آلبوم موسیقی «نام تو» به آهنگسازی «کورش شاهانی» و با حضور «حسین علیشاپور» خواننده و «بهزاد عبدی» تنظیمکننده این اثر موسیقایی، جمعه هشتم خرداد ماه ۹۴ در شهر کتاب فرشته رونمایی شد.
به گزارش خبرنگار «موسیقی ایرانیان» و به نقل از روابط عمومی این اثر، در این آیین که با حضور هنرمندان صاحبنامی برگزار شد، دکتر هومان اسعدی، بهزاد عبدی، حسین علیشاپور، استاد صدیق تعریف و کورش شاهانی سخنرانی کردند.
هومان اسعدی: طرح کلی این آلبوم شبیه به آثار دوره آخر گلها است
هومان اسعدی به عنوان اولین سخنران با اشاره به اینکه نام تو از دو بخش ماهور و افشاری تشکیل شده گفت: طرح کلی این آلبوم شبیه به آثار دوره آخر گلها است. استفاده از مقدمه، تصنیف، ساز و آواز متناوب و تکرار تصنیف نخست بخشهای مختلف این آلبوم هستند.
اسعدی افزود: بخش اول که در دستگاه ماهور است، با پیشدرآمدی از استاد مرتضی نی داوود آغاز میشود که به لحاظ ساختار بسیار سنتی است. نحوه پردازش این کار به صورتی است که در مقایسه با بسیاری از پیشدرآمدهای دیگر، ساختار سنتیتری دارد. سولوی سنتور و بعد از آن نی و تار کار را پیش میبرد و پیش درآمد به پایان میرسد. در ادامه تصنیف در همراهی خواننده و ارکستر و حضور متناوب سازهای ایرانی به صورتی است که ارکستر کماکان به عنوان پس زمینه حضور دارد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در ادامه قسمتی تحت عنوان چهارمضراب با الهام از ضربیهای استاد حبیب سماعی اجرا میشود. پس از آن، کار با قلب سنت موسیقی کلاسیک ایرانی یعنی ساز و آواز و جواب آواز ادامه مییابد. در ادامه ساز و آواز در ماهور در همراهی آواز و سنتور شکل میگیرد. بعد از آن آواز با ساز تار اجرا میشود و در نهایت دوباره سنتور بخش فرود را در همراهی با آواز شکل میدهد. در آخر بر میگردیم به همان تصنیف اول که حدود ۵ دقیقه و نیم به طول میانجامد. به طور کلی میتوان در مورد بخش اول اینگونه اظهار نظر کرد: تقارن خاصی بین بخشهای متریک، بخشهای ارکسترال تر و بخش ساز و آواز برقرار است. ۱۵ دقیقه ساز و آواز به طول میانجامد و حدود ۱۵ دقیقه هم بخش ارکسترال ادامه دارد.
هومان اسعدی گفت: به طور کلی این ارکستر تداعیگر ارکستر گلهاست. با این توضیح که اساس روی ارکستر سمفونیک کلاسیک غربی است و سازهای ایرانی هم در لحظاتی اضافه میشوند و رنگ و بویی هم از فواصل خاص و هم با رنگ صدایی خاص اجرا میکنند. در موسیقی کلاسیک ایرانی قدیم بخش آوازی با متر آزاد بخش سنگین تری بود و بخش تصنیف که برخی آن را موسیقی میانی میدانند بخش کمتری از کار را شامل میشود.
این استاد دانشگاه در ادامه با بیان اینکه شاید کم شدن بخش آوازی تا حدودی ناشی از سرعت زمانه باشد، افزود: مسئلهای که در کل این آلبوم دیدم و برایم جالب بود آن بود که اگرچه کار تا حدودی به کارهای گلها شبیه است اما نوازندهها رادیویی نمینوازند. همانطو که میدانید در یک دوره زمانی نوعی از نوازندگی در ایران رواج یافت که در مقایسه با سبک سنتی تفاوتهایی داشت. نکتهای که در این اثر برای من جالب بود مربوط به آنجاست که تداعی فضای کلاسیک کم رنگ است و نگاه سنتی پررنگ تر است. در تکنوازیهای استاد منتظری، هوشنمند عبادی و آقای سالک و شاهانی خیلی فضا به سمت رادیو نمیرود. این یک تفاوت با اجرای گلهاست.
وی در بخش دیگری از سخنانش قسمت دوم آلبوم نام تو را مورد نقد و بررسی قرار داد و گفت: این بخش که تا حدودی مختصرتر است با یک تصنیف آغاز میشود. در این بخش با سازهای ایرانی تا حدود زیادی سنتتیکتر برخورد شده است. در این بخش حضور سازهای ایرانی به صورتی است که رنگ آمیزی غنیتری شنیده میشود. تنظیم تصنیف قسمت دوم نقطه اوج این اثر است.
