موسیقی ایرانیان: بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر با اجرای ۱۱ کنسرت در بخش های مختلف و نمایش دو فیلم آغاز می‌شود.
به گزارش ستادخبری بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر، روز اول جشنواره چهارشنبه ۲۵ بهمن ماه در حالی برگزار خواهد شد که ساعت ۱۸:۳۰ گروه لیان در تالار وحدت برنامه خواهد داشت و ساعت ۲۱ همان تالار میزبان سامان احتشامی خواهد بود .
بخش استعدادهای درخشان با تریو کلاسیک میلاد عالمی و رسیتال گیتار فرناز خیابانی در سالن رودکی و ساعت ۱۸:۳۰ شروع خواهد شد و ساعت ۲۱ گروه نوفه به سرپرستی کیاوش صاحب نسق صحنه در سالن رودکی به اجرای برنامه خواهد پرداخت.
در همین روز فرهنگسرای ارسباران ساعت ۱۸:۳۰ میزبان گروه کر ثمین به سرپرستی بهنام نجفی و تیکران سوکیازیان و آوای سونات به سرپرستی محسن بافنده در بخش رقابتی خواهد بود و ساعت ۲۱ سه نوازی رضا عسگرزاده، حسام اینانلو و آزاده احمدی در بخش نسل دیگر اجرا می شود .
ساعت ۱۹ در پژوهشکده فرهنگ و هنر گروه های ژوله به سرپرستی نیما گوران اوریمی و نسیم به سرپرستی نسیم احمدیان در بخش رقابتی به روی صحنه می روند ، برج میلاد در دو سانس ۱۸:۳۰ و ۲۱:۳۰ پذیرای احسان خواجه امیری خواهد بود و خانه هنرمندان فیلم های مستند ” موسیقی مذهبی آروو پرت و هنری گورتسکی ” و ” باغ صدا ” را در ساعت ۱۰:۳۰ صبح به نمایش می‌گذارد.
پیام مدیرکل دفتر موسیقی ارشاد به بیست و هشتمین جشنواره موسیقی فجر
جشنواره موسیقی فجر آیینه‌ای برای نمایش فرازمندیهای انسان ساز موسیقی است
به گزارش ستاد خبری بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر ، محمد میرزمانی در پیام خود به بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر آورده است:
بسمه تعالی
“یسبح لله ما فی السموات و ما فی الارض…”
درک و دریافت این خبر که در کتاب مقدس مسلمانان – قران کریم- آمده است، کاری بزرگ است به بزرگی درک جهان هستی. دریافت و فهم این نکته که همه ی عالم، تسبیح گوی ذات حضرت حقند و هر کس به زبانی، صفت حمد او گوید. ذکری که شنیدن و همراهی با آن، گوش و دلی طهارت یافته با زلال عشق می خواهد تا نغمه ها و موسیقی های روان در جان این ذکر را از ازل تا ابد، به روشنی بشنود و یقین کند که هر نوای ناب و پاکیزه ای، روایتی از آن حقیقت بی زوال است بی نیاز به الف و لام که گفته اند ” آنجا که سخن باز می ماند، موسیقی آغاز می شود”.
بدین اعتبار، در همواره ی زمان، یوسف موسیقی ، پرده نشین است و مستغنی اما گاه شعر، به دیدارش می شتابد و تفسیر موسیقی شده، یوسفش را از پس پرده، به مجلس می فرستد:
چیست می دانی نوای چنگ و عود؟ انت ربّی، انت حسبی یا ودود!
و آنانی این خبر قرآنی و این زبان رمزآلود روحانی را بیشتر و رساتر می شنوند که درونی مستعد و آماده تر به واسطه ی پاکیزگی و محرمیّت داشته باشند و عاشق که:
تا نگردی آشنا زین پرده رازی نشنوی گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش
و اتفاقا” از جمله ثمرات انقلابی که در سرزمین اسلامی ایران و در فجر پنجاه و هفت، رخ داد، یکی هم همین توجه به هنرهای متعالی و انسان ساز بود و از شمار آنان، هنر موسیقی.
هنری که همچون پیام معنویت انقلاب اسلامی، می تواند مرزهای مرسوم جغرافیایی را در نوردد و آنچه را دیگر زبان ها و رسانه ها نمی توانند گفت را به آشناترین زبان بی زبانی، روایت و بازگویی کند و هم با تکیه بر این توانمندی و آن حقیقت فطری است که بهمن هر سال، جشنواره های موسیقی در قامتی بین المللی، بهارآفرین می شود.
و دریغ است فرصت های مغتنم این رویداد عزیز، به دور از این نگاه و این اهتمام بگذرد و امید که جشنواره های هر ساله، آیینه ای مصفّا برای نمایش فرازمندی های انسان ساز موسیقی ایران و موءلفه های حیات بخش انقلاب و ارزش های مانای فرهنگ ایثار و عزتمندی ساکنان این مرز و بوم پر گهر باشد.
جای بسی خرسندی است که توفیق و تأثیر روز افزون “بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر” را در سایه سار لطف حضرت حق و تلاش تمامی همراهان و همکاران این رویداد ارجمند، آرزو نمایم.
سید محمد میرزمانی
مدیر کل دفتر موسیقی و رئیس جشنواره
حضور چهره های شاخص در بیست و هشتمین جشنواره موسیقی فجر
بیست و هشتمین جشنواره موسیقی فجر امسال پذیرای چهره های شاخص موسیقی ایران و سایر کشور ها خواهد بود.
به گزارش ستاد خبری بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر،جشنواره موسیقی فجر در این دوره میزبان هنرمندانی همچون محمد معتمدی، سامان احتشامی، فرخزاد لایق، مظفر شفیعی و سالار عقیلی و علیرضا مشایخی خواهد بود.
بنا به این گزارش ، محمد معتمدی ،خواننده جوان با گروه ادیب پنج شنبه ۲۶ بهمن ساعت ۲۱ در تالار وحدت به اجرای برنامه خواهند پرداخت. سامان احتشامی در روز اول جشنواره ۲۵ بهمن ساعت ۲۱ در تالار وحدت روی سن خواهد رفت. این نوازنده پیانو قطعه “خرم ماندگار” را به یاد شادروان همایون خرم اجراخواهد کرد.رشید وطن دوست با گروه سهند در ۲۸ بهمن ساعت ۱۸:۳۰ میزبان علاقمندان به موسیقی خواهد بود.فرزاد لایق در جایگاه آهنگ ساز، کنسرت هفت گاه معلق را در تالار وحدت ساعت ۲۱ اجرا خواهد کرد.مظفر شفیعی ،خواننده پیشکسوت، گروه جوان ماهریز را در بخش نسلی دیگر همراهی خواهد کرد.اجرای ماهریز یکشنبه ۲۹ بهمن در فرهنگسرای ارسباران خواهد بود.سالار عقیلی به عنوان خواننده مهمان در ارکستر سمفونیک تهران به هنرنمایی خواهد پرداخت.
در بخش بین الملل نیز میهمانانی همچون کریتسین شولتز، رهبر ارکستر فیلارمونیک آی سو(پنج شنبه ۲۶ بهمن ساعت ۲۱،سالن رودکی)، کوارتت تارکوفسکی متشکل از هنرمندان صاحب نام فرانسوی و آلمانی(شنبه ۲۸ بهمن و یکشنبه ۲۹ بهمن) و رالف فان رات پیانیست هلندی(پنج شنبه ۲۶ بهمن و جمعه ۲۷ بهمن) در جشنواره حاضر خواهند بود.
