آیین نکوداشت شمس تبریزی همزمان با روز دیدار شمس و مولانا، پس از هشت قرن با حضور جمعی از مقام‌های استانی و مولوی‌شناسان و شمس‌پژوهان در تالار پتروشیمی تبریز برگزار شد.
علیمحمدی، رییس انجمن ادبی تبریز، در ابتدای این مراسم گفت: هدف از برگزاری این برنامه، نکوداشت دیدار تاریخی شمس‌الدین محمد تبریزی با مولانا جلال‌الدین محمد بلخی است و امیدواریم برگزاری این آیین، فتح بابی برای برگزاری نکوداشت حضرت شمس در سال‌های آتی باشد.
او افزود: این همایش اولین جلسه‌ای است که به احترام مقام معنوی شمس، مسئولان در آن سخن نخواهند گفت.
کریم زمانی، مولوی‌شناس، نیز در ادامه این آیین نکوداشت گفت: یکی از مسائل مهمی که در عالم مثنوی‌پژوهی و مولاناشناسی رخ داد، کشف مقالات شمس تبریزی بود.
او اظهار کرد: قبل از کشف و احیای این مقالات، بسیاری از اندیشمندان و متخصصان این حوزه معتقد بودند که شمس تبریزی وجود واقعی و خارجی ندارد بلکه این ذهن خیالی حضرت مولاناست که شخصی همچون شمس تبریزی را خلق کرده و بر اساس این شخصیت‌پردازی، به بیان مطالبی در ارتباط با وی پرداخته است. شمس تبریزی، خلق مولانا به درجه اعلای خودش بوده است.
زمانی تاکید کرد: در ارتباط با کشف مقالات، بزرگانی همچون مرحوم فروزانفر نیز نقش داشته‌اند ولی دکتر محمدعلی موحد تنها شخصی است که توانسته مقالات را در عالی‌ترین درجه خود تصحیح کند و به منصه ظهور برساند.
او در ادامه بیان کرد: سرچشمه‌های ظهور این کتاب‌ها و مقالات، احوال قلبی است و با صنایع ادبی و حتی حفظ کردن‌های صرف اطلاعات و واژگان عرفانی نمی‌توان به هدف مورد نظر دست یافت.
به گفته این مولوی‌شناس، سرمنشأ این کتاب‌ها و مقالات، دل است و برای دریافت مفاهیم والای آن‌ها باید در درجه اول با آن‌ها هم‌سنخ شد. به صرف دانستن اشعار و منطق معانی ابیات نمی‌شود به حریم حرم کتاب وارد و مقیم شد مگر این‌که آدمی با این کتاب‌ها محرمیت اخلاقی و روحی پیدا کند.
زمانی متذکر شد: برای درک کامل اشعار مولانا و بردن لذت معنوی از آن در درجه اول باید اخلاق خودمان را درست کرده و گناه نکنیم. گناه یعنی راه باز باشد ولی شخص به سمت آن نرود. تقوا و پاکی منشأ علم و معرفت و ضد آن، منشا جهل است.
او در بخشی از سخنان خود بیان کرد: بر خلاف باور یک عده که شمس تبریزی را مردی عامی می دانستند، وی با عالمان بزرگی بحث و مناظره می‌کرده و عرفان فلسفی و عرفان نظری می‌دانسته است. مولانا نیز مساله توحید را به صورت اومانیستی و بشردوستانه مطرح می‌کند.
در ادامه، مجری برنامه از حضور همایون شجریان در آیین نکوداشت شمس تبریزی خبر داد که باعث شد حاضران سالن، برای دقایقی طولانی او را تشویق کنند.
در پی این تشویق از سوی حاضران که خواهان آوازخوانی همایون شجربان بودند، شجریان به روی سن رفت و پس از ادای احترام به حاضران گفت: امروز پای‌بوس مولانا در قونیه بودم و با چشم و گوش باز و دهان بسته در این بزرگداشت شرکت کرده‌ام.
چند نفر از شاعران و ادیبان در ادامه این مراسم به شعرخوانی و بیان دیدگاه‌های خود در ارتباط با شمس تبریزی و مولانا جلال‌الدین محمد بلخی پرداختند.
محمدعلی موحد یکی از میهمانان ویژه این برنامه بود که در ابتدا در واکنش به سخنان همایون شجریان گفت: می‌دانستم که این هنرمند جوان در هنر موسیقی، ید بیضایی دارد ولی نمی‌دانستم که سخنرانی ماهر نیز هست. جمله‌ای که شجریان بر زبان آورد بدون فکر و اندیشه بود و می‌توان فقط برای این جمله، چند کتاب نوشت.
او از برگزاری آیین نکوداشت شمس تبریزی در زادگاه خود، تبریز، ابراز رضایت و خوشحالی کرد و افزود: بسیار خوشحال هستم که کارگزاران این دولت همه از اهل محل بوده و همجنس ما هستند. در سال‌های گذشته یکی از مشکلات ما این بود که کارگزاران و مسئولان دولتی، از اهل محل نبوده و مشکلات ما را نمی‌دانستند. از استاندار گرفته و فرماندار تا رییس آموزش و پرورش، مدیر کل ارشاد، مدیرکل میراث فرهنگی و همه و همه از اهل محل هستند و من از این بابت خوشحالم.
موحد با انتقاد از روشنفکرانی که فقط و فقط از دولت انتقاد می‌کنند تصریح کرد: روشنفکران باید وجدان آگاه و بیدار جامعه باشند و منصفانه قضاوت کنند. کار دولت خوب است که برای ما مسئولانی از اهل محل انتخاب کرده است.
این مولوی‌شناس و حقوقدان بیان کرد: یکی از مهم‌ترین گرفتاری‌هایی که در طول تاریخ با آن مواجه بوده‌ایم این است که هر دولتی می‌خواهد دولت دیگر را خنثی کند. فقط انتقاد می‌کنند. عده‌ای نمی‌دانند که چرا و به چه قیمتی باید همدیگر را سنگ روی یخ کنند.
موحد ادامه داد: تمام انرژی‌ها باید بر این امر متمرکز و معطوف شود که هر کاری که انجام می‌شود به درستی انجام شود.
او از انتقادهای مغرضانه و جناحی دولت‌ها نسبت به یکدیگر به عنوان آفت یاد کرد و افزود: دولت یک عده مسئول دلسوز برای ما انتخاب کرده است. باید قدر بدانیم. مولانا می‌گوید “دین، یارشناسی است”. باید برای حل مشکلات کشور با یکدیگر هم‌آواز بود.
موحد در بخشی از سخنان خود با اشاره به نهضت جوانان در آمریکا و انتشار کتابی با عنوان “آمریکا در حال سبز شدن است” ابراز کرد: من فکر می‌کنم که ولایت ما در حال سبز شدن است. سبزتر شدن ولایت ما در جهان، مستلزم همدلی و متحد شدن مسئولان است. باید دست به دست هم دهند تا مشکلات را حل کنند.
او همچنین از دست‌اندرکاران اجرایی این همایش خواست که برای سال‌های بعد از فضلای تبریزی برای سخنرانی در این مراسم دعوت کند و مولوی‌شناسان و مثنوی‌پژوهان سایر شهرها اگر مایل باشند به عنوان مستمع در جلسه حاضر باشند.
او گفت: باید از فضلای این شهر در برگزاری مراسم این‌چنینی بیشتر استفاده کرد. یک زمانی دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز، درجه یک بود. چرا افت کرد؟ چرا باید افت کند؟ تبریز، لقب اولین بودن را با خود یدک می‌کشد و باید این اولین‌ها روز به روز در این شهر افزایش یابد.
در قسمتی از این آیین، از تمبر شمس تبریزی به دست محمدعلی موحد رونمایی شد.
پنج سردیس شمس تبریزی نیز از طرف بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان به دکتر محمدعلی موحد، دکتر کریم زمانی، دکتر مشتاق مهر، همایون شجریان و ویکتور ریباک سفیر بلاروس در ایران اهدا شد.
شهرتی‌فر، فرماندار تبریز در هنگام اهدای سردیس شمس تبریزی به محمدعلی موحد بر دستان او بوسه زد.
آیین نکوداشت شمس تبریزی به همت بنیاد فرهنگ، هنر و ادب آذربایجان و تعدادی از دستگاه‌های اجرایی استان همچون فرمانداری تبریز، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان برگزار شد.
تعدادی از مسئولان و مدیران استانی و شهرستانی نیز در این آیین حضور داشتند که شهرتی فر فرماندار تبریز، پورمحمدی رییس دانشگاه تبریز، حاجی‌پور رییس شوراهای اسلامی آذربایجان شرقی و آذرنیا مدیر عامل سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تبریز از مهم‌ترین این مسئولان بودند. همچنین محبوبی، رییس شورای اسلامی شهرستان خوی و کبیری مدیریت تولیت آستان شمس تبریزی در این مجلس حضور داشتند.
دیدگاهتان را بنویسید