اولین نشست خبری دهمین جشنواره موسیقی جوان در حالی برگزار شد که طی آن درباره تغییرات این دوره جشنواره، حضور محمدرضا شجریان در بخش داوری، انتشار اطلاعات مربوط به بخش مالی جشنواره و بسیاری مسائل دیگر سخن گفته شد.
نشست خبری دهمین جشنواره موسیقی جوان دیروز (سه شنبه ۶ بهمن) با حضور علی ترابی (مدیر جشنواره)، هومان اسعدی (دبیر جشنواره) حسین علیزاده، محمدرضا درویشی، آذین موحد (اعضای شواری سیاستگذاری) و اهالی رسانه در تالار وحدت تهران برگزار شد.
در ابتدای این نشست خبری علی ترابی به عنوان مدیر دهمین جشنواره موسیقی جوان گفت: بعد از پایان دوره قبلی جشنواره موسیقی جوان در شهریور ماه امسال، بالافاصله کار تدوین فراخوان دوره دهم این جشنواره آغاز شد که حاصل آن امروز طی فراخوانی ۳۰ صفحه ای منتشر شد و نتیجه جلسات متعددی است که با اساتید موسیقی کشورمان داشتیم. دهمین جشنواره موسیقی جوان شهریور ماه سال آینده برگزار خواهد شد.
در ادامه هومان اسعدی به عنوان دبیر این جشنواره گفت: این دوره جشنواره در سه بخش موسیقی دستگاهی ایران، موسیقی کلاسیک و موسیقی نواحی برگزار می شود؛ در موسیقی دستگاهی ۹ بخش ، موسیقی کلاسیک ۱۱ بخش و موسیقی نواحی نیز شامل آواز و سازهای مختلف مناطق ایران است.
وی در ادامه افزود: بخش دیگری هم در قسمت موسیقی دستگاهی با عنوان بخش ویژه دستگاهی اضافه شده که شرط حضور در این قسمت دانستن و از حفظ بودن کل ردیف دستگاهی بر اساس هر یک از روایت های موجود است. کسانی که در این بخش شرکت می کنند می بایست توانایی بداهه نوازی در تمامی دستگاه ها و آوازهای موسیقی ایرانی را داشته باشند.
اسعدی همچنین عنوان کرد: امسال بعد از بررسی های که صورت گرفت تصمیم گرفتیم رده های سنی شرکت کنندگان را بالاتر ببریم؛ طبق این تصمیم در این دوره گروه سنی الف شامل افراد ۱۵ تا ۱۸ سال، گروه سنی ب افراد ۱۹ تا ۲۳ سال و گروه سنی ج افراد ۲۴ تا ۲۹ سال است.
دبیر دهمین جشنواره موسیقی جوان گفت: ما فراخوان را زودتر منتشر کردیم تا متقاضیان بتوانند با آمادگی در این جشنواره شرکت کنند. مهلت ارسال آثار تا ۱۵ تیر ماه ۹۵ است؛ منتهی از آنجا که بر آوردی از تعداد شرکت کنندگان بخش نواحی نداشتیم تصمیم گرفته شد شرکت کنندگان این بخش فرم پیش ثبت نام در جشنواره را که در فراخوان وجود دارد تا ۱۵ اردیبهشت برای دبیرخانه جشنواره ارسال کنند. بعد از بعد از براورد نهایی تصمیم خواهیم گرفت که بخش نواحی مرحله مقدماتی در استانها داشته باشد یا نه.
آدین موحد نیز درباره بخش موسیقی کلاسیک این جشنواره گفت: همه ما بر این اعتقاد هستیم که این جشنواره می تواند در بحث آموزش جوانها را در مسیر درستی قرار بدهد. بخش موسیقی کلاسیک در زمینه ۱۱ ساز مختلف برگزار خواهد شد. رپرتواری هم که برای این بخش تعریف شده برای استاندارد سازی بحث آموزش ها تدوین شده است.
حسین علیزاده نیز در بخش دیگری از این نشست خبری گفت: خوشبختانه جشنواره موسیقی جوان جایگاه خوبی در سراسر کشور پیدا کرده و دلیلش هم این است که این جشنواره یک جشنواره معنوی است. در طول یک سال جلسات زیادی برگزار می شود تا از تجریبات و نظرات مختلف افراد صاحب نظر بهره گرفته شود. من واقعا فکر نمی کردم هومان اسعدی این همه تحمل داشته باشند که با وجود مشکلات بسیار کار را ادامه بدهند حتی چند باری استعفا هم داده اند منتهی آنقدر شوق و شور در میان نسل جوان وجود دارد که ایشان را از چنین تصمیم منصرف کرده است. باید از اسعدی و ترابی برای برگزار این جشنواره تشکر کنم.
