موسیقی ایرانیان – ندا فراهانی: خشایار جهانگیری یکی از خواننده های جدید نسل امروز است که با نگاهی متفاوت به موسیقی پاپ، آلبوم موسیقی را با نام «پرسه بزن» در شرایطی در روزهای آتی منتشر می کند که حدودا سه سال، زمان برای مراحل ضبط و انتشار آن صرف کرده است. جهانگیری یکی از ایرانیان مقیم کشور سوئیس است که بر خلاف برخی خواننده های داخلی که برای انتشار آلبوم هایشان به خارج از کشور سفر می کنند، کشور زادگاهش را برای انتشار آلبومش ترجیح داده است. وی در خانواده ای هنر دوست متولد شد. از دوران کودکی به دلیل شغل پدرش که یکی از تهیه کنندگان برنامه های صدا و سیما بود با هنرآشنا شد و با آن انس گرفت. مشروح گفتگوی ما را با خشایار جهانگیری می خوانیم:

آقای جهانگیری، برای اولین سوال درباره آلبوم موسیقی «پرسه بزن» توضیحاتی را بفرمایید؟
من از دوران کودکی و زمانی که پسر بچه ای خردسال بودم، ترانه های برخی خوانندگان را زمزمه می کردم و این آوازها تنها در سطح تفریح و تفنن برایم باقی ماند تا آنگاه که به کشور سوئیس رفتم و با افرادی آشنا شدم که در موسیقی فعالیت هایی داشتند. آنها بعد از شنیدن صدای من به شدت مرا تشویق کردند تا در سوئیس به کلاس های آواز بروم و از این موهبت الهی که در صدایم نفهته بود استفاده کنم. به تشویق دوستانم در سوئیس به کلاس های اپرا رفتم. استادی که من با ایشان کار کردم، یکی از برترین اساتید سوئیسی بودند که در کنسرواتورهای اتریش و ایتالیا نیز تدریس داشتند.
بعد از اتمام کلاس های اپرا، حدودا در سال ۱۳۸۹ به ایران بازگشتم، به طور اتفاقی یکی از دوستان دوران مدرسه ام را ملاقات کردم که در یکی از استودیوهای ایران فعالیت داشت.
بعد از مراودات و گفتگوهای متعدد، دوست دوران مدرسه ام «مهدی گوهریان» از من دعوت کرد تا روزی به استودیو آنها بروم و تست صدا بدهم. من نیز از این پیشنهاد استقبال کردم و به استودیو رفتم و در تست صدا قبول شدم و دوستم به من پیشنهاد داد و گفت: «خشایار، تو صدای خوبی برای خوانندگی داری، چرا آلبومی با صدای خودت منتشر نمی کنی؟»
بعد از این جمله دوستم، اولین جرقه های انتشار آلبوم در ذهنم زده شد. من در سال ۱۳۸۹ قرار داد آلبوم «پرسه بزن» را منعقد کردم و این آلبوم بعد از سه سال تا روزهای آتی منتشر خواهد شد.

آقای جهانگیری، چرا به کشور سوئیس برنگشتید و آلبوم موسیقیایی خود را در آنجا منتشر نکردید؟
با وجود تمام سختی هایی که در مسیر انتشار آلبوم وجود دارد اما من همواره دوست داشتم اگر قرار باشد روزی کار موسیقیایی انجام بدهم در داخل کشور خودم ضبط و منتشر شود. نه اینکه برای انتشار آلبوم، مانند بسیاری از خواننده های داخلی به خارج از کشور مهاجرت کنم و آلبومم را در کشورهای خارجی منتشر کنم .

با توجه به اینکه رشته تحصیلی شما کامپیوتر بوده، چگونه به سمت هنر و موسیقی گرایش پیدا کردید ؟
من از دوران کودکی به دلیل اینکه در خانواده هنرمند و هنردوست رشد کردم به هنر علاقه مند شدم. اما در پاسخ به اینکه چرا به رشته موسیقی روی آوردم باید بگویم از دوران کودکی همواره آواز می خواندم، جالب این است که بگویم بدون اینکه معلم آوازی داشته باشم یا به کلاس موسیقی رفته باشم، همواره به شکل کوک آواز می خواندم.

شما در یکی از مصاحبه هایتان گفته اید که یکی از مشکلات هنرمندان در عرصه موسیقی این است که صفر تا صد یک اثر هنری را به تنهایی باید بپیمایند، این جمله شما به چه معناست؟
بله، من در یکی از مصاحبه هایم گفته بودم که یکی از عمده مشکلات هنرمندان موسیقایی این است که صفر تا صد اثر را باید خودشان به عهده بگیرند به این معنا که مسئله مادی در انتشار آلبوم یکی از مهمترین موانع است. یعنی صدای خوب بدون سرمایه نمی تواند در این وانفسای موسیقی رشد کند و به جایگاه های بهتری صعود کند زیرا یکی از مهمترین شروط ورود به دنیای موسیقی داشتن سرمایه کافی است.
در موسیقی گذشته ایران چنین قوانینی وجود نداشت. اگر شخصی صدای خوبی داشت می توانست رشد کند و بعد از مدتی به عنوان یکی از خوانندگان ایرانی مطرح شود اما در حال حاضر به حدی فضای موسیقی پیچیده است که در صورت نبود سرمایه، امکان رشد نیز وجود نخواهد داشت.
اگر آلبوم منتشر شده با استقبال خوب مخاطبان مواجه شود، شرکت های توزیع مشتاق به منعقد کردن قرارداد آلبوم های بعدی با خواننده خواهند بود در غیر این صورت این خواننده از سوی شرکت های موسیقی پس زده می شود.

یکی از مشکلاتی که در حال حاضر در موسیقی کشورمان وجود دارد، عدم وجود قانون کپی رایت است، نبود چنین قانونی چه آسیبی به آلبوم های موسیقیایی می زند؟
متاسفانه در ایران چنین قانونی وجود ندارد. اما باید به مردم عزیز یادآور شویم در صورتی که شما خواننده محبوب تان را دوست دارید با خرید آثار و آلبوم های سی دی می توانید به وی کمک کنید تا علاوه بر حفظ حیات اقتصادیش ، در انتشار آلبوم های آینده اش نیز موفق تر باشد.
زیرا اگر آلبوم موسیقیایی با فروش بیشتری مواجه شود ، شرکت های توزیع و تولید کننده تمایل بیشتری به عقد قرار داد با این خواننده خواهند داشت و این موضوع باعث تشویق هنرمند به ادامه فعالیت هنریش می شود تا هر روز آلبوم و کارهای موسیقیایی بهتری را منتشر کند.

جناب جهانگیری چه نظری درباره موسیقی پاپ در چند سال اخیر دارید ؟
با توجه به اینکه اخیرا به ایران بازگشته ام نمی توانم پاسخ و نظر کارشناسانه و قطعی به این سوال بدهم اما تنها می توانم بگویم متاسفانه در ایران ، هنرمندانی که در عرصه موسیقی فعالیت دارند ، زمانی که کار یا آلبوم اولشان با استقبال مخاطبان مواجه و کارهایشان شنیده می شود ، در آثار بعدی تنوع و خلاقیتی را که باید وجود داشته باشد رعایت نمی کنند و از کیفیتی که در آلبوم های اولیه خود ارائه کرده بودند، دور می شوند که این موضوع باعث دلزدگی مخاطب از این هنرمند می شود. در صورتی که یک هنرمند هرگز نباید نگاه با ارزش مخاطب را از دست بدهد.
برای مثال ، اگر در یک آلبوم ده قطعه موسیقیایی وجود دارد ، هنرمند باید تلاش کند از این ده قطعه (ترک) حداقل بیش از هشت ترک با سلیقه مخاطب تطبیق داشته باشد تا با استقبال شنوندگان روبرو شود.

در حال حاضر، تعدد خوانندگان باعث یکسان سازی صداها شده است، شما چه نظری در این باره دارید؟
متاسفانه همانطور که فرمودید ، تعداد خوانندگان ایرانی بسیار زیاد شده است. زیرا ایرانیان مردمی هنر دوست هستند و در حال حاضر موسیقی یکی از هنرهایی است که توجه خاصی به آن می شود پس اکثر ایرانیان ترجیح می دهند به این هنر بپردازند. متاسفانه چون موسیقی هنری نسبتا گران است ، اگر شخصی سرمایه ای نیز داشته باشد به خوبی می تواند در این مسیر رشد کند و در این وانفسای موسیقی رقیبان خود را کنار بزند. اما در این میان گوش های مردم و مخاطبان نباید هر موسیقی را بشنوند.
من در اثر سال ها ممارست و تمرین آوازی ، به سادگی و تنها با گوش دادن می توانم پی به اشتباه نواختن نت های موسیقی در یک ترک (قطعه) موسیقی ببرم . من و تمام همکارانم باید به خاطر داشته باشیم که مادیات با هنر موسیقی تفاوت دارد و نباید این دو را با یکدیگر تلفیق کنیم.
من اگر روزی به روی صحنه بروم قبل از اینکه به هزینه های مالی فکر کنم ، در اندیشه انتقال انرژی مثبت و عشق وجودیم به مخاطب هستم .

صدای محبوب شما در میان خوانندگان نسل امروز چه کسی است و به چه دلیل؟
صدای «احسان خواجه امیری » دارای لطافت و گرمای خاصی است که به دل می نشیند.از دیگر خوانندگان محبوبم می توانم به «سعید عرب» و «رضا صادقی » اشاره کنم.

یکی از ضعف های موسیقی پاپ استفاده از ترانه های سیاه و افسرده است، شما چه معیارهایی را برای انتخاب ترانه های قطعات موسیقی تان در نظر می گیرید؟
من همواره شعر و ترانه هایی را انتخاب می کنم که علاوه بر داشتن مفهوم کلامی ، از آرایه های ادبی، ساختار و وزن شعری خوبی نیز برخوردار باشند. اشعار در قطعات شاد یا غمگین نباید ثقیل باشند و باید توانایی برقراری ارتباط تصویری با مخاطب را داشته باشند. ملودی نیز باید با شعر و ترانه همخوانی داشته باشد نه اینکه شعر و ملودی در تضاد باشند.

در حال حاضر بسیاری از جوانان به صورت زیر زمینی فعالیت دارند و آثارشان را نیز به صورت غیر قانونی منتشر می کنند، شما چرا از این طریق آثارتان را منتشر نکردید؟
من چه در کارهای شخصی یا در کارهای اجتماعیم ، فردی منظم و تابع قوانین هستم به همین دلیل ترجیح دادم که آثار و آلبوم موسیقیایی که قرار است منتشر کنم از طریق قانونی و با مجوز وزارت ارشاد منتشر شوند نه اینکه از طریق غیر قانونی و به قول شما زیر زمینی راهی بازار موسیقی شود.
شاید اگر از طریق غیرقانونی البوم «پرسه بزن» را منتشر می کردم، پروسه زمانی کمتری طی می شد اما دوست داشتم هر چقدر هم که زمان صرف شود، آلبومم با مجوز ارشاد راهی بازار شود.

شما به عنوان یک خواننده موسیقی پاپ، چه ویژگی های برجسته ای را برای جذب جوانان امروزی به موسیقی پاپ مد نظر قرار می دهید؟
موسیقی پاپ باید به حرف دل جوانان بپردازد، یعنی کلام و ملودی دل نشینی داشته باشد و بتواند سلایق مختلف را ارضاء کند. قبل از اینکه یک هنرمند آَلبومی را منتشر کند تمام سلایق و معیارهای جامعه را در نظر بگیرد.
یک خواننده باید صدای خود را بشناسد و با آنالیز صدایش متوجه شود که به کدام طیف صدایی نزدیک تر است و در همان طیف آواز بخواند و کار کند تا در کارش موفق تر باشد.