پری ملکی
موسیقی ایرانیان – لاله جهانشاهی: کنسرت «زمان که می‌گذرد»، ۷ و ۸ شهریور ماه، توسط گروه خنیا به سرپرستی «پری ملکی»، به همت مؤسسه‌ی فرهنگی هنری راد نو اندیش در تالار وحدت برگزار خواهد شد، به همین بهانه گفتگویی با این بانوی هنرمند داشته ایم که در ادامه می توانید دنبال کنید.
- به عنوان سرپرست گروه خنیا و یکی از خوانندگان گروه، لطفا درباره کنسرت «زمان که می‌گذرد» توضیح بدهید.
کنسرت امسال گروه خنیا با عنوان «زمان که می‌گذرد» به وسیله‌ی مؤسسه‌ی فرهنگی هنری راد نو اندیش در تاریخ‌های هفتم و هشتم شهریور ماه در تالار وحدت برگزار می‌شود. در این برنامه جلال امیرپورسعید علاوه بر نوازندگی تار، تنظیم قطعات را هم برعهده دارد. آوا ایوبی (عود)، بامداد ملکی (تنبک)، مرضیه رحیم‌زاده (سنتور)، سهیل مخبری (کمانچه) و خوانندگان فاروق کسمایی، نیکی شیرپیشه و من اعضای گروه را تشکیل می‌دهند.
- اگر ممکن است در مورد آهنگ‌هایی که در این برنامه قرار است اجرا کنید هم کمی صحبت کنید.
این برنامه در دو قسمت و در دستگاه شور و آواز دشتی، و آواز بیات ترک است. ۱۰ تصنیف قدیمی از ساخته‌های استادان موسیقی ایرانی به همراه چند قطعه‌ی سازی از ساخته‌های جلال امیرپورسعید برنامه را تشکیل می‌دهند، به عنوان مثال تصنیف‌های «بگو کجایی»، «شبگرد»، «همنفس»، «ز کوی بلاکشان» و یک بحر طویل به روایت استاد حسین تهرانی. تصنیف‌ها از ساخته‌های استادان مجید وفادار، حبیب الله بدیعی، همایون خرم، پرویز یاحقی، مرتضی محجوبی و مرتضی نی‌داوود و با ترانه‌های رحیم معینی کرمانشاهی، بیژن ترقی، اسماعیل نواب صفا، پژمان بختیاری، عبدالله الفت و شهرآشوب اصفهانی است.
- دلیل انتخاب این آهنگ‌ها چه بوده و انتخاب این قطعات توسط چه کسی و بر چه اساسی صورت گرفته است؟
گروه خنیا در طول بیست سال فعالیتش، به تناوب در کنسرت‌های مختلف گاه به اجرای قطعات جدید از آهنگسازان جوان و گاه به بازخوانی تصنیف‌های قدیمی پرداخته است. به این علت که من و اعضای گروه – که عموماً از نسل جوان هستند – بر این باوریم که وظیفه‌ی ما یادآوری و معرفی ساخته‌های ارزشمند قدیمی به نسل جدید نیز هست. این آثار سرمایه‌های ملی و فرهنگی ماست و نباید به فراموشی سپرده شوند. قطعات این کنسرت نیز توسط من و جلال امیرپورسعید و با همفکری اعضای گروه انتخاب شده است.
- به نظر شما چه ضرورتی برای اجرای آهنگ‌هایی که قبلاً اجرا و توسط مردم شنیده شده وجود دارد؟
در پاسخ قبلی به این نکته اشاره کردم که اجرای دوباره این آهنگ‌ها به هر شکل و هر تنظیمی به نظر من خوب است. گروهی از مخاطبان که این آهنگ‌ها را می‌شناسند و از آنها خاطره دارند از شنیدن دوباره‌شان لذت خواهند برد و مخاطبانی هم که آنها نشنیده‌اند، به‌خصوص جوان‌ترها از این طریق با بخشی از فرهنگ و هنر خود آشنا می‌شوند. همین، به نظرم راز تداوم این آثار است.
- این آهنگ‌ها مجدد بازسازی شده و اگر شده توسط چه کسی، در چه بخشی این بازسازی صورت گرفته؟
در اجرای ما بازسازی صورت نگرفته اما مشخصاً سازبندی تغییر کرده. بسیاری از این تصانیف در اصل با ارکستر بزرگ اجرا شده بودند. همچنین برای برخی از آنها مقدمه‌ها یا اورتورهای تازه‌ای تنظیم شده است. همچنین تصنیف‌ها برای اجرا به صورت همخوانی تنظیم شده است.