علی ترابی در بخش دیگری از این نشست درباره بودجه جشنواره گفت: بخش عمده بودجه جشنواره به برندگان اختصاص پیدا میکند و با توجه به اینکه موسیقی نواحی هم به پیشنهاد آقای مرادخانی به جشنواره اضافه شده، امیدواریم که بتوانیم در این بخش نیز به میزان بودجهای که در نظر گرفتهایم، برسیم. البته با توجه به چشمانداز ما که اردیبهشت ماه سال آینده خواهد بود، بودجه جشنواره نیز به طور کامل مشخص میشود.
وی ادامه داد: معمولاً بودجه سال بعد در اسفندماه مشخص میشود و ما پیشبینی بودجه را برای فضای جشنواره در نظر گرفتهایم اما هنوز با توجه به اینکه درخواست آن نرسیده، هنوز نمیتوان به طور کامل میزان بودجه پیشبینی شده را اعلام کنیم. البته باید بگویم در مورد جشنواره موسیقی جوان گفتند پیرامون بودجههایی که پیش از این هم صرف شده، ماجرا خیلی ساده است چرا که بخش اعظم بودجه به سمت جوایز میرود و بخش دیگر نیز مربوط به پشتیبانی جلسات و حضور اساتیدی است که ما وقت آنها را میگیریم.
ترابی افزود: به هر ترتیب بار هزینهای این جشنواره با جشنوارههای دیگر که بخش خصوصی برگزار می کند به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست. البته من باز هم میگویم گرچه انتشار آزاد اطلاعات در همه موارد مورد اختلاف نظر ما و شماست، اما اگر در جاهای دیگر نیز میزان بودجه را اعلام عمومی کنند، ما هم این آمادگی را داریم که بودجه جشنواره به طور کامل به رسانهها اعلام شود.
علی ترابی در پاسخ به پیگیری های خبرنگار تابناک فرهنگی درباره ضرورت اجرای مصصوبه نشر آزاد اطلاعات قبول کرد که تا ده روز دیگر اطلاعات مربوط به بخش مالی نهمین جشنواره موسیقی جوان را در اختیار این رسانه قرار دهد.
ترابی همچنین درباره اینکه آیا بخش گروهنوازی نیز با توجه به صحبتهایی که پیرامون حذف بخش رقابتی جشنواره موسیقی فجر و انتقال آن به جشنواره جوان، گفت: آنچه در مورد گروه نوازی عنوان شده در حد ایده مطرح شده که باید با تصمیمگیری دبیر جشنواره صورت گیرد.
حسین علیزاده نیز در ادامه این نشست خبری درباره مسئله گروه نوازی گفت: جشنواره موسیقی جوان یک جشنواره نمایشی نیست و دغدغه آن فقط بالا بردن کیفیت موسیقی است. ما به خاطر وسواسی که برای این دوره از جشنواره در نظر گرفتهایم، اصلاً دوست نداریم به سمت تبلیغات برویم اما به طور حتم اگر این جشنواره، بودجه و امکانات بیشتری داشته باشد، قطعاً همنوازی هم مهم خواهد بود. ما خواهان برگزاری یک جشنواره تکراری نیستیم. این جشنواره معیارهای خوبی دارد که اگر تفکر درستی در آن وجود داشته باشد، قطعاً به جایگاههای بسیار خوبی میرسد.
علیزاده ادامه داد: ردیف های مختلفی چون ردیف میرزاحسینقلی، میرزاعبدالله و علیاکبرخان شهنازی از جمله مواردی است که ما در بخش سازی به آن توجه زیادی میکنیم. آنچه که در اولویت ما قرار دارد، نگاه آکادمیک و دانشگاهی به ردیفهاست. کما اینکه به هیچ عنوان پیروی خاصی از ردیفهای موسیقی نداریم. برای ما درک ردیف، مهمتر از حفظ ردیف است.
وی درباره بخش آواز جشنواره نیز گفت: به طور حتم یکی از ارکان مهم موسیقی ایرانی، آواز است که تا به امروز توجه کمتری به آن شده است. با وجود زحماتی که کشیده شده باید بگوییم ما در رپرتوار موسیقی آوازی بسیار فقیر هستیم. ای کاش میشد که در این سالها استادان خواننده ما اتحاد عمل داشته باشند و به اتفاق نظرات و آرای خود، یک ردیف کامل و غنی در آواز ایران را تدوین کند. به هر ترتیب باید تکلیف آواز از نظر محتوا و ردیف مشخص شود و من باز هم به این نکته اشاره میکنم که این ایراد به خوانندگان بزرگ ما وارد است که نتوانستهایم تاکنون از طریق استادان آواز، به یک رپرتوار غنی دست پیدا کرده و آنها را تدوین کنیم.
علیزاده افزود: امروز ببینید به نسبت گذشته چقدر موسیقیدانهای جوان ما زیادتر شدهاند و موسیقی را ریشهای میبینند، این جشنواره یک تمرین برای اهالی علمی موسیقی در حوزه دانشگاهی است که موسیقی درست را دوست دارند. ما خوشحال میشویم که در این راه دولتمردان نیز همراه ما حضور داشته باشند و به ما برای برگزاری این جشنواره کمک کنند. من موسیقی وطنم را دوست دارم و بدانید این انتقادها از روی دلسوزی است که به هیچ عنوان خطبندی در آن وجود ندارد.
