سال ۱۳۹۸ را می‌توان یکی از سالهای پرفراز و نشیب در حوزه‌های مختلف به حساب آورد. سیل، زلزله، تشدید تحریم‌های اقتصادی، درگیری‌های منطقه‌ای، شهادت سردار سپهبد قاسم سلیمانی و شیوع کرونا برخی از اتفاقاتی هستند که در سال گذشته رخ داده‌اند. در لابه‌لای اتفاقات بزرگ سیاسی و اجتماعی، هرازگاهی نیز مرگ هنرمندی رقم خورده است. طی این سال در سینما، تئاتر و موسیقی چندین هنرمند دار فانی را وداع گفتند.
بسیاری از هنرمندان درگذشته عرصه موسیقی طی یک سال گذشته افرادی بودند که در زمینه موسیقی منطقه خود فعالیت داشته و برخی نیز از تاثیرگذاران موسیقی مقامی محسوب می‌شوند.
بهنام صفوی
علت فوت: بیماری سرطان
بهنام صفوی (خواننده موسیقی پاپ) که در دوران حیاتش یکی از بی‌حاشیه‌ترین هنرمندان بود، سال ۸۵ با تولید و انتشار آهنگ «تمنا»به مردم و مخاطبان موسیقی پاپ معرفی شد و نامش بر سر زبان‌ها افتاد. پس از این اتفاق، سه سال بعد او نخستین آلبوم خود با نام «عشق من باش» را روانه بازار کرد و پس از آن به تولید آلبوم‌های «آرامش»، «فوق العاده» و «معجزه» پرداخت و آثارش مورد توجه علاقمندان قرار گرفت.
بهنام صفوی، از سال ۱۳۹۲ دچار ضایعهٔ مغزی شد و با پیشرفت بیماری‌اش در صبح ۲۹ تیرماه ۱۳۹۴ مجبور به عمل جراحی شد. او پس از عمل، آلبوم جدیدش را «معجزه» نامیده بود. بیماری صفوی در سال ۱۳۹۶ صفوی تشدید شد و این‌بار برای درمان به آلمان سفر کرد و توسط پروفسور سمیعی تحت عمل جراحی دوباره قرار گرفت و پس از آن به ایران بازگشت. او در نهایت روز دوشنبه بیست و سوم اردیبهشت ماه دارفانی را وداع گفت و چند روز بعد با حضور هوادارانش و برخی از مسئولان در شاهین شهر اصفهان به خاک سپرده شد.
عاشیق یوسف اوهانس
علت فوت: کهولت سن و بیماری
عاشق یوسف اوهانس یکی از از هنرمندان خطه آذربایجان بود. در سال ۱۳۰۶ در روستای «دیزج تکه» زاده شد. او فرزند عاشیق یعقوب زاده بود در خانواده ای هنرمند رشد یافته بود.
عاشیق یوسف اوهانس از نژاد آشوری و مسیحی بود و و در زمینه‌های نعت‌خوانی، حمدخوانی و مناقب‌خوانی تبحر داشت. او که چهره‌ای فراملی به حساب می‌آمد، طی دوران حیاتش چند بار مورد تجلیل قرار گرفت.
عاشیق یوسف اوهانس، بیست و یکم اردیبهشت ماه سال گذشته در سن ۹۲ سالگی دارفانی را وداع گفت.
اسحاق انور
علت فوت: علت فوت عنوان نشده است. او را چند روز پس از مرگ در منزل شخصی‌اش یافتند.
اسحاق انور یکی از هنرمندان عرصه موسیقی است که در زمینه سرایش شعر آهنگسازی و تنظیم فعالیت می‌کرد. او علاوه بر تربیت شاگردان متعدد در سالهای آخر عمر آثار قابل توجهی ارائه کرد که اپرای مولوی یکی از آنهاست.
اسحاق انور طی سالهای فعالیتش با خوانندگان و موسیقی‌دانانی چون همایون شجریان، عبدالحسین مختاباد، کارن همایونفر، بهزاد عبدی و رضا صادقی همکاری کرده بود. او زاده یکم اردیبهشت همان سال ۱۳۵۱ بود و ششم تیرماه سال گذشته در سن ۴۷ سالگی دارفانی را وداع گفت.
