قطعه «جویبار نور» به عنوان نخستین اثر رسمی مهدی شیروانی و همزمان با هفتادمین زادروز استاد حسین علیزاده منتشر و به ایشان تقدیم شد.
کافی است نگاهی به فضای مجازی و یا دیگر فضاهای امروزیِ ارتباطاتِ انسانی داشته باشیم که شاهد همصداییِ ابراز احساسات مردمی باشیم که در زادروز حسین علیزاده به پاس قدردانی از استاد به پاخواستهاند.
هرجا عکسی، صدایی و یا نشانی از ایشان است، نشان از جایگاه این استاد در روان انسانِ ایرانیِ امروز دارد که جایگاه وی تا چه اندازه با احساسات انسانی آمیخته و بر دشواریهای شرایط زیست امروزهی انسانها تا چه اندازه چیره شده است.
در این میان و در گسترهی شوقی همدلانه به استاد حسین علیزاده، مهدی شیروانی به پاسداش وی و جایگاه هنری اش اثری را با نام «جویبار نور»، هدیهای برای نوای ساز و صدای حسین علیزاده پیشکش میکند.
توضیحات این اثر در سه بخش معرفی کلی، ویژگیهای ساختاری و عوامل تهیهی اثر سازماندهی شده اند.
معرفی کلی اثر
همزمان با رونمایی از مجسمهی استاد حسین علیزاده و زادروز ایشان، اولین اثر رسمی مهدی شیروانی در قالب بازآفرینی قطعهی «رقص سماع» برای ارکستر و دونوازی تار منتشر شد.
این اثر با عنوان «جویبار نور» محصول تلاش جمعی از اندیشمندان و هنرمندان است که هر یک به فراخور استعداد خویش با اثر همراه شده اند. اساتیدی چون احمد آریامنش با خط زیبایش، استاد ناصر نصیری که با دستان پرتوان خویش هویت بصری و پرترهی استاد حسین علیزاده را خلق کرده است، و نیز استاد مصطفی پورنجاتی با شاعرانگی مخصوصی عنوان اثر را برای انتشار آماده کرد. تمامی این دوستان با لطف خویش توانستند هدیهای درخور توجه برای استاد حسین علیزاده در روز یکم شهریور ترتیب دهند که توسط نشر و پخش جوان در پلتفورمهای رسمی ایران قرار داده شده است.
همچنین این اثر همزمان با رونمایی سایت «سالنوای موسیقی ایران» و زادروز استاد بزرگوار در دسترس قرارگرفته است. به زودی این اثر توسط «ریسمان ریکوردز» به شکلی جهانی منتشر خواهد شد. در اینجا مختصری از ویژگیهای موسیقایی اثر را به منظور معرفی از زبان آهنگساز آن میآوریم.
ویژگیهای ساختاری اثر
«جویبار نور» بازآفرینی «رقص سماع» نوشتهی حسین علیزاده است که در سال ۱۳۶۲ در مجموعهی سترگ «نینوا» ساخته و اجرا شده است. اصل اثر را حسین علیزاده برای ارکستر زهی و همراهی ساز نی با فرمی از برگردانهای تماتیک در مد نوا ساخته است و دور از ذهن نیست که همین زیرساخت فرم اثر، مفهوم رقص سماع را به جان خالقش انداخته است.
در بازآفرینی اثر توسط مهدی شیروانی با درنظر گرفتن زیرساختهای فرمال و تماتیک، قطعه برای دو نوازندهی تار (مهدی شیروانی و هومن قنبری) آهنگسازی شده است.
اگرچه در ساختار ترکیببندیِ ارکستر زهی، تغییرات اندکی صورت گرفته اما ساز تار در قالب یک دونوازی موازی با ارکستر، مجالی برای خلق جدیدی از تمهارا در اختیار آهنگساز قرار داده است.
استفاده از هارمونیکهای طبیعی ساز تار (در ابتدای اثر)، شکلهای مضرابگذاری و پرداخت پلیفونیک تارها به اثر ویژگیهای نوینی را بخشیده است.
انگارههای ریتمیک در خطوط همراهی با الهام از انگارههای موجود در دیگر موومانهای «نینوا» چون «نغمه» و «جامهدران»، پوستار اندیشهی اثر را وحدت بخشیده. همچنین آهنگساز با استفاده از الگوهای ریتمیک در دیگر آثار علیزاده، چون قطعهی ترکمن الهامات بینامتنی حائز اهمیتی را در هویتبخشی به «جویبار نور» داشته است. این خود یادآور این نکته است که چگونه متنها از طریق دیگر متنها دگرگون میشوند و به سنت موسیقایی معاصر خویش شکل میبخشد. همچنین هویتِ سوژهی اندیشنده منعکس شده در اثر به عنوان برساختی جدید از اندیشههای پیشین موسیقایی آنچیزی است که در این اثر مورد توجه آهنگساز آن است؛ این کنش خود اگرچه ریشه در مسائل گستردهی تاریخی- اجتماعی دارد اما آهنگساز، آن را به شکل قابل تأملی برای تجربههای نو باز گذاشته است. با این توضیحات به سراغ همراهانی میرویم که در این اثر نقشآفرینی ارزندهای داشتند.
عوامل همراهی اثر
«جویبار نور» به آهنگسازی و تهیهکنندگی مهدی شیروانی و به همراهی «ارکستر زهی آرته» به انجام رسیده است.
نوازندگان تار در این دونوازی، مهدی شیروانی و هومن قنبری هستند. نوازندگی گروه ویلن یک و دو را محمدرضا بهرامی، فرناز دارویی، حمیدرضا ساعتچی و فرشاد شیرانی، سامان دلدار، علیعلیزاده برعهده داشتند. بخش ویولا توسط سهیل بهنام، فرشاد شیرانی و اشکان فخاری اجرا شده است و همچنین نوازندگی سازهای ویلنسل و کنترباس را به ترتیب یاسمن کوزهگر و محمد علیزاده بر عهده داشتند. در بخش ضبط صدای ارکستر صدابردانی چون مجید شجاع و مهدی کریمی با اثر همراه بودند و همچنین تلاشهای آرش قربانی در ضبط تار، ویرایش و میکس و مسترینگ کار که در اثر متجلی شده است. نیز هویت بصری و گرافیک اثر توسط ناصر نصیری و بر اساس پرترهای از حمیدرضا شیرمحمدی ساخته شده و عکاس پرترهی نوازندگان نیز توسط مهسا قربانی انجام شده است.
خوشنویسی عنوان اثر به خطِ سفیر و خطاطی استاد احمد آریامنش آراسته شده است.
شایان ذکر است که قطعه «جویبار نور» هم اکنون آماده شنیدن است و علاقمندان می توانند این اثر را بصورت آنلاین از «موسیقی ایرانیان» شنیده و در صورت تمایل دانلود نمایند.
آنلاین بشنوید:
دیدگاهتان را بنویسید