سایت موسیقی ایرانیان – ابراهیم مولائی : کارهای استاد فرامرز پایور کاملا درست است و بحث ندارد. آهنگسازی استاد همایون خرم بی نظیر است. با سه تار بهداد بابایی و ویولن بابک شهرکی به گریه افتاده ام. آهنگ خوب زیاد داریم، استاد پرویز یاحقی هم عجیب بود.
– گفت و گو را از اینجا آغاز کنیم ، بیوگرافی کامل سامان احتشامی از زبان سامان احتشامی !؟
متولد اول اردیبهشت ماه ۱۳۵۷ تهران، ۶ سالم بود که با پیانو وارد دنیای موسیقی شدم. مرحوم ایرج مهربخش اولین معلم پیانوی من در آموزشگاه چنگ بود. از طریق استاد جلال ذوالفنون با اسماعیل امین موید و استاد جواد معروفی آشنا شدم و به مدت ۱۰ سال پیش این اساتید شاگردی کردم. پس از اخذ دیپلم تجربی وارد دانشکده هنر و معماری شدم و در رشته موسیقی تا مقطع لیسانس تحصیل کردم. اساتید دانشگاه اینجانب استاد محمد سریر، خانم چیستا غریب، دکتر حسن ریاحی، استاد مصطفی کمال پورتراب و فرهاد فخرالدینی بودند.
در سن ۱۴ سالگی اولین اثر خودم را به نام باغ به باغ منتشر کردم، آثار این جانب را می توانید در سایت www.saman-ehteshami.com ملاحظه بفرمائید. در بیش از ۲۰۰ آلبوم موسیقی به عنوان آهنگساز یا تنظیم کننده، ناظر ضبط، صدابردار، نوازنده سازهای پیانو، سازهای کوبه ای، تار و سه تار حضور داشته ام. همکاری خودم را از سن ۱۸ سالگی با سازمان صدا و سیما ادامه داده ام و مصاحبه های فراوان در رسانه های مختلف در قبال پیشبرد فرهنگ موسیقی انجام داده ام. در سن ۲۱ سالگی با همسرم راز ازدواج کردم و به اتفاق هم آموزشگاه موسیقی احتشامی را به جهت پرورش هنرجویان و شرکت آوای باغ مهر را به جهت انتشار آثار موسیقی پایه گذاری کردیم. بیش از ۲۰ نفر از هنرجویانم وارد دانشکده موسیقی شده اند. همچنان با تمام کارهای هنری که انجام می دهم روزی ۱۲ ساعت به تدریس موسیقی مشغولم و برای موسیقی نمی خوابم.
– به نظرم تدریس برای شما خیلی مهم است. آیا شما خود پرورش یافته تدریس هستید؟
حتما یک هنرمند خوب نیاز به راهنمای درست دارد. حتما اگر من دارم در موسیقی کار می کنم به خاطر معلم هایم و راهنمایی های ایشان بوده است و از طریق آنها کار می کنم و معرفی اساتید خیلی در زندگی آدم تأثیر دارد و مدیون معلم هایم هستم
– شما برای هنرجوهایی که دنبال یادگیری پیانو یا هر ساز دیگیری هستند و دنبال آموزشگاه ، فیلم و کتاب آموزشی و … می گردند چه پیشنهادی می کنید ؟ از کجا باید آغاز کنند تا به جایگاه افرادی مثل شما برسند ؟
به همه جا باید مراجعه کنند و تجربه کنند و همیشه دنبال یادگرفتن مطلب باشند و حتما نزد یک استاد فن مدت زیادی را (لااقل ۱۰ سال) هفته ای یک جلسه کلاس موسیقی بروند و اگر استاد کارش را بلد باشد شاگر هم شاگرد باشد یاد می گیرد. حضور در کلاس موسیقی بسیار مهم است و یک هنرمند باید دنبال کاری برود که می تواند خودش انجام دهد نه با پولش.
– وقتی دوست دارید آرامش مطلق بگیرید بیشتر به چه آهنگهای گوش می دهید ؟
موقعی که آرامش می گیرم موسیقی گوش نمی دهم. سعی می کنم که بخوابم.
– آیا نواختن پیانو جالب و لذت بخش است؟
خیلی باحاله
– آقای احتشامی ، کدام یک از آثاری که تابحال شنیده اید برایتان ارزشمند تر و شاخص بوده امکانش هست یکی از آنها را معرفی نمایید؟
کارهای استاد فرامرز پایور کاملا درست است و بحث ندارد. آهنگسازی استاد همایون خرم بی نظیر است. با سه تار بهداد بابایی و ویولن بابک شهرکی به گریه افتاده ام. آهنگ خوب زیاد داریم، استاد پرویز یاحقی هم عجیب بود. دیگران هم که خوبند خیلی می توانم بگم اثر رسوای زمانه با تنظیم بابک شهرکی با صدای علیرضا قربانی که خودم هم پیانواش را زدم را خیلی دوست دارم.
