«از دوست نداشتن بنان پشیمان شدم»

این جملات بخشی از اظهارات زهره محقق فارغ‌التحصیل سینما از دانشگاه هنر است که فیلم مستند «برسد به دست آقای بنان» را کارگردانی کرده است؛ طبق گفته او، این فیلم قرار است از آذرماه در گروه سینمایی هنر و تجربه اکران شود.

زهره محقق در گفت‌وگویی با ایسنا درباره این مستند اظهار کرد: متوجه شدم بعد از گذشت ۳۲ سال از درگذشت این خواننده هیچ فیلمی درباره او ساخته نشده است؛ خواستم این فیلم را درباره او بسازم که با همکاری همسر او به سرانجام رسید.

او ادامه داد: این مستند ۸۷ دقیقه‌ای و گفت‌وگو محور است. در این فیلم با «پری خانم» (پری دخت‌آور) همسر او، هومن صدر پسرخوانده بنان، کاوه دیلمی، سالار عقیلی، حریر شریعت‌زاده، مزدا انصاری، ایرج خواجه‌امیری و گروه موسیقی «دنگ‌شو» گفت‌وگو انجام دادم. از بخش‌هایی از صحبت‌های استاد (محمدرضا) شجریان نیز که در جشن ۱۰۰ سالگی بنان مطرح شده بود نیز استفاده کردم.

این کارگردان درباره علاقه‌مندیش به بنان گفت: در طول زمان تولید فیلم آنچه که باعث شده به «بنان» علاقه‌مند شوم این بود که می‌توان او را خلاق‌ترین خواننده ایران دانست، او بود که مرز مشترکی میان موسیقی جدید و قدیم ایجاد کرد. قطعه مشهور «الهه ناز» او نیز در آن زمان مورد انتقاد قرار گرفته بود. من نشنیده او را دوست نداشتم؛ اما در حال حاضر حتی نسل جوان ۲۰ ساله ما نیز اگر بنان را بشنوند آن را دوست خواهند داشت.

او در پاسخ به این پرسش که باز هم قصد دارد به سراغ ساختن مستندهایی از اهالی موسیقی ایران برود؟ بیان کرد: در فکر ساخت مستندهای دیگری درباره اهالی موسیقی ایران هستم؛ دوست داشتم درباره استاد نادر گلچین (خواننده) اثری را می‌ساختم اما با درگذشت او این فرصت گرفته شد. در مستندسازی ایران مشکلاتی در زمینه نمایش فیلم و بودجه وجود دارد که باعث می‌شود کمتر به سراغ این کار بروند.

محقق با اشاره به تک اکران این فیلم در خانه هنرمندان ایران، گفت: این فیلم یک اکران در خانه هنرمندان ایران داشت؛ من فکر می‌کردم صندلی‌های سالن پر نشود اما هنگام نمایش فیلم با افرادی روبرو شدم که ایستاده آن را تماشا می‌کردند. مردم ما نوستالژی را دوست دارند و از هوش موسیقایی خوبی برخوردار هستند؛ وقتی چنین اتفاق‌هایی بیفتد به سمت آن می‌روند.

او در پاسخ به این پرسش که با وجود ساخت و اکران موفق فیلم‌هایی مانند «بزم رزم» فکر می‌کند راه برای پرداختن به موسیقی در سینمای مستند ایران باز شده است، اظهار کرد: فکر می‌کنم گروه سینمایی هنر و تجربه این راه را باز کرده است زیرا فیلمساز به مخاطبش وابسته است و اگر مخاطب نداشته باشد ممکن است انگیزه‌اش را برای ساخت فیلم از دست بدهد. مردم آنقدر موسیقی غیر خوب شنیدند که با شنیدن یک اثر خوب به سمت آن می‌روند.

این کارگردان در بخش دیگری از این گفت‌وگو بیان کرد: این فیلم در واقع پروژه نهایی پایان‌نامه من بود؛ انجام تحقیق و مصاحبه‌ها حدود دو ماه طول کشید؛ من باید سریع آن را به دفاع می‌رساندم. من تغییر زیادی در تدوین این فیلم بعد از پایان‌نامه دانشگاه انجام ندادم زیرا واکنشی که بعد از اکران در خانه هنرمندان دریافت کردم این بود که فیلم جامع و کامل است.

محقق درباره انتخاب نام این مستند نیز گفت: «برسد به دست آقای بنان» نامه‌ای از طرف منِ ۲۲-۲۳ ساله است که هیچ علاقه‌ای به او نداشتم و حالا کم کم به او علاقه‌مند می‌شود. این نامه که از طرف یک نسل جدید به نسل قدیم نوشته می‌شود در طول فیلم خوانده و متن آن نوشته می‌شود.

کارگردان فیلم «برسد به دست آقای بنان» گفت: این فیلم با توجه به بازخوردی که من دیدم، نه آنچنان سطح پایین است که فرهیختگان آشنا با موسیقی را دلزده کند و نه آنچنان سطح ‌بالاست که آدم‌های عادی را که با بنان خاطره دارند خسته کند؛ من فکر می‌کنم هر دو طرف از دیدن فیلم راضی خواهند شد.