عاشیق حیدر محمودی
علت فوت: کهولت سن
زنده‌یاد حیدر محمودی اهل همدان بود و او را یکی از موثرترین هنرمندان عرصه هنر عاشیقی در ایران می‌دانند. او زاده‌ی روستای نوآباد از توابع شهرستان کبودرآهنگ واقع در استان همدان بود و هفتمین نسل از سلسله یک خانواده عاشیق پرور به حساب می‌آمد. پدرش عاشیق مولا به مدت نیم قرن در عرصه موسیقی فعالیت کرد و پدربزرگش عاشق حسین نام داشت. عاشیق محمود انصاری جد او بود.
عاشق محمودی هنر عاشیقی را از هجده‌سالگی آغاز و نزدیک به ۷۵ سال چون ستونی استوار هنر عاشیقی را در استان همدان و نواحی مرکزی ایران زنده و پویا نگه داشت. حیدر محمودی نه‌تنها در محیط عاشیقی قم-ساوه-همدان بلکه در سراسر ایران هنرمندی استثنایی به شمار می‌رفت. او ضمن تسلط به ۳۶ داستان عاشیقی و کلیه مقام‌های عاشیقی همدان، از منظر متانت و ادب یک الگوی کامل برای هنرمندان منطقه به شمار می‌رفت. عاشیق حیدر محمودی در نهایت سوم تیرماه سال گذشته در سن ۷۵ سالگی دار فانی را وداع گفت.
آی محمد یوسفی
علت فوت: کهولت سن
آی محمد یوسفی (نوازنده دوتار ابریشمی) بنا به روایتی متولد سال ۱۳۳۲ است و این در حالی است که او معتقد بود زمان صدور شناسنامه ده ساله بوده است. او شاگرد روانشاد قلی بخش یگانه بود. این هنرمند پیشکسوت را یکی از بهترین راویان هنر منظومه خوانی و شاهدخوانی می‌دانند.
زنده‌یاد آی محمد یوسفی اواخر تابستان سال گذشته در سن ۹۶ سالگی رخت از جهان بربست.
برات اصلاحی
برات اصلاحی یکی از موسیقیدانان و نوازندگان متبحر سرنا تربت جام است. او طی سالهای حیاتش در کشورهایی چون یونان، آلمان، دانمارک، ترکیه و چند کشور دیگر به اجرای برنامه پرداخته بود.
برخی از کارشناسان و متخصصان موسیقی نواحی، پس از مرحوم غلامعلی نی نواز، زنده یاد برات اصلاحی را یکی از نوازندگان چیره دست سرنا می‌دانند. او که مدتها به بیماری شدید ریوی مبتلا بود، عاقبت صبح روز دوشنبه اول مهرماه دارفانی را وداع گفت.
محمد گرجی
علت فوت: بیماری سرطان
زنده‌یاد محمد گرجی یکی از موسیقیدانان پیشکسوت موسیقی سنتی کردی بود. او اهل سنندج و زاده سال ۱۳۴۴ بود و در خانواده‌ای هنرمند پرورش یافته بود. محمد گرجی از سال ۱۳۵۴ به نواختن سازهای ضربی روی آورد و پس از آن خوانندگی را تجربه کرد. این هنرمند طی سالهای فعالیتش ۱۵ ترانه مناسبتی (مناجات) و بیش از ۱۰ اثر هنری تولید کرده است.
زنده‌یاد محمد گرجی که از بیماری سرطان رنج می‌برد، روز دوشنبه ۲۰ آبان ماه از دنیا رفت.
حسین دهلوی
علت فوت: کهولت سن، آلزایمر و سالها تحمل بیماری
حسین دهلوی یکی از تاثیرگذاران موسیقی ایرانی به حساب می‌آید. او در سال ۱۳۰۶ در تهران به دنیا آمد و موسیقی را از پنج سالگی نزد پدرش، معزالدین دهلوی که از شاگردان علی اکبر شهنازی بود، آغاز کرد و در ۹ سالگی با تشویق مادرش به ساز ویولن علاقه‌مند شد. دهلوی در محضر ابوالحسن صبا به یادگیری ویلون پرداخت و در هنرستان عالی موسیقی نزد حسین ناصحی و هایمو تویبر آهنگسازی را فراگرفت. «باله بیژن و منیژه» و «سبکبال» از مشهورترین آثار حسین دهلوی هستند.
دهلوی علاوه بر ساخت و تنظیم آثار متعدد و رهبری ارکستر آثاری را نیز در زمینه موسیقی به رشته تحریر درآورده است. یکی از مهمترین آثار حسین دهلوی کتاب پیوند شعر و موسیقی آوازی است که حاصل بیش از ۴۰ سال تجربه وی در تلفیق موسیقی با شعر است. این کتاب جایزه کتاب سال را بدست آورد.
