پیمان سلطانی: «ایرانه خانم» نگاهی نوآورانه، خلاقانه و متفاوت به موسیقی ایرانی دارد. اثری که از آمیزش و ترکیب چهار ژانر گوناگون موسیقایی در تلفیقی تازه و متفاوت قصد دارد تا طرحی نو دراندازد و افقهای نویی را با الهام از بُنمایههای موسیقی ایرانی تجربه کند. این اثر موسیقایی از سویی برخوردار از موسیقی کلاسیک به مفهوم کلیسایی و غربی آن است و از دیگر سو بر پایه موسیقی دستگاهی (سنتی) ایران استوار است و در این پویه ملهم از موسیقی فولکلوریک و محلی ایرانی است و در عین حال از حال و هوای موسیقی مردمپسندانه و پاپیولار نیز بهره برده است. فضای حقیقی اثر در مُد (دشتی) از متعلقات دستگاه شور است که در اثنای کار به فرا خور از آرایهها و پیرایهها و تنالیتههای آن تاثیرات آشکار و پنهانی به خود گرفته است و بالمآل همه این خصیصهها اعجاز و ترکیبی بدیع اثر را نوآورانه قلمداد میکند که تاکنون بدین گستردگی صبغه و سابقهای در این رویه نداشته است. تمامی تلاش آهنگساز این بوده که موسیقی دارای هویت باشد، امضای آهنگساز را داشته باشد و در عین متفاوت بودن اثری پارسی باشد. هرچند ویژگی چند صدایی (پولی فونیک) بیشتر و اختصاصا در موسیقی غربی حضور داشته اما اثر مذکور میکوشد تا نوعی موسیقی چند صدایی و ارکستراسیون را با هویتی ایرانی خلق و ابراز کند و چنین سعی و کوششی با رعایت مفاد و رنگآمیزی موسیقی ایرانی به عبارتی نوعی موسیقی چند صدایی ایرانی را نمایان میسازد. بخش عمدهای از این چند صدایی به صورت ههتهرو فونیک انجام میگیرد و اثر رفتهرفته به سوی ایدنتیتی هدایت میشود. ایران بزرگ همواره سرزمینی پهناور با ویژگیهای متفاوت اقلیمی بوده است و این سرزمین کهن از دیر باز تاکنون تمامیت ارضی و ملیتی خود را با روش وحدت در عین کثرت حفظ کرده و همه با هم ایران را ساختهاند. در «ایرانه خانم» به اقتضای نام و وجه تسمیه آنکه نمایانگر مام وطن و مادرانگی است صدای تمامی قومیتها شنیده میشود و به عبارتی تمامی اقوام ایرانی به اقتضای این مرز پرگهر حضوری انکارناپذیر دارند و اتمسفر کلی اثر ضمن رعایت ملیت و رفعت غرورانگیز ایران موسیقی ذهن آشنای بومی و اقلیمی و قومی ایران را با برداشتهای غیرمستقیم و ذهن آشنا در استمرار خاطرات فرهنگی ایران بزرگ تداعی میکند و بر شکوه این کشور سرافراز میافزاید بیآنکه به مصادیق و نمونههای آشکار و آشنا پرداخته شود. اثر در کلیت روح ایرانی را تداعی میکند و آن را از سایر موسیقی ملل متمایز میسازد. این اثر موسیقایی به عبارتی روند و پروسه تحولات و تطورات تاریخی و فراز و نشیبهای این مرز و بوم را به استناد بزنگاههای تاریخی نیز مطمح نظر داشته و روایتگر حوادث و خاطرات و مخاطرات تاریخی بسیار است. به همین دلیل و به همین اعتبار اثر در اثنای کارگاه روح تراژیک به خود گرفته و گاه رنگ حماسه و افتخار را تجربه کرده و گاهی به خصلتهای رمانتیک و تغزلی پهلو میزند و سرانجام در پارهای از ابعاد آفرینشهای دراماتیکی را در گستره خود به منصه ظهور میرساند. این تطبیق و تطابق در موسیقی الزاما در انتخاب شعر و ادبیات نیز قصد تجربههای متفاوت دارد به همین منظر به سوی شعری متفاوت رفته و زبان شاعرانهای دیگرگون را به خدمت گرفته است. عشق به ایران و سرزمین مادری تم محوری کلیت اثر است و در جای جای آن، این مهرورزی و شیفتگی به صراحت رخ مینمایاند. منظومهای عاشقانه و عشقی شریف به این سرزمین نجیب و اصیل و مردمانی فرهیخته که همچنان نام ایران در واژهشناسی به معنای سرزمین نجیبزادگان اصیل است. «ایرانه خانم» برای ارکستر سمفونیک، هارپ، سازهای ملی و آواز نگاشته و به تصنیف درآمده است و به دلیل همین تکثر و تفاوت سازهای ایرانی و آوازهای متفاوت و خوانندگان، گوناگونی را به نماد صداهای متفاوت همه ملت ایران است به گوش میرساند. در این اثر هفت تا ۱۲ خواننده میتوانند ارکستر را ارتقا داده و هر کدام رنگ و جلوهای فاخر به موسیقی ببخشد. کلیت اثر ۱۲ بخشی است که با توجه به آنکه قسمت ۱۱ و ۱۲ آن به شکل دوتایی تصنیف شده ولی در یک ترکیب گنجانده شود، سیزده بخش را شامل میشود و در حدود ۱۱۰ دقیقه به اجرا در میآید. لازم به توضیح است که نگاشته موسیقایی کار نخستین اثر ایرانی است که در بازارهای جهانی و بینالمللی به نام ایران منتشر میشود و ثبت آن در مرکز اسنادlegal deposit نگهداری و به مدت ۵۰ سال سپرده قانونی شده است و با دریافت کپیرایت جهانی در کانادا چاپ شده و صاحب حقوق مادی و معنوی است. ایرانه خانم به رهبری علی رهبری توسط ارکستر ناسیونال اسلواکی در استودیو رادیو براتیسلاوا ضبط شده است. ا
اثر فوق در پاییز و زمستان سالجاری آماده انتشار خواهد بود.
دیدگاهتان را بنویسید