×
×

یاد معین‌البکاهای سخت‌گیر تکیه دولت به‌خیر

  • کد نوشته: 44759
  • موسیقی ایرانیان
  • دوشنبه, ۲۰ام آبان ۱۳۹۲
  • ۱ دیدگاه
  • پژوهشگر صاحب‌نام موسیقی ایرانی معتقدست شبیه‌خوانان مجالس تعزیه طی سال‌های اخیر توجهی به دستگاه‌های موسیقایی مربوط به هر شخصیت ندارند. وی همچنین تاکید دارد تعزیه جای تقلید از خوانندگان نیست. حاتم عسگری از پژوهشگران عرصه موسیقی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره آسیب‌های موسیقایی مجالس شبیه‌خوانی طی سال‌های اخیر خاطرنشان کرد: در زمان گذشته اصولا […]

  • پژوهشگر صاحب‌نام موسیقی ایرانی معتقدست شبیه‌خوانان مجالس تعزیه طی سال‌های اخیر توجهی به دستگاه‌های موسیقایی مربوط به هر شخصیت ندارند. وی همچنین تاکید دارد تعزیه جای تقلید از خوانندگان نیست.

    حاتم عسگری از پژوهشگران عرصه موسیقی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره آسیب‌های موسیقایی مجالس شبیه‌خوانی طی سال‌های اخیر خاطرنشان کرد: در زمان گذشته اصولا برای جمع کردن مردم برای دیدن مجالس تعزیه از ابزار و ادوات تبلیغاتی آنچنانی استفاده نمی‌کردند و این خوانش و لحن زیبای موسیقی و روایت مجالس تعزیه بود که باعث می شد مردم به خواسته خود در مکانی بدون سقف و در مساجد حضور پیدا کنند و به تماشای این مجلس‌ها بنشینند.

    از موسیقی اصیل تعزیه دور افتاده‌ایم

    وی ادامه داد: اجرای این مجالس شبیه‌خوانی در زمان‌های گذشته به قدری زیبا و جذاب بود که تماشاگران در بسیاری از موارد بیش از سه ساعت در مکان اجرای تعزیه می ماندند و از روایت نمایشی – موسیقایی آن لذت می‌بردند. به نظر من اولویت اصلی آن آثار که تماشاگران را جذب خود می‌کرد موسیقی بود که متاسفانه طی سال‌های اخیر در جریان اجرای مجالس شبیه‌خوانی نقش این موسیقی فاخر کمتر شده و همین امر نگرانی‌هایی را در این زمینه به وجود آورده که یک بخش آن دور افتادن از اصلیت موسیقی تعزیه است.

    این خواننده موسیقی ایرانی گفت: من در دوران فعالیت کاری خودم افتخار تعزیه‌خوانی نداشتم اما به دلیل فقدان جریان‌های اصیل آواز در تعزیه که رو به انحطاط است مجبور به خوانش دوباره بسیاری از این قطعات شدم که این روند هنوز ادامه دارد. البته در این میان نمی توان از تلاش هایی که هنرمندان این عرصه انجام می دهند چشم‌پوشی کرد اما باید قبول کنیم که این دوستان در ارائه ردیف آوازی صحیح و اصیل مبتنی بر موسیقی ایرانی کوتاهی کردند چراکه اگر آهنگ وجود نداشته باشد، بازیگری در تعزیه هم معنا و مفهوم خاصی پیدا نمی کند.

    ۱۰ ساعت مجلس خواندن کار من نیست

    عسگری با اشاره به کم توجهی مسوولان فرهنگی نسبت به پاسداری از میراث موسیقایی تعزیه تصریح کرد: این کار حاتم عسگری نیست که ۱۰ ساعت مجلس تعزیه را به طور شخصی بخواند و من نمی دانم چرا مسوولان در این زمینه حمایت مستمر و موثری نمی کنند. این دوستان بدانند که من به مادیات نگاه نمی کنم به همین منظور از آنها می خواهم فارغ از هر گونه نگاه مادی به چنین عناصر ارزشمند فرهنگی هنری توجه بیشتری به کلیت ماجرا داشته باشند.

    این ردیف‌دان موسیقی ایرانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد: خواندن هر ردیف آوازی در تعزیه به نسبت شخصیت هایی که در این رویداد نمایشی حضور دارند، تفاوت دارد به عنوان نمونه دستگاه آوازی کسی که شبیه امام حسین (ع) را می خواند با بازیگری که شبیه دیگر شخصیت‌ها را می خواند کاملا متفاوت است و این یکی از ویژگی‌های تعزیه به عنوان یک هنر مستقل ایرانی است که آن را از سایر هنرها متمایز می‌کند.