در بخش موسیقی نواحی محسن شریفیان با گروه لیان چهارشنبه ۲۵ بهمن ماه ساعت ۱۸:۳۰ در تالار وحدت، سیامک سپهری با گروه رستاک شنبه ۲۸ بهمن ساعت ۱۸:۳۰ در تالار وحدت، پروین بهمنی با گروه حاوا یکشنبه ۲۹ بهمن در فرهنگسرای ارسباران به اجرای برنامه خواهند پرداخت.
در بخش جنبی موسیقی پاپ برج میلاد میزبان ۹ گروه موسیقی پاپ خواهد بود. احسان خواجه امیری(چهارشنبه ۲۵ بهمن ساعت ۱۸:۳۰ و ۲۱:۳۰)،رضا یزدانی(پنج شنبه ۲۶ بهمن ساعت ۱۸:۳۰)،فرزاد فرزین(جمعه ۲۷ بهمن ساعت ۱۸:۳۰ و ۲۱:۳۰)،مازیار فلاحی(یکشنبه ۲۹ بهمن ساعت ۲۱:۳۰) و محسن یگانه(دوشنبه ۳۰ بهمن ساعت ۱۸:۳۰) از جمله این هنرمندان هستند.
بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر از ۲۵ بهمن ماه الی اول اسفندماه به دبیری حسن ریاحی برگزار می‌شود.
در روز اول بخش فیلم‌های مستند موسیقی
نمایش مستند زندگی نامه آهنگسازان روایت می شود
بخش فیلم‌های مستند موسیقی در روز اول با دو نمایش « موسیقی مذهبی آرووپرت و هنری گورتسکی» و مستند «باغ صدا» ساعت ۱۰:۳۰ دقیقه صبح در خانه هنرمندان آغاز خواهد شد .
به گزارش ستادخبری بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر ، فیلم مستند « موسیقی مذهبی آرووپرت و هنری گورتسکی» محصول کشور انگلستان است و مدت پخش آن ۵۸ دقیقه است . آروپارت از استونی و هنر گورتسکی از لهستان از مشهورترین آهنگسازان قرن حاضر هستند. سبک آهنگ سازی هر دوی آنها برگرفته از سنت های مسیحیت بود. در دوران تسلط کمونیزم بر شرق علاوه بر ارزش های هنری ، ریشه های نوعی اعتراض در برابر سیاست های ضد یکتا پرستی در کارهای آنان دیده می شود . این مستند درباره زندگی و هنر این آهنگسازان ساخته شده که از نظر سبک و شیوه بسیار به هم شبیه هستند .
فیلم بعدی این بخش، مستند کوتاهی به نام« باغ صدا» به مدت ۱۸ دقیقه است. در این فیلم آثار و زندگی هنری دان لی ، هنرمند سوئیسی در سبک مدرن و مینیمال را بررسی می شود . این هنرمند در طول فعالیتش همیشه بیانگر دیدگاه های خاص فلسفی و زیباشناختی از موسیقی بوده است .
بخش فیلم‌های مستند موسیقی با ۹ فیلم از ۲۵ بهمن تا اول در ساعت ۱۰:۳۰ در خانه هنرمندان برگزار می شود.
سرپرست گروه وابات:
نسل دیگر به درستی معنای خود را تعریف می‌کند
عیسی غفاری سرپرست گروه وابات که در دومین روز بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر به روی صحنه می رود، در گفت و گو با ستاد خبری جشنواره درباره حضور در بخش نسل دیگر گفت : « این بخش به درستی معنای خود را تعریف می کند. در واقع به راستی صحبت نسل جدیدی را با مخاطب مطرح می کند که شاید در میان اسامی و کارهای مطرح گم شده بود و به این وسیله می تواند سخن تازه ی خود را به گوش مخاطبش برساند. »
او که در جشنواره سال قبل هم در همین بخش شرکت داشته در ادامه عنوان کرد: « در تمامی انتخاب ها سلیقه شخص انتخاب کننده مطرح و تاثیر گذار است ، اما در نهایت همه هدف واحدی دارند که آن ، مطرح کردن نسل جوانتری است که سعی دارد روح موسیقی را زنده نگه دارد.»
غفاری در رابطه با تجربه اش در جشنواره سال گذشته گفت:« شخصا تاثیر مثبت و موثر جشنواره سال گذشته را به خوبی بر روند کار حرفه ایم حس می کنم ، نه تنها کارهایم بیشتر به مردم معرفی شد، بلکه با اساتید و مسئولان بیشتری آشنا شدم و توانستم در کارهای جدیدم با افرادی که همیشه آرزوی کار کردن با آنها را داشتم همکاری کنم.»
وی در ادامه افزود: « البته این بخش ها از بخش هایی هستند که به طور مداوم و با برنامه ریزی زیاد باید برگزار شوند. خیلی از مردم با کارهای ما آشنایی ندارند و به همین دلیل واکنش های مختلفی پس از اجرای سال پیش دریافت کردیم، اما امسال با وقت بیشتری که برای اجرا در اختیار داریم انتظار نتایج بهتری را هم داریم و البته امیدواریم که برای نسل جوانی که در عرصه موسیقی تلاش می کنند امکاناتی هم فراهم شود، بخش نسل دیگر هم مثل بعضی از بخش های دیگر به دلیل ناشناخته بودن احتیاج به حمایت بیشتری دارد.»
گروه موسیقی وابات به سرپرستی عیسی غفاری در روز پنچشنبه ۲۶ بهمن ماه ساعت ۲۱ در فرهنگسرای ارسباران به روی صحنه می رود.
نسل دیگر با حضور ۷ گروه جوان از ۲۵ بهمن ماه تا اول اسفند در فرهنگسرای ارسبان برگزار می شود.
در بخش جنبی بیست و هشتمین جشنواره بین المللی فجر
۱۰ فیلم در بخش فیلم‌های مستند موسیقی پخش می‌شود
پخش فیلم‌های مستند موسیقی برای اولین بار در بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر برگزار می‌شود. در این دوره خانه هنرمندان میزبان ۴ فیلم از مستند های بین الملل و ۶ فیلم ایرانی خواهد بود.
به گزارش ستاد خبری بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر، در روز چهارشنبه ۲۵ بهمن ماه فیلم ” موسیقی مذهبی آروو پرت و هنری گورتسکی ” از کشور انگلستان به کارگردانی سایمون براتون و ” باغ صدا ” از کشور سوئیس و به کارگردانی پیرایو بورژو پخش خواهد شد که باغ صدا موسیقی و دیدگاه های دان لی موزیسین مینیمالیست سوئیسی را نشان خواهد داد .
پنجشنبه ۲۶ بهمن ماه ، در خانه هنرمندان فیلم های ایرانی ” پروژه تهران- پاریس ” که کارگردانی آن را افشان مهران عهده دار بوده و ” نوای نور” به کارگردانی کریستف رضاعی پخش خواهد شد.
سومین روز جشنواره ، جمعه ۲۷ بهمن ماه ، بخش فیلم های مستند ، ” صدا و سکوت ” را پخش خواهد کرد که محصول مشترک کشورهای آلمان و سوئیس است ، به کارگردانی پیتر گویر و نوربرت ویدمر و همچنین مستند ایرانی ” مقام نوروز” پخش خواهد شد که کارگردانی آن را هادی آفریده به عهده دارد.
شنبه ۲۸ بهمن ماه ، خانه هنرمندان شب مستند های ایرانی را تجربه خواهد کرد به طوری که ” اهمیت عارف بودن ” و ” مرغ سحر ” پخش خواهد شد که هر دوی آنها را مهدی باقری کارگردانی کرده است .
آخرین مستند خارجی این بخش فیلم” ارکستر میدان ویتوریو ” از کشور ایتالیا و به کارگردانی آگوستینو فرنته است که یک شنبه ۲۹ بهمن ماه نمایش داده می شود و این بخش از بیست و هشتمین جشنواره با نمایش مستند ایرانی ” ۱۳ اکتبر ۱۹۳۷” که کاریست از بکتاش آبتین در روز دوشنبه ۳۰ بهمن ماه به پایان می رسد.
بخش فیلم‌های مستند موسیقی در ایام جشنواره در ساعت ۱۰:۳۰ در خانه هنرمندان برگزار می شود. ورود برای عموم آزاد است.
نوازنده بخش استعدادهای درخشان
تاثیر شرکت در جشنواره های گذشته به خوبی بر روند کاری هنرمندان احساس می شود
بنیاد نخبگان از جمله ایده های بی نظیری است که در عرصه موسیقی کشور اتفاق افتاده است.
مرتضی شیرکوهی با اعلام این خبر به ستاد خبری بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر گفت: تاثیر شرکت در جشنواره های گذشته به خوبی بر روند کاری هنرمندان احساس می شود.
او که از سوی دبیر جشنواره به عنوان نخبه موسیقی به بنیاد نخبه گان کشوری معرفی شده‌است، در ادامه تصریح کرد: روند رو به رشد در تمامی بخش های جشنواره موسیقی در جریان است . در بخش بین‌الملل به همت رامین صدیقی، نوازندگان بنام و بزرگی دعوت شده اند که طبعا تاثیر زیادی روی هنرمندان داخلی دارد. البته جشنواره با استمرار و تداوم است که می تواند اثربخش باشد و اگر اجراها و پیگیری ها تنها به جشنواره فجر محدود شود اثر خود را از دست می دهد .
او که در دو سال گذشته در جشنواره موسیقی فجر مقام دوم در آهنگسازی موسیقی کلاسیک را کسب کرده با بیان این مطلب گفت : » با توجه به اینکه در جشنواره های ۲۶ و ۲۷ موسیقی فجر هم شرکت داشته ام روند موثر این جشنواره را به خوبی بر کارهایم احساس می کنم ، این بخش و کسب رتبه در آن علاوه بر آشنا شدن مخاطب با اسم و کار من باعث شد که اعتبار بیشتری در عرصه هنر پیدا کنم و برای آهنگسازی به صدا و سیما معرفی و مشغول به کار شوم و همچنین کمک کرد تا زودتر و راحت تر آلبوم آکادمیکم را که در جشنواره امسال آن را روی صحنه اجرا خواهم کرد ارائه دهم . »
در ادامه گفت :« ایجاد بخش استعدادهای درخشان جشنواره که به همت دکتر حسن ریاحی انجام شده گام مثبت بزرگی محسوب می‌شود . شناخته شدن هنرمندانی که توانایی زیادی دارند و استفاده از آنها کمک بسیار زیادی به ارتقای سطح موسیقی کشور می کند به خصوص در سبک هایی که کمتر بین مردم شناخته شده هستند و مخاطب کمتری دارند این کار می تواند باعث ارائه کارهای قوی تری شود که طبعا مخاطب بیشتری جلب خواهد کرد . »
او در بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر، در قالب گروهی دو نفره رسیتال پیانو را در روز شنبه ۲۸ بهمن ماه ساعت ۱۸:۳۰ در فرهنگسرای ارسباران اجرا می کند.
بخش استعدادهای درخشان بخش نوینی است که برای اولین بار در جشنواره بین المللی موسیقی فجر برگزار می شود، در این بخش ۸ گروه موسیقی کلاسیک غیر ایرانی در سالن رودکی از ۲۵ بهمن تا یک اسفند به روی صحنه می روند.
در بخش جنبی بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر
محسن یگانه «حباب» را اجرا می کند
محسن یگانه قطعاتی از آلبوم «حباب» را که جدیدترین اثرش محسوب می شود، در جشنواره موسیقی فجر اجرا می کند.
سرپرست گروه پاپ محسن یگانه در گفتگو با ستاد خبری بیست و هشتمین جشنواره بین المللی موسیقی فجر اظهار کرد: محسن یگانه
در اجرای پیش رو در جشنواره موسیقی فجر قطعاتی از آلبوم «حباب» را به رهبری علی ثابت به روی صحنه خواهد برد.
محمد حاتم پور همچنین گفت: اجرای قطعاتی از آلبوم «رگ خواب» از دیگر برنامه های یگانه خواهد بود و او یک ریمیکس شاد و پر انرژی را هم از آلبوم های قدیمی تر هم برای مخاطبانش در نظر گرفته است.
او از سروش اسدی، پیام طونی، فیروز ویسانلو، حسن فراهانی، مهران سراجیان، رامین زواری، سعید برادران و مجتبی شکاری به عنوان نوازندگانی یاد کرد که با نوای سازهایشان محسن یگانه را همراهی خواهند کرد.
وی افزود: در آلبوم «حباب» تنظیم قطعات توسط مهران عباسی، علی ثابت، شهاب اکبری، آرین بهاری و علی رهبری انجام شده و آهنگسازی و سرایش ترانه تمام قطعات برعهده محسن یگانه بوده است.
حاتم پور در ارزیابی خود از بخش پاپ جشنواره موسیقی فجر بیان کرد: در سالهای اخیر موسیقی پاپ در بخش جنبی جشنواره شرکت داده می شود و فضایی برای رقابت این گروه ها به وجود نمی‌آید.
سرپرست ارکستر محسن یگانه اضافه کرد: در چند دوره اخیر شاهد حضور خوانندگان پرمخاطب هستیم که هرکدام سبک خود را دارند و می توانند با یکدیگر رقابت کنند.
محسن یگانه سال گذشته نیز در جشنواره موسیقی فجر با استقبال مخاطبان مواجه شد. این خواننده پاپ در بخش جنبی جشنواره بیست و هشتم در ۳۰ بهمن ماه دو در سانس ۱۸:۳۰ و ۲۱:۳۰ در سالن همایش های برج میلاد تهران به روی صحنه می رود.
بخش پاپ بیست و هشتمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر از ۲۵ بهمن تا ۱ اسفند با حضور ۹ گروه پاپ در مرکز همایش های برج میلاد برگزار می شود.
بیست‌وهشتمین جشنواره موسیقی فجر امسال کمی جمع‌وجورتر و با صرفه‌جویی بیشتر برنامه‌ریزی شد که دلیل آن مساله کمبود بودجه است. با همه اینها برنامه‌های خوبی به‌خصوص در بخش بین‌الملل تدارک دیدیم که به نظرم کیفیت خوبی خواهند داشت و مورد استقبال قرار می‌گیرند. مثلا یک کوارتت از آلمان و فرانسه در این جشنواره شرکت می‌کند که خیلی مطرح هستند و حرف تازه‌ای دارند. از طرف دیگر معمولا موسیقی کلاسیک جذابیت زیادی در مقایسه با این نوع موسیقی‌های جدید ندارد و به همین دلیل از کوارتت‌ها هم دعوت کردیم که بتوانند رونق‌بخش جشنواره باشند یا یک گروه هم از هند دعوت شدند که جذاب خواهند بود. برنامه‌هایی که برای خودم مهم است، بخش استعدادهای درخشان، نسل دیگر و همچنین فیلم‌هایی است که امسال در خانه هنرمندان به نمایش گذاشته می‌شوند. این بخش به‌نوعی جایگزین نشست‌های پژوهشی است که در سالهای قبل در حاشیه جشنواره برگزار می‌شد چون نشست‌های پژوهشی مورد استقبال قرار نمی‌گرفتند و بیشتر سالن‌هایی که به این امر اختصاص داشت خالی بود، به همین دلیل تصمیم گرفتیم فیلم‌هایی با موضوع موسیقی را که جذاب‌تر است، به جشنواره اضافه کنیم. بخش فیلم‌های جشنواره برای اولین‌بار تعبیه شده است که به مدت یک هفته از کارگردان‌های ایرانی و خارجی، فیلم‌هایی با موضوع موسیقی در خانه هنرمندان پخش خواهد شد. به اعتقاد من جشنواره وسیله رسیدن به هدف است و هدف، ایجاد تحول در موسیقی ایران است که از طریق نسل جوان می‌توان این کار را کرد. بیشترین تلاش ما برای امسال، برنامه ریزی برای این بود که نسل جوان، آثارشان را ارائه کنند چون جوان‌های تحصیلکرده با استعداد زیادی داریم که اگر فرصتی برای ارایه کارهایشان به‌وجود بیاید، زمینه‌ای برای حمایت از آنها به‌وجود می‌آید. برای این کار هم رایزنی‌هایی با بنیاد ملی نخبگان انجام دادیم تا تعدادی از این نخبگان که رتبه‌های خوبی در جشنواره‌های گذشته کسب کرده‌اند، به این بنیاد معرفی کنیم تا این جوانان زیرپوشش حمایتی آن قرار بگیرند. آخرین پیگیری‌هایی که برای این بخش انجام داده‌ام، به این نتیجه منجر شده است که جلسه‌ای برگزار شود تا بنیاد، امکاناتی به استعدادهای درخشان ارایه کند. البته توجه به جوان‌ها در وهله اول این تصور را پیش می‌آرود که پختگی و کیفیت کار کم می‌شود اما واقعیت این است که به نسل جوان توجه زیادی نشده است تا آنها بتوانند استعدادهای‌شان را معرفی کنند. جوان‌هایی هستند که تحصیلات خوبی دارند، زحمت کشیده‌اند و استعداد زیادی دارند که باید مطرح شوند. از سوی دیگر ما در تلاش هستیم تا ذهن جوان‌ها را آماده کنیم تا فرامرزی فکر کنند و تنها به فکر بازار داخلی نباشند. به همین منظور در جلسه‌ای که با وزیر فرهنگ و ارشاد برپا شد، ایشان درباره حمایت از گروه‌های موسیقی و برگزاری کنسرت در خارج از کشور قول‌هایی دادند. چیدمانی نیز که در جشنواره انجام داده‌ایم، تنوع ایجاد کرده است، به خصوص در بخش پاپ از خواننده‌هایی دعوت کردیم که موردپسند مردم هستند، در بخش موسیقی کلاسیک استعدادهای درخشان را داریم، در بخش نسل دیگر گروه‌های موسیقی حضور دارند و در این میان ارکستر سمفونیک‌های مختلف حضور دارند. به‌نظرم جشنواره طوری است که می‌تواند پاسخگوی هر سلیقه‌ای باشد.
جشنواره موسیقی همیشه تاثیر مستقیمی روی موسیقی داشته است مثلا بخش پایان‌نامه برای دانشجویان موسیقی رقابت زیادی ایجاد کرده است یا در بخش کر از شهرستان‌ها هم گروه‌هایی شرکت کرده‌اند که نشان‌دهنده پیشرفت و رقابتی در این شاخه است.
طراز اول‌های موسیقی در جشنواره موسیقی فجر امسال شرکت نکرده‌اند. درحالی‌که اگر برنامه‌ریزی درستی برای جشنواره موسیقی فجر صورت گیرد این جشنواره قابلیت دارد منشأ اتفاق‌های موسیقی‌ای خیلی مهمی در کشور شود و این میسر نمی‌شود مگر با دعوت از هنرمندان طراز اول ایران و جهان و باز هم این کار میسر نخواهد بود مگر با اختصاص دادن هزینه و بودجه کافی به جشنواره که بتواند هنرمندان خوب را از همه دنیا دعوت کند چون خودبه‌خود حضور افراد مشهور و سرشناس به اعتبار جشنواره می‌افزاید. به نظر من شاید یکی از نکات مثبت جشنواره امسال دبیری جناب دکتر «ریاحی» چهره خوشنام و سرشناس موسیقی است که آن تعدادی هم که شرکت کرده‌اند به دلیل وجود ایشان بوده است، زیرا جدای از این، گمان من این است که برخی مایلند کم‌کم فتیله جشنواره را پایین بکشند و تاثیر آن را هر سال کمرنگ‌تر کنند تا اینکه جشنواره به شکل کوچکی دربیاید یا محو شود. البته من دلیل این نوع نگاه آنها را به موسیقی نمی‌فهمم. وقتی به پیشینه موسیقی در کشورمان نگاه کنیم، می‌بینیم سرودهایی که در اول انقلاب ساخته شد، تاثیر زیادی روی مردم گذاشت و مردم را برای شرکت در تظاهرات علاقه‌مند کرد، توسط هنرمندانی تولید می‌شد که در کانون «چاوش» گرد آمده بودند (که امروز مکتب خانه میرزاعبدالله شده) و سرودهای زیادی ساختند که وفاداری خود به امام خمینی و انقلاب را در آنها بار‌ها تکرار کردند و حتی در پاره‌ای از آنها با لقب (خورشید تابان) از امام خمینی یاد کردند و اینها با همین سازهایی ساخته شد که الان هم استفاده می‌شود. برای همین تعجب می‌کنم چرا در جشنواره فجر با موسیقی این‌گونه برخورد می‌شود و بودجه آن هر سال نسبت به سال پیشین کمتر می‌شود. به اعتقاد من بی‌توجهی و کم‌کردن تاثیر جشنواره موسیقی فجر برای این است که می‌خواهند جشنواره را کمرنگ و کم‌کم آن را از برنامه‌های دهه فجر حذف کنند. اگر به جشنواره‌های موسیقی که تاکنون برگزار شده است، نگاهی بیندازیم، می‌بینیم در برخی از دوره‌ها هنرمندان خوبی دعوت شده بودند که باعث می‌شد سالن‌ها پر شوند. با این‌همه وقتی بودجه کم باشد طبیعتا نمی‌توان از هنرمندان طراز اول دعوت کرد تا در جشنواره شرکت کنند و به همین دلیل جشنواره اعتبار همیشگی خود را از دست خواهد داد. اگر می‌خواهیم یک جشنواره ساده را به یک اتفاق هنری تبدیل کنیم، شرکت سرشناس‌ترین هنرمندان ایران و جهان در آن رویداد است که باعث می‌شود سالن‌ها پر شود و یک تاثیر فرهنگی درخشانی ایجاد کند اما باز هم تاکید می‌کنم اینها میسر نمی‌شود مگر داشتن بودجه و اعتبار. بخش زیادی از شرکت نکردن افراد سرشناس در جشنواره نیز به خاطر فشارهای اقتصادی و معیشتی که در این چند سال اخیر به مردم وارد شده است. و وظیفه هنرمند نیز بیان شادی‌ها و غم‌ها و زندگی مردم است، این فشار‌ها در وهله اول بیشترین ضربه را متحمل فرهنگ و هنر کرد چون اولین کالاهایی که از سبد خانواده حذف می‌شود، کالای فرهنگی و هنری هستند مثل نرفتن به کنسرت‌ها، نخریدن آلبوم‌های موسیقی یا ثبت‌نام نکردن در کلاس‌های موسیقی. بنابراین وقتی مردم دچار فشار اقتصادی هستند، کمتر به هنر می‌پردازند. هنرمندان هم خود را جدا از مردم نمی‌دانند و انگیزه‌ای برای شرکت در جشنواره نمی‌بینند که همین موضوع از کیفیت جشنواره به حد زیادی می‌کاهد. مساله دیگر در جشنواره‌ها حضور جوان‌هاست. در هر جشنواره‌ای جوان‌ها در بخش رقابتی یا جنبی شرکت می‌کنند و امکاناتی از قبیل جایزه نقدی و حمایت در برگزاری کنسرت به آنها تعلق می‌گیرد اما همان‌طور که گفتم حضور چهره‌های سرشناس است که به یک جشنواره اعتبار می‌دهد و الان چند سالی است که این مساله در جشنواره کمرنگ شده که مهم‌ترین دلیل آن کمبود بودجه و بسیاری مسایل دیگر است.
