«غرور خاص خراسانی» این واژه‌ای است که سال‌ها پیش «فریدون مشیری» برای «محمدرضا شجریان» به کار برد. حالا بزرگِ خراسان قرار است در کنارِ اخوان و فردوسی آرام بگیرد. او انس و الفتی بسیار با «اخوان» داشت و بسیاری از اشعارش را اجرا کرد از «قاصدک» و «زمستان است» و «فریاد».
قاصدک
«قاصدک» آخرین همکاری «محمدرضا شجریان» و «پرویز مشکاتیان» بر اساس شعری به همین نام از «مهدی اخوان ثالث» است.
این اثر با محوریت اشعار سعدی و اخوان است که در آغاز دهه‌ی ۷۰ در کنسرت های اروپا اجرا شد؛ اما مجوز انتشار رسمی آن در ایران داده نشد. به همین دلیل سال‌ها با کیفتی پایین میان علاقه مندان موسیقی ایرانی دست به دست شد؛ اما سرانجام در سال ۱۳۹۴ در خارج از ایران به انتشار درآمد که شامل دو اجرای پاریس و گوتنبرگ است. از اجرای گوتنبرگ نسخه‌ای تا پیش از این‌جایی موجود نبود. در این اثر که آخرین همکاری مشترک شجریان و مشکاتیان بود، همایون شجریان تمبک می‌زند.
پس از فوت زودهنگام پرویز مشکاتیان با صدای همایون شجریان این تصنیف بارها و بارها در میان عموم مردم شنیده شد: «انتظار خبری نیست مرا/ نه ز یاری نه ز دیار و دیاری، باری/ برو آنجا که بود چشمی و گوشی با کس/ برو آنجا که تو را منتظرند…»
زمستان است…
«زمستان است» دیگر اثرِ خسروی آواز ایران با شعرِ «اخوان» است. در این حسین علیزاده (تار)، کیهان کلهر(کمانچه) و همایون شجریان (تمبک) نواخته‌اند. «زمستان است» در سال ۱۳۷۹ به صورت زنده در کالیفرنیا، اجرا و ضبط شد و یک سال بعد از آن به ایران آمد.
این آلبوم، در مقام داد و بیداد اجرا شده که از طرح‌ها و ابداعات حسین علیزاده است. شجریان در مصاحبه‌ای درباره‌ی این اثر گفته است: «من زمستان است را در سال‌هایی خواندم که زمستان بود و واقعا کسی سلام آدم را پاسخ نمی‌گفت. مردم در یک ناامیدی و سردی فرو رفته بودند. من زمستان است را به آواز خواندم و واقعا وقتی شروع کردم به خواندن مرا با خودش می‌برد و این رسم خوبی است که اگر ما می خواهیم شعرنو بخوانیم حالت دکلمه را بیشتر رعایت کنیم و از چهچهه بپرهیزیم چرا که با غزل متفاوت است.»
او در این اثر می‌‌خواند: «مسیحای جوانمرد من/ ای ترسای پیر پیرهن چرکین/ هوا بس ناجوانمردانه سرد است آی/ دمت گرم و سرت خوش باد/ سلامم را تو پاسخ گوی در بگشای…»
خانه ام آتش گرفته‌است، آتشی جانسوز…
پس از کنسرت زمستان است در دانشگاه کالیفرنیا، همکاری «محمدرضا شجریان» با علیزاده و کلهر ادامه پیدا کرد و دی ماه ۸۲ پس از زلزله دلخراش بم در ایران نیز روی صحنه رفتند. این کنسرت گلچینی از مجموعه اجراهای پیشین گروه در خارج از کشور بود که با عناوین «بی تو به سر نمی شود» و «فریاد» منتشر شده بود. تصنیف فریاد با شعری از اخوان ثالث با آهنگسازی محمدرضا شجریان تصویر درخشانی از بلای خانمان سوز زمین لرزه داشت.
دیدگاهتان را بنویسید