اسعدی افزود: این کار در بخش آواز با زحمت حسین علیشاپور به تلفیق شعر و موسیقی توجه زیادی شده است. نحوه ادای شعر به خوبی مورد توجه قرار گرفته و میشود آن را یکی از نقاط قوت کار دانست. ذوق آهنگسازانهای که از طرف آقای شاهانی و در همراهی با نوازندگان برجستهای چون استاد هادی منتظری، شروین مهاجر، سلمان سالک، پاشا هنجنی، هوشمند عبادی و … کار را در نقطه خوبی قرار داده است. از سوی دیگر بهزاد عبدی با شناختی که از ارکستراسیون، آهنگسازی و موسیقی ایرانی دارند باعث شده کار بسیار زیبایی رقم بخورد. شاید بتوان گفت جای چنین کاری در میان نگاههای مختلفی که به موسیقی ایرانی وجود دارد خالی بود. من به تمام دوستان عزیز به خاطر زحمتی که کشیدند تبریک میگویم.
بهزاد عبدی: تلاش کردیم از افشاری به دام نوا نیفتیم
در بخش دیگری از آیین رونمایی آلبوم نام تو بهزاد عبدی صحبت کوتاهی داشت. عبدی سخنانش را با اشاره به نحوه شکل گیری آلبوم “نام تو” آغاز کرد و گفت: آقای شاهانی با من تماس گرفتند و گفتند قطعهای دارم که میخواهم برای ارکستر تنظیم شود. من به آن خاطر که به نظرم حال و هوای موسیقی ایرانی در سالهایی که نوازندهها کنار هم مینشستند و به صورت زنده همه سازها را میزدند حال و هوای جالبی بود. بعد از آن مترونوم و کلیکی که دائما در گوش نوازنده است و کالیبره کردن نوازندهها و … آمد که من ۱۰ سالی است از آن فاصله گرفتهام. اثرای مولوی، اپرای حافظ و موسیقی فیلمهایم را هم با ارکستر زنده ضبط کردهام. طبیعی است که وقتی نوازنده و خواننده به چنین فضایی وارد میشود کارش مشکل است چون نه ارکستری بوده که با آن بخواند و نه دیگر از مترونوم خبری هست. بنابراین ما مشکلاتی داشتیم اما تمام کار به صورت زنده اجرا شد.
برنده سیمرغ بلورین بهترین موسیقی فیلم آخرین جشنواره فیلم فجر افزود: آقای شاهانی ملودی را خواند و فرستاد و من کار را با ارکستر ضبط کردم. همانطور که میدانید ارکستر غربی ماهور را نمیشناسد و آن را ماژور میشناسد، افشاری که دیگر اصلا نمیشناسد. بنابراین فواصلی که باید اجرا میشد اصلا فواصل عادی نبود. من تمام تلاشم را کردم که از افشاری به دام نوا نیفتیم یا اتفاقات بدی در کار نیفتد. خلاصه کار سخت بود اما به سرانجام رسید. خوشحالم در جمع شما هستم. خوانندگی و اجرای سازهای ایرانی هم در استودیو پاپ انجام شد.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به سخنان دکتر اسعدی گفت: نگاه من به موسیقی ایرانی این است که موسیقی ایرانی دراماتیک است. این موسیقی از قبل هم دراماتیک بوده اما در یک وقفه خاص این موسیقی از حالت دراماتیک بودن در آمد. تمام اشعار ما دراماتیک هستند و باید علاوه بر بیان عشق و قد سرو و … درام شکل گرفته در بطن خود را نشان دهند. شعرمثل تئاتر و سینما میماند. شعر ما تصویری دارد که موسیقی باید آن را بیان کند. اینکه من بیایم آواز بخوانم و دیگری هم ساز بزند و به قول دوستان بشود حالی و صفایی، باعث نمیشود هیچ اتفاق خاصی بیافتد. آن وقفهای که چند سالی است در موسیقی ما افتاده به آن خاطر بوده که مقوله درک درام نهفته در شعر فراموش شده است. من این تجربه را در اپرای مولوی، حافظ و البته در اپرای عاشورا آزمودهام.
عبدی در مورد تنظیم اثر نیز گفت: من در تنظیم تلاش کردم ارکستر خیلی مزاحم موسیقی ایرانی نشود. سعی کردم پیچیدگی زیادی به خرج ندهم تا اثر هویت خود را حفظ کند. سعی کردم کار خطی که دکتر شاهانی در ذهن داشت را حفظ کند و چندان از پیچیدگیهای هارمونیک خبری نباشد. امیدوارم وقتی این اثر را میشنوید دوستش داشته باشید.
