با مدیریت حیدر کاکی

حیدر کاکی

آموزشگاه موسیقی نوای تنبور با مدیریت حیدر کاکی که مدتی است فعالیت های آموزشی خود را آغاز کرده، با تأکید بر اقدام آگاهانه هنرجویان و علاقمندان در انتخاب مسیر آموزشی خود، مطالبی را با این علاقمندان به اشتراک گذاشت.

حیدر کاکی، نوازنده و مدرس تنبور، پژوهشگر، نویسنده و مدیر آموزشگاه موسیقی نوای تنبور، در راستای تأسیس مرکز آموزشی خود و خطاب به علاقمندان و هنرجویان ساز تنبور گفت: «موسیقی تنبور و مقامات کهن آن طی هزاره ها شکل گرفته و تا به امروز به ما رسیده است، لذا بر ما واجب است که از این فرهنگ موسیقایی پاسداری کنیم و به درستی به نسل های آینده خود منتقل کنیم.»

وی افزود: «این موسیقی تا کمتر از ۵۰ سال پیش فقط در مراسم آیینی و جم خانه ها اجرا میشد؛ اما پس از معرفی تنبور به جامعه هنری، به سرعت در ایران و سایر نقاط جهان با استقبال علاقه مندانش روبه رو شد و به عنوان کهن ترین ساز زهی زخمه ای شناخته شد. مقام های تنبور دارای گردش ملودیک و ریتمیک و اوزان پیچیده خاصی هستند که بیانگر موسیقی تنبور و نوا های کهن آن هستند و فراگیری این رپرتوار برای تمامی نوازندگان تنبور واجب است.»

کاکی در آسیب شناسی برخی آموزش ها و فراگیری های حوزه تنبور نوازی عنوان کرد: «آموزش تنبور در گذشته چنین بوده که علاقه مندان در مراسم متعدد آئینی همراه استاد خود بوده وبا وی کلام می خواندند و تنبور می نواختند و زیر نظر آنها ساز را فرا میگرفتند و نسل به نسل این گونه منتقل می شد. البته امروزه نیز می شود به همان روش قدما موسیقی تنبور را فرا گرفت؛ به این شرط که به منطقه و محل زندگی اساتید بومی تنبور رفته و با آن ها زندگی کرد و در مراسم آئینی و جم خانه ها حضور یافت و به مدت طولانی این فرهنگ موسیقایی را در تمام ابعادش درک کرد. اما متاسفانه امروزه آموزش تنبور دچار آسیب جدی است که مهم ترین این آسیب ها به شرح زیر است:

۱- وجود علاقه مندان تنبور و پراکندگی علاقه مندان در نقاط مختلف و عدم دسترسی به مدرس صاحب نظر باعث شده است که افرادی نه چندان آگاه و گاهی کاملا نا آگاه به این ساز مشغول تدریس هستند و هنر جویان نیز به علت عدم آگاهی به ناچار به این افراد مراجعه می کنند.

۲- متاسفانه بیشتر افرادی که مشغول تدریس تنبورهستند، تا کنون نزد هیچ معلمی شاگردی نکرده و یا شاگردی کسی را کرده اند که خود او نیز موسیقی تنبور را نمی شناخته است.

۳- برخی از مدرسین تنبور نیز نوازنده تار، سه تار، دیوان و….هستند و کاملا با موسیقی تنبور بیگانه اند وبه جای تدریس مقام ها، قطعاتی را که ساخته خود و دیگران است و هیچ ربطی به موسیقی تنبور ندارد به هنر جویان آموزش می دهند.

۴- برخی از مدرسین تنبور به طورکلی با موسیقی هیچگونه آشنایی ندارند و مقام ها را هر بار به شکلی متفاوت به هنر جویان خود انتقال می دهند.

۵- برخی از مدرسین نیز متاسفانه هنرجویان را درگیر حواشی کرده و از متن دور می کنند؛ یعنی این گونه القا می نمایند که نوازنده تنبور حتما باید ظاهری خاص داشته و یا اعتقاد یا اندیشه خاصی داشته باشد.»

آموزشگاه موسیقی نوای تنبور با مدیریت حیدر کاکی

مدیر آموزشگاه نوای تنبور ادامه داد: «متأسفانه تمام این مشکلات باعث آشفته بازاری در آموزش تنبور شده که به راحتی قابل حل نیست، چون همه مدرسین یاد شده بسیار مدعی هستند و نمی خواهند اشتباه خود را بپذیرند.
با توجه به تمام مشکلاتی که ذکر شد، هنرجویان تنبور می بایست در انتخاب کلاس و مدرس خود کاملا تحقیق کرده و آگاهانه درکلاس مورد نظر خود شرکت کنند ودولت و وزارت ارشاد نیزباید برای حفظ موسیقی های محلی و سنتی به عنوان میراث فرهنگی هنری، حمایت جدی داشته باشند ونسبت به تعیین صلاحیت مدرسین کلیه سازها نظارت بیشتری اعمال کنند.
امروزه ماباید قبول کنیم موسیقی تنبور یک موسیقی جدی است و هرکس که خود را نوازنده تنبور می داند، می بایست مقامات تنبور را کاملا نزد معلم صاحب نظر به روش آکادمیک فرا گرفته باشد. دلیل تاکید بر فراگیری آکادمیک تنبوراین است که اگر قدما به صورت شفاهی این مقامات را فرا می گرفتند، فقط همین موسیقی را می شنیدند و تحت تاثیر موسیقی های دیگر نبوده اند، ولی اکنون ما با زندگی شهری روبه رو هستیم و گوش ما روزانه با شنیدن انواع موسیقی غربی، شرقی، پاپ، کلاسیک و… روبه روست و همه این ها قطعا به صورت خودآگاه و ناخوداگاه در آموزش هایی که صرفا شفاهی است تاثیر گذار خواهد بود.»کاکی در پایان خاطر نشان کرد: «آموزش آکادمیک در آموزشگاه موسیقی نوای تنبور به مدیریت حیدر کاکی بدین شکل است که ابتدا هنر جوها با مقدمات تئوری موسیقی شنا می شوند و سپس آموزش مقدماتی تنبور و استایل و روش صحیح نوازندگی، برابر کتاب (صد درس) -شیوه تنبور نوازی استاد علی اکبر مرادی- شروع می شود. پس از اتمام این کتاب، کتاب ته رزهای باستانی تنبورتآلیف حیدرکاکی که روایتِ سازی مقامات مجلسی و مجازی است را تدریس می شود. پس از اتمام این کتب نیز تمامی مقام های تنبور با آواز به هنر جویان آموزش داده می شود.»

شایان ذکر است که کلاس گروه نوازی، پس از اتمام کتاب صد درس، برای تمام هنر جویان این مرکز موسیقی برگزار می گردد.