سازنده ساز «نی چوبی» از تجربه های دو سال اخیر خود در استفاده از این ساز اختراعی طی برنامه های مختلف موسیقایی و اجراهای زنده سخن گفت.
سیامک جهانگیری سازنده ساز «نی چوبی» با انتشار یادداشتی از تجربه های دو سال اخیر خود در استفاده این ساز اختراعی طی برنامه های مختلف موسیقایی و اجراهای زنده سخن گفت.
در یادداشت سیامک جهانگیری آمده است:
«حدود دو سال از ساخت و کامل‌شدن ساز نی، با بدنه چوبی، می‌گذرد؛ البته من در دو سال اخیر با این ساز در اجراهای مختلف نواخته‌ام تا بتوانم با اطمینان بیشتری در مورد آن صحبت کنم.
و اما دلیل ساخت این ساز: همان‌طور که می‌دانید، ساز نی، که از گیاه ساقه نی ساخته می‌شود، به دلیل عدم تکرارپذیریِ ساقه گیاه، چه در طول و در جنس و چه در ضخامت قابل اندازه‌گیریِ درست و دقیق نیست و یا اگر هم باشد مثل اثر انگشت تکرارپذیر نخواهد بود. بنابراین یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که در ساخت ساز نی وجود دارد نداشتن جایگاه فواصل دقیق روی بدنه‌ی آن است که به همین عدم همگونیِ ساقه گیاه برمی‌گردد.
به همین دلیل، همواره نوازندگان نی به دنبال یافتن سازی با فواصل مطلوب هستند. ناگفته پیداست که این امر، نه خطای سازنده آن که خطای ساختاری بدنه گیاه نی است. پس علی‌رغم تلاش بسیار سازندگان این مسئله تا کنون با خطای نسبی همراه بوده است؛ اگرچه نوازندگان با توان نوازندگی خوب خود سعی در اصلاح فواصل و صدادهی درست ساز دارند، این عمل انرژی بسیاری از نوازنده می‌گیرد و برای هنرجو نیز با خطای بیشتری در اجرا و تولید فواصلِ صحیح همراه است.
ساز نیِ چوبی، طرحی است از همان ساز نی، که دارای ساختمان آکوستیکی مشخص، محاسبه‌شده و تکرارپذیر است و در آن سعی شده مشکلات تولید فواصل بالقوه ساز نی برطرف شود. صدادهی، اجرا و هر آنچه در ساز نی اتفاق می‌افتد در این ساز به همان گونه انجام می‌شود و بنابراین هیچ تغییری در نحوه اجرا با این ساز وجود ندارد.
نکات مهم و ضروریِ این ساز عبارتند از:
۱. ساختمانِ آکوستیکی همگن، هم‌شکل و، در نتیجه، تکرارپذیری فواصل صحیح بر آن
۲. دهنه ساز در تمامیِ کوک‌ها و طول‌ها قطری با اندازه‌ی ثابت دارد که فرم دهانِ نوازنده در کوک‌های مختلف تغییری نمی‌کند
۳. دهانه ساز، یک برشِ هفتی‌شکل دارد، که با پوشش نوارِ پلاستیکی یا سریِ فلزی به‌راحتی بین دندانِ پیشین قرار می‌گیرد، در نتیجه قسمت اصلی سریِ ساز چوبی است که در سونوریته‌ی ساز تأثیر مثبت دارد. »
دیدگاهتان را بنویسید