خبر معرفی اعضای شورای تخصصی موسیقی پاپ از طرف روابط عمومی دفتر موسیقی به نقل از شهروز حقی، سرپرست واحد نظارت و ارزشیابی دفتر موسیقی در رسانه‌ها منتشر شد و در پی آن، اعضای شورای تخصصی موسیقی پاپ شامل دکتر محمد سریر، سیمون آیوازیان، کیوان کیارس، علی بکان و سید علی تفرشی معرفی شد.
در پی باخبرشدن از تشکیل شورای تخصصی موسیقی پاپ گفت‌وگوی زیر با دبیر جدید واحد نظارت و ارزشیابی دفتر موسیقی شهروز حقی، انجام گرفته است که در زیر می‌خوانید.
حقی در پی اعلام خبر برگزاری اولین نشست شورای تخصصی گفت: فعلا برای این شورا، سخنگو یا دبیری مشخص نشده است و بنا داریم که انتساب این سمت بین اعضا متغیر باشد.
وی در توضیح هویت تخصصی اعضای شورا گفت: همه اعضا، آهنگساز و مدرس موسیقی و از محصلین رشته موسیقی‌اند. آثار زیادی از این هنرمندان در عرصه موسیقی پاپ عرضه شده و میان مردم و دوستداران موسیقی پاپ شناخته شده است. در واقع اعضای شورا از میان هنرمندانی که رویکرد تخصصی به موسیقی پاپ داشتهاند، انتخاب شده‌اند. وی پس از اعلام این خبر که شورای تخصصی موسیقی پاپ، همه تخصص‌ها را در حوزه این موسیقی در میان اعضای خود دارد، اضافه کرد: «شورای نظارت بر موسیقی این افتخار را دارد که در شورای تخصصی جدید از علم و نظرات همه نوع فعالان موسیقی پاپ اعم از نوازنده تخصصی، خواننده تخصصی، فعال در داوری جشنواره‌ها، ترانه‌سرا و آهنگساز در جلسات شورا بهره ببرد.»
تا الان بسیاری از آثار، قبل از بررسی نهایی وارد بازار می‌شد یا حتی توسط افراد بی‌تخصص در دفتر موسیقی یا حتی کارمندان اداری دفتر موسیقی تایید می‌شد که ما در نظر داریم، این ایراد را بر‌طرف کنیم.
از نظر شهروز حقی، ایرادی که در بیشتر شوراهای پیشین وجود داشته است و اتفاقا علت بیشتر کاستی‌ها نیز به شمار می‌رود، هم همین یکدستی نوع هنرمندان عضو شوراهای پیشین بوده است. مثلا در شوراهای پیشین فقط نوازدگان حضور داشتند یا فقط شورا متشکل از خوانندگان بود.
دبیر شورای نظارت بر موسیقی همچنین سطح تخصصی این شورا و اشراف اعضا به موسیقی پاپ را علاوه بر اشراف خوبی که اکثریت آنان به موسیقی کلاسیک و ایرانی دارند، از جمله نکات مثبت شورای تخصصی دانست. وی این موضوع را جزو ضرورت‌های موسیقی پاپ می‌داند، زیرا به عقیده او، کارهایی که در حوزه‌های پاپ منتشر می‌شود، اغلب دارای بسیای از اتفاقات موسیقیایی است و شورایی، صلاحیت اظهارنظر را دارد که با همه سازها و ژانرهای موسیقی اعم از پاپ، سنتی و ایرانی آشنایی کامل داشته باشد.
نکته بارز و امیدوارکننده دیگر از نظر حقی، میانگین سنی پایین و جوان‌بودن اعضای شورای تخصصی جدید است که می‌تواند خبر خوبی برای فعالان موسیقی پاپ باشد؛ چراکه هم مخاطبان و هم بخش زیادی از عوامل فعال موسیقی پاپ جوان هستند.
وی ویژگی‌ِ مثبت دیگر شورا را مشغول به فعالیت‌بودن اعضای آن دانست و البته خاطر نشان کرد: مخالفان بسیاری هم در میان تصمیم‌گیران وجود داشته است و برخی دوستان و همکاران ایشان معتقد بودند که باید از میان پیشکسوتان بازنشسته و فارغ از فعالیتِ کاری در شورا استفاده کنیم؛ یعنی کسانی که از لحاظ تولید موسیقی به صورت حرفه‌ای هیچ فعالیتی نداشته باشند. حقی اما، در این باره معتقد است که این نگرانی، نگرانی درستی نیست؛ چراکه از نظر وی شورا، دنبال موسیقیدانانی است که خود آنان با فضای کار ارتباط نزدیک داشته باشند. اینکه سختی‌های شرایط ضبط در استدیو‌ها را درک کرده باشند و با مسائل پیرامون فعالیت موسیقی پاپ، آشنایی کامل داشته باشند.
