اجرای زنان برای زنان

موسیقی ایرانیان – ماهور معبود: سوسن سپهری مدرس و خواننده موسیقی ایرانی است که سال هاست در عرصه آموزش آواز فعال بوده و در هنرستان موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم فعالیت های زیادی داشته است. این مدرس قصد دارد دوم و سوم شهریور یعنی شنبه و یکشنبه هفته آینده با گروه موسیقی مهرنوا کنسرتی را در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه ببرد.

با او درباره کنسرت های ویژه خانم ها و فعالیت های خوانندگان زن به گفت و گو نشستبم و او در این گفت و گو از مسئولان درخواست کرد تا فضا را برای فعالیت زنان موفق عرصه موسیقی فراهم کنند تا این هنرمندان بتوانند به شکل مستمر کنسرت هایی را برای مخاطبانشان برگزار کنند. او خطاب به مسئولان می گوید: ما همه فرامین دین و قوانین شرع و عرف را رعایت می کنیم، پس مسئولان هم با ما همکاری بیشتری داشته باشند و فضا را باز کنند تا بتوانیم با فراغ بال بیشتری به اجراهای صحنه ای برای خانم ها بپردازیم. چون اجراهای ما اجرای زنان برای زنان است و این موضوع را نه دین و شرع و نه سیاست جامعه و عرف رد نمی کند و کاملا قانونی و شرعی است.

*************

حق با شماست من سال هاست مشغول تدریس هستم و کمتر به فکر اجرا افتاده بودم. اما حالا در ۵۴ سالگی تصمیم گرفته ام آنچه را که طی این سال ها درس داده ام روی صحنه اجرا کنم.

بله. من از کودکی آواز خوانده ام. از ۱۸ سالگی هم بطور جدی آموزش دیده ام و حالا می توانم بگویم روش های تلفیق شعر و موسیقی را به خوبی می شناسم.

بله. کاملا موافقم. قدیم تر ها استادان آواز هم روی این موضوع تاکید بسیار زیادی داشتند. موسیقی ایرانی و شعر فارسی در هم تنیده شده اند و اگر کسی بخواهد خواننده موفقی باشد باید این مرحله را بخوبی طی کند.

راستش خودم هم فکر می کنم باید زودتر این کار را انجام می دادم، چون به نظر خودم و کسانی که صدایم را شنیده اند می توانم موسیقی مکتب اصفهان را به خوبی اجرا کنم و باید خیلی زودتر تصمیم به اجرا می گرفتم و صدایم را که معتقدم شبیه هیچ صدای دیگری نست به گوش همه می رساندم.

یک بار یک خانم خبرنگار از من خواست مشکلات موسیقی زنان در ایران را بگویم. من هم پاسخ او را با یک بیت شعر دادم:

خبر ما برسانید به مرغان چمن

که هم آواز شما در قفسی افتاده است!

من معتقدم خداوند زیبایی را آفریده تا دیده و شنیده شود، صدای زیبا هم باید شنیده شود حال وقتی شرع و قانون ما برای اجرای زنان شرایط خاصی را دارد ما خود را مقید به رعایت آن می دانیم و در همین چارچوب تعریف شده به اجرای آثارمان می پردازیم.

ببینید باز هم تاکید می کنم وقتی شرع، قانون و حتی سیاست جامعه ما برای اجرای خانم ها شرایط ویژه ای قائل است و می گوید که زنان فقط برای زنان اجرا کنند، ما به این مسئله پایبند هستیم. چون خودمان هم پایبندی های دینی داریم. من آواز می خوانم اما بسیار به خواندن قرآن علاقه مندم. حتی دوره های تفسیر قرآن را هم گذرانده ام و نماز می خوانم و روزه می گیرم.

وقتی فقها می گویند باید مواردی رعایت شود ما اطاعت می کنیم. چون من فقیه نیستم که بخواهم درباره این موضوع چون و چرا بیاورم. هر کس می تواند درباره کار و تخصص خودش حرف بزند من می توانم درباره آواز حرف بزنم و فقیه هم درباره شرع و مسائل فقهی جامعه.

همه را گفتم که برسم به یک نکته! ما همه فرامین دین و قوانین شرع و عرف را رعایت می کنیم، پس مسئولان هم با ما همکاری بیشتری داشته باشند و فضا را باز کنند تا بتوانیم با فراغ بال بیشتری به اجراهای صحنه ای برای خانم ها بپردازیم.

ببینید نمی توان چیزی را از هستی حذف کرد. هر چه خدا آفریده باید باشد. وقتی صدای زنان خواننده حذف شود یک جای کار موسیقی خواهد لنگید. شما یک بلبل یا قناری را در قفس هم بیندازید می خواند، زنان خواننده هم در قفس که باشند صدایشان را دارند و کنج خانه شان برای دل خودشان و دوستانشان می خوانند، اما از همه مسئولان می خواهم اجازه کار در فضای خودمان را به ما بدهند، اجراهای ما اجرای زنان برای زنان است و این موضوع را نه دین و شرع و نه سیاست جامعه و عرف رد نمی کند و کاملا قانونی و شرعی است.

وقتی از مسئولان درخواست می کنم که به اجازه خواندن بدهند، از آنها خواسته ام که به ما اجازه بدهند حرف بزنیم. حرف زدن یک هنرمند هم که برایش خلق آثارش است و من هم برای بودن و حرف زدن نیاز دارم که آواز بخوانم.

گروه موسیقی مهرنوا که من خواننده آن هستم روزهای ۲ و ۳ شهریور در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه می رود و درآمد این کنسرت هم به موسسه خیریه فیروزنیا تقدیم خواهد شد.

اجراهای ما در این کنسرت در دو بخش خواهد بود؛ بخش اول موسیقی ایرانی است که برخی ساخته های زنده یاد همایون خرم از جمله «اشک من هویدا شد» و «راز دل» اجرا می شود. در بخش دوم هم اجرای موسیقی پاپ خواهیم داشت.

نه خدا را شکر مشکل خاصی وجود نداشت و با کمی رفت و آمد معمول توانستیم مجوزها را بگیریم. در کل طی دوران تدریسم هیچ وقت بی مهری ندیدم امیدوارم در عرصه اجرا هم اوضاع به گونه ای شود که هیچ خانم خواننده ای استرس گرفتن مجوز را نداشته باشد و به راحتی بتواند کار کند.