آمن خادمی: شاید دشواری توزیع موسیقی در سوپرمارکت‌ها شاید درمقایسه با مشکلاتی مانند گرانی هزینه‌های سالن، امنیت نداشتن برگزارکنندگان کنسرت، نبودن رغبت برای سرمایه‌گذاری در تولید آلبوم موسیقی و مشکلات کلان مربوط به عدم نمایش ساز از تلویزیون و…. خرد به نظر آید اما همین مشکل؛ جان فروشگاه‌ها موسیقی را در شیشه کرده و بازار آنها را کساد کرده است.اولین بار آلبوم ایرج بسطامی در سوپرمارکت‌ها پخش شد اما امروز سوپر مارکت به مهمترین محل فروش آلبوم‌های موسیقی تبدیل شده است. سه موسسه مهم توزیع‌کننده موسیقی یعنی ایران گام، گلچین آوای شرق و آوای باربد از توزیع‌کنندگان کلان پخش سی دی به شمار می‌آیند که هریک به زبانی “توزیع موسیقی در سوپرمارکت‌ها را رد می‌کنند.
* ایران گام: شدیدا با پخش موسیقی در سوپرمارکت مخالفم!
صحبت‌های حسینخانی متناقض است؛ چراکه “ایران گام” خود یکی توزیع‌کنندگان آلبوم‌های موسیقی در سوپرمارکت‌ها بشمار میآید. حال آنکه حسینخانی این موضوع را به کلی رد می‌کند و در توجیه عملکرد خود می‌گوید: تعدادی از شرکت‌های جدیدالتاسیس؛ به اسم شرکت هستند اما رسما تنها تعدادی پیک موتوری و به اصطلاح” وِزیتور” دارند. آنها هستند که به اسم شرکت، محصولات ما را به سوپرمارکت‌ها و حتی دستفروش‌های خیابان می‌دهند و این نه تنها به حیثیت شرکت صدمه می‌زند، بلکه با حیثیت، آبرو و شان هنرمند نیز بازی می‌کند.
البته حسینخانی منکر نمی‌شود که خود نیز در سوپرمارکت‌ها کار توزیع کرده است.
می‌گوید: به دلیل بالا بودن هزینه‌ها و کمبود فروشگاه‌های معتبر موسیقی، چندین بار سی دی‌های خود را در سوپرمارکت‌ها پخش کرده‌ایم چراکه فضا و فروشگاه‌های درست و تخصصی‌ای در کشور برای ارائه و فروش موسیقی وجود ندارد؛ پس طبیعی است که باید به هر جا که مناسب این کار نیست هم قانع شد.
مدیر موسسه فرهنگی هنر ایران گام دراین باره می‌گوید: ما به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین مراکز پخش سی دی‌های موسیقی در کشور با پخش سوپرمارکتی شدیدا مخالفیم.
حسینخانی با بیان اینکه به این موضوع اعتقاد داریم که بی‌تردید سوپرمارکت جای فروش موسیقی نیست، خاطرنشان می‌کند: وقتی جای دیگری وجود ندارد چه می‌توان کرد. مجبوریم محصولات موسیقی را در جایی عرضه کنیم که فروشنده‌ی آن گاه حتی تفاوت سی دی موسیقی را با دستمال و شامپو نمی‌داند.
شرایط بغرنج توزیع محصولات موسیقی؛ حسینخانی که هم‌اکنون بیشتر در حوزه‌ی موسیقی پاپ سرمایه‌گذاری می‌کند را نگران وضعیت موجود کرده است. او می‌گوید: در شرایط فعلی اگر هرچه زودتر برای تاسیس فروشگاه‌های فرهنگی، هنری و به ویژه تخصصی موسیقی تلاشی انجام نشود، دیگر شان و منزلتی برای موسیقی و موسیقیدان باقی نمی‌ماند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا پخش موسیقی با شکل پاکتی و غیرحرفه‌ای توهین به شان هنرمند نیست، اظهار می‌دارد: وقتی ما به‌عنوان یکی از مهمترین پخش‌کنندگان موسیقی در ایران تنها به‌دلیل پایین آوردن هزینه و فرار از ورشکستگی مجبوریم یک آلبوم موسیقی مهم را که گاهی اثر موزیسین‌های نامدار ایران حتی در عرصه بین‌المللی است را در یک پاکت بسیار محقر توزیع کنیم؛ درحالیکه خود به این موضوع ایمان داریم که موسیقی یک اثر هنری است نه یک کالای مصرفی که یک بار شینیده و سپس دور انداخته شود، بسیار آزده‌خاطر می‌شویم.
* گلچین آوای شرق: توزیع موسیقی در سوپرمارکت غیرقانونی است
علی شجاعی؛ یکی دیگر از توزیع‌کننده‌های شناخته شده موسیقی در کشور اطمینان می‌دهد: تاکنون هیچ کاری را در سوپرمارکت‌ها پخش نکرده‌ایم چراکه پخش موسیقی در سوپرمارکت‌ها غیرقانونی و اشتباه است.
به اعتقاد مدیر موسسه گلچین آوای شرق، ماجرای توزیع موسیقی در سوپرمارکت‌ها علاوه بر تداخل صنفی، از لحاظ قانونی اشتباه است.
او تاکید می‌کند که: موسیقی یک هنر با فیلم که صنعت است؛ کاملا متفاوت است. تفاوت موسیقی با فیلم سینمایی در این است که کمتر کسی علاقه‌ای به تماشای دوباره و سه باره یک فیلم دارد و همانند یک کالای مصرفی؛ پس از یک باردیدن دورانداخته می‌شود اما موسیقی چیزی است که می‌تواند عمر، یک فرد را درگیر خود کند و سال‌های سال فرد با آن زندگی کند. یک چنین محصول آرشیوی؛ حداقل باید قدرت ماندگاری بالا داشته باشد. ماندگاری‌ای که بی‌تردید یک پاکت مقوایی حتما آن را ندارد!
شجاعی با تاکید بر این موضوع که در موسسه‌اش هیچ‌کاری به صورتی پاکتی تولید نمی‌شود و هیچ اثری هم در سوپرمارکت توزیع نمی‌شود، اعلام می‌کند که: باید شان موسیقی حفظ شود.
شجاعی از توزیع موسیقی در سوپرمارکت‌ها به عنوان یک ترفند یاد کرده، می‌گوید: برای اولین بار کار ایرج بسطامی در سوپرمارکت‌ها به فروش رفت و این؛ آغاز فروش انواع موسیقی در سوپرمارکت‌ها شد که با این ترفند سوپرمارکت‌ها به جای اینکه مردم به سراغ فیلم‌ها و موسیقی بروند، فیلم‌ها و موسیقی‌ها سراغ مردم می‌روند و پیش چشم آنها قرار می‌گیرند؛ توجیه شد. تا کسی که برای خرید مواد غذایی مورد نیازش به سوپر مارکت می‌رود، سی دی موسیقی یا یک فیلم فرهنگی هم بخرد و دست خالی بیرون نرود.
مدیر موسسه گلچین آوای شرق با اشاره به اینکه هم‌اکنون بیش از یک سال است که در سوپرمارکت‌ها؛ کارهای هنری به فروش می‌رسد و هنوز هیچ اقدامی برای متوقف کردن این کار صورت نگرفته است، یادآور شد: سال گذشته ۶-۵ عنوان موسیقی جلوی چشم مشتری بود و هم‌اکنون بیش از ۳۰ عنوان. احتملا سال دیگر هم به ۶۰-۵۰ عنوان می‌رسد. ولی آیا مبلغ درون جیب مشتری هم به همین میزان تغییر کرده است؟ متاسفانه از زمانیکه فروش سی دی‌های موسیقی در سوپرمارکت‌ها رواج پیدا کرده، روز به روز عرصه برای فروش آثار در فروشگاه‌های موسیقی تنگ‌تر شده و کسی پاسخگوی این معضل نیست.
شجاعی در پایان صحبت‌های خود؛ یک استدلال ساده دارد: همانطور که در فروشگاه‌های فرهنگی، مواد غذایی فروخته نمی‌شود، در سوپرمارکت‌ها هم نباید کارهای هنری و موسیقی فروخته شود؛ زیرا این اقدام منزلت هنر را زیرسوال می‌برد.
* آوای باربد: کمبود فروشگاه‌های موسیقی چشمگیر است
حمید اسفندیاری نیز در این زمینه می‌گوید که هر اثری، جایگاهی دارد و باید جایگاه و منزلت آن حفظ شود.
اسفندیاری؛ توزیع موسیقی در سوپرمارکت‌ها را باوجود مشکلات که دامنگیر موسیقی کرده را رد نکرده و اعلام می‌کند: در شرایطی که یک آلبوم موسیقی پاپ را با صرف هزینه‌های هنگفت و مشکلات ناشی از آن، به بازار ارائه می‌کنیم اما بلافاصله همان شب، هر کسی از کامپیوتر خانگی‌اش آن را رایگان دانلود می‌کند، باید به پخش و فروش سوپرمارکتی آن رضایت دهیم. زیرا در طول روز افراد مختلفی که برای خرید شیر و ماست به سوپرمارکت مراجعه می‌کنند، این سی‌دی موسیقی را همراه دیگر اجناس خود خریده و به خانه می‌برند.
