پذیرش یک شکست سنگین/ فقط دو عدد و نصفی ارکستر داریم

اولین اجرای رسمی ارکستر شهر تهران به رهبری اسماعیل تهرانی شامگاه شنبه ۱۴ اسفندماه با حضور رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تعدادی از هنرمندان مطرح موسیقی کشورمان در مرکز همایش های بین المللی شهید آوینی فرهنگسرای بهمن تهران برگزار شد.

چالش هایی که رفته رفته به خوشی تبدیل شد

بابک ربوخه مدیر امور موسیقی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در ابتدای این برنامه ضمن ارائه گزارشی از روند تشکیل ارکستر شهر تهران بیان کرد: هدف از تشکیل «ارکستر شهر» این است که یک نگاه را در میان موسیقیدان‌های جوان جا بیندازیم تا با آداب نوازندگی بیشتر آشنا شوند. به هر حال مدتی است توجه به حضور پیشکسوتان در عرصه های مختلف موسیقی کمرنگ شده که ما در مجموعه ارکستر شهر تهران تلاش کردیم با در کنار هم قرار دادن دو نسل جوان و پیشکسوت فضایی را فراهم کنیم که اتفاقات خوبی یرای این فضا بیفتد. البته این چینش ابتدا ما را با چالش‌هایی مواجه کرد ولی کم‌کم این قضیه جا افتاد و امشب شما شاهد خواهید بود این دو نسل کنار هم چگونه می‌نوازند که شما از اجرای آنها لذت می برید.

 وی با تقدیر از حمایت های محمود صلاحی رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در تشکیل ارکستر شهر تهران گفت: امشب می‌خواهم از حضور مردی تشکر کنم که در این دوسالی که در سازمان فرهنگی هنری بوده، من و تمام دوستانم را حمایت کرده است به طوری که شاهد این هستید که دو جشنواره بزرگ و بین‌المللی «پیامبر مهربانی» و برنامه‌های تخصصی موسیقی برگزار شده است و امشب هم ارکستر شهر را اینجا با حضور شما کلید زده‌ایم.

من شکست خوردم

اسماعیل تهرانی رهبر ارکستر شهر تهران هم در ادامه این مراسم با تقدیر از مسئولان سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در راه اندازی ارکستر توضیح داد: بذر این ماجرا در اسفندماه ۹۴ پاشیده شده است. زمانی که بابک ربوخه به من گفت که قصد چنین کاری را دارند و جلسات متعددی را هم در این مورد برگزار کردند، از آنجایی که من زیاد به این ماجرا امیدوار نبودم، اواسط سال به ربوخه گفتم این ارکستر را فراموش کند. ربوخه به من گفت که چرا؟ گفتم حاشیه‌ها تو را اذیت خواهند کرد. در نهایت ایشان برنده شد و من شکست خوردم و امروز از شکستی که خوردم و حضورم در اینجا بسیار خوشحال هستم.

رهبر ارکستر شهر درباره تمرین گروه گفت: اواخر آذرماه سال ۹۵ اولین تمرین روی صحنه رفت و تا به امروز ۱۷ جلسه تمرین داشته‌ایم. البته من برای اعضای ارکستر به شخصه ترجیح دادم فراخوان داده شود چرا که معتقد بودم شاید در کوچه و پس کوچه‌های این شهر یا شهرهای دیگر نوازنده‌ای باشد. به هر حال من دو آرزو دارم. یکی اینکه امیدوارم این ارکستر تداوم پیدا کند. زیرا همیشه یک سیکل مریض احوالی داشته ایم که در آن از «آ» به «ب» حرکت کرده ایم و دوباره این مسیر تکرار شده است و هیچ وقت به مراحل بعد از «ب» نرسیده ایم. همچنین امیدوارم تمام شهرداری های این مرز و بوم کاری که شهرداری تهران و سازمان فرهنگی هنری انجام داده است را برای خود الگویی قرار دهند. ما جوانان با استعداد کم نداریم. ما در کشور ۸۰ میلیونی فقط  دو عدد و نصفی ارکستر داریم و این اصلا خوب نیست.

خیال نوازندگان ارکستر شهر تهران را راحت کنید

 فریدون شهبازیان رهبر ارکستر ملی هم در این مراسم گفت: وقتی ارکستری تشکیل می‌شود و برای اجرا سامان می‌گیرد، برای همه ما جای بسیار امیدواری است. تشکیل یک ارکستر نیاز به پیش دریافت‌های بسیاری دارد تا بتوانند پیش هم بنشینند، هماهنگ شوند و آثار قابل قبولی ارائه دهند. آقای تهرانی گفتند ۱۷ جلسه تمرین کرده‌اند که واقعا کم است و لازم است که بیشتر تمرکز داشته باشند ولی تشکیل چنین ارکستری با سازهای ایرانی که خیلی قبل دل مشغولی استاد دهلوی و من بوده است، قابل اعتناست و باید گفت شهرداری کار بزرگی کرده است. ۴۰ نفر نوازنده کنار هم آن هم با سازهای ایرانی بی‌اغراق گویی باید گفت از نظر کوک و شنیداری و با این تعداد نوازنده مشکل‌تر از یک ارکستر سمفونیک باشد. برای اینکه سازهای ایرانی از نظر کوک بسیار مشکل دارند. امیدوارم نظیر این ارکستر در مملکت ما شکل بگیرد و باعث شود جوانان کمک کنند موسیقی خوب را مردم ما بشنوند و این سال‌های گذشته‌ای که از موسیقی درست و خوب دور بوده‌ایم، پایان بگیرد و بتوانیم موسیقی خوب را به مردم ارائه دهیم.

وی افزود: من نمی دانم برای رپرتوآری که در این ارکستر تشکیل شده است چقدر زحمت کشیده شده اما می دانم زمان بسیاری می برد که بتوانید قطعاتی را برای همچین ارکستری آماده کنید و قطعا هماهنگی این جوان های نوازنده کنار هم بسیار سخت است. امیدوارم که شهرداری تهران حالا که همت به این کار کرده است با همه قدرت از این کار حمایت کند. تشکیل این ارکستر کافی نیست باید حمایت شود، زیرا جوان هایی که اینجا فعالیت می کنند باید از هر نظر خیالشان راحت باشد. چند شب پیش در تالار وحدت با سه نفر از فرهنگیان ایتالیایی درباره موسیقی صحبت می کردیم که یکی از آنها که اهل شهر فلورانس بود گفت: در شهر فلورانس به آن کوچکی به جز ارکستر های مجلسی، ملی و محلی تنها چهار ارکستر سمفونیک وجود دارد. با این وجود تنها دو یا سه ارکستر برای مملکت ۸۰ میلیونی ما بسیار کم است.

رهبر ارکستر ملی در پایان گفت: در تمام  کشورهای جهان تمام ارکسترهای سمفونیک متعلق به شهرداری است. من امیدوارم این اتفاق اینجا بیافتد و مسئولانی که از ارکستر شهر حمایت کرده‌اند، حمایت خود را ادامه دهند تا پابرجا بماند و دچار حاشیه‌ها نشود و مهم‌تر از همه اینکه «ارکستر شهر» موسیقی اصیل ایران را برای شما اجرا می‌کنند و این خیلی اهمیت دارد. ارکستر شهر تهران مثل یک ارکستر ملی عمل خواهد کرد.

در زمینه ارکسترها کوتاهی کردیم

 محمود صلاحی رییس سازمان فرهنگی هنری ضمن خیر مقدم به مهمانان حاضر در مراسم گفت: مجموعه کارهای فرهنگی هنری که در شهر تهران آماده می شود، ما را به جایی می‌رساند که مردم هر شب بتوانند یک تئاتر و فیلمی ببینند که نزدیک محل زندگی آنها هم باشد. ما در زمینه تشکیل ارکستر کوتاهی داشته‌ایم برای همین در یک جلسه از چهارشنبه‌های هنر  که خدمت استاد تهرانی بوده‌ایم از ایشان درخواست کردیم تا ارکستر را راه بیاندازند، ما هم کمک می‌کنیم و امروز دیدید که راه افتاد و قطعا سازمان فرهنگی هنری حمایت می کند تا این جریان ادامه داشته باشد.

 وی افزود: همیشه گفته‌ام که همه جلوه‌های هنر همچون، خط، نمایش، موسیقی، تصویر، شعر، ادبیات در خدمت فرهنگ و هویت تاریخ ماست. بالاخره شما حافظ را هم بدخط بنویسید می توانید بخوانید اما آیا در شان حافظ است که کلام او را بد خط بنویسند؟ خیر. باید استاد امیرخانی و استادان پیشکسوت حافظ را بنویسند. هنر وقتی با فرهنگ آمیخته شد آن را ماندگارتر و جاودانه‌تر می‌کند. ما یک ملت با تاریخ چندهزار ساله و با هویت بزرگ باید از همه جلوه های هنری استفاده کنیم تا بتوانیم هویت و  تاریخ خودمان را به نسل جوان بعد از خود و هم به مردم دنیا برسانیم. عیبی ندارد جوان‌های ما هنرمندان دنیا را بشناسند اما عیب آنجاست که جوان ما هنرمند کشور خودش را نشناسد. عیب نیست که جوان‌ها تاریخ و هویت دنیا و جهان را بشاسند عیب آنجاست که تاریخ و هویت خودمان را ندانیم.

 رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران گفت: موسیقی هدیه‌ای الهی است باید آن را پاس بداریم و در خدمت فرهنگ و هویت خود بیاوریم. موسیقی برای تعالی فرد و جامعه است. یک آهنگ و موسیقی خوب حال آدم های عصر ماشینی را که گرفتار شلوغی و ترافیک است را خوب می‌کند.

در ادامه این برنامه قطعه های «مهربانی»، «آزادی»، «ای ایران»، «چنگ رودکی»، «به زندان» و «نخست گلبانگ مضرابی» از آثار آهنگسازانی چون روح‌الله خالقی، گلنوش خالقی، ابوالحسن صبا و حسین دهلوی  که در نخستین کنسرت ارکستر شهر اجرا ‌شد.