گزارشی از ابراز عشق و ارادت به امام رضا(ع) در قالب آثار موسیقی

هنرمندان این دیار نیز از این قاعده مستثنی نیستند و هرکدام، در هر حرفه‌ و هنری که فعالیت می‌کنند، سعی کرده‌اند در آثار خود، کاری را به پیشگاه امام هشتم شیعیان تقدیم کنند تا به ایشان ابراز ارادتی کرده باشند.

از بین آثاری که هنرمندان موسیقی به پیشگاه امام رضا(ع) تقدیم کرده‌اند، حتما بیش از بقیه اثر «آمدم ای شاه پناهم بده» با صدای محمدعلی کریمخانی یا اثر «شاه خراسانیم» با صدای دولتمند خُلف را شنیده‌اید که آثار بسیار زیبا و تاثیرگذاری است اما آثار موسیقی خوب دیگری نیز توسط خوانندگان کشورمان اجرا شده که در ادامه به معرفی برخی از آن خواهیم پرداخت و اشعار آن را با یکدیگر مرور خواهیم کرد:

«کاشکی» و «کلاغ رو سیاه» با صدای محسن چاوشی

اثر کاشکی از محسن چاوشی از زبان فردی روایت می‌شود که به تازگی از زیارت مشهد و حرم امام رضا(ع) به شهر خود بازگشته است و دلتنگی‌هایش را بیان می‌کند. این اثر در سال ۱۳۸۹ منتشر شده که ترانه آن را امیر ارجینی نوشته، آهنگسازی آن را محسن چاوشی انجام داده و تنظیم آن بر عهده شهاب اکبری بوده است.

شاید بتوان گفت که این اثر یکی از نقاط قوت شناخت محسن چاوشی در آن زمان بوده است. محسن چاوشی در آن زمان به دلیل انتشار ناخواسته برخی از آثارش موفق به اخذ مجوز از وزارت ارشاد برای این قطعه نشده بود اما در سالگرد شهادت امام رضا(ع) این اثر توسط صدا و سیما به پخش رسید و باعث شگفتی هوادارن محسن چاوشی شد.

در این اثر از سازهای گیتار، دف و ویولون استفاده شده و قسمتی از این موزیک به صورت گروهی اجرا می‌شود که زیبایی خاصی را به اثر بخشیده است.

متن ترانه این اثر به شرح زیر است:

ببین از کجا میام، که هنوز مسافرم

که هنوز نیومده، هوایی شدم برم

به چی دل بستم که، از همه دل کندم

که به دنیا و غمِ، دنیا میخندم

کاشکی بازم تو حرم با کفترات بپرم

پیش تو پر بگیرم ازت خبر بگیرم

کاشکی بازم تو حرم با کفترات بپرم

پیش تو پر بگیرم ازت خبر بگیرم

رو سیاهم که هنوز، از تو خیلی دورم

مهربونی با من، اما انگار کورم

اگه دورم از تو، تو به من نزدیکی

دلمو میبینی، حتی تو تاریکی

چی میشه یه بار دیگه، باز بیام پا بوست

که میخوام غرق بشم، توی اقیانوست

اما اثر کلاغ رو سیاه اثر متفاوت‌تری نسبت به بقیه آثاری است که در رابطه با امام رضا(ع) تولید شده است. در ابتدای شعر این موزیک، درباره یک کلاغ صحبت می‌شود که قصد دارد به حرم امام رضا(ع) برود اما با خود فکر می‌کند که کلاغ‌ها به دلیل رنگ سیاه‌شان لیاقت حضور در حرم مطهر را ندارند و فقط کبوترها می‌توانند در آسمان حرم پرواز کنند و در ادامه از زبان آن کلاغ روایت ادامه پیدا می‌کند. می‌توان گفت که این اثر اشاراتی دارد به بیتی که می‌گوید:

دیدم همه جا بر در و دیوار حریمت

جایی ننوشته است گنهکار نیاید

این موزیک در سال ۱۳۸۴ منتشر شده که ترانه‌اش را امیر ارجینی نوشته و آهنگسازی و تنظیم آن بر عهده محسن چاوشی بوده است.

متن ترانه این اثر به شرح زیر است:

تو دل یه مزرعه، یه کلاغ رو سیاه

هوایی شده بره، پابوس امام رضا

اما هی فک میکنه، اونجا جای کفتراس

آخه من کجا برم، یه کلاغ که روسیاس

من که توی سیاهیا از همه روسیاه ترم

میون اون کبوترا با چه رویی بپرم

تو همین فکرا بودش کلاغ عاشقمون

یه دلش میگفت برو، یه دلش میگفت بمون

که یهو صدایی گفت، تو نترس و راهی شو

به سیاهی فک نکن، تو یه زائری برو

من که توی سیاهیا از همه روسیاترم

میون اون کبوترا با چه رویی بپرم

«امام رضا» و «کبوترم هوایی شدم» با صدای حامد زمانی و عبدالرضا هلالی

قطعه امام رضا، جزو اولین آثاری بود که خارج از فضای آثار مربوط به امام حسین (ع)، به صورت مشترک توسط یک خواننده و مداح به اجراء رسید و شاید یکی از دلایل انتشار گسترده این اثر نیز همین اتفاق بود. موزیک امام رضا از حامد زمانی و عبدالرضا هلالی که به « میشه شاهی کنی» نیز معروف است به موضوع شفا دادن بیماران توسط امام هشتم و زیارت ایشان می‌پردازد. ترانه این کار را پیمان طالبی نوشته و تنظیم آن را نیما نورمحمدی انجام داده است‌. ریتم این اثر فراز و فرودهایی دارد که صدای متفاوت دو خواننده اثر به زیبایی آن کمک کرده است.

