چند روزی از تشکیل ارکستر سازهای ملی ایران می‌گذرد. ارکستری که قرار است، همه‌ی نوازندگانش ساز ایرانی بنوازند و آمده است تا ارکستر شماره یک کشور باشد.
نوازندگان ارکستر سازهای ملی ایران این روزها سخت در حال تمرین هستند تا ۲۷ و ۲۸ تیرماه نخستین کنسرت خود را اجرا کنند. این را اسماعیل تهرانی می‌گوید که پس از چند سال دوباره به ایران آمده است و می‌خواهد این ارکستر نوپا را رهبری کند.
تهرانی که خودش از آهنگسازان پیشکسوت است، تشکیل این ارکستر را یک معجزه می‌داند. البته معجزه‌ای با دست‌های خالی.
این هنرمند درباره‌ی تشکیل این ارکستر اظهار کرد: تشکیل ارکستر سازهای ایرانی، اتفاق خوبی است که در حال رخ دادن است و اگر من قبول مسوولیت کردم، برای این بود که جای خالی این ارکستر حس می‌شد. اکنون بذری برای تأسیس این ارکستر پاشیده شده و روند خوبی هم دارد.
او ادامه داد: نظر من این بود که از جوانانی که به این عرصه آمده‌اند، به‌عنوان نوازنده ارکستر بهره ببریم. البته جوانانی که به پختگی لازم رسیده‌اند و تجربه‌ی کافی دارند. من سال‌ها ایران نبودم و خیلی از این نوازندگان را نمی‌شناختم، البته چند نفر را از زمان هنرستان به یاد دارم.
تهرانی در عین حال بیان کرد: در جایگاه سرگروه، از حضور پیشکسوتان هم بهره برده‌ایم و در این‌باره می‌توانم سازهای کوبه‌ای را مثال بزنم.
وی افزود: بچه‌های ارکستر خوب درس می‌گیرند. درس هنر، اخلاق هنری و تکنیک؛ در کل می‌توانم بگویم روند خوبی است. به هر حال شرایط نوازنده‌ی موسیقی ایرانی با نوازنده‌ی موسیقی غربی فرق دارد. موسیقی غربی تکلیفش مشخص است و سریع نوازنده را در چارچوب قرار می‌دهد، اما در موسیقی ایرانی کمتر این اتفاق می‌افتد.
رهبر ارکستر سازهای ملی ایران در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: اعضای این ارکستر فعلا ۳۵ نفر هستند تا ما در این فرصت کمی که داریم، اولین اجرا را روی صحنه ببریم. تمرین‌های نوازندگان از ۱۲ روز پیش آغاز شده و تا اجرای اول ما زمان زیادی نمانده است.
تهرانی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که جزییات رپرتوار ارکستر در اولین اجرا چه خواهد بود؟ گفت: درباره‌ی رپرتوار هنوز به قطعیت کامل نرسیده‌ایم و نمی‌توانم فعلا درباره‌اش صحبت کنم، زیرا به عوامل متعددی وابسته است.
او تصریح کرد: شاید اگر ارکستر مضرابی حسین دهلوی که در سال‌های قدیم تأسیس شده بود، فعالیتش ادامه پیدا می‌کرد، الان رپرتواری غنی وجود داشت و زحمت ما کمتر بود. در حال حاضر ما با اندک‌ها می‌سازیم.
این هنرمند در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که آیا تشکیل این ارکستر به نوعی موازی‌کاری با ارکستر ملی نیست، آن هم در حالی که آن ارکستر در فقر رپرتوار است؟ گفت: در مجموع، موسیقی ایرانی به دلایل خاصی رپرتوار کمی دارد؛ اما نه آنقدر که بگوییم الان در فقر هستیم. به هر حال تا حدی دست‌مان خالی است. باید در این زمینه توجه بیشتر و روی آن کار شود.
او همچنین ادامه داد: چه ارکستر سازهای ملی ایران و چه ارکستر ملی، هر دو باید باشند. فضای‌مان با هم تداخل ندارد به‌جز رنگی که ایجاد می‌کنند. وجود هر دو هم لازم است. آن‌ها هم دوستان ما هستند، اما ما برای سازهای ایرانی کم‌ترین خوراک را داریم.
تهرانی با بیان این‌که از آهنگسازان برای نوشتن قطعه دعوت خواهد کرد، گفت: در نظرمان هست که حتما این اتفاق بیفتد. من به این ارکستر به‌شکل یک معجزه نگاه می‌کنم. اگر اقبال به ما اجازه دهد، حتما این کار را می‌کنم. در قدم دوم بار، دیگر هم فراخوان خواهیم داد و از پیشکسوتان نیز می‌خواهیم که به ما بپیوندند، بویژه در زمینه سازهایی مثل کمانچه و نی.
رهبر ارکستر سازهای ملی ایران درباره‌ی سازبندی این ارکستر توضیح داد: ما گروه سازهای مضرابی (عود، ستار، تار، بم‌تار، سنتور، قانون و …)، گروه سازهای کوبه‌ای (تنبک، دف و …) و سازهای کششی (کمانچه، قیچک، قیچک‌آلتو و …) را در این ارکستر در کنار هم داریم که شاید به ضرورت در آینده تغییراتی داشته باشد و قطعاتی هم به آهنگسازان سفارش داده خواهد شد.
او در پاسخ به پرسشی مبنی بر این‌که آیا این ارکستر بر موسیقی نواحی و مقامی ایران نیز تمرکز خواهد داشت؟ بیان کرد: نوازندگان این سازها معمولا تک‌نواز هستند. مثلا من قصد داشتم در ارکستر، از یک نوازنده‌ی گارمون استفاده کنم و از شخصی خواستم این کار را انجام دهد، اما با این‌که از پس این کار برآمد، اولش تا حدی برایش سخت بود که در کنار ارکستر قرار گیرد.
وی در عین حال گفت: ممکن است از جهت فنی برای تطبیق این سازها با ارکستر با مشکلاتی مواجه شویم، چون این سازها محدودیت‌هایی دارند. با این حال به دقت زیادی نیاز داریم تا به جایی که می‌خواهیم، برسیم.
دیدگاهتان را بنویسید