گزارش مهر/

بخشی از نگاه منفی بر ساخت آثار سفارشی از سوی مخاطبان به نوع دیدگاه بعضی از هنرمندان بر می گردد چرا که آهنگسازانی هستند که بدون هیچ اعتقاد قلبی به موضوعاتی که سفارش داده می شود هر اثری را می سازند.

به گزارش خبرنگار مهر، سعید شریفیان آهنگساز سمفونی “خورشید” که قرار است به مناسبت عید غدیر این اثر توسط ارکستر سمفونیک تهران در تاریخ ۲۲ و ۲۳ آبان ماه به روی صحنه برود، ضمن بیان این مطلب در نشست خبری که با حضور محمدی لاری نماینده دفتر موسیقی وزارت ارشاد برگزار شد با اشاره به ساخت اثر سفارشی گفت : در همه دنیا سفارش در انجام آثارهنری یکی از بهترین سیستم های حمایت هنری محسوب می شود، منتها این حمایت فرمول خاصی دارد به این معنا که یک فرد به عنوان مدیر، شرایط و بستر مناسبی را برای انجام یک ایده فرهنگی فراهم می کند و به دنبال این ایده در جستجوی هنرمندی است که بتواند این ایده را عملی کند که از دل این سفارش در نهایت یک اثر خوب از آب در می آید

وی در ادامه افزود :  ولی متاسفانه همین مقوله در هنر ایرانی در تمامی زمینه های فرهنگی و هنری با دافعه مواجه است که خوب دلایلی برای وجود چنین دافعه ای نیز وجود دارد و در درجه نخست موضع گیری منفی بر انجام آثار سفارشی به عدم شناخت مدیریت به مفهوم سفارش برمی گردد و نکته دیگر توجه به این مطلب است که خود هنرمندان اعتقاد خاصی به سوژه ای که کار می کنند ندارند و متاسفانه انجام سفارش تنها راهی برای کسب درآمد می دانند و به نگاه وظیفه و انجام تکلیف به آن می نگرند؛ و دلیل این مسئله هم این است که در بعد از انقلاب درگیر رویکرد و دوگانگی در مسائل مختلف شدیم که یک بخش از این دوگانگی به عدم آگاهی مدیریت از هنر و هنرمند است که با نگاهی صرفا مدیریتی کار انجام می دهند و یک بخش از این نارسایی به خود هنرمندان برمی گردد  چراکه هنرمندان با هر تفکری فقط برای گذران زندگی هر سفارشی را می پذیرد.

این آهنگساز در ادامه افزود : یکی دیگر از مسائلی که باعث ایجاد تفکر منفی در ساخت ، ارائه و در نهایت پذیرش مخاطب می شود این است که این آثار فقط در زمان مناسبت های تقویمی به روی صحنه می رود و همین مسئله به طور ناخودآگاه انرژی منفی در مخاطب ایجاد می شود و دیگر رغبتی به تماشای کنسرت هایی از این دست ندارد.

سعید شریفیان در ادامه صحبت های خود با اشاره به کم و کیف ساخت سمفونی خورشید گفت : این سمفونی سومین اثر مذهبی است که در مجموع ۸ اثر موسیقایی ساخته ام تاریخچه شکل گیری این ایده به سال ۷۶ بر می گردد زمانی که نخستین کار مذهبی خود با عنوان خسوف را با موضوع عاشورا ساختم، در همان زمان علاقمند شدم که درباره شخصیت بزرگوار حضرت علی(ع) نیز قطعه ای بسازم و این سرایط فراهم نشد تا اینکه به پیشنهاد دفتر موسیقی وزارت ارشاد و با هماهنگی هایی که ایجاد شد بستر مناسب برای ساخت و تکمیل این سمفونی فراهم شد .

