زمانی که وارد آرامگاه فردوسی می‌شویم، عقربه‌های ساعت حدود ۱۷ را نشان می‌دهد. تا چشم کار می‌کند، آدم می‌بینی؛ آدم‌هایی که معلوم نیست آمده‌اند یاد و خاطره فردوسی را در ۲۵ اردیبهشت‌ماه و روزی ملی که به نام حکیم توس مزین است، گرامی بدارند یا رایگان بودن بازدید از مجموعه تاریخی توس آنان را به این نقطه کشانده است تا یک روز تعطیل را دور هم سپری کنند.
شاید اغراق نباشد اگر بگوییم آرامگاه فردوسی ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۹۴ را به عنوان یکی از پرازدحام‌ترین روزهایش در حافظه تاریخی خود ثبت کرده است؛ البته مدیرکل میراث فرهنگی استان اوایل هفته گذشته این خبر را اعلام کرده بود که امسال برنامه‌های روز ملی فردوسی با حضور ۳۰۰۰ نفر مدعو برگزار می‌شود و با این وجود می‌شد انتظار چنین جمعیتی را داشت.
شکی نیست که رایگان بودن بازدید از آرامگاه فردوسی و مجموعه تاریخی توس اقدام پسندیده و درخور تقدیری است اما شاید دیدن صحنه‌هایی از قبیل نشستن برخی بر روی چمن‌های محوطه آرامگاه یا ورود فردی که کیسه‌ای پر از پفک و تخمه به دست دارد، درخور شان و جایگاه حکیم توس نباشد و انتظار می‌رود مسوولانی که بازدید رایگان از این مجموعه باشکوه را تدارک می‌بینند، در جهت فرهنگ‌سازی و آشنایی این گوهر گرانبهای آسمان ادب فارسی و آثار گرانمایه او نیز اقداماتی انجام دهند.
از شلوغی و ازدحام جمعیت بگذریم؛ ساعت حدود ۱۷٫۳۰ دقیقه است که معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی کشور به همراه استاندار خراسان رضوی و چند نفر دیگر از مسوولان استانی برای افتتاح فاز دوم مرکز اسناد و کتابخانه مجموعه آرامگاه فردوسی وارد می‌شوند؛ تشریفات مراسم افتتاحیه و بازدید از این مرکز انجام و با خروج مسوولان، درهای مرکز بسته می‌شود.
گلباران مقبره فردوسی برنامه دیگری است که قرار است با حضور مسوولان انجام شود؛ پشت سر مسوولان و خیل مردمی که از پی آنان در حال حرکت بودند، وارد فضای داخلی آرامگاه فردوسی می‌شویم؛ اگرچه ماموران تلاش می‌کنند مانع ورود کودکان و نوجوانان به داخل آرامگاه شوند اما به نظر می‌رسد این تلاش بیهوده است؛ هوای فوق‌العاده گرم داخل آرامگاه و ازدحام جمعیت، تنفس را دشوار کرده است و جای خالی یک سیستم تهویه مناسب در این فضا به شدت احساس می‌شود.
فضای داخلی آرامگاه فردوسی جوابگوی خیل عظیم جمعیت حاضر نبود و بسیاری از افراد ایستاده برنامه‌ها را دنبال می‌کنند و حتی برای خبرنگاران حاضر در مراسم نیز فضایی در نظر گرفته نشده است؛ مدتی می‌گذرد تا برای نشستن اهالی رسانه فضایی مهیا شود.
مراسم با تلاوت آیاتی از کلام‌الله مجید آغاز می‌شود و پس از آن مجری برنامه قطعه‌ای از شعرهای فردوسی را می‌خواند.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی که میزبان این مراسم نیز هست، پشت تریبون می‌رود و به حاضران خیرمقدم میگوید.
حسین زارع‌صفت این نکته را نیز یادآور می‌شود که برای روز ملی فردوسی برنامه‌های مفصلی در نظر گرفته شده بود اما به دلیل اینکه هواشناسی استان احتمال بارش و طوفان را پیش‌بینی کرده بود، بخشی از مراسم صبح امروز و در فرهنگسرای مصلی‌نژاد برگزار شد و بخشی دیگر در محوطه داخلی آرامگاه اجرا می‌شود.
او در بخش دیگری از سخنان خود بر حفظ میراث فرهنگی و تاریخی خطه توس تاکید و خاطرنشان می‌کند: باید در این زمینه گام‌های بلندتری برداشته شود و تحقق این امر مشارکت مردم را می‌طلبد.
مهدی سیدی، مسوول امور فرهنگی و هنری مجموعه تاریخی توس، نیز در بخش دیگری از این مراسم میگوید: به عنوان یک فردوسی‌شناس اهل این منطقه می‌گویم که هیچ‌گاه آرامگاه فردوسی را با چنین ازدحامی ندیده‌ام.
او به برگزاری مراسم روز ملی فردوسی در محوطه داخلی آرامگاه اشاره و اظهار می‌کند: این مجموعه نیازمند یک سالن اجتماعات است تا در صورت مساعد نبودن شرایط جوی بتوان چنین مراسمی را در آن برگزار کرد.
نقالی‌خوانی توسط نوجوانی از اهالی گچساران از دیگر برنامه‌های روز ملی فردوسی است. سپس مجری برنامه بار دیگر پشت تریبون قرار میگیرد و اعلام می‌کند که در ادامه برنامه گروهی از هنرمندان گچساران به شاهنامهخوانی می‌پردازند اما پیش از آن مسوولان حاضر، جلسه را ترک خواهند کرد.
به دنبال مسوولان به سمت محوطه بیرونی آرامگاه می‌رویم. حالا فرصت مناسبی است برای اهالی منطقه که مشکلاتشان را به گوش مسوولان برسانند. استاندار خراسان رضوی مخاطب این درددل‌هاست؛ اهالی از کوچه‌های خاکی می‌نالند و نبود امکانات. استاندار هم همراهی‌شان می‌کند و به چند کوچه خاکی آن حوالی سری می‌زند و شاید وعده‌هایی هم می‌دهد و در نهایت با تلاش بادیگاردهایش صحنه را ترک می‌کند و می‌رود.
با وجود تمام این شلوغیها دورنمای منطقه را که نگاه کنی آنچه چشمانت را خیره می‌کند، باز هم آرامگاه حکیم توس است که استوار و باشکوه سر بر آسمان برافراشته و میزبان این جماعت است.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که در این حاشیه‌نگاری به دنبال نادیده گرفتن تلاش مسوولان برای برگزاری مراسم روز ملی فردوسی نبودیم اما بدون شک آنچه دیدیم اصلا درخور جایگاه حکیم توس نبوده و نیست و حاشیه‌های این مراسم بیشتر از متن آن به چشم حاضران آمد.
دیدگاهتان را بنویسید