دریغا و دردا که میدان از هنرمندان واقعی خالی است

عبدالوهاب شهیدی به روایت صدیق تعریف

صدیق تعریف در گفت‌وگویی با ایسنا درباره زندگی هنری عبدالوهاب شهیدی ـ خواننده باسابقه ایرانی ـ که صبح دوشنبه ۲۰ اردیبهشت ماه به دلیل عارضه قلبی درگذشت، گفت: استاد عبدالوهاب شهیدی در جامعه باربد، زیر نظر استاد اسماعیل مهرتاش (موسیقیدان) آواز ایرانی را فرا گرفت. استاد مهرتاش در حوزه اجرا و آموزش موسیقی و تئاتر با اجرای اپرت‌هایش، در جامعه باربد در دورانی بسیار فعال عمل می‌کردند. ماحصل این آموزش‌ها، پرورش شاگردانی بود که در اپرت‌های ایشان حضور پیدا می‌کردند. از جمله کسانی که در این اپرت‌ها حضور می‌یافت، استاد شهیدی بود که همزمان با خواندن آواز در این اجراها، به نواختن عود هم می‌پرداخت. از دیگر شاگردان استاد مهرتاش می‌توان به محمدرضا شجریان، محمد منتشری و چند تن دیگر اشاره کرد که در اجرای آثار مهرتاش او را همراهی می‌کردند.

او ادامه داد: به مرور استاد شهیدی وارد برنامه «گلها»ی رادیو شد و تا آخرین روزهای پیش از انقلاب به طور مستمر در برنامه‌های «گلها»ی رادیو همانند؛ گلهای جاویدان، گلهای رنگارنگ و یا گلهای تازه به اجرای برنامه پرداخت. استاد شهیدی باتوجه به شناختی که از شخصیت صدایش داشت، تا آنجا که می‌توانست از امکانات موجود در صدایش به نحو احسنت و درست استفاده کرد. از این استاد بزرگ، آثار ارزشمندی باقی مانده است. شیوه آوازخوانی ایشان خصلت و ویژگی خاص خود را داشت که استاد به خوبی و به اندازه کافی از آن در اجرای آثارش استفاده می‌کرد.

این هنرمند در ادامه اظهار کرد: هر کدام از خوانندگان موسیقی ایرانی پیش از انقلاب، شیوه، سبک و سیاق منحصر به خود را داشتند، برخلاف خوانندگان امروز هر کدام شخصیت صدایی و اجرایی خاص خود را داشتند و هیچ کدام به هیچ وجه شبیه دیگر خوانندگان نمی‌خواندند و آوازشان هر کدام مُهر و امضای خود را داشت.

او تصریح کرد: تا آنجا که به خاطر می‌آورم استاد شهیدی خواننده دائمی و همیشگی گروه پایور به سرپرستی استاد فرامرز پایور بود. یادم نمی‌آید که استاد شهیدی با گروهی دیگر غیر از گروه پایور به اجرای برنامه پرداخته باشد مگر با ارکستر بزرگ رادیو و تلویزیون در چند کار محدود و معدود با استادانی چون جواد معروفی و استاد فریدون شهبازیان. از معروف‌ترین آثار این خواننده ارجمند می‌توان به آثاری مانند «زندگی»، «بی تو به سر نمی‌شود»، «گریه را به مستی…» و چند اثر دیگر اشاره کرد. از دیگر ویژگی‌های این استاد ارجمند می‌توان به بازآفرینی چندین اثر نواحی ایران مانند موسیقی منطقه لرستان و چهارمحال بختیاری که اغلب با ارکسترهایی به سرپرستی فریدون شهبازیان اجرا می‌شد، اشاره کرد.

او ادامه داد: استاد شهیدی خواننده‌ای بود که غیر از عرصه آواز، در نواختن عود در نوع خود خوش پنجه و خاص بود و عود را خوش می‌نواخت. از ویژگی‌های عودنوازی ایشان؛ صدای ساز او بود که رنگ، بو و طعم خالص موسیقی ایرانی را داشت.

تعریف به بی‌توجهی‌هایی که به هنرمندانی همچون شهیدی پس از انقلاب صورت گرفت، پرداخت و گفت: پس از انقلاب تنها استاد شهیدی نبود که مورد بی مهری مسوولان فرهنگی وقت قرار گرفت، بلکه خوانندگان دیگری همچون حسین خواجه امیری (ایرج)، اکبر گلپایگانی، نادر گلچین و بسیارانی دیگر از این بی مهری و بی توجهی مبرا نبودند. دردا که این خوانندگان در اوج پختگی و مهارت به کلی از اجرا و حضور در محیط هنری محروم و طرد شدند.

این هنرمند درباره اثر خاموشی صدای هنرمندانی همچون شهیدی گفت: اکثر هم دوره‌ای‌های استاد شهیدی از دنیا رفته‌اند و هم دوره‌ای‌های ما نیز که امثال محمدرضا لطفی یا پرویز مشکاتیان بودند چندین سال است که از خاموشی‌شان می‌گذرد و اکنون دریغا و دردا که میدان تقریبا خالی از مردان و زنان کارآمد و به معنای درست کلمه هنرمند است.