    شورای نظارت و ارزشیابی در تکیه دولت

    وی افزود: در زمانی که تکیه دولت مهم‌ترین مرکز اجرای مجالس تعزیه در تهران بود علاوه بر حضور معین البکاها بیش از ۲۰ استاد منتخب آواز از سراسر کشور جمع آوری می شدند و بر اجرای درست و علمی دستگاه‌ها و مقام های موسیقایی مجالس تعزیه نظارت می کردند و اگر در جایی لازم به خلق و یا تدوین ملودی جدیدی در نوع آهنگسازی بود، کارهایی را انجام می دادند. این در حالی است که طی سالهای اخیر نه تنها این جریان کاملا به فراموشی سپرده شده بلکه بسیاری از خوانندگان و بازیگران به تقلید صدای خوانندگان محبوب خود می پردازند که به هیچ عنوان متناسب به اصول آوازی تعزیه نیست و فقط به بی کیفیت شدن کار می‌انجامد.

    عسگری خاطرنشان کرد: این هنرمندان باید بدانند که حالت خوانندگی در تعزیه بسیار متفاوت تر از صدای خوانندگان رایج موسیقی ایرانی است. اینکه بخواهیم به تقلید از کسانی که شهرتی در نوازندگی و خوانندگی دارند بسنده کنیم اصلا صحیح نیست و لطمه های بسیار زیادی به موسیقی ایرانی و تعزیه می زند که اتفاقا جبران آن چندان آسان نیست.

    رادیو مقصر اصلی دور شدن از تعزیه اصیل

    این پژوهشگر موسیقی نواحی ایران در ادامه صحبت‌های خود با بیان اینکه رسانه رادیو موجب از بین رفتن اصالت موسیقی تعزیه شد، خاطرنشان کرد: بی توجهی به موسیقی اصیل تعزیه زمانی رو به انحطاط گذاشت که رسانه رادیو وارد ایران شد و تعزیه خوان ها با گوش دادن به موسیقی خوانندگان ایرانی فقط به تقلید پرداختند و تلاش کردند با تقلید از صدای خوانندگان محبوب خود در مجالس تعزیه مردم را به سمت خود جلب کند. حتی معین البکاهایی که در زمانی از سخت‌گیرترین هنرمندان بودند هم دیگر توجهی به این ماجرا نکردند و راه به سمتی هدایت شد که امروز شاهد اجرای تعزیه هایی پر از غلط موسیقایی هستیم و متاسفانه مردم هم متوجه اشاعه این جریان غلط نیستند.

    وی در پایان بیان کرد: آموزش یکی از مهم ترین مولفه های احیای موسیقی تعزیه در شکل درست خود است. اگر با مرجعیت یک نهاد دولتی اثرگذار از هنرمندان فعال تعزیه دعوت کرده و آنها را برای اجرای یک موسیقی درست و علمی آموزش دهیم به طور حتم در آینده شاهد اشاعه یک فرآیند درست و ارزشمند در عرصه موسیقی به ویژه موسیقی تعزیه خواهیم بود در غیر این صورت اوضاع به شکلی که هست نه تنها باقی می‌ماند بلکه وضعیت بسیار بدتری هم پیدا می‌کند.

    حاتم عسگری از هنرمندان پیشکسوت موسیقی ایرانی است که در ابتدا آواز را نخست نزد پدر و سپس نزد ضیا الذاکرین که بر گوشه‌های آوازی و ضربی‌های موسیقی ایران اشراف داشت آموخت. وی از سال ۵۵ با عنوان ستاد ردیفِ آوازی وزارت فرهنگ و هنر و پس از آن استادیار دانشگاه هنر و دانشگاه تهران به آموزش ردیف آوازی موسیقی ایران پرداخت. عسگری که دارای نشان درجه یک هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است دارای مدرک معادل دکترای ردیف آوازی موسیقی ایران نیز هست.

    مجموعه آلبوم آموزشی “ردیف موسیقی سنتی ایرانی” به روایت و آواز حاتم عسگری و همراهی تار زنده‌یاد استاد داریوش صفوت از جمله آثار این هنرمند در عرصه موسیقی است.

    گفتگو از علیرضا سعیدی

    https://musiceiranian.ir/?p=44759
       
    برچسب ها

    مطالب مرتبط

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *