موسیقی ایرانیان – محمّدسعیدِ میری: حمید متبسم که از جمله آهنگساز های مطرح، خوش نام و پرکار موسیقی ایران است، در این روزها همراه با گروه موسیقی «مضراب» برای تور کنسرت های کانادا و اروپا آماده می شود، به همین بهانه با وی مصاحبه ای انجام داده ایم که در ادامه می توانید این گفتگو را بخوانید.
• کمی درباره‌ی فعالیت‌های خود در گروه «مضراب» و کنسرتِ «زمزمه‌ها» توضیح دهید. هدف از تشکیل چنین گروهی چه بود؟
“زمزمه ها” عنوان برنامه ی تازه ای ست که برای تور پاییزه گروه مضراب آماده کرده ایم، این اثز بر اساس اشعار عاشقانه شفیعی کدکنی برای یک کوارتت مضراب و ساز های کوبه ای ساخته شده است.
گروه مضراب از سال ۲۰۰۵ فعالیت دارد و در آغاز راه برای آموزش هنرجویان بنیاد نهاده شد، امروز پس از گذشت ۷ سال از فعالیت این گروه چکیده ای از هنرجویان آن زمان و هنرمندان امروز در این گروه فعالیت دارند.
• یکی از مشخصه‌های گروه مضراب، استفاده از نوازندگان جوان در کنار شماست. نوازندگان این گروه تا چه حد این فاصله‌ی میان شما و خود را پیموده اند؟ به طورِ محسوس فاصله‌ای وجود دارد؟
همه استادان امروز شاگرادان دیروزند، و هیچ نوازنده ای به خودی خود و مادرزاد به درجه بالایی نمی رسد، به علاوه نوازنده جوان دارای انرژی جوانی ست و آماده تجربه های ناکرده.
فاصله ای هم اگر هست تنها به لحاظ تجربی ست و گر نه گاهی این نوازندگان جوان توانایی اجرایی شان بیش از ماست.
• اجرای تازه‌ای با گروه سیمرغ نخواهید داشت؟
همانطور که همیشه اشاره کرده ام پروژه سیمرغ هنوز به اندازه کافی در جهان معرفی نشده است ولی ما برای اجرا نیازمند بودجه بسیار بالایی هستیم، همکاران سیمرغ جملگی در تلاش اند که شرایطی را برای اجرای دوباره “سیمرغ” در ایران و سایر نقاط جهان به وجود بیاورند.
• آیا فعالیت‌های گروه سیمرغ فقط محدود به همین یک آلبوم و همین یک بخش شاهنامه است؟ در آینده تصمیم ندارید روی بخش دیگری از شاهنامه کار کنید؟
آهنگسازی خلق صنعتی نیست که بر اساس یک فرمول از پیش تعیین شده انجام بشود.
من هر گاه که تصمیم به خلق اثری می گیرم تا هنگامی که آن اثر به اتمام نرسیده ادعا نمی کنم که کاری را ساخته ام، چرا که نمی دانم که این هدیه آسمانی باز هم به من داده خواهد شد و من قدرت آهنگسازی و خلق هنری را دارم، ولی در تلاشم که بخش دیگری از شاهنامه را به آهنگ در بیاورم.
• یکی از انتقاداتی که به ارکستر سیمرغ شد، این بود که می‌گفتند سازهای ایرانی مناسب ارکستر نیستند؛ یعنی ارکستری که همه‌ی سازهای آن ایرانی باشد، به دلیل ظرفیت خاص سازها و مشکل کوک آن‌ها با هم ممکن است چندان ثمر نداشته باشد. آیا در پروژه‌ی سیمرغ برای حل این مشکل، تلاشی شد؟ آیا گذر زمان به تکامل سازها و آمادگی‌شان در ارکستر کمک می‌کند یا ارکستر سازهای ایرانی صرفاً یک گروه‌نوازی با نوازندگان زیاد بود؟ اصلاً چرا ارکستر سیمرغ فقط با سازهای ایرانی است؟
تا از کوهی بالا نروی آنطرفش را نمی بینی، این ادعا که سازهای ایرانی مناسب ارکستر نیست با توجه به امکانات موجود ساز های ایرانی ست و تا اندازه ای درست است، و با استناد به این امکانات ساز ایرانی نه تنها برای ارکستر که برای گروه کوچک هم مناسب نیست.
لیکن در ۱۰۰ سال گذشته که ساز های ایرانی در گروه نوازی به کار گرفته شده اند حد توانایی نوازندگان و ساختمان سازها به ضرورت و تا اندازه ای تغییر کرده است و هر گامی در این جهت دریچه ای تازه را می گشاید.
من فکر می کنم که ارکستر مضرابی استاد دهلوی و ارکستر سیمرغ تا اندازه بسیار زیادی برای این مهم راه گشایند، اجرای و ضبط زنده سیمرغ که امروز لوح صوتی و تصویری آن در دسترس است شاهد این مدعاست، البته من ادعا نمی کنم که کار ما بدون اشکالات کوک است، لیکن با در نظر گرفتن امکانات و سابقه سازهای ایرانی یک نمونه شاخص می تواند شمرده بشود.
• قرار نیست «سیمرغ» با ارکسترهای خارجی اجرا شود؟ همکاری با ارکسترهای خارجی در برنامه‌ی شما نیست؟
“سیمرغ” اثری ست برای ساز ایرانی و اجرایش با ارکستر غیر ایرانی نه ضرورت دارد و نه امکان.
• آیا آلبوم جدیدی از کار شما در دست انتشار است یا کاری که به‌زودی منتشر شود؟
“پردیس” پروژه ی دیگریست که آماده اجراست، این اثار که برای ارکستری متشکل از ساز های ایرانی و اروپایی نوشته شده است قرار است که در صورت امکان و داشتن مجوز اواخر تابستان سال ۱۳۹۲ در ایران به صحنه بیاید و در ادامه لوح صوتی و تصویری اش منتشر بشود.
• برنامه‌ای برای کار با گروه‌های دیگر یا نوازندگان دیگر ندارید؟ اصلاً با این همه مشغله، وقت کار با گروه‌های دیگر هم می‌ماند؟
کار و عشق من موسیقی ست و برای آن همیشه و تا انجا که عمر و توانی هست باید رفت و خواهم رفت، با موسسه فرهنگی و هنری «نقطه تعریف» گفت و گویی شده است تا با تشکیل یک گروه کوچک از جوانان توانا که کم تعداد هم نیستند کاری انجام بدهیم. تا آینده چه گوید!
دیدگاهتان را بنویسید