. به علاوه، سنتورِ سترون حتی سنتور متعارف هم نیست. مایه های سترون از گوشه های ردیف-دستگاهی است اما قطعات ضربی وامدار قطعات موسیقی محلی. پیش درآمد و چهارمضراب و رِنگی در کار نیست.آوازها هم، علیرغم پیروی از شکل ملودیک و ریتمیک گوشه های ردیف موسیقی دستگاهی، دارای رگه های برجسته و فراوانی از حالت ها، فاصله ها و لحن های آوازهای محلی هستند. به سخن دیگر، سترون جمع همنیشنی عناصری است که شاید در جایی دیگر، نه اصلا کنار هم می نشینند و نه ابداً اینگونه…»

شایان ذکر است که آلبوم موسیقی «سترون» با نواختنِ بوبان بر سنتور ۸ خرک ۳ سیم و با روایت آوازی، در قالب بخشی خوانی و با سیر در گوشه گوشه و نقطه نقطه از فرهنگ موسیقایی مختلف کشور خلق و ارائه شده است که راویان آن آزاده شمعی، یگانه صالحی و حمید رسولی هستند.

بابک بوبان متولد ۱۳۵۰ در تهران؛ فارغ التحصیل از سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان، کارشناس زبان و ادبیات انگلیسی از دانشگاه تهران و کارشناس ارشد زبانشناسی از دانشگاه علامه طباطبایی است. پایان‌نامه‌ء کارشناسی ارشدش بررسی نقش موسیقی آوازی در آموزش شعر فارسی بوده که با نظارت و مشاوره‌ء دکتر علی‌محمد حق‌شناس صورت پذیرفته است. از اردیبهشت ۱۳۶۰ به فراگیری سنتور نزد استاد فرامرز پایور پرداخت و در جشنواره‌های موسیقی فجر در سال‌های ۱۳۷۳ و ۱۳۷۴ مقام اول سنتور را کسب کرد. در بهار ۱۳۸۴ با تکیه بر دانش و تجربه‌ء تعلیم ‌وتربیت و موسیقی و با همراهی نگار بوبان انجمن دوستداران موسیقی را تشکیل داد. او تاکنون اجراهای متعددی از آثار خود را به صحنه برده است که از آن میان می توان یاد نیما در تالار رودکی به همراه ارکستر زهی تذرو با سرپرستی و تنظیم سرور زره‌گر و اجرای موسیقی آوازی و سازی با شعر نو به همراهی نگار بوبان را نام برد. با ساز دیوان نیز قطعات آوازی خود با شعرهای نیما را به صحنه برده است. بخش غالب ساخته‌های وی را موسیقی آوازی با شعر نو از نیما، شاملو و اخوان ثالث، موسیقیِ سازیِ بداهه و موسیقی برای کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند. جدیدترین اجرایش سترون نام دارد که برای سنتور هشت‌خرکِ سه‌سیم، آواز و گروه راویان با شعر اخوان ثالث ساخته شده که آلبوم این اجرا به تازگی و با جزئیات فوق الذکر منتشر شده است. چندی است که به بررسی کوک و ساختمان سنتور برای بهبود مشکلات آن و ارتقاءِ امکانات این ساز مشغول بوده و سنتور هشت‌خرکِ سه‌سیم حاصل اخیر این فعالیت است. فیلم‌های کنسرت برای کودکان و نوجوانان از لئونارد برنستاین را ترجمه و گویندگی کرده؛ همچنین صاحب چندین مقاله و ترجمه در نشریات و مجلات تخصصی موسیقی است.