کنسرت موسیقی هفت کشور مسلمان در مرکز فرهنگی اسلامی شمال کالیفرنیا با استقبال مسئولین ایالت همراه شد و قرار شد تا در آینده هم در سانفرانسیسکو روی صحنه روند.
سام پورمهدی: پس از آنکه دونالد ترامپ فرمان ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور مسلمان را صادر کرد، گروهی کنسرت موسیقی هفت کشور مسلمان در مرکز فرهنگی اسلامی شمال کالیفرنیا برگزار کردند.
نت‌ها علیه دستور ترامپ
از همان روزهای نخست که دونالد ترامپ دستور اجرایی خود برای ممنوعیت علیه هفت کشور مسلمان را صادر کرد، مقاومت‌ها در ایالت‌های مختلف آمریکا شروع شد .اعتراضات وکلا و حضور کانون یا اتحادیه وکلای آمریکا که از جمله مهم‌ترین نهادها حقوقی در آمریکاست به همراه حضور پرقدرت برخی از قضات فدرال و ایالتی و کشاندن کار به دادگاه‌های فدرال چنان عرصه را بر آقای ترامپ و دولتش تنگ کرد که به فاصله کوتاهی دستورش را تعدیل کرد. اما این تعدیل نیز نتوانست از لجاجت او کم کند و کوتاه زمانی بعد دستور دوم او صادر شد، اگر چه این دستور به سرنوشت دستور اول دچار شد و در برزخ اعتراض و رفتن به دادگاه تجدید نظر است، اما در سوی دیگر در بستر اجتماعی جامعه اتفاق‌های دیگری در حال رخ دادن بود.
اتفاقاتی که شاید کمتر رخ دهد و آن این که مسلمانان در برخی از مهم‌ترین ایالت‌های آمریکا مورد حمایت جوامع مختلف قرار گرفتند. خود آنها نیز بیکار ننشستند و از زوایای مختلف به اعتراض نسبت به فرمان اجرایی دونالد ترامپ پرداختند. از جمله این اتفاقات کنسرتی بود که گروه اصوات با دعوت از هنرمندان هفت کشور مسلمان در مرکز اسلامی فرهنگی شمال کالیفرنیا برگزار کرد. کنسرتی با نام «مقابله نت‌ها با ممنوعیت»
بانوی فلسطینی چگونه ایده این کنسرت را به خاطر آورد
نبیلا منگو، مدیر گروه موسیقی اصوات زنی فلسطینی است که نزدیک به دو دهه در آمریکا زندگی می‌کند. او بالای هفتاد سال سن دارد اما پرانرژی و خستگی ناپذیر گروه ۶۰ نفره موسیقی اصوات را با انواع و اقسام برنامه‌ها هدایت می‌کند. این گروه پیش از این نیز اجرایی با همکاری چند گروه سیاهپوست آمریکایی در مرکز اسلامی فرهنگی شمال کالیفرنیا برگزار کرده بود اما به گفته نبیلا این اجرا تفاوت داشت.
او که همزمان با مدیریت گروه به مبارزه‌ای سخت با سرطان سرگرم است میگوید ایده اولیه درست زیر دستگاه ام آر ای به ذهنم خطور کرد. آن روزها بازار اعتراض به دستور آقای ترامپ گرم بود و آنها هم که فهمیده بودند من مسلمانم از من در این باره پرسیدند و توضیحاتی هم شنیدند. وقتی به دالان این دستگاه رفتم و بیرون آمدم به پزشک مسئول گفتم: «می‌خواهم کاری کارستان انجام دهم. کنسرتی خواهم گذاشت از هفت کشور مسلمان و پاسخ آقای ترامپ را با هنر این کشورها خواهم داد.»
پزشک هاج و واج به من نگاه کرد و بی‌خبر از این که بداند من چه کاره‌ام احتمالا با خود اندیشید که این رفت و برگشت به داخل ام آر ای چه چیزی داشت که این بانوی فلسطینی را به چنین گفته‌هایی واداشت.
به گفته خانم نبیلا عصر همان روز ایده را پروردم و با افراد گروه در میان گذاشتم و شروع کردم به گشتن به دنبال هنرمندانی از کشورهای مختلف. در فاصله چند روز این هنرمندان فراهم آمدند. برخی البته در گروه ما عضو بودند و همان‌ها توانستند به من کمک کنند در پیدا کردن دوستانشان.
باید به دنبال فضایی برای این اجرا هم بودم که مرکز اسلامی فرهنگی شمال کالیفرنیا نه تنها این فضا را فراهم کرد بلکه دو هنرمند ایرانی را هم به من معرفی کرد که از آنها برای اجرای کار و ایده‌آم بهره بگیرم.
این دو هنرمند، یکی محمد نجات نوازنده نی و مدرس موسیقی و دیگری سید ابوالحسن مختاباد منتقد و پژوهشگر موسیقی بودند که هر دوی آنها پیش از این نیز با گروه اصوات همکاری‌هایی داشتند. این دو هر کدامشان یک قطعه موسیقی را برای اجرا پیشنهاد دادند که بعد از تمریناتی فشرده روز ۲۵مارس به همراه هنرمندان کشورهای سومالی، لیبی، یمن، سودان، سوریه و عراق به اجرای برنامه پرداختند.
به گفته خانم نبیلا مانگو: «روزی که ما تصمیم به اجرای این کنسرت گرفته بودند کشور عراق هم جزو کشورهای مشمول دستور اجرایی ترامپ قرار داشت، اما در میانه تمرینات دستور دوم آقای ترامپ عراق را از این دایره خارج کرد، ولی هنرمندان عراقی تمایل داشتند که همراه بقیه معترض بشوند و ما نیز پذیرفتیم و کنسرت ما با هنرمندان همان هفت کشور شکل گرفت.»
۲۵ مارس و حضور اقشار مختلف
از یک و نیم ماه قبل تبلیغات این کنسرت در منطقه شمال کالیفرنیا صورت گرفت و در همان چند روز اول ظرفیت سالن ۷۰۰ نفری مرکز اسلامی فرهنگی شمال کالیفرنیا تکمیل شد. فعالیت‌های متفاوت مرکز اسلامی فرهنگی شمال کالیفرنیا در زمینه هنر اسلامی از موسیقی و خوشنویسی و تاتر و ادبیات کهن و نوی ایران و منطقه سبب شده بود که جمعیتی از مسیحیان و یهودیان و نیز مسلمانان خواستار تماشای این کنسرت شوند.
پیمان امیری که ریاست هیئت مدیره مرکز اسلامی فرهنگی شمال کالیفرنیا را بر عهده دارد و خود نیز از علاقه‌مندان جدی موسیقی ایرانی است هجوم جمعیت را حیرت‌انگیز توصیف می‌کند. به گفته امیری در ۴۰ سالی که در امریکا زندگی می‌کند هیچ وقت ندیده که این گونه تمامی قشرها از مسلمانان دفاع کنند. به خصوص گروه‌های کلیمی که این بار بسیار خوب حمایت کردند و علاوه بر این برنامه، یکی، دو ماه قبل برای نماز جمعه هم به مرکز ما آمدند و جالب آنکه به صورت سمبولیک نماز خواندند و حتی حجاب اسلامی را در نمازخانه رعایت کردند. بعد از مراسم هم نشستند و با ما به صحبت و بحث و گفت وگو پرداختند. او در ۴۰ سال گذشته این درجه از همراهی و همدلی را در میان غیر مسلمانان به مسلمانان ندیده بود و به قول دوستی که می‌گفت اکنون مسلمانان باید خاموش باشند تا دیگر شهروندان از‌آنها دفاع کنند.
اما تنها مردم عادی نبودند که به دیدن این برنامه آمدند، بلکه حضور شهردار اوکلند که خود چهره‌ای شناخته شده در ایالت کالیفرنیاست به این کنسرت رنگ و بویی دیگر داد.
امیری از چگونگی دعوت از لیبی شاف، شهردار میگوید: «دعوتی که سبب شد تا شهرداری که کمتر به این گونه محافل می‌آمد سرکشی به این مرکز را در دستور کار خود قرار دهد.»
او ماجرا را این گونه توصیف می‌کند: «خانم شهردار قرار بود تنها نیم ساعت در برنامه شرکت کند و منشی ایشان که هماهنگ کننده برنامه‌ها بود با من تماس گرفت و گفت که خانم شاف برای یک دیدار کوتاه و سخنرانی پنج تا ۱۰ دقیقه‌ای به مرکز شما خواهند آمد و از بخشی از برنامه شما هم دیدن خواهند کرد. اما وقتی ایشان به مرکز آمدند، نخستین بار از ساختمان مرکز که خود اثری تاریخی در شهر اوکلند به شمار می‌رود بسیار احساس رضایت کردو خوششان آمد. سپس سخنرانی کوتاهی کرد و وقتی نشست، من انتظار داشتم که ایشان بعد از دیدن و شنیدن یکی دو قطعه برود، اما ایشان ماند و وقتی ابتدا یک دعای اسلامی را که خانمی موزیسین و خواننده از دانشجویان مسلمان فارغ‌التحصیل دانشگاه جولیا ارت که از جمله مهم‌ترین دانشگاه‌های موسیقی آمریکاست به زیبایی هر چه تمامتر اجرا کردند، ایشان به قدری تحت تاثیر قرار گرفت که نه تنها تمام برنامه را دید بلکه بعد از برنامه هم با شهروندانی که در تالار خواهان صحبت یا عکس‌انداختن با ایشان بودند ماند و به گپ و گفت پرداخت.
جاذبه موسیقی قدیم خاورمیانه شهردار را تا پایان برنامه نگه داشت
امیری میگوید وقتی برای قدردانی به سراغ شهردار رفت او گفت: «من باید از شما تشکر کنم چون حس می‌کنم این موسیقی خیلی به آرامش من کمک کرد و من شخصا به چنین برنامهای نیاز داشتم. آقای امیری که از شنوندگان جدی و با سابقه موسیقی است و شناختی مناسب از انواع موسیقی‌های کلاسیک منطقه دارد، درباره ویژگی‌های این اجرا میگوید: «به نظرم نوع موسیقی ارائه شده از معنویت و روحانیتی برخوردار بود که آدمی گویی حضور خداوند را در این گونه‌های موسیقایی حس می‌کند و مصداق آن این بیت مولاناست که:
نغمه آواز و ناقور و دهل، چیزکی ماند از آن ناقور کل/ ما همه ابنای عالم بوده‌ایم، در بهشت این لحن‌ها بشنوده‌ایم
و همین ویژگی بوده که توانسته وجه روحانی این هنر را به مخاطبانش نشان بدهد. موسیقی به زبان همان کشورها اجرا می‌شد اما برنامه‌ریزی به گونه‌ای شده بود که تمامی قطعات به انگلیسی ترجمه شده بودند و روی صفحه بزرگ نشان داده می شدند و همزمان با خواندن متن اصلی متن انگلیسی اشعار هم در معرض تماشای مخاطبان حاضر در سالن قرار می‌گرفت که این کار نیز به درک بهتر آثار بسیار کمک می‌کرد.
قطعات عمدتا از فضای موسیقی کهن و کلاسیک عرب و منطقه بهره گرفته بود، برای نمونه موزیسین‌های عراق و سوریه عمدتا موسیقی کردهای منطقه خود را اجرا کردند که از نظر قدمت و سابقه با آثار امروزی متفاوت است. قطعاتی که سابقه هنری و فرهنگی این جوامع را نشان می‌دهند. مانند موسیقی ارائه شده از سوی مردم یمن قطعاتی بودند که بسیار به فضای موسیقی سیستان و بلوچستان و موسیقی هند نزدیک بود. همچنان که قطعات انتخاب شده برای موسیقی ایرانی نیز از چنین ویژگی برخوردار بود و موسیقی کلاسیک و سنتی ایران را معرفی می‌کرد. نجات قطعه به دلیل همزمانی این روز با ایام بهار و نوروز (سومین روز سال نو شمسی) قطعه بهار دلنشین مرحوم روح‌الله خالقی را با صدای علی اصغر احسانی اجرا کرد و سیدابوالحسن مختاباد نیز تصنیفی را با بهره گیری از فضای ملودیک آواز اصفهان در مقام بیداد و استفاده از یکی از اشعار مولانا نوشت و اجرا کرد.
اشعاری در ترویج صلح و دوستی میان ملت ها
در تمامی روزهای اجرا نبیلا منگوی فلسطینی با انرژی و توانی مضاعف گروه را هدایت می‌کرد و روز اجرا نیز یکی از شبکه‌های معروف شمال کالیفرنیا با امکانات تصویربرداری کامل و نیز آوردن یکی از مجری های معروف خود به ضبط و ثبت کامل این رخداد پرداخت. نکته جالب توجه این بود که استقبال شهروندانی از دیگر ادیان بسی بیشتر از خود مسلمانان بود. حتی یکی از کشیشان برجسته منطقه نیز پیش از شروع کنسرت و بعد از سخنان شهردار اوکلند در حمایت از مسلمانان منطقه بحث اسلام هراسی در آمریکا را بی‌وجه دانست و گفت که بسیاری از مسلمانان در زمره بهترین شهروندان این منطقه هستند و ماهمگی از خدمات و کارهای آنها بهره می‌بریم.
این سخن کشیش البته بی وجه هم نبود، چرا که دو ماه قبل از اجرای این کنسرت مرکز اسلامی فرهنگی شمال کالیفرنیا به توزیع ۱۲۰۰ کیسه خواب به صورت رایگان در بین بی‌خانمان های منطقه کالیفرنیا پرداخته بود.
هرمز مقاره‌ای که از مدیران موفق شرکت تویوتا در منطقه بود و هم اینک علاوه بر مدیریت یک شرکت موفق در کارهای خیریه منطقه نیز سابقه‌ای طولانی دارد به عنوان مبتکر این طرح میگوید: «این ماجرا از زمانی وجه اجتماعی به خودش گرفت که هجوم به مسلمانان در آمریکا و تبلیغات بر علیه آن بیشتر شد. آنجا بود که ما تاکید کردیم ضمن این کار به تبلیغات برای انعکاس بیرونی این اقدام هم توجه کنیم و سپس نقطه ثقل این فعالیت را مرکز اسلامی فرهنگی شمال کالیفرنیا قرار دادیم که من در دو سه ماه قبل در هیئت مدیره آن بودم. آنجا به جمع بندی رسیدیم که با دیگر نهادهای اسلامی هم موضوع را مطرح کنیم تا اگر آنها تمایل داشتند مشارکت کنند. بنیاد صبا و بنیاد توحید و انجمن نیکو و بنیاد پزشکان امامیه و البته هدف ما این بود که دریابیم این نهادهای اسلامی تا چه اندازه مشارکت می‌کنند. هدف‌های دیگری هم داشتیم که در یک بیانیه اعلام کردیم که از جمله آنها می‌توانم به موارد زیر اشاره کنم:
۱ -حرکتی است انساندوستانه که به تقویت همزیستی میان آدمیان به صرف این که انسانند کمک می کند و سبب می‌شود تا بی‌خانمان‌ها مورد حمایت‌‌هایی این گونه قرار بگیرند.
۲- از سوی نهادهای اسلامی حاضر در منطقه صورت می‌گیرد که می‌تواند تصویری انساندوستانه از این گونه نهادها در میان شهروندان آمریکایی ایجاد کند.
۳- می‌تواند بستر و آغازی باشد برای همکاری نهادهای اسلامی در برخی از فعالیت‌های اجتماعی و انساندوستانه در آمریکا.
۴- ارائه تصویری از معاضدت و همکاری های گروه‌ها و نهادهای اسلامی در آمریکا که این ایام پروژه اسلام هراسی را از سوی گروه‌های مخالف و منتقد و یا حتی اشخاص سیاسی در رده‌های بالای دولت آمریکا شاهدند.»
بازگردیم به کنسرت که پیمان امیری یک ارزیابی متفاوت از این کنسرت و تاثیرات آن دارد، به گفته امیری این کنسرت سه اثر ویژه داشت، نخستین اثر این بود که بعد از فرمان‌ها و حرکات ضد اسلامی دولت ترامپ به برخی از مسلمانان آمریکا، حسی از حقارت دست داده بود که چرا مردم آمریکا درباره مسلمانان این گونه نظر دارند و فکر می‌کنند؟ اما با حضور خانم شهردار در تمام برنامه و نیز عکس انداختن با مردم و به خصوص مسلمانان و سخنرانی بسیار زیبای پدر روحانی آقای مایکل یوشى که از مسلمانان دفاع کرد و از آنان به عنوان شهروندانی همانند دیگر شهروندان آمریکا سخن گفت و نیز به نکوهش اسلام هراسی پرداخت، مسلمانان حاضر در این برنامه احساس افتخار کردند به اسلامی که دارند و این نکته ارزشمندی است که ماحصل و نتیجه برگزاری همین کنسرت بود.
اقبال مردمان ادیان دیگر به کنسرت موسیقی کشورهای مسلمان
نکته مثبت و موثر دوم، وجود جامعه‌ای بزرگ از شهروندان آمریکایی کلیمی و
مسیحی حاضر در این کنسرت است که از ما و هویت اسلامی ما به عنوان یکی از ادیان ابراهیمی دفاع می‌کردند. دیدن این کنسرت به آنها نشان داد که مسلمانان هم ظرفیت‌های بالایی دارند که بتوانند بخشی از آداب و رسوم و هنر خود را با آن ها به اشتراک بگذارند که آنها با اشتیاق از این هنر لذت ببرند و حمایت آن ها تنها از جنبه کمک و دلسوزی نباشد، بلکه از این جهت از مسلمانان حمایت کنند که شهروندان مسلمان افرادی مفید و موثر در جامعه در عرصه‌های مختلف فکری و فرهنگی و علمی و هنری هستند. این نکته البته درباره ایرانیان مصداق بیشتری دارد به دلیل حضور جدی آنها در عرصه‌های مختلف علمی و دانشگاهی که به خصوص در منطقه کالیفرنیا این حضور پررنگ تر است. ما برنامه‌های بین الادیانی داریم که خود دوستان ما در ادیان دیگر به اثرات مثبت آن اشاره می کنند. از این منظر اگر موافقان ما در ادیان دیگر در این برنامه شرکت کردند نه تنها برای حمایت از ما که برای یک حظ روحانی و معنوی که از این اجرای موسیقی بردند نیز احساس رضایت کردند.
سومین اثر این این بود که این برنامه را یک شبکه مهم منطقه‌ای ضبط کرده است و شاید تا زمان انتشار این گفت وگو نمایش داده باشد. این توجه نشان می دهد مسلمانان نه تنها یک اجرای خوب داشتند، بلکه این اجرا از کیفیتی برخوردار است
که یک شبکه معروف آن را ضبط و به صورت یک کالای فرهنگی و هنری برای عموم مخاطبان خود نمایش می‌دهد. این به این معناست که ما مسلمانان هم همانند سایر افراد و احاد جامعه هنگامی می توانیم از وجود موثر خود سخن بگوییم که کالای خوبی برای ارائه نزد همگان داشته باشیم.
این بخشی از اثرات اجتماعی(جامعه شناسانه) و فردی (روانشناسانه‌ای) بود که این کنسرت داشت و به ذهنم رسید و برای شما بیان کردم.
البته می توان به سرعت عملی که این تیم برای گرد آوردن این همه گروه و تمرین با آنها و انتخاب قطعات و اجرای آنها، از خود نشان داد هم اشاره کرد که در کمتر از یک ماه توانستند چنین برنامهای را آماده کنند و به خوبی از عهده کار
برآیند.
اما به نظر می رسد برگزاری این کنسرت به همین مکان محدود نشده است. بانوی فلسطینی فهرستی از نهادهایی را پیش روی ما می نهد و میگوید تا به امروز چندین درخواست از مراکز مهم منطقه و حتی خارج از ایالت داشتیم برای باز اجرای این کنسرت که نخستین آن در ماه ژوئن در سانفرانسیسکو خواهد بود که یکی از کلیساهای بزرگ منطقه از ما خواست برای آنها اجرایی داشته باشیم.
دیدگاهتان را بنویسید