با چه آثاری در بیست و هشتمین جشنواره موسیقی فجر حضور دارید و اثر جدیدی هم در جشنواره ارایه می‌دهید؟
اولین‌بار است که برای حضور در جشنواره موسیقی فجر دعوت شده‌ام که سه کار جدید از آلبومی که آخر بهمن منتشر می‌شود، در جشنواره اجرا می‌کنم.
نام آلبومی که قرار است پایان بهمن منتشر کنید، چیست؟
«خاطرات مبهم» نام دارد که چهار ترانه متعلق به اندیشه فولادوند، دو ترانه از احسان گودرزی و چهار ترانه باقی‌مانده از قیصر امین‌پور، علیرضا باران، علی‌کمارجی‌نژاد و حسن‌علی شیری هستند. کارن همایونفر نیز آهنگسازی و تنظیم آلبوم را برعهده داشته است.
کدام یک از آهنگ‌های این آلبوم در جشنواره اجرا می‌شوند؟
«فیلم کوتاه»، «حرف‌های بی‌مخاطب» و «کجا گمت کردم؟»
چه آهنگ‌های دیگری در جشنواره اجرا می‌کنید؟
یک کنسرت کامل شامل ۱۶ قطعه است که ترکیبی از پنج آلبوم قبلی من هستند و آهنگ‌هایی مانند «تهران طهران» و … که برای فیلم‌ها خوانده‌ام.
در دوره‌های قبل خودتان تمایل نداشتید که در جشنواره شرکت کنید یا اینکه از شما دعوت نشده بود؟
دعوت نشده بودم. من هیچ‌وقت با جشنواره درگیر نبوده‌ام. البته مساله دیگر هم این است که بیشتر در آن زمان‌ها درگیر جشنواره فیلم فجر بودم چون برای تیتراژهای فیلم‌ها نیز خوانده بودم و در دو فیلم بازی کرده بودم، به همین دلیل در زمان جشنواره فیلم فجر به برج میلاد می‌رفتم تا فیلم‌ها را ببینم یا در نشست‌های خبری این فیلم‌ها حضور پیدا می‌کردم که به همین دلیل در ایام جشنواره‌ها مشغول بودم.
اگر از شما دعوت می‌کردند در جشنواره شرکت می‌کردید؟
بله. ببینید هر جشنواره و هر بهانه‌ای که برای موسیقی این سرزمین بخواهد اتفاق بیفتد، حرکت مثبتی است.
جدول شرکت‌کنندگان در جشنواره موسیقی امسال را دیده‌اید؟
فقط بخش پاپ را دیده‌ام.
به‌نظرتان چطور بود؟
خوب بود. بیشتر خوانندگان مطرح پاپ هستند.
پس فکر می‌کنید جشنواره پرقدرتی خواهیم داشت؟
بله. ضمن اینکه بیشترین بار مالی جشنواره بردوش بخش پاپ است. تفاوت جشنواره موسیقی با تئاتر و سینما در این است که این دو جشنواره روی تولیدات جدیدشان تمرکز دارند ولی در جشنواره موسیقی این‌گونه نیست… . چون کلیت موسیقی فرق می‌کند. هیچ‌وقت یک آلبوم جدید نمی‌تواند به مسابقه گذاشته شود چون در هر صورت اگر بخواهید آلبوم‌تان را اجرا کنید، ۱۰ قطعه بیشتر نیست و برای همین با یک آلبوم نمیتوانید کنسرت بدهید. بنابراین مجبورید از آهنگ‌های قبلی هم استفاده کنید. به هرحال فرمت موسیقی کلا فرق می‌کند و مردم با آن زندگی می‌کنند. موسیقی همیشه در زندگی مردم حضور دارد درحالی‌که مردم نمی‌توانند فیلم را در ماشین یا IPOD ببینند اما موسیقی همیشه حضور دارد و در گوشی‌های تلفن و ماشین مردم هست. به همین دلیل هم هست که همراه آنهاست و خیلی از بازیگران دوست دارند، خواننده شوند. جدی می‌گویم، این یک واقعیت است. خیلی از دوستان من بیشتر از آنکه خواننده باشند، بازیگر هستند…
خواننده‌ها برای چه وارد سینما می‌شوند؟
برای اینکه سینما برای همه جذاب است و دوما اینکه در اینجا رسانه دیگری برای دیده شدن نداریم. دلیل اینکه در فیلم‌های مسعود کیمیایی و دیگر فیلم‌ها مثل «تهران طهران» و «اینجا تاریک نیست» حضور پیدا کردم این بود که جایی برای دیده شدن نیست. البته الان وزارت ارشاد به کلیپ‌هایمان مجوز می‌دهد و این امتیاز به آلبوم‌هایمان داده شده است. مثلا آلبوم من برای اولین‌بار با یک دی‌وی‌دی تصویری شامل پنج کلیپ همراه است ولی قبل از این همان‌طور که گفتم جایی برای دیده شدن نداشتیم و سینما یک فرصت برایمان محسوب می‌شد تا موزیک‌هایمان دیده شود.
برای مخاطب دیده شدن اهالی موسیقی در سینما چقدر جذابیت داشت و واکنش‌ها چگونه بود؟
جذابیت داشت. مثلا تنها چیزی که از فیلم «تهران طهران» ماندگار شد همان قطعات موسیقی بود. نمی‌خواهم خودم را بزرگ کنم اما اتفاقی بود که افتاد و هنوز پرطرفدارترین کارم در کنسرت‌هایم است. مردم آن را دوست دارند. کلیپی که در سکانس آخر آن فیلم ساخته شد، همچنان دانلود می‌شود. در همه جای دنیا هم اینطور است و خواننده‌ها با کلیپ‌هایشان معروف می‌شوند. اینجا متاسفانه برعکس است.
مگر شرایط چگونه است؟
اول باید مجوز آلبوم بگیرید و بعد از انتشار از طریق مطبوعات موسیقی خودتان را به جامعه معرفی کنید که البته تنها مطبوعات برای معرفی آلبوم‌ها کافی نیستند. الان تیراژ آلبوم‌های اولی که اولین کار یک خواننده هستند، گاهی به پنج‌هزار نسخه هم نمیرسد.
