آلبوم خنیاگر با صدای شهرام ناظری و آهنگسازی مسعود خضری، صبح امروز شنبه ۲۱ اسفند ۱۴۰۰ در موزه موسیقی رونمایی شد.
این برنامه مهمانان نام‌آشنایی از دنیای سینما، موسیقی و ادبیات داشت، چهره‌هایی مانند علی نصیریان، فاطمه معتمدآریا و چهرزاد بهار خودشان را به موزه موسیقی رسانده بودند تا شاهد رونماییِ اثری دیگر از شهرام ناظری باشند.
آلبوم «خنیاگر» از جمله آثاری است که شهرام ناظری حدود ۷ سال پیش آن را خوانده است اما تا امروز شرایط لازم برای انتشارش فراهم نشده بود. این اثر متعلق به شرکت صوتی و تصویری سروش است که در سال‌های قبل هیچ‌کدام از مدیران این مجموعه اهتمام لازم برای انتشار آن را نداشتند تا بالاخره در آخرین روزهای سال ۱۴۰۰ روانه بازار موسیقی شد.
علی نصیریان پیشکسوت بازیگری سینما، تئاتر و تلویزیون مهمان ویژه این برنامه بود. او برای دقایقی هم در این مراسم سخن گفت و صحبت‌هایش را با بیتی از حافظ آغاز کرد:
همای گو مفکن سایه شرف هرگز / در آن دیار که طوطی کم از زغن باشد
«صدا و نغمه‌های شهرام ناظری چندین دهه است که آرام‌بخش دل‌های مردم ایران است، صدای دلنشین و نغمه‌هایی زیبا، ما زندگی کردیم با این صدا و آوازها…
شجریان و ناظری غزل‌های حافظ و مولانا را برای مردم ایران معنا کردند، این‌ها کار کمی نبوده؛ گرچه دست‌کم گرفته می‌شود، اینان نماینده فرهنگ و هنر این مملکت در دنیا هستند.
بسیار خوشبختم که برای اولین بار به موزه موسیقی آمدم. موسیقی ما از لحاظ روند طبیعی خودش مشکلاتی دارد و بخشی از جامعه نمی‌توانند وارد این عرصه شوند، صداهای بسیار زیبایی هست که توان ارائه ندارند.
استاد و آقا و دکتر برای هنرمند لازم نیست؛ فقط کافی است بگوییم شهرام ناظری.
انسان‌ها زیبایی‌آفرین هستند و خلق هنر منوط به همت آنهاست نه دولت‌ها و ارگان‌ها و…، در همه جای دنیا هم این‌گونه بوده است.
بزرگانی مانند شهرام ناظری متکی به خودشان بودند و متکی به عشق و خلاقیت.
ناظری و شجریان در موسیقی ما بی‌نظیرند. کیهان و کائنات باید بچرخد تا شاید روزی شهرام ناظری دیگری یا شجریان دیگری پدید آید.»
یکی از بخش‌های جالب این مراسم تقدیر از علی نصیریان بود. شرکت صوتی و تصویری سروش برای این بازیگر پیشکسوت کشورمان، لوح تقدیری آماده کرده بود که این لوح را شهرام ناظری به علی نصیریان اهدا کرد.
چهرزاد بهار: با همه پیری و ضعف دوست داشتم در این مراسم باشم
از میان قطعات آلبوم «خنیاگر» دو قطعه براساس اشعاری از ملک‌الشعرای بهار ساخته و اجرا شده است. یکی از این قطعه‌ها «در طواف شمع» و دیگری «دعوی چه کنی» نام دارد.
شاید ازاین‌رو بود که چهرزاد بهار فرزند ملک‌الشعرای بهار مهمان ویژه این مراسم بود و دقایقی را به سخنرانی پرداخت. چهرزاد بهار کوچک‌ترین فرزند ملک‌الشعرای بهار و متولد سال ۱۳۱۵ است.
چهرزاد بهار: «با این سن و سالم آمدم تا به فرهنگ احترام بگزارم. تمام اوقات در خانه نشسته‌ام و خیلی در جامعه حضور ندارم. استاد ناظری چند غزل از بهار خوانده‌اند که بسیار زیباست. پدرم وقتی من ۱۴ساله بودم فوت کرد، خودش را خیلی درک نکردم، اما شعرش را درک کردم.
شاهد آخرین قصیده بلند پدرم بودم، زمانی بود که جنگ کره در گرفته بود و پدرم بسیار از جنگ بیزار بود.
فغان ز جغد جنگ و مرغوای او / که تا ابد بریده باد نای او
بریده باد نای او و تا ابد / گسسته و شکسته پر و پای او
با همه پیری و ضعف و مشکلات دوست داشتم در این محفل کنار شما باشم.»
ناظری: چندین آلبوم منتشرنشده دارم / مدیران سروش آلبوم خنیاگر را هفت سال بلاتکلیف گذاشتند
شهرام ناظری، محمدرضا درویشی و مسعود خضری به‌عنوان سخنرانان اصلی این مراسم پشت میز قرار گرفتند، آغازگرِ بحث شهرام ناظری بود.