آخرین کوشش دهلوی در زمینه کارهای جمعی موسیقی ملی، پایه‌گذاری ارکستر مضرابی است که با همکاری ۶۶ نفر از نوازندگان سازهای مضرابی ایرانی تشکیل شد و در سال ۱۳۷۲ روی صحنه رفت.
دهلوی صبح روز سه‌شنبه ۲۳ مهرماه و در سن ۹۲ سالگی دارفانی را وداع گفت. او بعد از مدتها مبارزه با بیماری در بیمارستان شریعتی تهران درگذشت.
تورج شعبانخانی
علت فوت: عارضه ریوی
زنده‌یاد تورج شعبانخانی، یکی از معدود هنرمندانی است که طی دوران حیاتش با اغلب خوانندگان و موسیقیدانان مطرح عصر خویش همکاری کرده است. او برخلاف بسیاری از هم‌نسلان خویش پس از پیروزی انقلاب با وجود آنکه اعضای خانواده‌اش در خارج از کشور زندگی می‌کردند، ترک وطن نکرد و ترجیح داد در ایران فعالیت هنری خود را ادامه دهد.
شعبانخانی، اهل تهران و زاده ۱۵ بهمن‌ماه سال ۱۳۲۹ بود و فعالیت حرفه‌ای را از نوجوانی یعنی سن ۱۷ سالگی آغاز کرد. او دو سال بعد طی شرکت در آزمون تلویزیون که زیر نظر زنده‌یاد مرتضی حنانه اداره می‌شد در کلاس‌های سولفژ و تئوری شرکت کرد. این هنرمند با آهنگسازی فیلم «آدمک» ساخته خسرو هریتاش و صدای زنده‌یاد فریدون فروغی نخستین آثار حرفه‌ای‌اش را ارائه داد و سپس، طی همکاری با خسرو هریتاش و فریدون فروغی دو قطعه «آدمک» و «پروانه من» را آهنگسازی کرد و ترانه آنها را نیز خودش سروده بود.
شعبانخانی طی سالهای حیات خویش بیش از ۲۶۰ ترانه و ۴ موسیقی فیلم را آهنگسازی کرد. از وی ۲ آلبوم موسیقی با صدای خودش به یادگار مانده‌است. آهنگ «بهار بهار» با شعر، آهنگسازی و صدای و او یکی از آثار ماندگار موسیقی پاپ پس از انقلاب اسلامی است. زنده‌یاد ناصر عبداللهی نیز این اثر را خوانده است.
تورج شعبانخانی، طی سالهای گذشته با عارضه ریوی مبارزه می‌کرد، او اواسط آبان‌ماه امسال برای برگزاری کارگاهی آموزشی با موضوع «آسیب‌شناسی ۱۰۰ سال ترانه در ایران» به همدان سفر کرده بود که روز ۲۳ آبان ۱۳۹۸ حالش به خامت گرایید و در نهایت روز، دوشنبه ۱۸ آذرماه دار فانی را وداع گفت.
حسینعلی اعتصامی
علت فوت: بیماری سرطان
حسینعلی اعتصامی، یکی از موسیقیدانان خطه خراسان، زاده سال ۱۳۳۲ و اهل باخرز واقع در منطقه خراسان بود.
او نوازندگی دوتار را نزد مرحوم غلامحسین سمندری و خوانندگی موسیقی مقامی را در محضر مرحوم محمد ابراهیم شریف‌زاده فرا گرفت و با تلاش در این حوزه شاگردان بنامی را نیز آموزش داد.
حسینعلی اعتصامی در خواندن آواز هزاره‌ای باخرزی (یکی از سبک‌های اصیل موسیقی مقامی شرق خراسان) تبحر داشت. او از اساتید معروف در حوزه موسیقی مقامی بود و در بیش از پنجاه جشنواره در این حوزه در سطح کشور و بین‌الملل شرکت داشت.
او چهارم دی ماه سال ۱۳۹۸ در حالی که به دلیل بیماری سرطان دو ماه در بیمارستان بستری بود، از دنیا رفت.
