خراسان نوشت: نام دیگر زبان عربی زبان ضاد است که امروز یکی از شش زبان رسمی جهان است و این جایگاه را از ۱۸ دسامبر ۱۹۷۳ کسب کرده است. هم اکنون اسناد و مدارک سازمان ملل به این زبان هم ترجمه می‌شود.
۱۸ دسامبر هر سال روز جهانی زبان عربی نام گرفته است.ارنست رنان خاورشناس، زبان‌شناس و فیلسوف فرانسوی که آرای جنجالی وی درباره اسلام و بلاد اسلامی و مناظرات روزنامه‌ای او با سید جمال معروف است، درباره زبان عربی می‌گوید: «زبان عربی یک باره و ناگهان در اوج کمال و زیبایی رخ نمود. این شگفت آورترین حادثه (زبانی) تاریخ بشریت است. نه کودکی دارد و نه سالخوردگی.»واقعیت این است که آشنایان به این زبان، خوب می‌دانند که از چه توان و قدرت زایش، انعطاف و سازگاری شگفت‌آوری برخوردار است و این هم به دلیل قواعد و قوانین زبانی موجود در آن است.
ابواب زبان عربی (ثلاثی مجرد و مزید و…) در واقع کارخانه تولید و پردازش واژگان به شمار می‌رود اما چرا زبان عربی را زبان ضاد می نامند؟ چون هم تنها زبانی است که حرف ضاد دارد و هم تلفظ آن برای غیر عرب‌ها بسیار دشوار است. سیبویه پدر ایرانی نحو عربی به تفصیل به آن پرداخته است.
حرف «ضاد» با گسترش اسلام در جوامع غیرعرب به دردسرسازترین حرف عربی تبدیل شد. نومسلمانان قادر به تلفظ صحیح آن نبودند و هنوز هم برخی مردمان عرب در آفریقا با آن مشکل دارند. این حرف از همان زمان با «ظا» اشتباه گرفته می‌شد؛ چون مخرج دهانی هر دو بسیار نزدیک است. حتی در شامات هم برخی «ضاد» را «دال» تلفظ می‌کنند.از همان سده‌های نخست اسلامی پای این حرف به مباحث فقهی هم باز شد و فقهای مسلمان فتاوی «ضادی» دادند و هنوز هم بحثی فقهی در برخی جوامع مسلمان است.
علت این اهتمام هم وجود این حرف در سوره حمد است که امر وجوبی بر قرائت آن در نمازهای پنج‌گانه وجود دارد. این حرف در دو واژه «المغضوب» و«والضالین» در این سوره وجود دارد که اگر به شکل صحیح تلفظ نشود، معنای مطلوب را افاده نمی‌کند.فقها در برابر دشواری تلفظ این حرف در بلاد اسلامی غیر عربی و حتی در میان برخی مردمان عرب فتوا دادند که اگر نمازگزار در تلفظ این حرف اشتباه کند، نمازش صحیح است و استدلال به این آیه می‌کنند که «لا یکلف الله نفسا الا وسعها» (خداوند هیچ کسی را جز به اندازه توانایی‌اش تکلیف نمی‌کند)هنوز هم عده اندکی از فقهای مسلمان پیش‌نمازی شخصی که حرف ضاد را به درستی تلفظ نکند، درست نمی‌دانند.
دیدگاهتان را بنویسید