– تعداد زیادی از هنرمندان و پیشکسوتان موسیقی هستند که متاسفانه فراموش شده اند و یا بهتر است بگوییم مورد غفلت قرار گرفته اند آیا فرد یا افراد خاصی وجود دارند که شما احساس کنید که بی رحمانه مورد بی مهری قرار گرفته و دوست داشته باشید با او کمک کنید ؟
ما هم خودمان نیاز به کمک داریم. ولی اگر برای کسی کاری از دستمان بر بیاید دریغ نمی کنیم.
– از نواختن چه نوع موسیقی گریزانید ؟ آیا سبکی از موسیقی هست که مورد غضب شما باشد ؟
همه آهنگ های دنیا قشنگ است. فقط باید سر جایش شنید یعنی آهنگ گلپری جون تو مهمونی قشنگ است، آهنگ بتهون هم در کنسرت هال قشنگ است. و سبک های جز و بلوز و متال و راک و لایت و هندی و افغانی و … همه را دوست دارم. هر آهنگی را هم بگذارند جلویم می زنم.
یک نوازنده اگر بگوید من این سبکی بلد نیستم ضعفش را نشان می دهد.
– اگر بخواهید قطعه ای را مجدد بعد از سالها بنوازید اولا چه قطعه ای رو انتخاب می کنید و آیا این قطعه برایتان کاملا تازه خواهد بود؟
همیشه موسیقی برایم تازگی دارد و نمی دانم چی می زنم، همانجا براساس حال جمع قطعات را انتخاب می کنم. اگر یک آهنگ را دوبار بزنم، دوبارش هم با هم فرق می کند.
– آیا در آرشیو شخصیتان قطعاتی وجود دارند که با آنها خاطره ای داشته باشید و یا به فرد خاصی تقدیمش کرده باشید و به این دلیل از انتشار آن صرفنظر کرده و دوست داشته باشید برای همیشه در آرشیوتان باقی بماند ؟
اوه، خیلی زیاد
– در سابقه موسیقایی شما ساخت موسیقی فیلم هم به چشم می خورد ، برای چه فیلم هایی (مستند ، تله فیلم و …) موسیقی ساختید و کلا چه اتفاقی افتاد به فکر ساخت موسیقی فیلم افتادید ؟
رستگاری در هشت و بیست دقیقه (سیروس الوند)، این ترانه عاشقانه نیست (رحمان رضایی)، شکاف (رحمان رضایی)، انیمیشن شازده کوچولو (نورالدین زرین کلک)، خط ساغر و … و تله فیلم های مختلف برای صدا و سیما و جشنواره ها. برای مثال مستند گردش و عطش.
فیلم و موسیقی فیلم را دوست دارم و به عنوان بازی در زندگی ام انجام می دهم چون درآمد مکفی ندارد به خاطر اینکه تهیه کننده ها هزینه نمی کنند و موسیقی فیلم در حد بودجه فیلمشان می شود ساخت.
– ساخت موسیقی برای فیلم سخت نیست ؟
ساخت موسیقی فیلم فقط عشق می خواهد و عوامل کاربلد. سخت نیست اعصاب می خواهد و نخوابیدن.
چند ماه پیش در یکی از خبرگزاری ها خبری از شما دیدم که گفته بودید سبک کارهای من ملی است اما هیچ وقت از نگرفتن مجوز برای کنسرت‌هایم نرنجیده‌ام ، اما همیشه مجوزها دیر صادر می‌شود، آنقدر که زمان مناسبی برای تبلیغات نداریم ، واقعا چرا باید به گروه و افرادی که کارهای ملی و فاخری دارند یا مجوز کنسرت داده نمیشه یا بعد از دادن مجوز کنسرت آنها را لغو می کنند و مشکلاتی از این دست ؟
من گفته بودم که مجوز دیر داده می شود نگفتم که مجوز نمی دهند، تا به حال هم مجوز کنسرت های اینجانب لغو نشده و همگی با خوبی و خوشی انجام شده و خاطره خوشی برایم مانده، چون تمام گرفتاری های کنسرت هایم با مدیریت همسرم راز حل شده است. اگر کنسرتی لغو می شود من از آن خبر ندارم.
– آیا دیر به دیر برگزار شدن کنسرت هایتان به همین دلایل است ؟
خیر. ببینید کنسرت اگر اسپانسر نداشته باشد، هیچ سود مالی ای برای برگزار کننده ندارد. من سالی یک دفعه آن هم در تالار وحدت کنسرت می دهم چون تنها سالنی که می شود آبرومند برنامه اجرا کرد و صدای منطقی، البته برای گوش عوام، دارد سالن تالار وحدت است که متاسفانه ظرفیت کمی دارد و نبود سالن بسیار آزار دهنده است. نوازنده اگر لااقل سالی یکدفعه برنامه اجرا نکند دق می کند. برای اینکه برای هنرجویانم یا طرفدارانم برنامه اجرا کنم کنسرت می دهم، همین و بس.