حشمت الله جودکی
علت فوت: بیماری و کهولت سن
زنده‌یاد حشمت‌الله جودکی را یکی از نوازندگان برجسته ویولون به حساب می‌آورند. این هنرمند که اهل شهرستان بروجرد استان لرستان است، سال ۱۳۰۹ در خانواده‌ای هنرمند چشم به جهان گشود. او برادرزاده غلامرضا جودکی است و نوازندگی ویولن را در کودکی از او آموخت و نوازندگی کمانچه را نیز از پدرش فراگرفت.
جودکی که فردی مستعد بود آن زمان ۱۳ سال سن داشت در محل زندگی خود به شهرت رسید و فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز کرد. او حدوداً ۲۳ سال سن داشت که رادیو خرم آباد واقع در قلعه فلک الافلاک از دعوت به عمل آورد و این همکاری سالها ادامه یافت.
زنده‌یاد علی اصغر بهاری آهنگساز و نوازنده ویولن و کمانچه درباره حشمت الله جودکی گفته است: «او در بداهه‌نوازی یکی از نوازندگان خوب و چیره دست است و دستگاه‌های موسیقی را به خوبی می‌شناسد.»
عبدالله جهان پناه، آهنگساز و نوازنده نیز درباره حشمت الله جودکی و شیوه نوازندگی او گفته است: «حشمت الله جودکی یکی از سلونوازانی است که اگر به‌جای کارشکنی درکارش وی را تشویق وحمایت می کردند یکی از بزرگان موسیقی ایرانی می‌شد. به هرحال اکنون یکی از ستاره‌های درخشان بداهه‌نوازی است. استاد جودکی با تلاش فراوان خود شاگردان زیادی را تربیت کرده است.»
زنده‌یاد حشمت‌الله جودکی، در طول دوران فعالیت خود در کنار هنرمندانی همچون علی اصغر بهاری، عبداللَّه جهان پناه، اسماعیل زرین‌‌فر، ابراهیم قنبری، عباس تهرانی تاش، اکبر سلیمی تبار، عباس شاپوری، محمد میرنقیبی و محمدرضا شجریان به هنرنمایی پرداخت. او اوایل اسفند ماه سال ۱۳۹۸ در سن ۸۹ سالگی از دنیا رفت و در زادگاهش بروجرد به خاک سپرده شد.
کی‌قباد میردار
علت فوت: تشخیص نادرست بیماری
کارشناسان و اساتید موسیقی کشور، زنده‌یاد کی‌قباد میردار را یکی از افراد مطرح موسیقی خطه مازندران می‌دانند. کی‌قباد میردار یکی از گله‌داران و راویان موسیقی چابداری مازندران است و در پنجمین فستیوال موسیقی آیینه‌دار به عنوان مهمان حضور یافت.
کی‌قباد میردارزاده سال ۱۳۴۲ در زمان حیاتش ساکن مازندران بود و مرگ او علاقمندان موسیقی نواحی کشور را به حیرت واداشت. آنگونه که می‌گویند این هنرمند پیشکسوت در سن ۵۶ سالگی به دلایل نامعلوم فوت کرده است. او برای درمان سرماخوردگی به بیمارستان می‌رود اما متاسفانه به دلیل تشخیص نادرست و در پی آن خونریزی از بینی به دلایل نامعلوم دار فانی را وداع می‌گوید. کی‌قباد میردار روز جمعه ۲۹ آذرماه تشییع و به خاک سپرده شد.
طاهر یارویسی
علت فوت: کهولت سن و دارا بودن چند بیماری مختلف
زنده‌یاد طاهر یارویسی هنرمند پیشکسوت موسیقی منطقه غرب کشور یکی از آخرین راویان موسیقی مقامی منطقه گوران واقع در کرمانشاه است. بنا به گفته فعالان موسیقی مقامی صحنه و گوران، طاهر یارویسی یکی از مهمترین مراجع حال حاضر موسیقی مقامی تنبور به حساب می‌آید.
طاهر یارویسی، زاده سال ۱۳۱۹ ، اهل شهر گهواره، واقع در شهرستان دالاهو متعلق به استان کرمانشاه است. او نواختن تنبور را از سن ده سالگی آغاز کرد و از همان زمان مشغول فراگیری آواهای مقامی این ساز نزد استاد چنگیز فرمانی شد. اولین و تأثیرگذارترین استادِ طاهر یارویسی، سید ولی حسینی است که از نوادر نوازندگان عصر خود به حساب می‌آید. استاد بیرخان (لالوبیرخان) نیز از اساتید بنام منطقه زرده دالاهو ازجمله استادان این هنرمند پیشکسوت بوده است. طاهر یارویسی هنر ساختن تنبور را نیز در محضر استاد چنگیز فرمانی فراگرفته و شاگردان بسیاری را در تهران، کرمانشاهان و منطقه گوران تربیت کرده است.