وی در توضیح جایگاه و شان اثر موسیقی می‌گوید: وقتی اثری مثلا «قهوه تلخ» به بازار میآید؛ این کار اساسا برای فروش و پخش در سوپرمارکت‌ها تولید می‌شود و اساسا جایگاه فروشش همان جاست نه فروشگاه‌های تخصصی موسیقی. اما اثر کامکارها یا افرادی در حد و منزلت تخصصی؛ محل‌های تخصصی و آدم‌های تخصصی می‌طلبند. البته نباید فراموش کرد که در شرایط فعلی بزرگترین مشکل ناشران و پخش‌کننده‌ها، کمبود فروشگاه‌های تخصصی نسبت به گذشته‌های نه چندان دور است.
مدیر انتشارات باربد به گذشته رجوع می‌کند و به زمان‌هایی که هنوز ویدیوکلوپ‌ها ورشکست نشده بودند و می‌افزاید: ما در زمانی نه چندان دور به تعداد بسیار زیادی محل‌ها و فروشگاه‌هایی به نام ویدیوکلوپ داشتیم که عرضه‌کننده محصولات فرهنگی بودند اما وقتی آنها ورشکست شده و آرام‌آرام از سطح شهر جمع شدند، کمبود مراکز فروش محصولات فرهنگی کاملا چشمگیر شد. شاید همین امر موجب شد که الان شاهد اتفاقی به نام پخش سوپرمارکتی موسیقی باشیم.
اسفندیاری در ادامه؛ تاکید می‌کند که کدام فروشنده سوپرمارکت، خود اهل موسیقی بوده و موسیقی گوش می‌دهد، کدام سوپرمارکتی‌ای فیلم می‌بیند که بتواند محصول خود را به درستی به مخاطب معرفی کند؟ این صدمه جبران‌ناپذیری به این صنعت فرهنگی است که نتیجه آن در درازمدت مشخص خواهد شد. اما شرایط عرضه‌ی کار هنری گونه‌ای است که اگر مغازه‌های خود را اجاره داده و استراحت کنیم؛ قطعا درآمد بیشتر و استرس کمتری خواهیم داشت.
* هرمس: اقتصاد ما بیمار است
مدیر انتشارات هرمس توزیع موسیقی در سوپرمارکت‌ها را به وضعیت بد اقتصادی کشور نسبت می‌دهد و اینکه در کشورهای بحران‌زده، اولین چیزی که از سبد خانوار مردم حذف می‌شود، کالای فرهنگی است.
به‌گفته رامین صدیقی، در شرایط بد اقتصادی بیشترین محل مراجعه مردم حتی برای خرید یک سی دی فیلم یا موسیقی؛ سوپرمارکت‌هاست. درحالیکه در یک جامعه سالم اقتصادی هرگز چنین اتفاقی نمی‌افتد. به تبع؛ در جامعه بیمار اقتصادی، پخش‌کننده‌ها نیز به پخش سوپرمارکتی روی می‌آورند.
صدیقی؛ دلیل این امر را اینگونه بیان می‌کند: متاسفانه در عرصه موسیقی؛ همه چیز وارونه است. زیرا این عرصه هنری بر خلاف دیگر عرصه‌ها یکی از پرخرج‌ترین هنرها(برای ضبط سی دی یا برگزاری کنسرت) محسوب می‌شود اما ارزان‌ترین حامل‌ها را با خود دارد. به همین دلیل به راحتی می‌توان آن را کپی کردی یا به سرقت برد.
وی ادامه می‌دهد: حامل تئاتر؛ صحنه است که نمی‌توان به آن دستبرد زد. حامل کتاب؛ کاغذ است که بازار آزاد آن بسیار گرانتر از سهمیه ناشر بودن است. اما قیمت سی دی خام در اصلا قابل مقایسه با قیمت تمام شده یک سی دی منتشرشده موسیقی نیست.
مدیر انتشارات هرمس می‌افزاید: هزینه تمام شده برای ضبط و تکثبیر موسیقی چیزی حدود ۱۵ میلیون تومان است. ما برای اینکه تنها اصل پول خود را دربیاوریم؛ باید شش هزارسی دی، آنهم به ارزش هریک سه هزار تومان بفروشیم تا شاید در انتها به نقطه صفر برسیم. در چنین شرایطی است که پخش‌کننده موسیقی مجبور است برای سرپا نگه داشتن خود؛ سی دی موسیقی را با یک پک مقوایی و بدون هیچ توضیح و یادداشتی به شکلی کاملا توهین‌آمیز پخش کند.
