خیلی ها معتقدند که روزگار موسیقی نواحی و محلی به پایان رسیده زیرا مناسبات زندگی امروز تغییر کرده است. رادیو و تلویزیون و ماهواره و اینترنت، جایگزین نقل و نقالی شده‌اند.رستم، مدت‌هاست از شاهنامه رخت بربسته و حماسه خوانی، معنا و مفهومی ندارد اما نغمه های محلی در میان اقوام مختلف باید حفظ شود و باید قبل از اینکه اساتید این حوزه ما را ترک کنند این موسیقی را که به دست فراموشی سپرده شده است را دوباره احیا کنیم.
مهم ترین اقدامی که بر سر زبانها برای زنده نگه داشتن این نوع موسیقی افتاده تاسیس مکتب خانه های موسیقی است، جایی که می توانیم یک اندیشه را در یک خلوت خانه با نام مکتب خانه به مریدان انتقال دهیم.
بسیاری از هنرمندان تاسیس این مکتب خانه ها را لازم و ضروری می دانند و معتقد هستند باید در نخستین فرصت این اقدام انجام گیرد زیرا هر قدم مثبتی در جهت ترویج موسیقی ارزشمند است در حالیکه بعضی دیگر بر این باور هستند که تاسیس مکتب خانه‌های موسیقی کار عاقلانه‌ای نیست و دردی را دوا نمی‌کند در نتیجه بهتر است این هزینه و وقت را صرف خلاقیت در حوزه موسیقی کنیم زیرا خلاقیت در موسیقی ایرانی مرده است و باید چاره‌ای بیندیشیم تا موسیقی را دوباره زنده کنیم.
تاسیس مکتبخانهها موسیقی را دوباره زنده می‌کند
نوازنده پیشکسوت کمانچه معتقد است، تاسیس مکتبخانههای موسیقی لازم و ضروری است و باید در نخستین فرصت این اقدام انجام گیرد زیرا هر قدم مثبتی در جهت ترویج موسیقی ارزشمند است.
هادی منتظری در این باره می افزاید: به طور کلی هر قدم مثبتی در جهت ترویج موسیقی ارزشمند است به همین دلیل نه تنها ایجاد مکتب خانه های موسیقی لازم است بلکه بسیار ضروری است و باید در نخستین فرصت این اقدام انجام گیرد. متاسفانه موسیقی نواحی و محلی ما بسیار مظلوم واقع شده است زیرا تمامی ژانرهای موسیقی در موسسه های خصوصی و دولتی و آموزشگاهها تدریس می شود اما موسیقی نواحی از یادها رفته است و در حال نابودی است.
منتظری در ادامه تاکیدمی کند: همان طور که می دانیم روز به روز اساتید این نوع موسیقی از میان ما می روند و بهترین تجربه های خود را با خودشان می برند در صورتی که این تجربه ها بسیار ارزشمند است و باید سینه به سینه به نسل های بعد منتقل شود.
این نوازنده در ادامه خاطرنشان می کند: همچنین تاسیس مکتب خانه های موسیقی به جشنواره های موسیقی نواحی نیز کمک می کند زیرا هنرجویان در مکتب خانه ها آموزش می بینند و هر آنچه که آموزش دیده اند در جشنواره ارائه می دهند در نتیجه مکتب خانه ها به بدنه جشنواره موسیقی نواحی نیز کمک می کند.
تاسیس مکتبخانهها راه نجات موسیقی نواحی است
نوازنده پیشکسوت سنتور نیز معتقد است، تاسیس مکتبخانههای موسیقی در اولویت قرار دارد و حتی برای این اقدام کمی دیر است در نتیجه مسئولان و متولیان باید تاسیس این مکتبخانهها را در اولویت هر کاری قرار دهند.
