«علی تجویدی» و «علی‌اکبر خان شهنازی»
هوشنگ ظریف همزمان با سی امین سالروز درگذشت استاد علی اکبر خان شهنازی، درباره این استاد برجسته موسیقی کشورمان گفت: من سال ۴۲ به دعوت آقای حسین دهلوی برای تدریس به هنرستان موسیقی دعوت شدم؛ حدود سال ۴۹ یا ۵۰ بود که استاد علی اکبر خان شهنازی را برای تدریس دوره عالی تار به هنرستان دعوت کردیم و من آنجا از محضر ایشان کسب فیض کردم.
این نوازنده و مدرس پیشکسوت تار در ادامه افزود: پس از مدتی تصمیم گرفتم ردیف دوره عالی استاد شهنازی را نت نویسی کنم تا برای آیندگان بماند؛ کار را شروع کردیم و ایشان با حوصله بسیار همراهی می کردند؛ حتی گاهی اتفاق می افتاد که ۱۰ مرتبه به استاد می گفتم یک جمله را بزنند تا نت ها را دقیق بزنم و ایشان نیز همکاری می کرد.
وی همچنین عنوان کرد: من یکی از دستگاه ها و یکی از آوازها را نت نویسی کردم تا اینکه مطلع شدم حبیب الله صالحی تمام ردیف های ایشان را نوشته است؛ از این رو دیگر ضرورتی ندیدم دوباره این کار را انجام بدهم. خوشبختانه ردیف هایی که آقای صالحی نوشته بود بعدها چاپ شد و موجود است.
هوشنگ ظریف ادامه داد: آخرین دیدار من با ایشان به بعد از انقلاب مربوط می شود؛ یک روز به اتفاق حبیب الله صالحی و کاوه دیلمی به منزل ایشان واقع در خیابان بهبودی رفتیم. ایشان زیر کرسی نشسته بود و متاسفانه صورتش ورم کرده بود و حال خوبی نداشت. بعد از آن دیدار من عازم سفری به خارج از کشور شدم و همانجا خبر درگذشت استاد علی اکبرخان شهنازی را شنیدم.
این موسیقیدان گفت: تار استاد شهنازی بی نظیر بود؛ ردیف عالی ایشان واقعا ردیف مجلسی بسیار سخت و پر تکنیک است. هنوز که هنوز است بعد از این همه سال وقتی دوره عالی ردیف شهنازی را تدریس می کنم از این ردیف لذت می برم و با خودم می گویم ما دیگر جایگزینی برای چنین اساتیدی نداریم.
وی عنوان کرد: علی اکبرخان شهنازی جایگاه ویژه ای در موسیقی ما دارد و همه آثار ایشان ماندگار است؛ اثر«جنگ و صلح» و به خصوص بخش«جنگ» این اثر شهنازی فوق العاده است.
علی‌اکبر خان شهنازی روز عید قربان سال ۱۲۷۶ خورشیدی در تهران، خیابان عین‌الدوله کوچه نصیر حضور به دنیا آمد. چون در روز عید قربان به دنیا آمد، به وی حاجی علی اکبر خان یا حاجی مطلق می‌گفتند.
آقا علی‌اکبر خان فراهانی پدربزرگش، آقا حسینقلی پدرش و میرزا عبدالله فراهانی عمویش بود. عموی پدرش آقا غلامحسین از نوازندگان تار و استاد پدرش بود. پسر عمویش استاد احمد عبادی نوازندهٔ سه‌تار، دو برادر کوچک تر او محمد حسن و عبدالحسین شهنازی نوازندگان تار و همسران خواهرانش، باقر خان نوازنده کمانچه و رضا خان نوازنده تار بودند.
او تحصیلات خود را در مدرسه‌های سن لویی، اشراف و سعادت به پایان برد. علی‌اکبر شهنازی، آموزش تار را از سن ۸ سالگی نزد پدرش آغاز کرد و در مدت ۶ سال ردیف موسیقی ایرانی را از پدرش آموخت و مدتی نیز از محضر درویش خان بهره برد.
شهنازی اولین صفحه‌اش را با جناب دماوندی در سن ۱۴ سالگی در بیات ترک و افشاری در تهران ضبط کرد. پس از درگذشت پدر در سال ۱۲۹۴، در سن ۱۸ سالگی جانشین پدرش شد و آموزش شاگردان پدرش را به‌عهده گرفت.
در سال‌های دههٔ ۱۳۰۰ معروفترین نوازندهٔ تار در تمام محافل هنری بود. در اواسط ۱۳۰۵ به دعوت کمپانی هیز ماسترز ویس صفحاتی از او با آواز اقبال ضبط شد. در سال ۱۳۰۸ هنرستان موسیقی شهنازی را تأسیس کرد. با تأسیس رادیو در برنامه‌های هفتگی موسیقی رادیو به همراه ادیب خوانساری و … نوازندگی می‌کرد. در سال ۱۳۳۴ در هنرستان آزاد موسیقی به آموزش مشغول شد. در سال ۱۳۴۱ ردیف آقا حسینقلی و در سال ۱۳۵۶ ردیف دوره عالی را ضبط کرد.
علی‌اکبر شهنازی به جز تار، با سازهای دیگری از جمله سه‌تار و پیانو نیز آشنایی داشت. او ۲۸ اسفند ۱۳۶۳ در سن ۸۷ سالگی در بیمارستان شرکت نفت درگذشت. آرامگاه او در امامزاده عبدالله ری قرار دارد.
از جمله شاگردان او می توان به منتظم الحکما (دکتر مهدی صلحی)، حسن مشا، حبیب الله صالحی، هوشنگ ظریف، فرهنگ شریف، ژان دورینگ، رضا وهدانی، داریوش طلایی، محمدرضا لطفی، حسین علیزاده و عطاءالله جنگوک اشاره کرد.
دیدگاهتان را بنویسید