طاهر یارویسی هنرمند بی‌ادعا و متواضع بود که طی دوران حیاتش، با همراهی دیگر هنرمندان منطقه و اساتید این حوزه توانست طی مدت فعالیت خود بیش از ۷۰ مقام اصیل کردی را که در ۷۰۰ سال گذشته سینه‌به‌سینه منتقل شده را حفظ و از نابودی آن جلوگیری کند.
طاهر یارویسی پس از سالها مبارزه با بیماری عاقبت، بیست و پنجم تیر ماه سال ۱۳۹۸ درحالیکه وضعیت مالی نامناسبی نداشت در کرمانشاه دار فانی را وداع گفت.
رستم مهرگان
علت فوت: ایست قلبی
رستم مهرگان را تنها استاد حنجره‌نوازی بدون نی در ایران می‌دانند. او تنها استاد حنجره‌نوازی بدون نی در ایران بود که از کودکی با علاقه فراوان با دنبال کردن این هنر، صاحب عناوین مختلف ملی و بین‌المللی شده بود.
در روزگار گذشته، حنجره‌نوازی یکی از کارهای مهم شبانان، جنگ‌آوران و شکارچیان در ایران بوده است. رستم مهرگان، سی‌ام آبان ماه سال ۱۳۹۸ در سن ۶۵ سالگی در اثر سکته قلبی درگذشت و با حضور هنرمندان و جمعی از مسئولان در امام زاده حمزه رضا(ع) شهر شیروان به خاک سپرده شد.
او را برای نخستین بار در جشنواره نی نوازان ۱۳۷۰ به جامعه موسیقی ایران وجهان معرفی شد و حسن کسایی پس از آنکه کارش را دید گفت: او مصداق شعر مولانا است: نای من از ناله من دور نیست.
رمضان سلمانی بردری
علت فوت: بیماری و کهولت سن
زنده‌یاد رمضان سلمانی بردری، دوتار نوازی اهل شرق کشور و یکی از گنجینه‌های موسیقی شمال خراسان آن می‌شود.
رمضان سلمانی بردری: پنجم آذرماه سال ۱۳۰۷ در روستای برد واقع در کیلومتری باجگیران خراسان رضوی چشم به جهان گشود. پدرش محمدحسین بدری نیز یکی از نوازندگان چیره دست دوتار به حساب می‌آید.
سلمانی بردری هشتاد سال در زمینه نوازندگی فعالیت کرد. از ویژگی‌های این هنرمند می‌توان به انگشت‌گذاری‌های دقیق، ویبره‌های شیرین و منحصر به فرد دوتاری، روایت شفاف مقام‌های سازی و آوازی، پنجه‌های ترکیبی و ریز منحصر به فرد اشاره کرد. این هنرمند، پنجشنبه بیست و یکم آذر ماه سال ۱۳۹۸ از جهان فرو بست و در باغ بهشت شهر قوچان به خاک سپرده شد.
فرود گرگین پور
علت فوت: ایست قلبی
فرود گرگین‌پور، یکی از هنرمندان مطرح ایل قشقایی است که از محضر استادانی چون زنده‌یادان نورعلی برومند، حبیب الله بدیعی، علی تجویدی و علی اصغر بهاری بهره برده است.
او برادر فرهاد گرگین‌پور و خواهرزادۀ محمد بهمن‌بیگی از نوازندگان نامی ایل قشقایی است و از کودکی با نوازندگی آکاردئون یادگیری موسیقی را آغاز کرد.
فرود گرگین پور، سال ۱۳۵۴ تحصیلات موسیقی در دانشگاه تهران را به پایان رساند و از همان سال به تشویق نورعلی برومند به نواختن ساز کمانچه پرداخت. از آثار او می‌توان ترکمن صحرا، هجران، کوراغلو و مجموعه موسیقی قشقایی را نام برد.
زنده‌یاد فرود گرگین پور، ۱۳ اسفند ماه سال ۱۳۲۴ به دنیا آمد و در دهم دی ماه سال ۱۳۹۸ را وداع گفت.