متن ترانه این اثر به شرح زیر است:

یکی میگه با یه فریاد؛ راه می ندازه داد وُ بیداد!

بچمو آقا شفا داد؛ توو صحنِ گوهرشاد

یکی که دلش شکسته؛ گوشه صحنت نشسته

دخیلِ درداشوُ بسته؛ عاشقِ دل خسته

نشون به این نشونه؛ صدای نقاره خونه

منُ به تو می رسونه! ببین دلم خونه

می‌دونم رو سیام! من اگه بی وفام

ولی عشقم اینه؛ عاشقِ این آقام

منتظرِ یه اشاره ام؛ هر چی که دارم، بذارم

 دلموُ زیارت بیارم؛ منی که آواره‌م

دلم اگه بی قراره؛ چشام اگه هی می باره

ولی دلم غم نداره! آقام دوسم داره

میشه شاهی کنی من و راهی کنی

چی میشه به منم یه نگاهی کنی

هر کی که حاجت روا شد، گدا اومد پادشاه شد

عاشق آقام رضا شد، خادم آقا شد

منم اومدم گداشم، کفتر گنبد طلا شم

ایشالا حاجت روا شم، خادم آقاشم

خوردم آب و دونَت، که شدم دیوونت

آب زمزم کجا؛ آب سقا خونت

پس از موفقیت و پخش گسترده اثر «امام رضا» در بین مردم، حامد زمانی و عبدالرضا هلالی اثر دیگری را با همان رویکرد اثر قبلی، تحت عنوان امام رضا ۲ که به «کبوترم هوایی شدم» نیز معروف است را تولید و منتشر کردند. ترانه این اثر را سعید پاشازاده نوشته و تنظیم آن بر عهده امیر جمالفرد بوده است.

متن ترانه این اثر به شرح زیر است:

کبوترم هوایی شدم، ببین عجب گدایی شدم!

دعای مادرم بوده که، منم امام رضایی شدم

پنجره ی فولادِ تو، دوای هر چی درده

کسی ندیدم اینجا، که نا امید برگرد

چه جوری از تو دست بکشم؟

بدونِ تو نفس بکشم

تویی که تنها آقا دلسوزِ منی…

آرزومه دوباره بیام، توو حرمت بدم یه سلام

بهونه ی اشکای هرِ روز منی…

بی تو می میرم آقا، یه فقیرم آقا

که تو حجِ فقرایی

ای کس و کارم آقا جون، تو رو دارم غم ندارم

من و دستای گدایی

ای سلطان کرم، سایت روی سرم

باز آقا بطلب؛ که بیام به حرم

شور و حال منی، پرو بال منی، تو خیال منی

دادی تو منو راه؛ به گدا، نگاه که تو مال منی…

میبینم عاشقای تو رو، اشکای زائرای تورو

آرزومه منم بپوشم لباس خادمای تو رو!

همه داراییمُ، به تو بدهکارم من

جون جوادت آقا خیلی دوست دارم من

«رکعت هشتم» با صدای علی اکبر قلیچ

رکعت هشتم از آثار زیبای دیگری است که در رابطه با امام رضا(ع) تولید و منتشر شده است. ترانه این اثر را قاسم صرافان نوشته است. علی‌اکبر قلیچ آهنگسازی کرده و تنظیم آن بر عهده هومن آزما بوده است. این اثر طی سال‌های اخیر دو ورژن مختلف تولید و منتشر شده است.

متن ترانه این اثر به شرح زیر است:

عشق یعنی تپش این دل بارانی من

لطف پیدای تو و گریه ی پنهانی من

و خدا خواست که از دست تو درمان برسد

خواست تا عطر علی تا به خراسان برسد

یا رضا گفتم و وا شد به نگاهت گره ها

چه خبر ها که رسید از دل این پنجره ها

یا رضا گفته و بینا شده چشمان کسی

یا رضا گفته اسیری که به دادش برسی

عشق یعنی که به شوق تو به صحرا بزنم

به هوای دل پاک تو به دریا بزنم

عشق یعنی بشوم آهوی آواره ی تو

بدهم دل به صدای خوش نقاره تو

عشق یعنی به هوایت گذر از دامن و دشت

عشق در شوق سلامیست، سر ساعت هشت

عشق در قلب قطاریست که از قم برسد

در نمازی که تا رکعت هشتم برسد

«حلقه به گوش» با صدای سینا پارسیان

حلقه به گوش سومین اثری است که سینا پارسیان به پیشگاه امام رضا(ع) تقدیم کرده است. موزیک‌های «دیوانه» و «شمس و فانوس» آثار دیگری بود که این خواننده با نام سینا دستخوش، در رابطه با امام رضا(ع) تولید و منتشر کرده بود که آن‌ها نیز آثار نسبتا خوبی بودند. حلقه به گوش با صدای آرامش بخش نقاره شروع می‌شود و در ادامه طوری است که می‌توانید چشم‌هایتان را ببندید و خود را در حرم امام رضا(ع) تصور کنید. ترانه و آهنگسازی این اثر بر عهده سینا پارسیان بوده و تنظیم آن را محسن افراسیابی انجام داده است.