دبیر فعلی شورای نظارت و ارزیابی موسیقی دفتر موسیقی اداره ارشاد اسلامی، علت وجود این نگرانی‌ها را در نبود سازوکار و سابقه برخورد‌های سلیقه‌ای می‌داند و اینکه عده‌ای از افراد فعال در بازار موسیقی که در برخی شوراهای پیشین حضور داشتهاند برای مثال از ارتباطات خود استفاده می‌کردند یا برای آثار خود و دوستانشان امتیازات وی‍ژه‌ای قائل می‌شدند. حقی برای دوری ذهنیت‌ها از این‌گونه خطاها در شورای جدید وعده داد با ایجاد یک سازوکار مشخص و تصویب قانون‌های کارآمد برای رفع نگرانی‌ها حرکت خواهد کرد. در همین باره شهروز حقی از ضعف‌های بزرگ سیستم هنری کشور، بالاخص دفتر موسیقی سخن گفت و به فقدان سازوکار مشخص برای تصمیم‌گیری و اینکه تمام حجم عظیم ضوابط و مقررات و نظارت شدیدی که گاهی دارد اتفاق می‌افتد، شفاهی و نا‌نوشته است، اشاره کرد. او معتقد است همه این تصمیم‌گیری‌ها تا به امروز تحت تاثیر نظریات شفاهی انجام شده است و ردّ بسیاری از آثار براساس قوانین نوشته‌شده و مدون، نبوده است.
شهروز حقی، دبیر جدید شورای نظارت در پاسخ به دلایل احساس نیاز به تشکیل شورای تخصصی پاپ گفت: «این شورا در پاسخ به یک نیاز تشکیل نشده است و در واقع تشکیل چنین شوراهای تخصصی‌ای، ضرورتی بوده است که سال‌ها معطل مانده بود. موسیقی امری بسیار تخصصی است و شاید تفاوتش با خیلی از حوزه‌های هنری در همین باشد.»
وی این توقع که یک موسیقیدان در دفتر موسیقی بنشیند و همه نوع موسیقی برای بررسی به او ارجاع دهند را یک آسیب تلقی می‌کند و می‌گوید: این شیوه عمل که تاکنون رویکرد دفتر موسیقی نیز بوده است، بسیار غیرحرفه‌ای و غیرتخصصی است.
شورا در نظر دارد به آثاری که با اشکالات محتوایی و فنی از جمله ایرادات شعری مانند ایرادات وزنی و قافیه‌ای، خارج‌خوانی و ضعف در تکنینک‌های خوانندگی همراه باشد، بر عکس گذشته مجوز ندهد.
شهروز حقی در پاسخ به این سؤال که آیا این تدبیر فقط برای موسیقی پاپ اندیشیده شده و آیا تنها حوزه تخصصی که تشکیل شورا در آن مغفول مانده، موسیقی پاپ بوده است، از تشکیل شوراهای دیگری نیز که در دستور کار شورای نظارت بر موسیقی قرار گرفته است، خبر داد. همچنین عناوین شوراهای جدید را این چنین برشمرد: «شورای موسیقی کلاسیک؛ شورای موسیقی کودک و شورای موسیقی محلی و نواحی.» حقی، بازه زمانی تشکیل این شوراها را نیز پس از طی مراحل اداری و انجام هماهنگی‌های لازم با استادان تا سه ماه آینده پیش‌بینی کرد.