علی‌اصغر بیانی
علت فوت: مسمومیت
زنده‌یاد علی اصغر بیانی که اطرافیان و نزدیکانش او را انسانی اخلاق مدار می‌دانند، آهنگساز و نوازنده بود و معاونت فرهنگستان هنر را به عهده داشت.
علی اصغر بیانی زاده ۱۸ اسفندماه سال ۱۳۳۰، در دانشکده هنرهای زیبا هنرهای تجسمی خوانده بود و همزمان فراگیری موسیقی مشغول بود. بیانی که یکی از شاگردان زنده‌یاد محمدرضا لطفی آهنگساز و نوازنده تار و سه تار به حساب می آید، ردیف میرزا عبدالله را از او آموخته بود.
علی اصغربیانی، یکی از پژوهشگرانی این بود که در زمینه موسیقی مقامی ایران فعالیت می‌کرد. او طی سالهای حیاتش علاوه بر معاونت فرهنگستان هنر مسئولیت‌های دیگری نیز به عهده داشت. او عضو شورای عالی موسیقی بود و در هیئت موسیقی مقامی وزارت ارشاد به عنوان یکی از اعضا حضور داشت. ضمن اینکه در جشنواره‌های مختلف موسیقی به عنوان داور حضور یافته بود. علی اصغر بیانی روز دهم بهمن‌ماه ۱۳۹۸ طی سفری همراه با شاگردانش به منطقه کویری دچار مسمومیت شد و در کمال ناباوری دار فانی را وداع گفت.
ابوالحسن خوشرو
علت فوت: بیماری چند ساله و ضعف ناشی از آن
زنده‌یاد ابوالحسن خوشرو را یکی از هنرمندان موثر و تاثیرگذار منطقه مازندران می‌دانند و مرگ او واکنش‌های بسیاری را از سوی مسئولان و هنرمندان برانگیخت.
ابوالحسن خوشرو که سالها با بیماری دست و پنجه نرم می‌کرد، سال ۱۳۲۵ در روستای سیاهرود کلا (ساروکلا) در قائم‌شهر زاده شد. او از کودکی به نواختن ساز لله‌وا روی آورد و برای تکمیل دانش و سواد موسیقایی خود هنرستان موسیقی تهران رفت و سپس در سال ۱۳۳۹ گروه موسیقی تشکیل داد و به همکاری با رادیو مازندران پرداخت.
اولین آلبوم موسیقی ابوالحسن خوشرو «هژبر سلطون» نام داشت. اثر «مشتی» در سال ۱۳۵۹ منتشر شد که همین امر باعث شد مردم منطقه تا سالها او را «مشتی» صدا کنند. وی در اجرای لیلی جان‌ها و آوازهای مازندرانی، تلفیقی از شیوه‌های استادان قدیم و نیز سبک و لحن شخصی خود را ارائه می‌کرد و این ویژگی، او را از دیگران متمایز می‌کرد.
ازجمله فعالیت‌های هنری این موسیقیدان و خنیاگر می‌توان به داوری بخش موسیقی نواحی جشنواره موسیقی جوان اشاره کرد. حسین خوشرو (روزبه) (نوازنده تنبک و نقاره) و بابک خوشرو (نوازنده تار) فرزندان ابوالحسن خوشرو هستند.
زنده‌یاد ابوالحسن خوشرو طی سالهای آخر حیات به مبارزه با بیماری اش پرداخت و عاقبت شامگاه روز گذشته شنبه دهم اسفند ماه، پس از تحمل یک دوره سخت بیماری در سن ۷۳ سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد.
هوشنگ ظریف
علت فوت: ایست قلبی پس از سالها مبارزه با بیماری
زنده‌یاد هوشنگ ظریف یکی از هنرمندان تاثیرگذار موسیقی ایرانی است. او طی سالهای فعالیتش شاگردان بسیاری تربیت کرد که حسین علیزاده و ارشد تهماسبی برخی از آنها هستند.
هوشنگ ظریف، ۱۶ آذرماه سال ۱۳۱۷ در تهران به دنیا آمد و پس از پایان دوره ابتدایی، وارد هنرستان موسیقی شد و از حضور اساتیدی چون موسی معروفی، روح‌الله خالقی، جواد معروفی و حسین تهرانی بهرمند شد.
این هنرمند، علاوه بر همکاری با هنرمندان مطرح، سالها سولیست (تکنواز) تار در ارکسترهای متعدد وابسته به وزارت فرهنگ و هنر بود و در اجرای برنامه‌های موسیقی ارکسترهای مزبور در سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران همکاری داشت، او اجراهای متعددی با گروه استاد فرامرز پایور داشته و با این گروه در کشورهای اروپایی و آسیایی زیادی به اجرای موسیقی ایرانی پرداخته است.