وی ادامه می‌دهد: متاسفانه در کشور ما قانون کپی‌رایت وجود ندارد و هیچ سیستم قهریه و قضایی برای برخورد قانونی با این متخلفین وجود ندارد. به همین دلیل می‌بینیم فروش سی دی‌های کپی شده و غیرقانونی در کشور بسیار رواج دارد و این سبب دل شستگی کسانی مانند من می‌شود که از همه چیزمان گذشته و تنها به فرهنگ کشور فکر می‌کنیم.
وی اضافه می‌کند: ما در کشور یک سیستم ممیزی عجیب و پیچیده داریم که به خودی خود اجازه فروش هر اثر موسیقایی را نمی‌دهد و این خود باعث ازدست دادن بسیاری از ویترین‌ها شده و به فروش صدمه می‌زند.
مدیر انتشارات هرمس در پایان می‌گوید: من نه تنها مخالف سرسخت پخش سوپرمارکتی سی دی موسیقی هستم بلکه اعتقاد دارم سی دی موسیقی باید با بسته‌بندی مناسب و آبرومند به دست مخاطب برسد. تنها اگر شرایطی برای بهتر شدن فعالیت پخش‌کننده‌ها و فروشگاه‌های تخصصی به وجودآید؛ این آرزو برآورده می‌شود.
* آوای خورشید: قید مناسبات مالی را زده‌ایم
بابک چمن آرا می‌گوید: با این موضوع بسیار مخالفم؛ زیرا ازنظر قانون صنفی نیز این کار خلاف قانون است اگرچه ازنظر بازاری؛ سوپرمارکت‌ها بسیار محل پرفروشی برای سی دی‌های فیلم و موسیقی هستند اما هرجایی که پول بیشتری دریافت کند؛ الزاما محل مناسبی برای توزیع و فروش یک محصول نیست.
وی با اشاره به اینکه این روند جز صدمه زدن به فروشگاه‌های واجد شرایط و تخصصی موسیقی؛ فایده دیگری ندارد، خاطرنشان می‌کند: فروشگاه‌های فرهنگی قید مناسبات مالی را زده‌اند و به فعالیت فرهنگی اکتفا کرده‌اند. من؛ فروشگاه‌های قدیمی محصولات فرهنگی به ویژه موسیقی را می‌شناسم که به‌دلیل نامناسب بودن بازار این فعالیت؛ فروشگاه‌های خود را تعطیل و به مشاغل دیگری غیرفرهنگی اجاره داده و بدون کوچکترین دغدغه‌ای، چندین برابر سابق درآمد دارند.
چمن آرا اضافه می‌کند: هر صنفی برای خودش احترام دارد ولی هرکسی باید در صنف و تخصص خودش فعالیت کند تا اختلاف حرفه‌ها به وجود نیاید. مگر ما در فروشگاه‌های فرهنگی خود می‌توانیم شامپو و دستمال بفروشیم که سوپرمارکت‌ها بتوانند محصولات ما را بفروشند. اگر چنین است بهتر است رسما به ما اعلام کنند تا قبل از ورشکستگی، خودمان با احترام مغازه‌مان به سوپرمارکت‌ها واگذار کرده و خود به سراغ کارهای دیگری برویم.
مدیر موسسه آوای خورشید با بیان این نکته که: ما یکی از مهمترین فروشگاه‌های تخصصی هنر و موسیقی هستیم، می‌گوید: اگر قرار باشد کارهای هنرمندان سرشناس و بزرگی همچون علیزاده را نفروشیم و سوپرمارکت‌ها آن را بفروشند دیگر چیزی برای ما به‌عنوان یک فروشگاه تخصصی موسیقی باقی نمی‌ماند که روی آن کار کرده و آن را بفروشیم.
این عرضه‌کننده محصولات فرهنگی ادامه می‌دهد: وقتی فروشگاه‌های فرهنگی نمی‌توانند برای نشستن و چای و قهوه خوردن هنرمندان با مخاطبان( به دلیل اختلاط مشاغل) فضایی فراهم کنند؛ چگونه صنفی که هیچ ارتباطی با فضای هنری ندارد؛ می‌تواند در صنف ما وارد شده و کار را ازدست ما دربیاورد!
چمن آرا در پایان با بیان این نکته که ما صنف فروشندگان محصولات فرهنگی در تلاش هستیم تا ازنظر قانونی جلوی این فعالیت غیرقانونی را بگیریم؛ می‌گوید: در این شرایط کسانی که متضرر و ورشکست می‌شوند ما صنف فروشندگان محصولات فرهنگی هستیم و بس. اما برای سوپرمارکت‌ها فرقی نمی‌کند دستمال کاغذی بفروشد یا یک اثر هنری!
دیدگاهتان را بنویسید