یک آهنگساز و مدرس دانشگاه در مصاحبه با رادیو گفت‌وگو، موسیقی را الزامی برای همه نمایش‌های صحنه ندانست و گفت: امروزه تئاتر مستمسکی قرار گرفته تا عده‌ای کنسرت برگزار کنند یا گروهی دیگر آواز بخوانند.
سعید ذهنی در ارتباط تلفنی با برنامه «پرده آخر» رادیو گفت‌وگو به تشریح جایگاه موسیقی در آثار هنری خاصه تئاتر پرداخت و گفت: هنرهای فونتیک مبنا را حس شنیداری قرار می‌دهند؛ از جمله موسیقی و شعر و در هنرهای دراماتیک، جنبه‌های دیداری اهمیت دارد و شامل تئاتر و سینما می‌شود. تئاتر و سینما، بر اساس دیدار شکل می‌گیرد و در این میان با مفهومِ میزانسن رو به رو هستیم که در تئاتر و هنر نمایش به تاثیرگذاری بر مخاطب منتج می‌شود.
وی با بیان این مقدمه افزود: موسیقی می‌تواند یکی از عوامل تشکیل دهنده فرایند میزانسن در تئاتر باشد؛ خاصه اگر کارگردان خواستار استفاده از این عنصر باشد. همان‌طور که برخی تئاتر‌ها از طراحی لباس یا موسیقی بی‌بهره‌اند و کارگردن آن تمایلی به بهره‌گیری از این جلوه‌ها ندارد.
ذهنی تأکید کرد: یک اثر نمایشی، بدون موسیقی از بین نمی‌رود؛ از این رو هیچ الزامی وجود ندارد که یک تئاتر از موسیقی بهره ببرد. اما کارگردان‌ها بر اساس تمایل شخصی می‌توانند از این عنصر استفاده کنند که کارکرد بسیاری هم دارد.
ذهنی در بخشی دیگر از سخنان خود در رادیو گفت‌وگو یادآور شد: در دوره‌ای، استفاده از عنصر موسیقی در تئاتر بسیار مهم بود ولی امروز به چند دلیل از این فضا دور شده‌ایم. یکی از این دلایل این است که کارگردان‌ها همواره به آموزه‌های ابتدایی اکتفا می‌کنند و در سینما و تلویزیون نیز صرفا به منظور تشدید عواطف از موسیقی بهره می‌برند.
وی ادامه داد: وقتی در ساختار یک تئاتر دچار ضعف هستیم، آهنگساز مجبور می‌شود به موسیقی تکیه کند و لذا حجم این المان به لحاظ کمیت بالا می‌رود. حتی گاه شاهد ارکستر بزرگی در یک تئاتر هستیم؛ اما کارکرد اصولی در این قبیل آثار رعایت نمی‌شود و کارگردان به جای فضاسازی، دست به پر کردن فضا می‌زند.
ذهنی ادامه داد: البته ممکن است به دلیل ویژگی صرفا شنیداریِ موسیقی برخی کارگردانان از آن عبور کنند ولی باید در نظر داشت هیچ عنصری در تئاتر معنا و مفهومی ندارد مگر اینکه به اثر کمک کند.
این آهنگساز تأکید کرد: امروزه تئاتر مستمسکی قرار گرفته تا عده‌ای کنسرت برگزار کنند یا گروهی دیگر آواز بخوانند؛ البته استثنائاتی وجود دارد و برخی موسیقی‌ها در تئاتر بسیار زیبا است.
در بخشی دیگر از این برنامه فرهنگی هنری، یک کارگردان نمایش، موسیقی را از ارکان اصلی و مهم تئاتر خواند و به مخاطبان رادیو گفت‌وگو، گفت: موسیقی منجر می‌شود بازیگر با روال کلی نمایشنامه هم‌حس شود و ارتباطی مستقیم با اثر بگیرد.
حسن همتی با حضور در برنامه “پرده آخر” استفاده از موسیقی درست را کمکی در جهتِ درک بهتر و مناسب‌تر یک اثر هنری در عرصه نمایش عنوان کرد و گفت: تمام نمایش‌ها از موسیقی بهره می‌برند و موسیقی حتی در آثار آئینی سنتی یکی از ارکان اصلی محسوب می‌شود.
این هنرمند حوزه موسیقی با بیان اینکه برخی نمایش‌ها به صورت مختصر از موسیقی بهره می‌برند ولی خالی از نوا و موسیقی نیستند، گفت: همه نمایش‌ها به ریتم و تمپو نیاز دارند و ریتم بازیِ بازیگران نیز منجر می‌شود نوعی از هارمونیِ موسیقیایی شکل گیرد و تماشاگر با کار همذات‌پنداری کند.
دیدگاهتان را بنویسید