اوج تیراژی که بخواهد فروش برود، چقدر است؟
به دلیل نبود فرهنگ موسیقی که آثار بدون رعایت حق کپی، در فضای مجازی و اینترنت دانلود می‌شوند، فروش آثار کم است. مثلا آلبوم «ساعت فراموشی» ساعت ۸ صبح از کارخانه بیرون آمده بود و ساعت ۹:۲۰ دقیقه صبح در فضای مجازی قرار گرفت که اتفاق وحشتناکی است. با این اوصاف آلبوم جدید من ۲۰۰هزار نسخه تیراژ دارد.
در آلبوم اول‌تان ترکیبی از دف و گیتار داشتید اما بعد از آن مسیر موسیقی‌تان متفاوت شد، بیشتر سراغ ترانه‌های اجتماعی و سبک‌های دیگر موسیقی رفتید. چطور شد دیگر آن شیوه را ادامه ندادید؟
از ابتدا نیز هدفم همین سبکی بود که از آلبوم دوم به بعد شروع شد و این جنس موسیقی و ترانه را دوست داشتم منتها به واسطه اینکه ارادت خاصی به حضرت مولانا دارم، دوست داشتم حتما کاری در این زمینه انجام دهم و چون قبلا چند ترانه با این مضمون کار کرده بودم، در اولین آلبوم به سراغ این شیوه رفتم و از اشعار حضرت مولانا استفاده کردم.
نترسیدید مخاطبی که در اولین آلبوم‌تان جذب می‌کنید، با آنچه در ذهن‌تان است متفاوت باشد؟
آن موقع درگیر مخاطب نبودم. البته این به آن معنا نیست که به مخاطب احترام نمی‌گذارم. هنرمند با مخاطب خود زنده است ولی اگر بخواهم از خوانندهای تقلید کنم یا اینکه ببینم چه موسیقی طرفدار بیشتری دارد تا سریع‌تر محبوب شوم و بیشتر بفروشم، مانند فواره‌ای عمل کرده‌ام که زود بالا می‌رود و به همان نسبت زود هم پایین می‌آید.
در ارایه کارهایتان بیشتر به چه مساله‌ای اهمیت می‌دهید؟
ترانه، تنظیم و ملودی خوب. همچنین نوع گویش و آنچه خواننده را با خوانندهای دیگر متفاوت کند. الان فضایی برای خودم دارم که به خودم تعلق دارد، مهر و امضای آن‌هم به خودم مربوط است و جوری است که در مجالس بسیاری که ترانه‌سرایان آثارشان را می‌خوانند، دیگران می‌گویند این ترانه برای موسیقی رضا یزدانی مناسب است. همین موضوع نشان می‌دهد جایی برای خودم باز کرده‌ام.
در کارهایتان چقدر از سلیقه خودتان و مشورت دیگران استفاده کردید؟
ترانه‌ها کاملا سلیقه خودم است. در تنظیم هم مثلا همه قطعات آلبوم «هیس» کار خودم بود اما در آلبوم‌های دیگر با دوستانی که تنظیم‌کننده کارهایم بودند مثل بهروز پایگان، میلاد عدل، آرش زمانیان و کارن همایونفر که آهنگ‌های سینمایی من را تنظیم کرده است، همفکری و کار مشترک انجام داده‌ام. وقتی ترانه را انتخاب می‌کنیم و ملودی‌ها را می‌سازم، با دوستان در مورد چگونگی تنظیم بحث می‌کنیم، وقتی به نقطه مشترکی رسیدیم، کار را شروع می‌کنیم. خیلی وقت‌ها بوده که کل یک تنظیم را از بین برده‌ایم و دوباره کار را شروع کرده‌ایم.
در هر کار جدید چقدر به این فکر می‌کنید که حتما حس ایرانی یا شرقی در اثر وجود داشته باشد؟
حتما به این موضوع فکر می‌کنم حتی در موسیقی که رگه‌های راک، پاپ و پاپ راک و… دارد، همیشه سعی کرده‌ام ایرانیزه شود و از گام‌های مینور و شرقی استفاده کرده‌ام تا برای شنونده ایرانی قابل درک و فهم شود. خودم هم این جنس گام و موسیقی شرقی را دوست دارم.
کار جوان‌هایی را که در سالهای اخیر وارد موسیقی شده‌اند، شنیده‌اید؟
من موسیقی غربی گوش می‌دهم. البته برای اینکه از فضای تولید دور نباشم کار همکاران را یک‌بار در ماشینم گوش می‌دهم، مساله این است که جنس موسیقی‌ای که دوست دارم از جنس آثاری که تولید می‌شوند، نیست.
به نظرم پرداختن رستاک به موسیقی اکثر نواحی ایران خیلی در موفقیتش نقش داشته است. آیا قرار است از این به بعد هم فعالیت‌های شما این جامعیت را در بربگیرد یا ممکن است روی موسیقی نواحی خاصی بیشتر متمرکز شوید؟
به نظرم هرچقدر بیشتر وارد فرهنگ شنیداری ایران شوید، متوجه می‌شوید تا چه اندازه فضاهای شنیداری زیبا و پتانسیل بالای موسیقیایی در این مناطق وجود دارد. ما هر چقدر بیشتر وارد این فضا‌ها شدیم بیشتر به این زیبایی پی بردیم. برای همین فکر می‌کنم این روند برای ما ادامه داشته باشد.
در آلبوم جدیدتان سراغ موسیقی کدام نواحی رفته‌اید؟
در آلبوم جدیدمان به نام «سرنای نوروز» ما شش قطعه داریم که مربوط می‌شود به منطقه بوشهر، استان فارس، موسیقی مازندران، موسیقی کرمانجی (شمال خراسان) و موسیقی قشقایی و قطعه آخر که تشکیل شده از شش‌ملودی مختلف از شش منطقه ایران با مضمون بهار.
در انتخاب موسیقی نواحی جدید هم مسیری مثل آلبوم «همه اقوام من» را طی کردید؟
بله، نحوه مواجهه ما با موسیقی‌های محلی به صورت‌های مختلفی است یا دوستانی از همان منطقه با رستاک همکاری می‌کنند یا به وسیله منابع موجود در آرشیو تحقیقاتی رستاک و آرشیوهای دیگر به دنبال سرنخ‌ها، سوژه‌ها یا فضاهایی می‌گردیم که بتوانیم به نحوی از آنها استفاده کنیم. ما سعی کردیم از راه‌های مختلف به چیزی که می‌خواهیم نزدیک شویم. از بررسی نمونه‌های جمع‌آوری شده توسط اساتید موسیقی آن منطقه گرفته تا تحقیقات و بررسی میدانی … .
سازهای هر منطقه بر چه اساسی انتخاب می‌شوند؟ آیا بر مبنای تنظیم گروه رستاک یا با توجه به سازهای محلی؟
در تمام قطعات از ابتدا دو عنصر در موسیقی رستاک ثابت بوده است؛ یکی کلام، یکی ملودی اصلی. وقتی این دو عنصر ثابت هستند در کنار آن در تنظیم همیشه سعی کردیم یک یا دو المان‌سازی از آن منطقه را داشته باشیم. مثلا اگر قطعه آذری می‌نوازیم، سعی می‌کنیم تنظیم به صورتی باشد که ساز «آشیقی» یا «قوپوز» در کنار «ناقارای آذری» حضور داشته باشند. بنابراین هرکدام از قطعاتی که اجرا شده به فراخور اینکه از چه منطقه‌ای بوده، سازهای کوبه‌ای و سازهای ملودیک خاصی در تنظیمش حضور داشتند.