میلاد کیایی دراین باره می گوید: به نظر من تاسیس مکتب خانه های موسیقی در اولویت قرار دارد و حتی برای این اقدام کمی دیر است زیرا سالها پیش باید این کار مهم به سرانجام می رسید در نتیجه مسئولین و متولیان باید تاسیس این مکتب خانه ها را در اولویت هر کاری قرار دهند.
این نوازنده پیشکسوت در ادامه بیان می کند: نغمه های زیبای محلی باید ماندگار شود زیرا این نغمه ها هویت دیرینه ای به ایران بخشیده است در نتیجه باید از خاموشی موسیقی نواحی و محلی جلوگیری کنیم تا در آینده افسوس نخوریم. همچنین در حال حاضر استادان این حوزه کمتر از انگشتان دست هستند و باید قبل از آنکه دیر شود برای حفظ و احیای موسیقی نواحی از حضور این استادان برجسته بهره ببریم.
مکتبخانههای موسیقی به مدیریت منظم و دقیق نیاز دارند
مجید کیانی معتقد است، تاسیس مکتبخانههای موسیقی به یک مدیریت منظم و دقیق نیاز دارد و مسئولان فرهنگی باید با نظارت کارشناسانه این امر مهم را انجام دهند زیرا این مکتب خانه‌ها می‌توانند نقش مهمی در حفظ موسیقی نواحی داشته باشند.
این نوازنده سنتور در ادامه بیان می کند: به طور کلی موسیقی نواحی و محلی بخش مهمی از فرهنگ ما را تشکیل می دهند زیرا این نوع موسیقی قدمت تاریخی دارد و حیف است این نوع موسیقی با مرگ اساتید این حوزه از بین برود، همچنین به نظر من باید این نوع موسیقی به صورت شفاهی و از طریق استاد به شاگرد منتقل شود زیرا موسیقی نواحی دارای نکات برجسته ای است که هرکسی در این زمینه سررشته ندارد.
کیانی با اشاره به اینکه اصالت فرهنگی ما باید حفظ شود، تاکید می کند: موسیقی نواحی برخلاف ژانرهای دیگر موسیقی مظلوم واقع شده است زیرا موسیقی سنتی، پاپ، ملی و کلاسیک در تمامی آموزشگاهها تدریس می شود و فقط موسیقی نواحی و محلی دور افتاده است در نتیجه هر منطقه باید یک مکتب خانه داشته باشد تا موسیقی همان منطقه به هنرجویان علاقه مند موسیقی آموزش داده شود.
تاسیس مکتبخانهها دردی دوا نمی‌کند
در حالیکه امین الله رشیدی تاسیس مکتب خانه‌های موسیقی را کار عاقلانه‌ای نمی داند و معتقد است، تاسیس این مکتب خانه ها دردی را دوا نمی‌کند در نتیجه بهتر است این هزینه و وقت را صرف خلاقیت در حوزه موسیقی کنیم زیرا خلاقیت در موسیقی ایرانی مرده است و باید چاره‌ای بیندیشیم تا موسیقی را دوباره زنده کنیم.
این خواننده می افزاید: به طور کلی من اصلا به موسیقی محلی و نواحی اعتقاد ندارم زیرا این موسیقی برای دوران گذشته بوده است و از نظر نت بندی سه یا چهار خط بیشتر نمی شود در نتیجه تاسیس این مکتب خانه ها کار بیهوده ای است.همچنین تاسیس این مکتب خانه ها مختص موسیقی محلی و نواحی کار صحیح و درستی نیست زیرا کشور ما نیاز به موسیقی های نو و به روز شده دارد در نتیجه باید از جوانان هنرمند استفاده کنیم تا بتوانیم در عرصه های بین المللی حرفی برای گفتن داشته باشیم.
رشیدی در ادامه خاطرنشان می کند: به نظر من موسیقی سنتی و کلاسیک ایرانی هم قدیمی شده است و موسیقی ای می تواند در ذهن ها ماندگار شود که بتواند هم پای شرایط جامعه و قشر جوان پیش رود زیرا موسیقی سنتی مربوط به چندین سال پیش و مناسب حال هم نسلان من بوده است به همین دلیل باید از موسیقی های به روز شده استفاده کنیم.