زنده‌یاد هوشنگ ظریف که سالها با بیماری دست و پنجه نرم کرده بود و از بیماری آلزایمر رنج می‌برد، عاقبت شامگاه روز شنبه شب هفدهم اسفندماه دار فانی را وداع گفت. متاسفانه مراسم تشییع و خاکسپاری این هنرمند به‌طور رسمی برگزار نشد و دلیل آن بروز و شیوع بیماری کرونا بود. به گفته خانواده او مراسم ترحیم و گرامیداشت او، پس از پایان بحران بیماری کرونا در تهران برگزار خواهد شد و زمان و مکان آن متعاقبا اعلام می‌شود.
مرشد مصطفی طبیب
علت فوت: عنوان نشده است.
زنده‌یاد مرشد مصطفی طبیب اهل منطقه سنگلج تهران و زاده سال ۱۳۲۵ است. مرشد مصطفی ورزشکار و قصاب بود. او سه سال در کشتی آزاد، دو سال درکشتی کج و یک سال ونیم هم بوکس فعالیت کرده بود. مصطفی طبیب علاقه وافری به کشتی پهلوانی و زورخانه داشت و اینگونه بود که در هنر غزلخوانی گوجه زورخانه، حدیث‌گویی، سخنوری و مرثیه و مناقب‌خوانی تبحر پیدا کرده بود. این هنرمند از ۱۸ سالگی غزل خوانی گود کرده بود و به همین دلیل دارای شیوه اجرایی منحصر به فرد بود.
مرشد مصطفی، غزلخوانی را از شاطر حمزه پهلوان آموخته بود و در کنار استادانی چون شاطر جواد، اسدالله حاج محراب، یدالله آهوچشم و مرشد مهدی کره‌ای الحان و فنون غزل و منقبت را فراگرفته بود.
مصطفی طبیب اوایل پاییز سال ۱۳۹۸ در سن ۷۳ سالگی دار فانی را وداع گفت و این در حالی بود که اغلب رسانه‌ها خبر درگذشت او را پوشش ندادند و منعکس نکردند.
عشقعلی شکارچیان
علت فوت: بیماری، ضعف جسمانی، علت دقیق مرگ عنوان نشده است.
زنده‌یاد عشقعلی شکارچیان یکی از بازماندگان و راویان موسیقی گُداری مازندران است که پس از مدتها تحمل بیماری، سال ۱۳۹۸ در سن ۶۰ سالگی دار فانی را وداع گفت.
او برادرزاده نظام و پسرعموی ارزمون شکارچیان، یکی از نوازندگان گودار و از خانواده معروف شکارچیان بود. زنده‌یاد عشقعلی شکارچیان با وجود سابقه بسیار در عرصه موسیقی اما نخستین اجرای جشنواره‌ای او در رویداد آینه دار بود. او سال ۱۳۹۷ در جشنواره آیینه‌دار شرکت کرد و در تالار رودکی به اجرای برنامه پرداخت.
گُدارها و به ویژه خانواده شکارچیان نقش مهمی در تکامل موسیقی شرق مازندران داشته‌اند. به طوری که در آن منطقه موسیقی مازندران به روایت گدارها شکلی منحصر به فرد به خود گرفته است. «قدر کتولی»، «نظام شکارچیان» و «رمضان شکارچیان» (ارزمون) از هنرمندان بنام موسیقی گداری بودند که حال در قید حیات نیستند.
قوم گدارها بنا به برخی روایت‌های تاریخی از ایالات گودال خان هند وارد ایران شدند. آنها از قدیم میرشکار بودند و به مرور با تغییر سبک زندگی جامعه بیشتر به کارگری روی آوردند. ظاهرا مهاجرت و استقرار این قوم در مازندران در دوره‌های مختلف تاریخی شکل گرفته است. منابع تاریخی بر سه چیز یعنی هندی‌الاصل بودن آنها، کوچ اجباری و خنیاگری آنان اتفاق نظر دارند.
به گفته برخی از از موسیقیدانان خطه مازندران که با عشقعلی شکارچیان ارتباط داشتند، او طی دوران حیاتش، وضعیت معیشتی مناسبی نداشته اما همواره در عرصه موسیقی فعال بوده است.
