گزارش متنی و تصویری «موسیقی ایرانیان» از کنسرت «ستاره بهشتی» و «پانیذ فریوسفی»

کنسرت «ستاره بهشتی» و «پانیذ فریوسفی»

«ستاره بهشتی» و «پانیذ فریوسفی» در ششمین روز جشنواره‌ی موسیقی در تالار رودکی یک دوئت زهی اجرا کردند. در این اجرا مجموعه‌ای از قطعات ساخته شده توسط آهنگسازان معاصر ایرانی با حضور آهنگسازان و چهره‌هایی چون شاهین فرهت، صنم قرچه‌داغی، مهرداد پاکباز، علی رادمان، امین هنرمند، علی بیرنگ و محمدرضا تفضلی اجرا شد.

به گزارش سایت خبری و تحلیلی «موسیقی ایرانیان»، در این کنسرت قطعاتی از شاهین فرهت، صنم قرچه‌داغی، علی رادمان، هرمز فرهت، محمدرضا تفضلی، امین هنرمند، مهرداد پاکباز و علی بیرنگ توسط این دو نوازنه اجرا شد. بخش اول برنامه به اجرای دوئت ویولن و ویولا ساخته‌ی «شاهین فرهت» اختصاص داشت که دارای سه موومان بود. پیش از آغاز این بخش ستاره بهشتی به معرفی کار پرداخت و شاهین فرهت هم توضیحاتی درباره این دوئت داد. در بخش بعدی نوبت به اجرای اثری از «محمدرضا تفضلی» رسید. دوئت او متشکل از دو موومان بود که اولی قطعه‌ای پرهیجان و پر از آرشه‌های سریع دو نوازنده بود و دومی با آرامش آغاز شد و در ادامه با آرشه‌های سریع و پاس‌کاری میان ویولن و ویولا پیگیری شد. پس از آن دوباره خط اصلی ملودی پیگیری شد و پس از لحظاتی دو نوازی، ویولن دوباره خط محوری را ترسیم کرد. در این بخش ویولا به عنوان ساز همراهی کننده حضور داشت. هر دو در لحظاتی با آرشه‌های سریع به اجرای برنامه پرداختند و در ادامه تک نوازی کردند. در بخش بعدی نوبت به اجرای قطعه‌ای از «مهرداد پاکباز» رسید. پیش از آغاز این بخش، پاکباز درباره‌ی این اثر گفت: «لابیرنت برگرفته از موسیقی شمال خراسان است و نظام ریتمیک آن از شیوه ادوار حالتی استفاده کرده. چندمایگی را به راحتی می‌توانید در آن احساس کنید.»

پس از آن نوازندگان سازهایشان را کوک کردند. سرعت در اجرای این قطعه بسیار متغیر بود. در پاره‌ای موارد ملودی ارائه شده توسط دو نوازنده چفت می‌شد. در بخش بعدی نوبت به اجرای قطعه هرمز فرهت رسید. شاهین فرهت درمورد این قطعه گفت: «ظاهرا تمام قطعاتی که امروز شنونده آن هستیم برای همین کنسرت نوشته شده‌اند جز دوئت آقای هرمز فرهت. من از این قطعه خاطره‌ای دارم .آقای فرهت در سال ۱۹۶۳ زمانی که استاد دانشگاه UCLA بود این کار را نوشت.. این آهنگساز موسیقی کلاسیک امروز مقیم لندن است. امیدوارم در اردیبهشت سال بعد ایشان را در ایران ملاقات کنیم. »

بعد از کوک دوباره‌ی سازها موومان اول اجرا شد. در بخش‌هایی از این موومان حاضران در سالن شاهد تکنوازی ویولن بودند و در بخش‌هایی هم شاهد تک‌نوازی ویولا. در بخش‌هایی هم دونوازی آنها بدون هیچ اختلاف زمانی شنیده می‌شد و در بخش‌هایی هم با یک فاز اختلاف یک جمله از سوی هر دو ساز تکرار می‌شد. بعد از آن نوبت به اجرای موومان دوم رسید. ملودی در ابتدای این بخش بسیار رونده‌تر از بخش قبلی بود. اجرای این قطعه بدون هیچ فاصله زمانی به موومان سوم رسید.

حالا نوبت به اجرای قطعه ساخته شده توسط علی رادمان بود. او در این باره گفت: «این قطعه دچار تغییراتی شد چرا که یک بخش الکترونیک هم داشت و با حذف آن مجبور شدم بقیه بخش‌ها را هم دست‌خوش تغییر کنم. این قطعه یک موومان دارد که از سه ریز بخش تشکیل شده است. در بخش اول یک الگوی ریتمیک داریم. در بخش دوم مرکزیت با همین رتیم ایجاد شده است و در بخش سوم استنتاج از این بخش در راه است. در ضمن خیلی خوشحالم که امسال در ایران قطعات ساخته شده توسط آهنگسازان ایرانی زیاد اجرا شده است. این اتفاق باعث خوشبختی است.»

این بخش به آرامی و با طمئنینه آغاز شد. در ادامه زخمه‌های تند و پربرخورد آرشه نواخته شده است. در ادامه گسترش سیر ملودیک و زخمه‌های ارائه شده با ویولا و ویلن و تکرار جملات هر یک از نوازندگان توسط نوازنده دیگر به مرحله اجرا درآمد.

در بخش بعدی با معرفی ستاره بهشتی، قطعه صنم قرچه‌داغی برای اجرا آماده شد. قرچه داغی پیش از آغاز برنامه از فریوسفی و بهشتی تشکر کرد و گفت: «این قطعه در یک موومان ارائه شده و یک موسیقی چند فرهنگی شامل مودال، تونال و آتونال است. نام این قطعه را به این خاطر هنوز هم در راهم… گذاشته‌ام که قطعه از جایی تمام می‌شود؛ اما من همچنان در راهم.» ارائه جملات توسط ویولن و جواب توسط ویولا و گسترش جملات که دارای حزن و اندوه هم بودند شنیده شد. حالا نوبت به اجرای کار «امین هنرمند» رسید. او درباره کارش گفت: «این موسیقی دارای یک موومان به فرم روندوسونال است که یک بخش تکرار شونده ۴ بار در آن رائه می‌شود. کار من در این بخش شباهت‌هایی با کار آقای رادمان دارد. بین تکرارها دو اپیزود هست که ارتباط کلی با هم دارند. بخش اول ایستاتر است و بخش دوم کارکتر بحث گسترش می‌سازد. »

بهشتی با آرشه‌های سریع کار را آغاز کرد و فریوسفی آن را ادامه داد. تکرار ها هم شنیده می‌شدند با تفاوت اندکی که میانشان وجود داشت. این قطعه سنگین و البته خیلی سریع بود. در ادامه ملودی ترسیم شده تکرار شد و توسعه یافت. بعد از آن قطعه‌ای از «علی بیرنگ» اجرا شد. این آهنگساز در ابتدا از فریوسفی و بهشتی بایت انتخاب کارش برای اجرا تشکر کرد و گفت: «نام این قطعه این روزها تهران مردم در دو دقیقه است. با ۲تمپوپرس تک موومانی. این کار در واقع نگاه من به این روزهای تهران است. یک فست فوروارد تهران از صبح تا شب در دو دقیقه. وقتی به عقب بر می‌گردیم به نظر می‌رسد کل شهر در یک حباب قرار دارد. با ترکیدن این حباب به وسیله یک نت مشخص می‌شود انتهای این جنب و جوش هیچ چیزی نیست. امیدوارم ارزش شنیدن داشته باشد. »

حالا نوبت دو نوازنده بود که با حرکت‌های سریع لیز خوردن ها و سرعت و لغزش و بخش های رونده و شاد و محزون و دوباره لیزخوردن ها را ترسیم کنند. در پایان هم با یک نت (ضربه سر انگشت روی سیم ویالن) حباب ترکید!

در پایان تمام کسانی که کارهایشان در این کنسرت اجرا شد روی صحنه آمدند و با دکتر بهشتی و پانیذ فریوسفی دیدار کردند.

در ادامه عکسهای این اجرا را از طریق سایت «موسیقی ایرانیان» (عکاس: مرضیه امیری) مشاهده نمایید. (برای بزرگنمایی تصاویر، بروی هر یک از عکسها کلیک کنید)