حقی، دلیل اولویت زمانی قائل‌شدن برای تشکیل این شورای تخصصی از میان دیگر شوراها را در حجم بالای آثار تولیدی موسیقی پاپ در مقایسه با سایر ژانرهای موسیقی دانست. وی بر این عقیده است که بر عکس دیگر ژانرهای موسیقی مانند موسیقی کلاسیک که بسیار پر‌مایه است و مخاطبان خاص دارد، موسیقی پاپ پرطرفدار است و مخاطب عام دارد. وی پرطرفدار بودن موسیقی را مانند یک شمشیر دو لبه می‌داند. بدین معنی که پرطرفدار بودنش از سویی، برای دنیای موسیقی پاپ یک حسن و نعمت محسوب می‌شود و از طرفی، یک نوع آسیب هم هست؛ برای اینکه جنس موسیقی پاپ، جنس ساده‌تری است و همچنین عرصه فعالیت بازتری را برای افراد بی‌تخصص فراهم می‌کند. وی ضمن مقایسه بین عرصه عمل موسیقی کلاسیک و موسیقی پاپ از نظر کیفیت فنی و محتوایی می‌گوید: در موسیقی کلاسیک و سنتی ایران افرادی با سطح تخصصی پایین جایی برای فعالیت و عرضه اثر ندارند، بر عکس در موسیقی پاپ به میزان زیادی آثار مبتذل تولید و عرضه می‌شود.»
شهروز حقی در پاسخ به خبرنگار قانون که از صحت اخبار پخش‌شده درباره ممنوع از فعالیت‌شدن چند خواننده جویا شد، ضمن تکذیب ممنوع از فعالیت‌کردن خوانندگان در طی ماه گذشته از طرف دفتر موسیقی، توضیح داد: «خوانندگانی که این چند روز اخبار ممنوعیت از فعالیت‌شان به گوش رسیده است، ربطی به تصمیم‌گیری‌های شورای نظارت ندارد. بلکه مسئله آنان یک تخلف مالی و حقوقی است که از طرف شرکت‌های طرف قرارداد این خوانندگان و سازمان‌های حقوقی در حال پیگیری است. می‌توانم به صراحت اعلام کنم حداقل در طی ماه گذشته که بنده پست مدیریت را در شورای نظارت عهده‌دار شده‌‌ام، هیچ یک از خوانندگان یا نوازندگان کشورمان ممنوع الفعالیت نشده‌اند.»
در پاسخ به چگونگی رویکرد انجمن در آینده و اینکه آیا ممیزی‌ها بیشتر خواهد شد و آیا در آینده شاهد بالارفتن آمار لغو مجوزها یا مجوز ندادن‌ها هستیم، توضیح داد: شورا سعی دارد با آثار مبتذل برخورد کند. تعریف آثار مبتذل در ایران بیشتر مربوط به عدول از خط مرزهایی که در ایران وجود دارد، می‌شود که مطرح‌شدن آن مسائل در جامعه مشکل‌ساز خواهد بود. وی تعداد آثاری را که در آینده از لحاظ فنی رد خواهد شد، بسیار زیاد پیش‌بینی کرد و توضیح داد: تمامی این سخت‌گیری‌ها به این دلیل است که شورا خود را در قبال سلیقه مردم و ذائقه موسیقیایی آنان مسؤل می‌داند. شهروز حقی از طرف شورای نوپای تخصصی موسیقی پاپ به دوستداران پاپ قول داد که تنها آثار با کیفیت را روانه‌ی بازار خواهیم کرد. وی در راستای عملی‌کردن این قول افزود: «ما می‌خواهیم بر عکس روال این سال‌ها آثار را دوبار بشنویم و برخلاف گذشته که بیشتر محتوا ممیزی می‌شد، ما نسبت به خود موسیقی و تکنیک‌های آن حساس خواهیم بود. به این سبک که بار اول، دوستان شورا اثر را می شنوند با کلیت و محتوای آن موافقت می‌کنند و بار دوم بررسی‌ها از لحاظ کیفیت صوتی، اجرای خواننده و سایر عوامل فنی انجام می‌شود. تا الان بسیاری از آثار، قبل از بررسی نهایی وارد بازار می‌شد یا حتی توسط افراد بی‌تخصص در دفتر موسیقی یا حتی کارمندان اداری دفتر موسیقی تایید می‌شد که ما در نظر داریم، این ایراد را بر‌طرف کنیم.»
اهالی موسیقی پاپ بدانند از این پس آثارشان با موشکافی بسیار بالایی ارزیابی خواهد شد
در ادامه دبیر شورای نظارت بر موسیقی به اهالی موسیقی پاپ در مورد سخت‌گیری‌های محتوایی و فنی بیشتر هشدار داد و اضافه کرد: »شورا در نظر دارد به آثاری که با اشکالات محتوایی و فنی از جمله ایرادات شعری مانند ایرادات وزنی و قافیه‌ای، خارج‌خوانی و ضعف در تکنینک‌های خوانندگی همراه باشد، بر عکس گذشته مجوز ندهد و اهالی موسیقی پاپ بدانند از این پس آثارشان با موشکافی بسیار بالایی ارزیابی خواهد شد.»
