حامد ثابت آهنگساز، هفته پیش برای فیلم سینمایی «بی‌همه‌چیز» ساخته محسن قرایی برنده سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن از سی و نهمین جشنواره فیلم فجر شد.
ثابت در ساختن موسیقی این فیلم روی صحنه تالار وحدت از نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران بهره برد و پس از دریافت جایزه آن را به نوازندگان این دو ارکستر تقدیم کرد.
او که تاکنون برای بیش از ۲۰ فیلم سینمایی موسیقی متن ساخته است، پیش از نیز در ۱۳۹۱ و در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر برای فیلم «برلین ۷- » سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن را دریافت کرد. ثابت برای فیلم‌های «پرسه در مه» (۱۳۸۸)، «تابستان داغ» (۱۳۹۵) و «تنگه ابوقریب» (۱۳۹۷) نیز نامزد دریافت جایزه از جشنواره فجر بود و جوایز سینمایی دیگری نیز کسب کرده است.
به مناسبت موفقیت مجدد ثابت در جشنواره فجر با این هنرمند گفت‌وگو کردیم.
آقای ثابت، در مورد ساخت موسیقی فیلم «بی‌همه‌چیز» و این که چگونه همکاری شما با محسن قرایی شکل گرفت، بفرمایید.
آقای قرایی مشاور کارگردان فیلمی بودند که محصول مشترک ایران و ژاپن بود و من هم آهنگساز بودم. آنجا با ایشان آشنا شدم و کم‌کم این رابطه شکل گرفت و به فیلم “بی‌همه‌چیز” منتج شد.
چه احساسی از دریافت سیمرغ داشتید؟
من امسال با تعداد زیادی نوازنده کار کردم و خیلی خوشحال بودم که این سیمرغ را به نوازنده‌هایم تقدیم کردم و می‌دانستم که آن‌ها هم احتمالاً خیلی خوشحال می‌شوند.
این تصمیم از پیش گرفته شده بود یا در لحظه تصمیم گرفتید جایزه خود را به نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران تقدیم کنید؟
من این تصمیم را از قبل داشتم، یعنی زمانی که داشتیم کار را ضبط می‌کردیم. بعد از این که ضبط تمام شد در ذهن من این بود که اگر فیلم جایزه فجر را بگیرد حتماً آن را به نوازندگانم تقدیم کنم، یعنی از دو هفته قبل این پیش‌بینی را کرده بودم که اگر این اتفاق افتاد حتماً آن را به بچه‌ها تقدیم می‌کنم که خدا را شکر این اتفاق افتاد.
چطور شد که تصمیم گرفتید با نوازندگان این دو ارکستر کار کنید؟
همیشه دوست داشتم این اتفاق بیافتد، منتهی به دلایل متعدد این اتفاق در سینمای ایران نمی‌افتاد و نمی‌دانم هم که در آینده اتفاق میافتد یا خیر، ولی آقای قرایی کارگردان فیلم خیلی اصرار داشت که ما با ارکستر بزرگ ضبط کنیم، ضمن این که او خیلی علاقه‌مند به موسیقی است و دانش قابل‌ملاحظه‌ای به عنوان مخاطب موسیقی دارد.
حامد ثابت
با وجود کرونا و قرنطینه ضبط قطعات به چه شکل انجام شد؟
من در تک‌تک ضبط‌ها بودم، البته هم برای نوازنده‌ها و هم برای رهبر ارکستر و هم برای من خیلی کار سختی بود ولی بچه‌ها لطف داشتند و ازخودگذشتگی کردند و آمدند و با رعایت فاصله‌ها و استفاده از ماسک کار را پیش بردیم و خدا را شکر هیچ‌کس هم از گروه بیمار نشد.
قطعات فیلم قرار است در قالب آلبوم منتشر شود؟
صحبت آن با ناشر شده است که مجموع موسیقی فیلم‌ها در قالب یک آلبوم در یک یا دو سی دی یا بیشتر، یک سلکشن منتشر شود که این کار هم در سال جدید اتفاق خواهد افتاد.
آقای ثابت، موسیقی را چقدر لازم برای فیلم می‌دانید و چقدر فکر می‌کنید در یک فیلم سینمایی تأثیرگذار است؟
از فیلم به فیلم خیلی متفاوت است. گاهی یک فیلم سینمایی خیلی موسیقی می‌خواهد و گاهی هم موسیقی باعث آسیب زدن به فیلم می‌شود و این یک قانون قطعی ندارد.
چقدر با اعمال نظر و سلیقه کارگردان روی موسیقی فیلم موافق هستید؟
این هم بستگی به این دارد که کارگردان چقدر شناخت روی موسیقی دارد ولی در اصل آهنگسازی یک کار انفرادی است و اعمال نظر چندان معنی نمی‌دهد؛ بیشتر یک کنش مفهومی و معنایی بین کارگردان و آهنگساز اتفاق میافتد که هرچقدر کارگردان در مورد موسیقی فیلم و موسیقی دانش و اطلاعات بیشتری داشته باشد طبیعتاً این کنش، عمیق‌تر و جدی‌تر خواهد بود.
به نظر شما از موسیقی در فیلم چگونه باید استفاده شود که بر گوش مخاطب بیشتر بنشیند و بیشتر شنیده شود؟
مسئله این است که شما با یک ساختمان به نام فیلم طرف هستید که موسیقی هم بخشی از آن است. معتقد هستم آنچه برای فیلم “بی‌همه‌چیز” اتفاق افتاد ممکن است راه را باز کند تا ما هم بتوانیم به سمت کیفیت بهتر برویم که شاید مخاطب هم بیشتر دوست داشته باشد و دست ما آهنگسازها هم بیشتر باز می‌شود.
در قالب یک آهنگساز فکر می‌کنید برای تربیت گوش شنوای مخاطب چه باید کرد؟
سعی می‌کنیم در حد بضاعتمان موسیقی خوب بسازیم و کار خاصی غیر از این از دست ما برنمی‌آید. در اصل بیشتر برنامه‌ریزی سیاست‌گذاری‌های فرهنگی و مدیران ارشد فرهنگی است که می‌تواند چنین تاثیری را گسترش دهد، چون یک هنرمند به‌تنهایی فقط می‌تواند اثر هنری‌اش را خلق کند و کار بیشتری از دست ما برنمی‌آید.
این روزها مشغول چه کاری هستید؟
پروژه‌ای در دست دارم که البته سینمایی نیست ولی در سال جدید از
دیدگاهتان را بنویسید