وی در ادامه افزود : این سمفونی از جهت ساختار یک سمفونی مدرن است به این معنا که سمفونی بک فرم در موسیقی کلاسیک است و تاریخچه آن به ۲۵۰ سال پیش برمی گردد و از چهار قسمت تشکیل شده است و تعاریف و معماری خاص خودش را دارد و این اثر با نگاه مدرن تری از فرم سمفونی نویسی صرف به آن نگریسته شده است به این معنا که از هفت موومان تشکیل شده و گروه کر و خواننده دارد به این ترتیب که موومان نخست و موومان پایانی این اثر به عنوان صوراسرافیل در نظر گرفته شده است و اثر از تاریکی مطلق به شکل موتیف موسیقایی به سوی نور و روشنایی حرکت می کند و بخش پایانی هم تاریکی مطلب و سکون محض است و کندی در بافت صوتی شنیده می شود اما رفته رفته این تاریکی به جرقه های آتش می رسد و با یک رنگ آمیزی موسیقایی به سوی روشنایی گام برمی دارد .

آهنگساز سمفونی خورشید در ادامه افزود : بخش دوم این سمفونی براساس اشعار شاعری متخلص به موافق نوشته شده است و در بخش سوم مثنوی برگزفته از ملودی گوشه مثنوی ساخته شده است بخش پنجم رباعی است که شکلی حریرگونه دارد بخش ششم هم براساس ابیاتی از شهریار با نام مناجات است و بخش پایانی هم براساس شاخته هایی از اشعار مولانا است؛ این هفت بخش به شگل گنبدی تداعی می شود که بخش گنبدی شکل این سمفونی مانند نگین انگشتری می ماند که در میان ملودی های این سمفونی می درخشد.

وی با اشاره به این مطلب که اثر فضایی ایرانی دارد گفت : بحث هویت ملی بحث مهمی است که هویت شخصی هنرمند را نیز در برمی گیرد و دغدغه هر هنرمندی هم حفظ همین هویت است از همین رو نگاهی که به ایرانی بودن اثر می شود در اغلب موارد یک نگاه تکراری و تجربه شده ای است به این معنا که هنرمند از المان های خاص فرهنگی استفاده می کند به عنوان مثال استفاده از تم های موسیقی محلی و قومی ایرانی در اثر و از سوی دیگر یک نگاه وجود دارد که اعتقاد شخصی من نیز هم هست به این معنا که المان مشخصی از ایرانی بودن در کل اثر به طور خاص وجود ندارد بلکه حس و حال و روح ایرانی بودن در اثر شنیده می شود و من هم این نوع نگاه را انتخاب کرده ام.

شریفیان در پاسخ به این سئوال خبرنگار مهر، که نسبت تم عربی موجود در برخی آثار مناسبتی برای شخصیت های بزرگ تاریخی و مذهبی عرب با هویت ایرانی چیست گفت : من شخصا طرفدار فرهنگ عربی نیستم و زمانی که در برخی از این سریال های مذهبی می بینم که از تم موسیقی عربی استفاده شده احساس می کنم که کار بیهوده ای است و نیازی به اشاره مستقیم نیست و نکته دیگر اینکه برخی از شخصیت های مذهبی و حتی غیر مذهبی آنقدر بزرگ هستند که در ظرف یک زمان و یک کلیت خاص نمی گنجند بلکه شخصیت های جهانی هستند و حضرت امیر (ع) هم از آن دست از شخصیت های بزرگ مذهبی است که نیازی به اشاره مستقیم ندارد و به زبان موسیقی هر قوم و ملتی می توان آن را مطرح کرد.

وی در پایان افزود : این سمفونی با کلام است و اشعاری از مولانا ، خواجه عبدالله انصاری و شهریار در آن استفاده شده است و علی زند وکیلی خواننده این سمفونی است و آقای جنتی هم دکله این اشعار را به عهده دارد.

در پایان این نشست محمدی لاری توضیحاتی را درباره اجرای سمفونی کارون ارائه کرد.