علیشاپور: فقط سعی کردم حرمت سفره را نگه دارم
در ادامه این مراسم حسین علیشاپور پشت تریبون حاضر شد و گفت: از همه به خاطر تشریف آوردنشان تشکر میکنم. آقای کوهستانی از روی محبت مرا با لقبی مورد خطاب قرار دادند، که آن لقب شایسته سرکار خانم اخوان، استاد شفیعی و استاد تعریف است. همین که این سه بزرگ آواز ایران مرا به شاگردی بپذیرند برای بنده افتخار بسیار بزرگی است. خیلی خوشحالم که در خدمت آقای عبدی و آقای شاهانی و بقیه بزرگواران در این آلبوم بودم. از صحبت استاد علی اصغر شاهزیدی که از بزرگان آواز و بزرگ من هستند یادی می کنم و میگویم: دست خواننده در سفره شاعر است. بنده همیشه سعی کردهام حرمت سفره را نگه دارم، فقط همین!
شاهانی: دست اندرکاران آلبوم کار را رفاقتی پیش بردند
کورش شاهانی آهنگساز آلبوم نام تو این این آلبوم اولین تجربهاش در مقام آهنگساز است نیز گفت: یکی از بزرگترین دستاوردهایی که تهیه این آلبوم برای من داشت آن بود که از همان روز اول تماسم با آقای عبدی تا همین روزهای پایانی دوستان خیلی زیادی پیدا کردم. تمام دست اندرکارانی که در این آلبوم حضور دارند کار را رفاقتی انجام دادند. برایم خیلی مهم است که این دوستان را پیدا کردهام. در آخر میخواهم از تمام اساتیدی که در این جمع هستند و البته بقیه اساتید از زبان خواجه حافظ شیرازی خواهشی کنم: “همتم بدرقه راه کن ای طایر قدس/ که دراز است ره مقصد و من نو سفرم.”
صدیق تعریف: کاش آهنگساز مجبور نبود بر اساس افاعیل شعر کلاسیک ملودی بسازد!
در ادامه برنامه به دعوت مجری استاد صدیق تعریف برای حاضران صحبت کرد. تعریف گفت: اگر خانم اخوان و آقای مظفر شفیعی دوستان عزیزم فرمودند بنده باید صحبت کنم نهایت لطف را کردهاند. در حضور این دو استاد بزرگ بنده شاگرد هستم. باید بگویم هر نوع جلسهای که در حوزه هنر به خصوص هنر موسیقی باشد مغتنم است بنابراین باید از این جلسات استقبال کنیم.
وی ادامه داد: ای کاش میشد فصل مجددی در آهنگسازی ایران باز میشد که بر اساس آن آهنگساز ناچار نشود حتما بر اساس افاعیل شعر کلاسیک ایران ملودی بسازد. امروز آهنگساز مقید شده بر اساس همان افاعیل ملودی بسازد. این مسئله تنوع ملودی و ابتکار عمل را کم میکند و آهنسگار مجبور میشود بر همان اساس آهنگ بسازد. ای کاش میشد ترانهسراهای بزرگی چون ملکالشعرای بهار که ترانه جاودانه مرغ سحر، یا نسیم سحر و بهار دلکش و … را ساخته و کسانی چون هوشگ ابتهاج و رهی معیری که در حوزه ترانه بی نظیر بودند و هستند را دوباره داشته باشیم. خود آهنگساز قبل از آنکه وارد حوزه شعر شود ملودیهایی میسازد که بعدا میتواند با ترانه ترانهسرا بر رویش کلام گذاشته شود. از این رهگذر درست مثل بسیاری از آهنگهای ماندگاری که در تاریخ موسیقی ایران داشتهایم میتواند به مقوله آهنگ تنوع بسیار بیشتری بدهد.
ساز و آواز زنده و عکس یادگاری
اجرای ساز و آواز در همراهی حسین علیشاپور (خواننده)، کورش شاهانی (سنتور) و خشایار شاهانی (تنبک) و گرفتن عکس یادگاری و امضای آلبوم از دیگر بخشهای مراسم رونمایی آلبوم به نام تو بودند.
هنگامه اخوان، صدیق تعریف، مظفر شفیعی، جمشید عندلیبی، حسین پرنیا، اشکان کمانگری، دکتر هومان اسعدی، پوریا اخواص، امیر اثنی عشری، پویا سرایی، سیامک جهانگیری، سلمان سالک، مهدی رستمی، احسان عبایی و ایمان عنصری… از جمله هنرمندانی بودند که در ان مراسم حضور داشتند.
آلبوم «نام تو» با آهنگسازی کورش شاهانی، خوانندگی حسین علیشاپور و تنظیم برای ارکستر بهزاد عبدی از سوی شرکت فرهنگی هنری آوای مهربانی و از امروز در مراکز فرهنگی و کتابفروشیها عرضه شده است.
کوروش شاهانی (سنتور)، شروین مهاجر (کمانچه)، پاشا هنجنی (نی)، سلمان سالک (تار و سه تار) و خشایار شاهانی(تمبک)، سازهای ایرانی بخش ارکسترال آلبوم را نواختهاند. در قسمت تکنوازی و جواب آواز هم، استاد هادی منتظری (کمانچه)، کوروش شاهانی (سنتور)، هوشمند عبادی (نی)، سلمان سالک (تار) و خشایار شاهانی (تمبک) حضور دارند.
دیدگاهتان را بنویسید