متن ترانه این اثر به شرح زیر است:

حلقه زدن دور حرم حلقه به گوشا

مستِ میِ ناب تواند شراب فروشا

کجا بره مست شه هوشیار جز اینجا!؟

بنازم این صحنُ چه امن و با شکوهه

واسه ی این آهو حرم کشتی نوحه

کجا پناه بگیره هر بار جز اینجا!؟

دل خریدار نداره مارو دریاب

این دل ورشکسته‌ی خمارو دریاب

هرجا میرم خرابه بازار و جز اینجا

مریض و بد حال و ملول و نیمه جونم

خودمو با سختی به سمتت میکشونم

کجا شفا میدن به بیمار جز اینجا!؟

«صحن بارونی» با صدای حسین حقیقی

اثر صحن بارونی نیز یکی از آثار موفقی است که در رابطه با زیارت امام رضا(ع) تولید شده است. این اثر در دو ورژن تولید شده که ورژن دوم آن به همراه یک موزیک ویدئو منتشر شد و به «دیدار» نیز معروف است. موزیک‌ویدئو این اثر داستان یک عاشقانه امام رضایی را روایت می‌کند که مربوط به یک شهید مدافع حرم است. در ابتدای موزیک‌ویدئو دوربین دو خانواده را نشان می‌دهد که در راه‌آهن تهران ایستاده‌اند و می‌خواهند که برای عقد فرزندانشان در حرم امام رضا(ع) به شهر مشهد سفر کنند و در ادامه عقد آن‌ها را در حرم نشان می‌دهد اما در پایان ویدئو فلش‌بکی به زمان حال زده می‌شود که همسر شهید مدافع حرم، در همان مکانی که عقد کرده بودند، در حرم امام رضا(ع) نشسته است و خاطرات آن سفر را در ذهنش مرور می‌کند.

این موزیک را مرکز آوای انقلاب اسلامی تولید کرده، علی فردوسی ترانه‌اش را سروده و گرانش آشوری تنظیمش را بر عهده داشته است.

متن ترانه این اثر به شرح زیر است:

آسمون بغضشو باز میباره

این هوا عطر تو رو کم داره

از روی گلدسته دارن کبوترا

گوش میدن به نغمه ی نقاره

مهر کربلا روی سجاده

غصه های پیش پا افتاده

همه ی فرشته ها صف بستن

که اذان بگه موذن زاده

کوله بار غصه بردن داره

به امانات سپردن داره

با یه سینه ی پر از سوز و گداز

آب سقاخونه خوردن داره

ثامن الحجج تو حج فقرا

تو ابالحسن، تو سلطان، تو رضا

بس که با غریبه ها همدردی

به شما میگن غریب الغربا

با حیرونی…

پرم از پریشونی

آخ که گریه میچسبه

توی صحن بارونی

درد و دل زیاده و فرصت کم

من که تازه اومدم کجا برم

واسه من هیچ جای دنیا نمیشه

گوشه ی دنج شبستان حرم

دل من اگر که خوب اگر بده

کفتر جلد هوای مشهده

زائره میخواد مجاورت بشه

به هوای استجابت اومده

«نور تر از نور» با صدای گروه موسیقی نبض

نور تر از نور اثری از گروه موسیقی نبض است که با صدای سه خواننده با جنس‌های صدای متفاوت تولید شده است و به پیشگاه امام رضا(ع) تقدیم شده است. شعر این اثر را علیرضا قزوه سروده، محمد عباسی تنظیم کرده و علی ثابت‌قدم، حامی نخعی و سینا دستخوش خوانده‌اند. تحریرهای بسیار زیبایی را در این اثر خواهید شنید.

متن شعر این اثر به شرح زیر است:

برگشته‌ام امشب به خود از راه نشابور

شیرین دلکم! یک دو دهن شور بخوان، شور

ای سوره ی اعراف من، ای قبله ی هشتم

در ظلمت من پنجره ای باز کن از نور

ای توس تو میقات همه چله نشینان

آبی تری از نور، درخشان تری از طور

از شهرِ سناباد، برایم کفن آرید

امید که با نامِ تو سر برکنم از گور

در حادثه، موسای به هوش آمده ماییم

سبحانک یا نورتر از نورتر از نور

عقل گرفتار را عشق رها میکند

عقل همان آهو و عشق امام رضاست

عقل قیام من است، عشق امام من است

عشق نماز شب است، عقل نماز قضاست

گزارش از محمدرضا صبوریان، خبرنگار ایسنا- منطقه خراسان