آینده روشنی در انتظار مکتبخانهها نیست
همچنین هوشنگ جاوید معتقد است فقط می‌توانیم در چهار نقطه این مکتبخانههای موسیقی را تاسیس کنیم زیرا اساتید برجسته از میان ما رفته‌اند.
این پژوهشگر موسیقی می افزاید: طرح مکتب خانه ها از حوزه هنری و در دوران رضا مهدوی مطرح شد و محمدرضا درویشی این طرح را به جریان انداخت اما بنا به دلایلی این طرح به سرانجام نرسید اما دوباره این طرح به جریان انداخته شده است و امیدواریم این بار به نتیجه مطلوب برسد.
جاوید در ادامه می گوید: تاسیس مکتب خانه ها نباید با شعار همراه باشد و من آینده روشنی برای این موضوع نمی بینم و امیدوار نیستم زیرا این کار نیازمند یک مدیریت کارآمد است و باید به مرور زمان موسیقی نواحی فراموش شده را در دلها زنده کنیم که این کار سخت و دشوار است.
این پژوهشگر خاطرنشان می کند: این مکتب خانه ها را باید به جشنواره نواحی پیوند دهیم تا شاهد شکوفایی جشنواره ها نیز باشیم زیرا جشنواره نواحی پایگاه ارتقاء هنری، پایگاه آموزشی و علمی است.
موضوع مکتبخانهها نخ‌نما شده است
رضا مهدوی معتقد است، موضوع مکتب خانه ها دچار شعارزدگی شده است چرا که هدف ما این بود از پیران قوم استفاده کنیم تا نقالی و عرفان‌های نهفته در هر منطقه سینه به سینه به نسل های بعد منتقل شود اما گویا این هدف به سرانجام نخواهد رسید.
وی در ادامه بیان می کند: طرح مکتب خانه ها را من چندین سال پیش مطرح کردم و می خواستیم با توجه به امکانان و با پذیرایی ساده از اساتید شاخص هر منطقه هفته ای یک بار بومیان را در یک محیط آموزشی به نام مکتب خانه جمع کنیم و حتی سفرهای استانی پژوهشی انجام دادیم اما متاسفانه به دلیل کمبود بودجه این اقدام به سرانجام نرسید.همچنین در طول سفرهای استانی به این نتیجه رسیدیم که این اقدام در حین سادگی بسیار سخت است و متوجه شدیم چیزی که از دست رفته به راحتی به دست نمی آید.
مهدوی در ادامه می افزاید: به نظر من موسیقی نواحی باید نهادینه شود و باید از شعار دادن خودداری کنیم زیرا این اقدام باید کارشناسانه عملی شود. همچنین این موضوع می تواند تداوم یابد اما تعهدها و صداقت ها کمرنگ شده است و این کار را دشوار می سازد.تاسیس مکتب خانه ها در حال حاضر بی فایده است شاید فقط سه استاد موسیقی نواحی اصیل باقی مانده اند که این پیشکسوتان نیز از لحاظ جسمی توانایی ندارند و حتی از نامهربانی ها رنجیده خاطر هستند.
وی می گوید: مهم ترین ویژگی مکتب خانه این است که از نظر کمی و کیفیتی به جشنواره خیلی کمک می کند زیرا یک اندیشه را در یک خلوت خانه با نام مکتب خانه می توانیم به مریدان انتقال دهیم در نتیجه باید با دید فرهنگی و هنری به این موضوع نگاه کنیم.
حال این سوال مطرح می شود که تاسیس مکتب خانه های موسیقی محقق می شود یا فقط در حد یک تفکر و ایده باقی می ماند.
دیدگاهتان را بنویسید