جشنواره آیینه دار
محمدرضا درویشی در آخرین روز از بخش اجرایی دومین فستیوال موسیقی نواحی و آیینی آینه دار، به افول رفتن موسیقی نواحی را امری حقیقی دانست و گفت: ما در این جشنواره ته دیگه را کف دیگ زده‌ایم.
به گزارش خبرنگار «موسیقی ایرانیان» و به گزارش روابط عمومی دومین فستیوال موسیقی نواحی و آیینی «آینه‌دار»، بخش اول سومین روز از فستیوال آینه دار به سخنرانی محمد رضا درویشی دبیرعلمی این جشنواره با موضوع بررسی موسیقی نواحی جنوب ایران اختصاص داشت.
در این سخنرانی درویشی با اشاره به اینکه غرب زدگی شناخت غرب نیست بلکه نشناختن غرب است و حذف شدن در مختصاتی است که جهات آن بر فرد و جامعه پوشیده نیست، گفت: موسیقی سنتی و چندگانگی فرهنگی که نتیجه‌اش از خودبیگانگی فرهنگی و قرار گرفتن در یک فضای تعلیق فرهنگی است که یک جامعه تلفیقی را پدید می‌آورد و حاصلش گیجی فلسفی و نداشتن جایگاه فکری است.
وی افزود: موسیقی در روستاهای ما دیر یا زود دچار این عارضه خواهند شد و پس از گذشت دو دهه می‌بینیم که این موسیقی دیگر نمی‌تواند به راحتی روی پای خود بایستد که البته این مسئله دلایل مختلفی هم دارد که از دست رفتن آدم هایی که سال‌ها و شاید قرن‌ها حقیقتی را از نسلی به نسل دیگر منتقل کردند از این جمله است. در واقع این وجودها از بین می‌روند و با هیچ سرمایه ای نمی‌توان جلوی آن را گرفت.
درویشی همچنین گفت: این یک تقدیر تاریخی است که فقط مختص ایران هم نیست. این وجودها وقتی بشکنند، دیگر قابل وصله و پینه نخواهند بود. این وجودها به ازل وصل است. وقتی هم که ارتباط در این جهان پر از شلوغی و کشمکش قطع شد، دیگر قابل ساختن نیست.
این پژوهشگر موسیقی نواحی بیان داشت: اگر ۲۰ سال پیش با حمایت دولت‌ها تمهیداتی انجام می‌شد این شکستگی چند سال عقب می‌افتاد. مثلاً با تشکیل مکتب‌خانه‌ها یا برگزاری فستیوال‌ها البته در صورت زنده بودن استادان بزرگ. این اتفاق باید زمانی می‌افتاد که نفس‌ها هنوز گرم بود و این در حالی است که در سال گذشته ۱۵ هنرمند نواحی از بین ما رفتند که هیچ جایگزینی ندارند.
درویشی با بیان اینکه حضور تکنولوژی در روستاها باعث تغییر زیبایی شناسی شده است، گفت: فقط ظرف یک سال ۳ شخصیت کلیدی دوتارنوازی تربت جام از بین ما رفتند که هیچ جایگزینی ندارند. دیگر دوران به وجود آمدن چنین شخصیت‌های سپری شده است. این افراد در مناطق زندگی خود هم غریب هستند. زیرا زیبایی‌شناسی مردم مناطق هم تغییر کرده است. حاج قربان می‌گفت ما در شهر خودمان غریبیم اما در پاریس به واسطه حضور در فستیوال‌ها ما را می‌شناسند.
وی افزود: یک زمانی میان مردم معرفت شنیداری وجود داشت، بنابرین اثر هم تولید می‌شد. حالا مردم سریال و ماهواره می‌بیینند. دیگر کسی حوصله ندارد، ۵ شب داستان کوراغلو و اصلی و کرم بشنود. حتی داستان‌های عاشیقی هم از بین رفته وفقط آهنگ شاد می‌خوانند. شاید فقط ۳ ماما زار یا بابا زار واقعی مانده باشد. اما ۳ جین تقلبی در بندرعباس وجود دارد. یعنی از ماهیت و ذات خود دور شده‌اند. یک عده زرنگ پیدا شده‌اند که شو می‌دهند و مردم هم خوششان می‌آید.
درویشی با بیان اینکه هضم موسیقی جدی سخت است، گفت: شرایط امروز طوری شده که ساز میرزاحسینقلی پیچیده به نظر می‌رسد. موسیقی جدی به درد جامعه جدی می‌خورد. موسیقی مناطق ایران هم جدی است. آن چیزی هم که در این جشنواره می‌بینید ما کفگیر را به ته دیگ زده‌ایم و تنها وظیفه ما ثبت و ضبط این فرهنگ نجیب است.
در ادامه این گارگاه آموزشی حاضران سؤالات و دیدگاه‌های خود را درباره‌ی موسیقی نواحی ایران مطرح کردند و با محمدرضا درویشی به بحث نشستند.
*جالی خالی غلام مارگیری در جشنواره آینه دار
سانس دوم فستیوال موسیقی نواحی آینه دار به اجرای گروه زنده‌یاد خلیفه غلام مارگیری اختصاص داشت که با اجرای فرزند و نوه‌های این هنرمند درگذشته همراه بود.
علی مغازه‌ایای (دبیر هنری جشنواره) پیش از اجرای این گروه گفت: قرار بود، خلیفه غلام مارگیری اجرای مفصلی در این جشنواره داشته باشد اما متاسفانه ۱۰ روز پیش از دنیا رفتند. ما هم تصمیم گرفتیم که برای مراسم خاکسپاری به میناب برویم. وقتی به آنجا رفتم، به پسر خلیفه گفتم که ما خیلی به اجرای خلیفه امیدوار بودیم و خیلی‌ها در تهران منتظر ایشان بودند. پسرشان هم به من گفت که او هم خیلی برای حضور دراین جشنواره خوشحال بود بنابراین فرزند او قبول کرد که به جای پدرش برنامه را اجرا کند.
بعد از توضیحات علی مغازه ای، فرزندان این هنرمند به روی صحنه آمدند و آیین «ذکر حلقه» و آیین زار را اجرا کردند. اجرای مراسم زار بندرلنگه و مراسم زار قشم بخش دیگری از این برنامه بود که با استقبال از سوی مخاطبان همراه شد.
بخش سوم سومین روز از این فستیوال به اجراهای منتخبی از موسیقی هرمزگان، بوشهر و خوزستان اختصاص داشت.
در اجراهای سومین روز از فستیوال آینه دار مهمانانی چون رایزن فرهنگی سفارت ایتالیا، دکتر ساسان فاطمی و محمد موسوی (مدیر انتشارات ماهور) و حمید اسفندیاری حضور داشتند.
دومین فستیوال موسیقی نواحی و آیینی آینه دار امشب با تقدیر از استادان موسیقی نواحی در تالار وحدت به کار خود پایان می‌دهد.
دیدگاهتان را بنویسید