ثبت موسیقی محلی از جمله موسیقی بخشیهای شمال خراسان در فهرست یونسکو به زنده ماندن و دوام آن نمیانجامد. تا زمانی که متولیان فرهنگی از موسیقی و موسیقیدانهای محلی پشتیبانی نکنند، آب از آب تکان نمیخورد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی موسیقی ایران، فرج علیپور خواننده و نوازنده برجسته کمانچه، از جمله کسانی است که میکوشد موسیقی لرستان را حفظ و به نسل جوان منتقل کند. نوای «دایه دایه، وقت جنگه» او خاطرات تلخ و شیرین زیادی را در ذهن من و تو بیدار میکند و رشادتها و جوانمردیهای بسیاری را به یادمان میآورد. هنرمندی که فکر میکند : یک تنه و بدون پشتیبانیهای مالی و معنوی سازمانهای دولتی همچون سازمان میراث فرهنگی و وزارت ارشاد، نمیتوان حافظ موسیقی یک قوم بود و هیچ سازمان یا نهاد دولتی نیست که از او و امثال او پشتیبانی کند تا کنسرت بگذارند، آلبوم منتشر کنند و صدای قوم لر و ترک و کرد و بلوچ و آداب و رسوم و فرهنگشان را به گوش من و تو برساند.
نبود پشتیبانیهای مالی از سوی متولیان فرهنگی، تنها مشکلی نیست که هنرمندان موسیقی محلی از جمله فرج علیپور با آن دست به گریباناند. شعر و تایید آن از سوی ارشاد از دیگر دغدغههایی است که باید به آن توجه شود: «برای انتشار هر آلبوم، ابتدا باید وزارت ارشاد، شعر آن را تایید کند و شما میدانید این شعرها، بسیار قدیمی و فولکلوریک است و قابلیت ترجمه ندارد. به این معنی که در ترجمه مفهوم و زیبایی خود را از دست میدهد و ممکن است کسی که زبان لری نمیداند، شعر را نپسندد. اما همه چیز به گرفتن مجوز برای شعر، تمام نمیشود. ضبط و پخش سیدی و معرفی آن به علاقهمندان، نیازمند زمان و انرژی بسیار است.»
به باور علیپور تا زمانی که مسئولان فرهنگی، اهمیت موسیقی نواحی را درک نکنند و به ضرورت حفظ و نگهداری آن پی نبرند، زمینههای لازم برای رشد و بقای این هنر را فراهم نمیآورند. از سوی دیگر موسیقی محلی هم مثل هر موسیقی دیگری نیاز به شنیده شدن دارد: «در سال، چند کنسرت برگزار میشود که به موسیقی مقامی میپردازد؟ آیا توان مالی بخشیها و عاشیقها و کردها و لرها به قدری است که بتوانند سالن اجاره کنند و به انتشار بروشور و کاست و معرفی موسیقی خود بپردازند؟ چند درصد جوانان دلشان میخواهد دنبالهرو مسیری باشند که حاج قربان سلیمانی طی کرد؟ حاج قربانی که روزگار خود را به سختی گذراند. از اینروست که ثبت موسیقی بخشیهای شمال خراسان در فهرست میراث جهانی، دردی از بخشیها و دیگر موسیقیدانهای موسیقی مقامی درمان نمیکند.»
این خواننده لرستانی، از وزارت ارشاد، سازمان میراث فرهنگی، شهرداری و دیگر مسئولان میخواهد، فضایی را به اجرای موسیقی بومی اختصاص دهند و از هنرمندان بخواهند تا در آن به اجرای برنامه بپردازند وگرنه برگزاری جشنواره موسیقی نواحی آن هم به شکلی نامنظم، اگرچه بیتاثیر نیست اما دردی را درمان نمیکند چرا که هیچ مکان ثابتی برای شنیدن این نوع موسیقی وجود ندارد و خوانندگان و نوازندگان محلی، قدرت اقتصادی چندانی ندارند تا هزینههای سنگین اجاره سالن و موارد دیگر را پرداخت کنند. از سوی دیگر با ورود ماهواره و اینترنت و گسترش رسانهها، نغمههای محلی کمرنگ میشود بیآنکه نهادی به گردآوری و مستند کردن آن بپردازد.
دیدگاهتان را بنویسید