– شما اگر ریاست دفتر موسیقی وزارت ارشاد رو بر عهده داشتید چه رویکرد جدید و متفاوتی برای رفع مشکلات برگزار کنندگان کنسرت اتخاذ می کردید ؟
اصلا اخذ مجوز برای اجرای موسیقی بی کلام را بر می داشتم. هرکسی که بخواهد می تواند سالن کرایه کند و کنسرت اجرا کند. اگر می تواند سالنش را پر کند خودش هنری است. خریدار هنر و هنرمند زیاد است. در مورد اجرای موسیقی با کلام نمی گویم چون باید کلام موسیقی مخالف عرف جامعه نباشد.
– راستی چرا تا کنون گروهی برای خود تشکیل ندادید؟
چرا تشکیل داده ام، شما شاید خبر نداشته باشید. سرپرست ارکستر رودکی، شرقی، احتشامی، برنا بوده ام و در جشنواره های موسیقی فجر شرکت کرده ایم.
– شما با خواننده های مطرحی همچون افتخاری ، مختاباد ، سرلک و … فعالیت کرده اید کدام یک رو برای همراهی در اجرا بیشتر می پسندید ؟
تا چه کاری باشد. هر خواننده ای شخصیت صدایی خودش را دارد. ممکن است در یک کاری از همه شان استفاده کنم، به شرطی که دعوایشان نشود.
– دوست دارم به حضور ساز پیانو در موسیقی ایرانی بپردازیم ، ساز پیانو چه زمانی و به چه شکلی وارد موسیقی ایرانی شد ؟
برای جواب دادن این سوال مقاله ای از یکی از هنرجویانم آقای مانی باستانی پاریزی راجع به پیانو و تاریخچه آن در ایران نوشته اند برایتان ارسال کردم و راجع به این مسئله در این مدت کوتاه نمی شود صحبت کرد.
– شنیدم برای اجرای موسیقی سنتی ایران با پیانو مشکلات اساسی وجود دارد، شما که خود از پیانیست های مطرح هستید آیا شما هم همین طور فکر می کنید؟
یکی از مشکلات، سختی کوک پیانو می باشد که الان با نرم افزارهایی که وجود دارد و پیانوهای دیجیتالی که وجود دارد مشکلات تا حدی حل شده، ولی حال پیانو آکوستیک چیز دیگری است. و یکی دیگر از مشکلات این است که متد تدریس پیانو ایرانی وجود ندارد. من با کمک هنرجویانم آقایان مانی باستانی پاریزی و سینا سلیم زاده مشغول تنظیم و ضبط ردیف های موسیقی ایران برای پیانو هستیم که به زودی منتشر خواهیم کرد تا مقداری از مشکلات یادگیری هنرجویان برای پیانوی ایرانی حل شود. یک پیانیست باید پیانوی کلاسیک را بداند بعد پیانوی ایرانی، اگر تازه استعدادش را داشته باشد یاد بگیرد.
– چرا امروزه گروه هایی همچون چاووش دیگر تکرار نمی شوند ؟
چند چیز نیاز است که هنرمندان در کنار هم قرار گیرند: ۱- شرایط اقتصادی ۲- آرامش ۳- امنیت شغلی خوب اگر هم نباشد همدیگر را نیم ساعت هم تحمل نمی کنند.
– تمرینات شما به چه شکل است ؟ کلا یک پیانیست چه نوع تمرینات تکنیکی باید دنبال کند تا در نوازندگی پیشرفت محسوسی داشته باشد ؟
باید تمرکز داشت نه اینکه روزی فلان زمان تمرین کرد. یک موقع من روزی ۱۰ ساعت ساز می زنم یک موقع هم یک ماه دست به ساز نمی زنم. بستگی به روح و روان و کار آدم دارد. دست انسان را مغزش فرمان می دهد، سر مردم را که نباید با زیاد نواختن برد.
– توصیه شما برای آهنگسازانی که می خواهند برای پیانو آهنگ بسازند، چیست؟
بروند و پیانو یاد بگیرند.
– در آخر بهتر است درباره مشکل کپی رایت در ایران صحبت کنیم ، آقای احتشامی راه حل شما برای برخورد با این مشکل بسیار جدی چیست ؟
در دفتر کارم به یک خارجی یکی از آثارم را کپی کردم به جهت هدیه، ایشان از من نگرفت. یادگرفتم ازش که دگر کپی نکنم. جان مادرتان کپی نکنید. تنها چیزی که می توانم بگویم. بگذارید ما هم دلگرم شویم برایتان آهنگ های خوشگل بسازیم.
آقای احتشامی از وقتی که به ما دادید واقعاً ممنونم.
این مصاحبه در دومین شماره ماهنامه موسیقی ایرانیان منتشر شده
دیدگاهتان را بنویسید