استفاده از سازهای محلی هر منطقه به دلیل تداعی شدن سابقه شنیداری موسیقی آن منطقه است یا به صورت نمادین از این ساز استفاده می‌کنید یا در مسیر موسیقی و تنظیم ضرورت حضور آن ساز را احساس می‌کنید؟
همه این مسایل وجود دارد. استفاده از سازهای محلی جنبه نمادین نیز دارد، البته فقط سعی نمی‌کنیم از جنبه بصری و نمادینش استفاده کنیم. بلکه سعی می‌کنیم تا حد امکان ساز همان جایگاهی که در موسیقی محلی دارد را در موسیقی رستاک هم داشته باشید. به هر حال هر مخاطبی که تا یک حدی با موسیقی آشنایی دارد وقتی صدای «تنبورک» را بشنود، متوجه می‌شود این ساز هم صدایش و هم حضورش، موسیقی بلوچستان را تداعی می‌کند؛ بنابراین فکر می‌کنم این یک حضور دوسویه است.
چه قطعاتی از موسیقی نواحی برای آلبوم جدید انتخاب شده. ضمن اینکه ساز آلمانی هر منطقه چیست؟
قطعه اول از منطقه بوشهر است به نام «هله مالی» که از سازهای کوبه‌ای خاص منطقه بوشهر در آن استفاده شده، مثل «دمام»، «دُم‌دُم» و «ضرب» و «تمپو» ساز بادی «نی انبان» و «فلوت». قطعه دوم شیرازی است به نام «یار و دونه انار» که به دلیل شهری‌تر شدن فضای موسیقی استان فارس به جز سازهای اصلی رستاک از «سرنا» و «دهل» استفاده شده است. قطعه سوم مازندرانی است با نام «لاره» که در آن از ساز کوبه‌ای «دِسَرکِتِن» استفاده شده و ساز بادی «لـله وا» و در پارت کمانچه سعی شده به لهجه کمانچه در مازندران نزدیک شود. در عین حال یک فضای خاص و متفاوت در پایان این قطعه داریم که به نحوی یادآور اجراهای ارژینال فضاهای شنیداری مازندران است. قطعه چهارم مربوط به منطقه کرمانج است با نام «الله خانه» که در این قطعه هم از ساز «دهل» و ساز بادی «قُشمه» استفاده کردیم و همچنین ساز دوتار به عنوان سازهای نمادین این منطقه و قطعه قشقایی که در آن از ساز کوبه‌ای «نقاره قشقایی» و ساز بادی «کَرنا» استفاده شده، البته از سه‌تار هم استفاده شده اما نه باتکنیکی که در موسیقی قشقایی استفاده می‌شود. قطعه ششم به نام «سرنای نوروز» است و در هرکدام از بخش‌های این قطعه به فراخور منطقه، سازهای آشنای همان منطقه استفاده شده است و شروع قطعه «سرنای نوروز» به یاد آقای دهکردی (که همان نوازنده سرنای معروف تحویل سال هستند) با همان ملودی است که هر سال در لحظه تحویل سال می‌شنوید و همه ما با آن خاطره داریم. در حقیقت ملودی این سرنا مربوط به موسیقی بختیاری است. چون خودآقای دهکردی هم بختیاری هستند و با الهام ازاین ملودی کلیت این قطعه به یاد ایشان تنظیم و اجرا شده و در ابتدا اشاره هم به موتیف‌هایی که آقای دهکردی اجرا کردند، می‌شود و در ادامه به موسیقی خراسان و مازندران و آذری و بلوچستان و گیلان و در پایان کردی می‌رسیم.
به طور کلی مناطقی که به موسیقی آنها پرداختید خیلی با آلبوم «همه اقوام من» متفاوت است. خواندن این لهجه‌های جدید برای خواننده‌های گروه رستاک سخت نبود؟
به هر حال این مساله‌ای است که بعد از انتشار آلبوم مخاطبان هر منطقه باید راجع به آن نظر بدهند که این نوع اجرا و لهجه را پذیرفته‌اند یا نه. یکی از سخت‌ترین کار‌ها بر دوش فرزاد و بهزاد مرادی است که علاوه بر نگاه عمیقی که به کلیت ساخت قطعات در فضای کارگاهی گروه دارند، به شکلی خاص روی گویش هر منطقه و درک احساسی آن کار می‌کنند. من و دیگر اعضایی که به عنوان همخوان فقط در بخش‌هایی فرزاد و بهزاد مرادی را همراهی می‌کردیم، متوجه سختی همان چند بند کوتاه می‌شدیم و اینکه چقدر بچه‌ها سخت تلاش کردند تا به این لهجه‌ها نزدیک شوند و از عهده‌اش بربیایند، علاوه بر اجرای بخش‌های آوازی قطعات، نوازندگی سازهای کوبه‌ای و مضرابی محلی هر منطقه را هم بر عهده دارند
آیا در این آلبوم هم اساتید موسیقی نواحی حضور دارند؟
بله، در قطعه اول آقای محسن شریفیان در اجرای آن حضور دارند، در قطعه «سرنای نوروز» استادان خوب کشور در کنار اعضای گروه قرار گرفتند، مثلا آقای آشیق ایمران حیدری و وحید اسدالهی در قطعه آذری در کنارمان بودند، همین‌طور آقای داوود بامری پسر مرحوم استاد ماشاالله بامری در موسیقی بلوچستان و استاد بیژن کامکار در قسمت پایانی قطعه «سرنای نوروز» که از موسیقی کردی الهام گرفته شده، حضور داشتند.
به نظرتان سرزندگی مستتر در موسیقی نواحی و فولکلور نسبت به موسیقی سنتی چقدر در ارتباط‌تان با مخاطبان نقش داشته؟ و در انتخاب قطعات چه اندازه به شاد بودن آنها توجه دارید؟
اصلی‌ترین جایگاه موسیقی در فرهنگ‌های بومی مختلف، جایگاه کاربردی و آیینی آن است. به‌عنوان مثال استفاده از موسیقی در هنگام کار، برای رسیدن به‌این استفاده ملموس به زبانی نیاز داریم که با حداقل واسطه با مخاطبان خود ارتباط برقرار کند و این ویژگی را علاوه بر محتوا، در شکل نیز حفظ کند. موسیقی فولکلور همیشه سعی می‌کند با عریان‌ترین و ساده‌ترین شکل، مخاطب را به حس موردنظر- مثلا شادی- برساند و مخاطب هم به راحتی و از هر منظر (شادی، غم، تعالی) با این موسیقی ارتباط برقرار می‌کند.
در موسیقی فولکلور کلیت زندگی با همه سختی‌ها و زیبایی‌هایش به شکل بی‌پرده و عیانی وجود دارد. برای همین وقتی شما به موسیقی فولکلور در حوزه غم هم می‌پردازید، متوجه می‌شوید باز هم همین زندگی خیلی بی‌واسطه و عریان در آن وجود دارد. با توجه به عنوان آلبوم و فضایی که در آلبوم وجود دارد، عمده قطعات انتخاب شده، قطعات پرانرژی هستند که در آن مناطق وجود داشته و تنظیمات هم برهمان مبنا شکل گرفته است. البته در این آلبوم تنظیم قطعه قشقایی یک مقدار با قطعات دیگر متفاوت است و آن هم به دلیل خاص بودن و تفاوت ملودی انتخاب شده از موسیقی قشقایی و هم به دلیل نوع نگاهی است که ما به این قطعه داشتیم
چه اتفاق موسیقایی در این تنظیم رخ داده؟
جاهایی از فضاهای مینیمال استفاده کردیم و نوع ترکیبی که بعضی جا‌ها، ساز کرنا داشته با موسیقی پس‌زمینه، تنظیم متفاوتی داشته که شاید در قطعات دیگر آلبوم به این شکل وجود نداشته است.