زنده‌یاد عشق علی شکارچیان عاقبت در اواسط دی ماه سال ۱۳۹۸ دار فانی را وداع گفت و پیکر او بعد از ظهر روز هجدهم دی ماه با همراهی تعداد کمی از دوستان و آشنایان او در روستای ولوجا از توابع شهرستان میاندرود به خاک سپرده شد.
سیدمصطفی سعیدی
علت فوت: کهولت سن (جزییات فوت عنوان نشده است)
هوشنگ جاوید پژوهشگر موسیقی درباره زنده‌یاد سیدمصطفی سعیدی در صفحه شخصی خود نوشته است: «او از ۹ سالگی نزد سیدمهدی صفری پور در همدان مداحی و ذاکری را فراگرفته بود، بعد در دوازده سالگی با مرشد کرم اصفهانی آشنا شده بود و نقل وسخنوری را از او آموخته بود. از هفده سالگی به طور جدی در قهوه‌خانه حاج عباس شاخه نبات، در بروجرد به نقل پرداخت و سپس به ملایر رفته و در قهوه‌خانه مشهدی ولی زرگران کارش را ادامه داده بود، بعد به اراک رفت و در آنجا ازدواج کرد. آسیدمصطفی پس از سربازی به خرم آباد رفته و ۹ سال در قهوه‌خانه‌های حاج علی فرهمند و حاج سیدرحم خدا و مشهدی قربانی و قهوه‌خانه درشکه‌چی‌ها نقالی و منقبت‌خوانی و ذاکری کرد، بعد به درود رفته و در قهوه‌خانه فرخ فال و دادامراد به نقالی پرداخت، سپس به بروجرد بازگشت که نزدیک موطن اصلی‌اش یکه دانگ بود، و سی سال در در قهوه‌خانه شکری غدیری و سیدنورالدین پرچمدار به کارنقالی و مناقب‌خوانی ادامه داد. او در سال ۱۳۸۰ به عنوان استاد برتر داستان‌گذاری ایران در جشنواره موسیقی آیینی مورد تجلیل ملی واقع شد، و در برنامه‌های تلویزیونی و جشنواره‌ای بسیاری شرکت داشت.»
سیدمصطفی سعیدی کتاب «تومار نقالی» در دو جلد یادگار مانده و در حال حاضر نایاب است. زنده‌یاد سیدمصطفی سعیدی دهم اسفند ماه سال ۱۳۹۸ چهره در نقاب خاک کشید.
عباس تهرانی تاش
علت فوت: کهولت سن
عباس تهرانی تاش زاده سال ۱۳۰۷ اهل تهران، مبدع ردیف آوازی ایرانی با ساز کلارینت و یکی از آخرین نوازندگان قرنی در موسیقی ایرانی است و در زمینه پژوهش، تألیف و تدریس نیز فعال بوده است. از او کتاب «آهنگ‌های فولکلور» به یادگار مانده است
زنده‌یاد عباس تهرانی تاش فراگیری موسیقی را از کودکی آغاز کرد و سالها در رادیو و تلویزیون به فعالیت هنری پرداخت.
او تحصیلات موسیقایی‌اش را ابتدا در محضر سروان مین‌باشیان (افسر موزیک نظام) آغاز کرد و پس از آن در هنرستان عالی موسیقی به تحصیل پرداخت و از محضر استادی چون حسینعلی وزیری تبار استفاده کرد و از او ردیف‌های موسیقی ایرانی را فرا گرفت.
عباس تهرانی تاش به جز کلارینت که ساز تخصصی‌اش بود، با نواختن سازهای بادی آشنایی کامل داشته و ساکسیفون را نیز با تبحر می‌نواخت.
از آثار صوتی تهرانی تاش در سالهای پس از انقلاب می‌توان به آلبوم «تکنوازان ۱» اشاره کرد. او در این اثر با همراهی ایزد کاویانی به تکنوازی و بداهه‌نوازی در مایۀ دشتی، دستگاه ماهور، دستگاه همایون، بیات ترک و بیات اصفهان پرداخته است.
زنده‌یاد عباس تهرانی تاش که در سالهای پایانی عمر مشغول نگارش و تالیف کتابی درباره ردیف‌های موسیقی ایرانی بود، در نهایت روز یکشنبه، بیست و پنجم اسفند ماه به دلیل کهولت در سن ۹۱ سالگی دار فانی را وداع گفت.
دیدگاهتان را بنویسید