صدها سال قبل با همه گیری طاعون در اروپا، این قاره سبز یکی از سیاهترین دوران خود را پشت سر گذاشت. زمانی که مشخص شد موشها عامل اصلی شیوع و انتقال این بیماری هستند راههای مختلفی برای از بین بردن این جوندگان موذی و یا دور کردن آنها از شهرها پیشنهاد و بهکار گرفته شد. یکی از این روشها استفاده از نوعی ساز بادی چوبی با فرکانس صدای زیر بود که موشها را به دنبال خود جذب میکرد.
پس از پایان بحران کرونا این ساز که امروز ساختاری شبیه ساز تین ویستل (ساز بادی بومی منطقه بریتانیا) دارد کماکان یاد آور روزهای سیاه طاعون اروپاست.
حتی جنگ جهانی اول و دوم هم در خلق آثار هنری و تغییر روند هنر در سیر تاریخی خود تاثیرات غیر قابل انکار خود را گذاشت که اپرای پارسیفال اثر ریچارد واگنر و خیل عظیم آثار سینمایی نظیر نجات سرباز رایان و فهرست شیندلر به کارگردانی استیون اسپیلبرگ و یا نقش غیر قابل انکار ادیت پیاف در فرانسه بعد از جنگ دوم جهانی گواه این مدعاست.
از سوی دیگر طاعون اروپا تاثیر ژرف و غیر قابل انکاری در هنر زمان خود برجای گذاشت. چه در دوران شیوع و چه در دوران ریشه کن شدن آن که از آن میان میتوان به استفاده از این ساز در گروههای مانند هاگارد و آثاری نظیر از مرگ سیاه و طاعون در موسیقی اشاره کرد. هرچند این تاثیر در سایر هنرها مانند نقاشی و گراوور هم در حافظه تاریخ هنر جهان ثبت شده است.
اینک و در حالیکه به دوران پسا کرونا نزدیک میشویم این سوال در ذهن متبادر میشود که آیا تاثیری که کرونا بر ذهن زیبایی پرداز هنرمندان خواهد گذاشت و یا بهتر است بگوییم گذاشته سرمنشا خلق آثاری نظیر آنچه در اروپای بعد طاعون شاهد بودیم خواهد شد یا خیر؟
مریم قَرِسو استاد اتنوموزیکولوژی (موسیقی شناسی قومی) معتقد است: در مورد مسئله طاعون قرون وسطی و استفاده از سازهای آن دوران مدرک معتبری در دست نیست اما تاثیرات بحرانهای اجتماعی در موسیقی زمان خود در طول تاریخ امری ثابت شده است و چیزی که مشخص است این مهم است که تاثیرات طاعون در آثار موسیقی زمان خود غیر قابل انکار است.
وی در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: احتمال تولد موسیقی کرونا امری نامحتمل نیست، اما بحرانهای اجتماعی زمانی به تولید آثار منتهی خواهند شد که این آثار کارکردی اجتماعی داشته باشند.
این استاد اتنوموزیکولوژی گفت: باید دید آیا موسیقی در هر یک از وجوه این بیماری عملکرد مشهودی داشته و یا بعدها خواهد داشت، شاید اگر حتی به تلطیف اذهان عمومی کمک کند و یا به عاملی برای آگاهی بخشی عمومی یا در تقویت روحیه کادر درمان اثر داشته باشد قطعا این آثار نه تنها تولید که حتی ماندگار خواهند شد.
مترجم انسان شناسی موسیقی تاکید کرد: موسیقی کرونا باید در پی ماحصلی عملی و ملموس باشد در اینصورت حتما به عنوان یک گونه موسیقی ماندگار خواهد شد و قطعا موسیقی مخصوص این دوره خواهد بود.
دیدگاهتان را بنویسید