شهروز حقی وضعیت موسیقی پاپ را در شرایط کنونی، بسیار اسفناک ارزیابی کرد و علت را هم در نبود قانون کپی‌رایت در ایران دانست وی در توضیح این مشکل گفت: تجربه یک ماهه‌ام در دفتر موسیقی به من نشان داد که چرا موسیقی پاپ ما به وضعیتی نامساعد کشیده شده‌ا ست. در میان قوانین ما قانون کپی‌رایت یا رعایت حقوق مولفان وجود ندارد. البته چیزهایی هست، اما می‌توان گفت که اجرا نمی‌شود. در نتیجه شرکت‌های ما روی فروش آلبوم‌های خودشان در بازار حساب نمی‌کنند؛ یعنی نه تنها آثار ضعیف، بلکه بهترین و پرطرفدارترین آثار هم دانلود می‌شود. بنابراین سودی از تولید اثر در جیب شرکت، خواننده و دیگر عوامل تولید نمی‌رود. در واقع به دلیل نبود احساس امنیت در سرمایه‌گذاری، شرکت‌ها در این بخش اصلا به بازار موسیقی فکر نمی‌کنند.»
حقی در ادامه از بازار مسموم موسیقی پاپ در ایران اظهار تأسف کرد و گفت: در واقع بازار موسیقی پاپ بر عکس شده است. شرکت‌ها به جای اینکه هزینه‌های تولید را از مشتری‌ها بگیرند، از خود خواننده می‌گیرند. کاری که شرکت‌ها می‌کنند در واقع شکار خواننده است و تولید‌کردن یک آلبوم، مجوزگرفتن و تحویل‌دادن آن به خود خواننده. حتی این آثار اصلا پخش هم نمی‌شود؛ چون خواننده‌ها قابلیت پخش‌کردن اثر را ندارند. طبیعی است در این وضعیت چون طرف قرارداد خواننده است نه مردم و در واقع قرار نیست اثر در بازار و در رقابت واقعی شرکت کند، مسئولیت کار حرفه‌ای پایین بیاید و شرکت‌ها به جای اینکه از عوامل حرفه‌ای در راستای تولید اثر بهره بگیرند با نیروهایی غیرحرفه‌ای و دستمزد‌های پایین کار کنند. نتیجه حتمی این وضعیت همان‌طور که شاهد آن هستیم نزول شدید کیفیت در آثار تولیدی پاپ در چند سال اخیر است.»
وی همچنین از وجود آمار‌هایی خبر داد که حاکی از میزان بالایی از آثار مجوزگرفته، اما پخش نشده است. وی گفت: «ما می‌توانیم آماری را ارائه کنیم که کارهایی فقط برای گرفتن مجوز به اینجا مراجعه کرده‌اند و این آثار هرگز جایی پخش نمی‌شوند یا حتی بعضا آثاری با تیراژ بسیار کم تولید می‌شود و خواننده آن‌ها را در مجالسی که می‌روند بین افراد پخش می‌کنند و حتی یک دانه از آن‌ها در بازار به شیوه‌ای درست توزیع نمی‌شود.»
وی در پایان اهداف اصلی تشکیل شورای تخصصی موسیقی پاپ را چنین برشمرد: «دلیل اول تمایل‌نداشتن شورای سابق که از اعضایی تشکیل شده بود که اکثر اساتید در حوزه‌ی موسیقی ایرانی تخصص داشتند و خودشان دیگر تمایلی به شنیدن آثار پاپ که در حوزه‌ی تخصصی‌شان نبود نداشتند. دوم اینکه احساس می‌شد حجم بالای کارهای رسیده به شورا عملا وقت زیادی می‌طلبید و فرمت سابق شورا، پتانسیل لازم برای رسیدگی تخصصی به آثار را نداشت.»
شهروز حقی، مهم‌ترین دلیل تشکیل شورای تخصصی را ضرورت نهادینه‌شدن و فراگیرشدن رویکرد تخصصی در دفتر موسیقی و لزوم اختصاص‌دادن وقت بیشتر و اعمال دقت بالاتر برای رسیدگی به آثار در هر ژانر و رسیدن به سطح کیفی بالا، ایجاد حساسیت و دقت در انتخاب ترانه‌ها، بهبود تکنیک‌ها و عناصر فنی آثار پاپ دانست.
دیدگاهتان را بنویسید