آیا انتخاب قطعات پر انرژی به این دلیل بود که این آلبوم قبل از نوروز وارد بازار می‌شود؟
ما تلاش کردیم که به خاطر نام آلبوم و همان قطعه خاص «سرنای نوروز» این آلبوم را پیش از پایان سال منتشر کنیم و شرکت هنر اول و سینما ۲۴ هم تلاش زیادی در این خصوص انجام دادند.
چند نفر از اعضای گروه رستاک تغییر کردند. این تغییرات بر اساس اهداف موسیقیایی گروه بوده یا علت دیگری داشت؟
در تنظیم جدید موسیقی گروه رستاک سازهای جدیدی اضافه شدند، البته این تغییر در حد دو یا سه نفر بود، مثل عوض شدن ساز قانون با سنتور.
کلا این اعضا از گروه‌تان رفتند یا در آلبوم جدیدتان نوازنده‌ها تغییر کردند؟
بستگی دارد. مثلا در این آلبوم آقای سعادتی به گروه اضافه شدند که نوازنده کنترباس هستند و خانم اسد‌پور که سنتور می‌نوازند. طبیعی است که در تنظیم ساز قانون در کنار سنتور نمی‌توانست قرار بگیرد. اگر دوباره قرار باشد کاری کنیم که به حضور ساز قانون نیاز باشد، با دوستان همکاری می‌کنیم اما اگر قرار باشد بر مبنای سنتور جلو برویم همین چیدمان حفظ می‌شود.
در آلبوم سرنای نوروز در انتخاب موسیقی بیشتر گستردگی فرهنگی و شناخته‌تر بودن قطعات را مدنظر قرار دادید یا به دلیل غنای موسیقی سراغ قطعات ناشناخته‌تر هم رفته‌اید. مثل کاری که درآلبوم «رنگواره‌های کهن» انجام دادید؟
به‌نحوی شاید بتوان گفت ما در گروه رستاک رسالتی برای خودمان قایل هستیم و حس می‌کنیم وظیفه داریم آن را انجام دهیم. اینکه گروه رستاک تا جایی که در توانش است، سعی کند یک آشنایی کلی در ارتباط با فرهنگ شنیداری تمام نقاط ایران به مخاطب بدهد و برای رسیدن به این فضا لازم است، بتوانیم مخاطب بیشتری را با خودمان همراه کنیم. بعد از اینکه این اتفاق به شکل ابتدایی افتاد در مرحله بعد مخاطب ممکن است با موسیقی خراسان ارتباط برقرار کند و این موسیقی جایگاه خاصی برایش پیدا کند و به دنبال آن به ریشه‌های فرهنگی آن منطقه نزدیک‌تر شود. بعد از آلبوم «همه اقوام من» یک مقدار فضای موسیقایی رستاک چه به لحاظ تنظیم و چه انتخاب ملودی به آن چیزی که مدنظرمان بود نزدیک‌تر شده است. در آلبوم جدید قطعات خاص‌تری انتخاب شده‌اند و تنظیم‌شان هم پیچیده‌تر و خاص‌تر است و امیدوارم در این مجموعه هم مخاطب با ما همراه باشد.
قبلا هم گفته بودید رستاک قرار است پلی باشد برای ارتباط مخاطب با موسیقی نواحی مختلف. ولی به نظرم حتی مردم محلی مناطق هم با موسیقی رستاک ارتباط زیادی بر قرار کردند. به نظرتان این به دلیل نوع تنظیم‌هاست؟
موسیقی فولکلور هر منطقه برای افرادی که در همان منطقه رشد کرده‌اند به شکلی کم و بیش غریزی و ذاتی شناخته شده است، اما امکان شناخت و لذت بردن از زیبایی‌های فرهنگی هر منطقه برای سایر فرهنگ‌ها در کشور ما بسیار محدود بوده‌است، چرا که همواره با این فرهنگ‌ها برخوردی منفعلانه صورت گرفته است.
فکر می‌کنم ما باید در بطن این فرهنگ‌ها قرار بگیریم، موسیقی آنها را به خوبی بشناسیم و سعی کنیم با ایجاد تغییرات آگاهانه، آنها را به دستاوردهای هنری زیبایی برای جامعه امروز بدل کنیم.
به هر حال این باعث افتخار ماست که مردم همان منطقه هم با موسیقی ما ارتباط برقرار کرده‌اند و آن فرهنگ، موسیقی رستاک را پذیرفته است. این شاید نشان‌دهنده این است که ما در مسیر درستی حرکت می‌کنیم.
به نظرم تنظیمات به روز موسیقی‌های محلی و قدیمی در برقراری ارتباط با مخاطب موثر است.
بله، شاید یکی از اصلی‌ترین دلایل همین باشد و پرفومنسی که در کار وجود دارد و نوع اجرای موسیقی.
در تنظیم و اجرای قطعات محلی آیا تحت‌تاثیر موسیقی خاصی هم هستید؟
ما در رستاک به شکل کارگاهی کار‌ها را تنظیم می‌کنیم. یعنی گروهی از بچه‌ها مدت بیشتری است با هم کار می‌کنیم. بعد از انتخاب قطعه دور هم جمع می‌شویم و سعی می‌کنیم به صورت کارگاهی کار‌ها را تنظیم کنیم. اما طبعا هر کسی سابقه و تجربه شنیداری خودش را دارد و از موسیقی‌های خاصی لذت برده و با آنها زندگی کرده. فکر می‌کنم همان فضای متنوعی که بین اعضای گروه وجود دارد باعث می‌شود رستاک به بیان متفاوتی برسد و در عین اینکه از همه موسیقی‌ها و تجربیات‌مان بهره می‌گیریم شاید مشخصا هم تحت‌تاثیر موسیقی خاصی نباشیم. من و اعضای دیگر گروه هم علاقه‌های خاصی در موسیقی داریم و فکر می‌کنم همه اینها در نهایت تبدیل به یک تجربه جدید شنیداری به نام «تجربه رستاک» می‌شود.
فکر می‌کنم این دومین حضورتان در جشنواره است.
بله.
شرکت در جشنواره چه بازخوردی برایتان داشت که امسال هم تصمیم گرفتید در آن حضور داشته باشید؟
چند مساله وجود دارد. در سالهای گذشته ما بنا به دعوت و به دلیل حضور آقای دکتر ریاحی در جشنواره شرکت کردیم. فکر می‌کنم خیلی از هم‌نسلان ما مدیون‌شان هستند و در عین‌حال جشنواره می‌تواند فضایی باشد که خیلی از اتفاقات هنری در هر زمینه دیده و راجع به آنها صحبت شود. به هرحال جشنواره می‌تواند بازخورد مثبتی داشته باشد اگر مجریان و دست‌اندرکاران سعی در ارتقای آن داشته باشند.
دو قطعه جدید در اجرای جشنواره از آلبوم «سرنای نوروز» است؟
بله. فکر کردیم جشنواره فضای مناسبی برای معرفی آلبوم جدید است و به فاصله چندروز با اجرای جشنواره آلبوم منتشر می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید