۱۷ سال از فاجعه زلزله بم می‌گذرد؛ در همان بحبوحه بود که زمین ایرج بسطامی ـ خالق اثر «گلپونهها» ـ را هم در آغوش کشید. بسطامی از شاگردان محمدرضا شجریان بود و استاد در سوگ شاگردش و برای کمک به زلزله زده‌ها، دو هفته بعد از این اتفاق دردناک، به روی صحنه رفت.
امروز جمعه ـ پنجم دی ماه ـ سالروز درگذشت ایرج بسطامی است؛ مردی که نزد محمدرضا شجریان آموزش دیده بود و همان استاد خطاب به او گفته بود: «بسطامی! خداوند گوهری به تو داده و من می‌خواهم این گوهر را شکل بدهم.»
شجریان بسطامی را چنین روایت کرده بود: «او شش سال شاگرد من بود. تا میانه‌ی دوره‌ی عالی هم با من کار کرد. آینده‌ی خوبی برایش پیش بینی می‌کردم. گلی بود که خیلی زود پرپر شد. افسوس که او دولت مستعجل بود. بسطامی از موسیقیدانانی بود که سال‌های سال با علاقمندی کار کرد. او دوره‌ی عالی را نیمه‌تمام گذاشت و چندین سال به دلیل مشکلاتی که داشت از هدفش عقب افتاد اما تا مشکلاتش حل شد دوباره به موسیقی بازگشت.»
بسطامی در ۴۶ سالگی بدرود حیات گفت. او در سال ۱۳۳۶ در شهرستان بم متولد شد و از سن بسیار پایین به آواز خواندن علاقه نشان داد. سال‌ها ردیف‌های آوازی را در مکتب تهران و سبک استاد عبدالله‌خان دوامی را نیز نزد عمویش یدالله بسطامی فرا گرفت و در ۲۲ سالگی به جرگه شاگردان محمدرضا شجریان پیوست.
بسطامی مدت‌ها بعد در خانه‌ی شجریان با زنده‌یاد پرویز مشکاتیان (آهنگساز و نوازنده‌ی سنتور) آشنا و این آشنایی به شروع همکاری بسطامی با گروه «عارف» منجر شد.
پرویز مشکاتیان درباره‌ی آشنایی‌اش با ایرج بسطامی گفته بود: «اولین بار ایرج بسطامی را در خانه محمدرضا شجریان دیدم. در آن زمان ما «چاووش» را داشتیم. به‌خاطر شرایط اجتماعی آن زمان به خواننده‌های بیشتری با صدای متفاوت نیاز داشتیم. من پشت در کلاس آواز استاد شجریان نشسته بودم تا هنرجوها من را نبینند. از آنجا بود که از صدای بسطامی خیلی خوشم آمد. ایشان صدای خوبی داشتند و مثل همه آدم‌های کویرنشین آدم خیلی مهربان و خوبی بود. بعد از کلاس، مدتی با او صحبت کردم تا با نقطه نظراتش راجع به هنر و آواز و انگیزه‌ی خواندش آشنا شوم؛ ولی آنقدر ساده یافتمش که مصمم شدم تا با او یک سالی در مورد قضایای پیرامونی سوای موسیقی به گپ و گفت‌وگو بنشینم.»
حاصل آشنایی بسطامی و مشکاتیان آلبوم‌های «افشاری مرکب»، «مژده بهار»، «افق مهر» و «وطن من» بود. «افشاری مرکب» که به‌عنوان نخستین اثر بسطامی در سال ۱۳۶۸ منتشر شد، با چند شب اجرا در تالار رودکی هم همراه بود و موفقیت‌هایی را با این هنرمند که آن زمان ۳۳ ساله بود، به همراه داشت.
همکاری بعدی بسطامی سال ۱۳۷۱ با گروه «دستان» و حمید متبسم شکل گرفت که حاصل آن، انتشار آلبوم «بوی نوروز» بود. او آثار زیادی را در همکاری با حسین پرنیا، کیوان ساکت، محمدرضا درویشی و … منتشر کرد. با این حال، معروف‌ترین اثر این هنرمند همان «گلپونهها» است که پس از مرگش نیز شهرت بسیار پیدا کرد.
در این قسمت می‌توانید به قطعه «گلپونهها» با صدای ایرج بسطامی گوش دهید:
«گلپونهها» تنها اثر تصویری زنده‌یاد ایرج بسطامی است که به کنسرت گروه «همایون» در دهه‌ی ۷۰ تعلق دارد.
ایرج بسطامی در سن ۴۰ سالگی به اوج فعالیت‌هایش رسید و در طول ۱۴ سال فعالیت، ۱۱ آلبوم موسیقی از خود به یادگار گذاشت. آوازهای او بیشتر بر پایه‌ی سنتور بود. با این حال به‌دلیل مشکلات معیشتی، ایرج بسطامی از سال‌های پایانی دهه‌ی ۷۰ دیگر کار جدی نکرد.
دیدگاهتان را بنویسید