تدوین یک نظام چند صدایی

کتاب دوم «باغ‌های ایران» علیرضا مشایخی توسط موسسه فرهنگی هنری «ماهور» در دسترس علاقه مندان قرار گرفت.

به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب دوم «باغ‌های ایران- برای پیانو» علیرضا مشایخی آهنگساز و رهبر ارکستر مطرح موسیقی کشورمان توسط موسسه فرهنگی هنری «ماهور» در دسترس علاقه مندان موسیقی کلاسیک قرار گرفت.

سینا صدقی پژوهشگر موسیقی در توضیح این کتاب نوشته است:

«آثار علیرضا مشایخی را می‌توان مهم ترین طرح بنیانی و مدوَّن از «موسیقی نو» دانست. صورت‌بندی‌های او از چگونگی طرح «موسیقی نو» در ایران و تبین‌های حاصل از آن، بر بنیانی ایستاده‌اند که در دوره‌ معاصر تاریخ موسیقی، بی‌سابقه بوده است: طرح انضمامی نسبت موسیقی و تفکر. این نسبت، در اصطلاح «موسیقی تفکر» خود را آشکار کرده است. به بیان دیگر، طرح «موسیقی نو» در تبیین «موسیقی تفکر» نهفته است و پس از شرح این نسبت، راه برای طرح «موسیقی نو» ایران گشوده و هموار می‌شود … آثار علیرضا مشایخی، سبب طرح بنیانی »موسیقی نو» در ایران شده است. صورت‌بندی‌های متفاوت او از «موسیقی نو» در دوره‌های متفاوت آهنگسازی اش قابل بررسی و تبیین هستند.

دوره‌ نخست آهنگسازی علیرضا مشایخی به ‌پیشنهاد هوشنگ طاهری، «تمرکز گسترده» نام دارد. موضوع این دوره از آثار آهنگساز، تمرکز بر «صدا»، «سکوت» و «زمان» است. دوره دوم به پیشنهاد برنارد مشایخی، «موسیقی نسبی» نام دارد. در این دوره، یکی از ابعاد موسیقی محوریت می‌یابد و سایر ابعاد و ساختار اثر، نسبت به آن تعریف می‌شوند. علیرضا مشایخی دوره‌ سوم آهنگسازیش را «متاایکس» نامیده است. در این دوره، پیوستگی و رابطه دوره‌های متفاوت تاریخ موسیقی و سبک‌شناسی‌های حاصل از آن، به موضوع آهنگسازی تبدیل می‌شوند.

همچنین دوره‌ چهارم آهنگسازی علیرضا مشایخی به پیشنهاد سینا صدقی «مانیفِست» نامگذاری شد. این رویکرد نوین، مبتنی بر دستاوردهای دوره‌ «متاایکس»، درصدد است تا نسبت‌های فراموش‌شده‌ فرهنگ‌ها و ترادیسیون‌های تاریخی متفاوت یادآوری شوند و به آشکارگی برسند.

علیرضا مشایخی از معدود آهنگسازانی است که در سه دیسیپلین فُرم، ساختار چندصدایی و نُتاسیون، آهنگساز مؤلِّف است. آثار ارائه‌شده در مجموعه‌ «باغ‌های ایران»، صورت مدَّون‌شده‌ نظام چندصدایی او را دربَر دارند. در قطعات این مجموعه «فُرم»، از یکسو مبتنی بر مفاهیم بنیانی موسیقی ایرانی شکل گرفته و از سوی دیگر، راه‌های عبور از مرزهای آن نیز اندیشیده و تصنیف شده است. برای مثال می‌توان به فُرم «بداهه» ملهَم از موسیقی ایرانی اشاره کرد. در این شیوه، تکامل ایده‌ مرکزی و بنیانی صورت جدیدی از دِوِلُپمان را معرِّفی می‌کند و ساختار کلّیِ اثر را شکل می‌دهد».