محمدرضا درویشی نیز در بخش دیگری از این نشست گفت: به عنوان کسی که در بخش موسیقی نواحی ایران دخیل است، صرفنظر از اینکه عنوان «جشنواره» به طور کلی در چنین همایشها و برنامههایی چه قدر میتواند درست باشد، اما به اعتقاد من این جشنواره مهمترین گردهمایی موسیقی در کشور است، چرا که با درگذشت استادان موسیقی ایران به ویژه در بخش موسیقی نواحی که جشنوارههایی پیرامون آن برگزار میشود، دیگر رویدادهای جشنوارهای مرتبط با موسیقی نواحی فروغ چندانی نخواهد داشت. من خوشحالم که از سال گذشته بخش موسیقی نواحی ایران به جشنواره موسیقی جوان افزوده شود و امسال در دهمین دوره شاهد دومین باری هستیم که موسیقی نواحی در جشنواره جوان حضور دارد.
وی افزود: جشنواره موسیقی جوان یک جشنواره معمولی نیست، بلکه یک سرمایهگذاری در عرصه فرهنگ برای نسلهای آینده و یک نوع تشویق برای هنرمندان جوان است که آینده موسیقی ایران را خواهند ساخت. رپرتواری که برای بخش مسابقه در سه بخش جشنواره تعیین شده نشان میدهد در عین هرج و مرجی که امروز در هر سه بخش مورد نظر جوان، موسیقی ایران را دربرگرفته، کارشناسان و موسیقیدانان جوان توسط این آییننامه راهنمایی میشوند.
درویشی همچنین درباره نبود بخش گروه نوازی در این جشنواره گفت: جشنواره موسیقی جوان به جای پرداختن به ظاهر، به باطن میپردازد و اگر خیلیها بر این عقیدهاند که باید در این دوره گروهنوازی وجود داشته باشد، پس باید این انتظار را داشته باشیم که در همه بخشها چنین فضایی وجود داشته باشد. آنهایی که به موضوع گروهنوازی علاقهمند هستند، بروند و در جشنواره موسیقی فجر که به اعتقاد من یک جشنواره بسیار سیاسی است و باید قدر آن را دانست، شرکت کنند. اینجا جشنواره موسیقی جوان است که ما فقط میخواهیم به باطن موسیقی فکر کنیم. ما میخواهیم اینجا به محتوا و استیلهای درست نوازندگی دست پیدا کنیم که مهمتر از گروهنوازی است.
حسین علیزاده در ادامه این نشست گفت: در کشورهای همسایه خودمان حتی در افغانستانی که سالها درگیر جنگ است نگاه درستتری به موسیقی وجود دارد و به جوانها بسیار اهمیت میدهند و شرایط حضورشان را در جشنوارههای بینالمللی فراهم میکند. استعدادهای جوان ما فوقالعاده هستند ما وقتی به شهرستانها میرویم میبینیم که چقدر نوازنده و استعدادهای خوب وجود دارد، به نظرم این ثمره جشنواره یا دانشگاههاست. در حال حاضر هر موزیسینی که برای اینکه نفس بکشد هم نیاز به مجوز دارد امیدوارم که کاش آینده مؤثر برای جوانها فراهم شود. این نکته را هم باید در نظر گرفت که امروز کیفیت فکر و اندیشه در شهرستانها به مراتب بیشتر از تهران است. تهران آلوده به تبلیغات و جنجال است اما شهرستانها هنوز درگیر این مسائل نشدند.
علیزاده در پایان این نشست گفت: بسیاری از اساتیدی که در جشنواره موسیقی جوان حضور دارند نگاهی معنوی به این جشنواره دارند ما مرزی برای دولت و ملت نمیگذاریم اما متأسفانه به موسیقی متناسب با ارزشهای خودش برخورد نمیکنیم. ما ملت ایران خوشحال میشویم دولتی فرهنگی و هنردوست داشته باشیم من همواره از روی دلسوزی انتقاد کردم اما میدانم اگر این جشنواره اگر امکانات لازم را داشت قطعاً میتوانست بازدهی بیشتری داشته باشد.
هومان اسعدی در بخش دیگری از این نشست درباره حضور محمدرضا شجریان در جشنواره جوان گفت: همچون سال گذشته از نظرات بسیاری از اساتید در بخش آواز استفاده کرده ایم که از آن جمله می توان به استاد ناظری، استاد شجریان و استاد صدیف و دیگر اساتید اشاره کرد. در هر صورت اگر ایشان بتوانند در جشنواره باشند حتما در این دوره از وجود ایشان بهره خواهیم برد.
دیدگاهتان را بنویسید