یک پژوهشگر موسیقی معتقد است که نوع تبلیغات رسانهای که در آن زمان برای «بخشو» صورت گرفت و همچنین پایبندی او به اصالتهای آوازی از جمله دلایل ماندگاری نوحه و آواز اوست.
جهانبخش کردیزاده مشهور به بخشو یا بخشی سال ۱۳۱۵ در بوشهر به دنیا آمد. او صاحب سبکی خاص و صدایی استثنایی در عزاداری و سینهزنی سنتی بوشهر بوده است. وی همچنین موجب معرفی این نوع و شیوهٔ عزاداری، در سطح کشور و جهان شد.
هوشنگ جاوید ـ پژوهشگر موسیقی نواحی و آیینی ـ در گفتوگو با ایسنا درباره دلایل ماندگاری نوحه جهانبخش کردیزاده معروف به «بخشو» گفت: مهمترین اصل در نوحهخوانی حفظ اصالت است؛ یعنی اصالتهایی که از گذشته به ارث رسیده و در هر فرهنگ مورد احترام است.
او افزود: «بخشو» ضمن حفظ اصالتها در نوحهخوانی، صدای منحصر به فردی داشت و تلاش میکرد از همه آنچه که در اختیار دارد به بهترین نحو استفاده کند.
جاوید ادامه داد: ولی توجه جامعه فیلمسازی بخصوص در بخش مستند و رسانهها باعث ماندگاری نوحه او شد. مستندی که ناصر تقوایی (فیلمساز و عکاس) از نوحهخوانی و عزاداری مردم بوشهر با حضور پررنگ «بخشو» ساخت یکی از عوامل مهم معروفیت و ماندگاری این نوحهخوان است.
این پژوهشگر موسیقی بیان کرد که در مستند تقوایی عزاداری مردم بوشهر، سینهزنی مردان در کنار به تصویر کشیده شدن نوع زندگی و معیشت مردم آن منطقه ساخته شده است.
او در همین راستا ادامه داد: در این مستند میبینیم هر زمانی که نوحه حضرت زینب (س) خوانده میشود، تصاویر زنان تنها در کوچه پس کوچههای بوشهر که به سمت محل برگزاری مراسم عزاداری میروند نشان داده میشود.
جاوید اضافه کرد: در بخش دیگری از فیلم مردمی که با اشتیاق در گرمای بوشهر درحال سینهزنی هستند نشان داده میشوند؛ در حالی که همزمان خانههای آنها که کاملا خشک و بیروح هستند به تصویر کشیده میشود.
وی با بیان اینکه «بخشو» پایه اصلی این مستند است، گفت: تقوایی کلیه صحنههای این فیلم را به صورتی هنرمندانه با هم ترکیب کرده و در حال معرفی «بخشو» یکی از چهرههای آن منطقه، است.
او ادامه داد: یکی دیگر از نکات قابل توجه در فیلم نوع برخورد مردم منطقه با «بخشو»، نوحهخوان آن منطقه است. در فیلم میبینیم که مردم دستمالهای خود را به بدن او میبندند و بعد از اتمام مراسم آن را باز میکنند.
جاوید درباره فعالیتها و همکاریهای کردیزاده با افرادی همانند «احمد پژمان، موسیقیدان» اظهار کرد: در آن سالها گرمی صدای جهانبخش کردیزاده باعث شد که آهنگسازی همانند احمد پژمان به سراغ او برود. او همچنین در گوشهای از سریال تلویزیونی «دلیران تنگستان» به کارگردانی همایون شهنواز نیز به نوحهخوانی پرداخته است. حضور «بخشو» و صدایش در این فیلم از جمله دلایل ماندگاری صدای او بوده.
او تأکید کرد که فعالیتهای تصویری و رسانهای صورت گرفته درباره جهانبخش کردیزاده او و هنرش را مشهور کرد.
وی افزود: پیش از «بخشو» هم نوحهخوانان حتی بهتر و شاید معروفتری همانند «ناخدا عباس» را داشتهایم. ولی صدای بخشو و کارش بهخاطر دارا بودن هنر اصیل نوحهخوانی و تبلیغات رسانهای خیلی خوبی که برای او انجام شد، معروف شد.
جاوید در پایان سخنان خود تصریح کرد: البته تبحر «بخشو» در هدایت سینهزنها که آن را از استادان خود فراگرفته بود از دیگر دلایل توجه رسانهها به نوحهخوانی او بود.
در فیلم زیر میتوانید بخش هایی از مستند اربعین ساخته ناصر تقوایی را مشاهده کنید .
دیدگاهتان را بنویسید