- از نظر خود شما در اجراهای گروه خنیا با سایر گروه‌های موسیقی ایرانی چه تفاوتی وجود دارد ؟
حتماً هر گروهی ویژگی‌های خودش و بالطبع مخاطبان خودش را دارد. گروه خنیا همواره کوشیده عرصه‌ای برای حضور نوازندگان و آهنگسازان جوان اما حرفه‌ای باشد. همچنین همان‌طور که قبلاً اشاره کردم این گروه می‌کوشد ساخته‌های قدیمی و جدید را همزمان و توأمان معرفی و ارایه کند. اما نکته‌ی اساسی که به نظرم باعث شده فعالیت این گروه بیست سال ادامه پیدا کند، همدلی و صمیمیت اعضای گروه است. در خنیا، کارها با مشورت همه‌ی اعضا انجام می‌شود و هر عضوی خود را در مقابل همه‌ی مراحل اجرا سهیم و موظف می‌داند. در طول این سال‌ها البته اعضای گروه هر از چندی تغییر کرده‌اند. گروهی از ایران رفته‌اند، تعدادی گروه‌های خود را تشکیل داده‌اند، برخی دوباره به گروه بازگشته‌اند. در همین اجرا فاروق کسمایی از خوانندگان قدیمی گروه دوباره ما را همراهی می‌کند، همزمان سهیل مخبری و نیکی شیرپیشه تازه به گروه ما پیوسته‌اند.
- برخورد و استقبال مخاطبان با کنسرت‌های شما تاکنون چگونه بوده است و فکر می‌کنید این دفعه با کنسرت «زمان که می‌گذرد» چه برخوردی خواهند داشت؟
واقعیت این است که هر گروهی همیشه شنوندگان خاص خود را دارد که معمولاً همه‌ی اجراهای آن گروه را پیگیری می‌کند. همین‌ها شنوندگان تازه‌ای را با خود می‌آورند که بیشترشان از مخاطبان دایمی گروه می‌شوند و این اسباب خوشحالی من و اعضای گروه است. ما همیشه از مخاطبانمان انرژی گرفته‌ایم و باور داریم که در میان این همه گروه‌های کوچک و بزرگ، گروه خنیا یکی از گروه‌های شناخته‌شده است. این بار هم مطمئن هستم از اجرای ما لذت خواهند برد.
- شما به عنوان یک بانوی هنرمند که سرپرستی گروهی را بر عهده دارید که آقایان نیز در آن به ایفای نقش می‌پردازند آیا تاکنون به مشکلی با آقایان اعضای گروه برخورده‌اید؟
هرگز! پیشتر گفتم که در بین اعضای گروه خنیا همیشه همدلی و همراهی وجود داشته. ما مثل اعضای یک خانواده هستیم.
- برای آماده‌سازی این کنسرت چه مدت زمانی تمرین کرده‌اید؟
تقریباً سه ماه.
- نقش گروه خنیا برای بهبود موسیقی ایرانی تاکنون چه بوده است و برای بهتر شدن شرایط فعلی موسیقی چه پیشنهاداتی دارید؟
گروه خنیا در شروع فعالیت خود، راهگشای حضور بانوان خواننده به موسیقی رسمی بود. به جرأت می‌توانم بگویم این گروه سبب شد راه برای اجراهای بانوان با مجوز رسمی ارشاد هموار شود. بعدها با تشکیل گروه همخوانی، این شیوه‌ی اجرایی نیز مورد توجه دیگر گروه‌ها قرار گرفت تا بدانجا که امروز به عنوان گونه‌ای در موسیقی سنتی تثبیت شده است. علاوه بر این در همه‌ی این سال‌ها گروه خنیا به جوانان این فرصت را داده تا قطعات و ساخته‌هایشان به اجرا درآورند. من به عنوان یک زن خواننده و مدرس تمام این سال‌ها تلاش کرده‌ام تا به زنان بیشتری آواز و خواندن را بیاموزم و تغییری در زندگی آنها به وجود آورم. آنها به شنیدن موسیقی جدی ترغیب شده‌اند و این بینش و دانش را به خانواده و فرزندانشان نیز منتقل کرده‌اند.
و اما بهتر شدن شرایط موسیقی منوط به حمایت‌های سیاست‌گزاران و نهادهای دولتی است. امیدوارم مراحل دشوار اجرایی از درخواست و مجوز تا کارهای اداری کمتر شود. ما سالن‌های مناسب موسیقی خیلی کم داریم. همچنین این وظیفه‌ی نهادهای دولتی و عمومی است تا به اهل موسیقی توجه کنند که نه حقوق‌بگیر جایی هستند و نه بازنشستگی و بیمه دارند. بسیاری از آنان زندگی‌شان فقط از طریق آموزش به شاگردان می‌گذرد که این همیشگی نیست و آینده‌ای ندارد. صحبت درباره مسایل موسیقی در جامعه‌ی ما فرصت و مجال دیگری می‌طلبد.
دیدگاهتان را بنویسید