شهرام ناظری: «خنیاگر» با تفکر موسیقی خراسان شکل گرفت. حدود ۷ سال پیش این آلبوم ضبط شد و در این سال‌ها در سروش بلاتکلیف ماند. هیچ‌کدام از مدیران سروش به فرهنگ و هنر اهمیت نمی‌دادند و علاقه‌ای برای انتشار این اثر نشان ندادند.
بالاخره مدیر لایق و فرهنگ‌دوست جناب آقای غلامحسین کشاورز افشاری آمدند و این اثر را منتشر کردند، این همت آقای افشاری برایم ارزشمند بود.
ما همه منزوی هستیم، ۴۲ سال است که در منزل هستم، ۴۲ سال است که به صداوسیما نرفته‌ام.
در این چند دهه ۵۰ آلبوم منتشر کرده‌ام که واقعاً انتشار این تعداد اثر شوخی نیست، همه این‌ها را با دست خالی و بدون حمایت دولت تولید کرده‌ایم، خودم هم تعجب می‌کنم که در این کار چقدر ما تلاش و ممارست داشتیم،
نسل ما با ازخودگذشتگی و ایثار و عشق کار کرد.
همین الآن آثار زیادی دارم که هنوز منتشر نشده‌اند؛ شاهنامه کردی، اثری برای نیما، چند اثر درباره شاهنامه و چند آلبوم دیگر را دارم که زمینه انتشار آنها فراهم نیست.
امروز اگر اثری از من منتشر شود چیزی برای من ندارد، اما باز هم جای امیدواری است.
تنها جایی که با عشق قدم می‌گذارم همین موزه موسیقی است، جای دیگری قدم نمی‌گذارم چون پر از چاپلوسی و ریاست.
درویشی: ناظری از کسی تقلید نکرد و کسی هم مقلد او نشد
محمدرضا درویشی آهنگساز و پژوهشگر موسیقی نواحی دیگر سخنران این مراسم بود.
محمدرضا درویشی: در ایران با چهار نگاه متفاوت موسیقی مواجهیم؛ یکی ردیف دستگاهی موسیقی ایران است که به‌اشتباه موسیقی سنتی یا موسیقی ملی خطاب می‌شود. دوم موسیقی غربی است که منطور آثار کسانی مانند بتهوون، برامس، باخ یا دیگران است. سوم موسیقی اقوام ایران است. نوع چهارم هم موسیقی پاپ و مردم‌پسند است.
خیلی از موسیقی‌هایی که تحت عنوان موسیقی سنتی به مردم تحویل داده می‌شود موسیقی پاپیولار است و فقط برچسب موسیقی سنتی دارند!
ما با این انواع موسیقی مواجهیم.
مرحوم محمدرضا شجریان سال‌ها پیش آلبوم شب، سکوت، کویر را منتشر کرد که براساس موسیقی شمال خراسان شکل گرفته بود. در این آلبوم از ساز قشمه استفاده شده بود، خود شجریان هم اهل مشهد و خراسان است.
اما استاد ناظری قبل از یادگیری ردیف دستگاهی موسیقی ایرانی، مقام‌های کردی را یاد گرفته است.
ناظری موسیقی ردیف دستگاهی را پس از موسیقی کردی آموخت و در سال ۱۳۵۵ در آزمون باربد و در موسیقی ردیف دستگاهی نفر نخست شد که در آن زمان ۲۰ساله بود.
بعدها به‌سراغ مقام‌های دیگر نواحی ایران رفت و به مقام‌های کردی اکتفا نکرد، این خصیصه بارز شهرام ناظری در آواز است.
ناظری از همان ۲۰سالگی که در باربد نفر اول شد، جنس صدایِ خاصی داشت که در این ۵۰ سال گذشته مورد تقلید واقع نشد.
در این ۵۰ سال گذشته جوانان ما تلاش کردند مثل شجریان بخوانند. ناظری از روز اول شیوه خواندن خودش را داشت و از کسی تقلید نکرد، بنابراین ناظری شخصیتی منحصر به فرد است.
خوشحالم که امروز بگویم قرار است آلبومی براساس مقام‌ها و آهنگ‌های منطقه تالش با صدای شهرام ناظری تولید شود.
موسیقی خراسان مهجور است
مسعود خضری آهنگساز آلبوم «خنیاگر» است. او هم در سخنانی کوتاه گفت: حدود ۳۵ سال است که به نوازندگی مشغولم. موسیقی خراسان پربار است و متأسفانه مهجور مانده است.
خدمت استاد ناظری آمدم و تصانیفی ساختیم براساس ملودی‌های خراسان و بنا بر همان ملودی‌ها شعر شاعران خراسانی را استفاده کردیم، حاصل این همکاری هم آلبوم «خنیاگر» است.
مسعود خضری در این برنامه دقایقی برای حاضران دوتار نواخت.
فاطمه معتمدآریا، داوود گنجه‌ای، حمیدرضا نوربخش، داریوش پیرنیاکان، محمدرضا عاطفی و علیرضا قزوه مهمانان ویژه این مراسم بودند.
دیدگاهتان را بنویسید