قطعه «کودکانه» مرحوم فرهاد مهراد با گذشت ۴۲ سال از تولید و اجرای آن همچنان در برگیرنده بخش اعظمی از خاطرات نوستالژیک مردم ایران در ایام منتهی به فصل بهار و عید نوروز بوده است.
مرحوم فرهاد مهراد از جمله خوانندگان شناخته‌شده موسیقی کشورمان است که آثارش همواره موردتوجه مخاطبان موسیقی پیشرو بوده است. او طی سال‌های پرفراز و نشیبی که در فعالیت‌های هنری خود داشت همواره آثارش دربرگیرنده حواشی و داستان‌هایی بود که هر مخاطب را به سمت خود جلب می‌کرد.
یکی از آثاری که از سوی فرهاد مهراد پس از تولید و آفرینش به شدت مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و همچنان نیز به عنوان یکی از نوستالژیک‌ترین و پرخاطره‌ترین آثار موسیقی کشورمان در میان مردم به حساب می‌آید قطعه «کودکانه» با ترانه شهیار قنبری است که طی سال‌های متمادی به دلیل مضمون و محتوای نوستالژیک و نزدیک به نوروز بارها و بارها از رسانه‌های مختلف دیداری و شنیداری پخش شد و آنچنان مورد استقبال قرار گرفت که بسیاری از مردم دیگر آن را به عنوان گوشه‌ای از فرهنگ شنیداری خود پذیرفته‌اند.
اگرچه این اثر موسیقایی بار توسط تعدادی از خوانندگان بازخوانی شد، اما فضای حسی که صدای فرهاد مهراد به این اثر بخشید، تداعی‌گر حسی نوستالژیکی است که انعکاس و استمرار آن فقط با شنیدن نسخه اصلی اثر میسر است.
این قطعه که ترانه آن در سال ۱۳۵۵ توسط شهیار قنبری به مخاطبان معرفی و به آهنگسازی اسفندیار منفردزاده و خوانندگی فرهاد مهراد به توده بیشتری از مردم کوچه و بازار شناسانده شد، آنچنان مورد اقبال جامعه قرار گرفت که دیگر آن را به عنوان ترانه «کودکانه» نمی‌شناسند و بیشتر مخاطبان بر اساس مطلع اول ترانه که با «بوی عیدی…» شروع می‌شود، آن را به یکدیگر معرفی می‌کنند.
اگرچه این قطعه در دوران پرالتهاب منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی ایران تولید شد، اما خیلی‌ها با شنیدن و زمزمه این ترانه حال و هوای کودکی و دوران پرخاطره و البته متفاوت سال‌هایی را به یاد می‌آورند که از تجملات و زنگارهای پرزرق و برق عیدانه نزدیک به سال تحویل خبری نبود.
امیر بهاری پژوهشگر و منتقد موسیقی درباره ویژگی‌های ماندگاری این قطعه به خبرنگار مهر توضیح داد: به اعتقاد من این قطعه به جای آنکه نوروز را «روایت» کند، نوروز را «توصیف» می‌کند. اگرچه ترانه و آهنگسازی این اثر دارای کیفیت‌های ارزشمندی است و نمی‌توان این ویژگی‌ها را نادیده گرفت. اما اجرای این ترانه توسط فرهاد مهراد نیز بسیار حائز اهمیت است. او در این قطعه کوشیده است فضای ترانه را با حال و هوای کاملاً بهاری اجرا کند و آن قدر هم در این اثر قوی بوده است که شما در بخشی از ترانه از جمله «بوی تند ماهی دودی…» به اتکای دم و بازدمی که خواننده از خود ایجاد می‌کند، کاملاً خود را در آن فضا قرار می‌دهید. این یک حس فوق‌العاده بی نظیری است که خواننده با به کار بردن یک ترفند بسیار ساده آنچنان قطعه را تبدیل به یک قطعه تأثیرگذار کرده که همچنان با شنیدن آن می‌توانیم خاطرات نوستالژیکی را در ذهن خود تداعی کنیم.»
اگرچه پخش قطعه «کودکانه» فرهاد به همراه دیگر آثارش پس از درگذشت وی توسط سازمان صدا و سیما با اعتراض شدید خانواده این هنرمند مواجه و موجب شد تا آنها اقدامات مستمری را در احقاق حقوق معنوی و مادی پخش این آثار طی مکاتبات حقوقی و رسانه‌ای با قوه قضائیه و رسانه‌ها انجام دهند، اما وقوع چنین فضایی هم موجب فراموشی این اثر ماندگار موسیقایی در گوش شنیداری مردم نشد. گویی اینکه عید بدون شنیدن ترانه «کودکانه» یا همان «بوی عیدی…» عید نمی‌شود و این همان رمز و ماندگاری یک اثر موسیقایی است که دربرگیرنده مؤلفه‌های متفاوتی هم هست.
مرحوم فرهاد مهراد روز نهم شهریور ۱۳۸۱ بعد از مدت‌ها مبارزه با بیماری در کشور فرانسه دار فانی را وداع گفت.
دیدگاهتان را بنویسید