تأخیر در برگزاری جشنواره به دلیل تعطیلی هفته آینده، توجه به جنبه‌های نمایشی و موسیقایی شاهنامه، اجرای مرشدان صاحب سردم زرین و رونمایی از گنجینه کودکان آثار مرتبط با شاهنامه اهم موضوعات جشنواره «شاهنامه‌خوانی عشایر و آیین‌های پهلوانی» است.
به گزارش خبرنگار فارس، نشست خبری جشنواره «شاهنامه‌خوانی عشایر و آیین‌های پهلوانی» صبح روز دوشنبه بیستم اردیبهشت ماه با حضور اردشیر صالح‌پور عضو گروه‌های فرهنگ و هنر فرهنگستان هنر، یاسر موحد فرد دبیرکل بنیاد فردوسی، مسعود ناصری سرپرست مؤسسه فرهنگی و هنری صبا، فرهاد طلوع‌کیان دبیر فدراسیون پهلوانی و زورخانهای و همچنین بهزاد مرتضوی مدیرکل روابط عمومی فرهنگستان هنر در محل این فرهنگستان برگزار شد.
* تأخیر در برگزاری جشنواره به دلیل تصمیم هیئت دولت
در این مراسم مرتضوی طی سخنان کوتاهی گفت: فرهنگستان هنر طی سه سال گذشته سعی کرده در روز بزرگداشت فردوسی برنامه و بزرگداشتی داشته باشد که امسال هم سومین برنامه را با عنوان جشنواره «شاهنامه‌خوانی عشایر و آیین‌های پهلوانی» برگزار می‌کنیم.
وی از معاونت پژوهشی فرهنگستان هنر و نهادهایی چون مؤسسه نقش جهان، موسسه فرهنگی و هنری صبا، فدراسیون پهلوانی و زورخانهای و بنیاد فردوسی به عنوان نهادهای همکار در برگزاری این جشنواره یاد کرد.
مدیر روابط عمومی فرهنگستان هنر اظهار داشت: قرار بود این جشنواره روز شنبه ۲۵ اردیبهشت برگزار شود که با توجه به جلسه دیشب هیئت دولت که روزهای شنبه و یکشنبه را تعطیل رسمی اعلام کرد و برای اینکه خیلی از علاقه‌مندان به خاطر تعطیلات نمی‌توانند در این جشنواره شرکت کنند زمان برگزاری جشنواره به روز ۸ خرداد موکول شد.
* توجه جشنواره به جنبه‌های نمایشی و موسیقایی شاهنامه
اردشیر صالح‌پور نیز در این نشست شاهنامه را میراث گرانسنگ فرهنگ و هنر ایرانی دانست و گفت: برای هستی‌شناسی فرهنگ ایران یکی از منابعی که به کمک می‌آید شاهنامه است.
وی با بیان اینکه این اثر در زورخانه‌ها و ورزش‌های باستانی نقش بسیار پررنگی دارد افزود: بر سر در بسیاری از زورخانه‌ها همواره از سخنان حکیم توس استفاده می‌کنند.
عضو گروه فرهنگ و هنر فرهنگستان هنر عنوان داشت: در دوره صفویه مکانی به اسم قهوه‌خانه ایجاد می‌شود و در آن نقالان مأوایی پیدا می‌کنند تا به قرائت اشعار شاهنامه بپردازند و پس از آن نقاشی قهوه‌خانه به تبع نقالی پدید می‌آید.
صالح‌پور با بیان اینکه شاهنامه یکی از سنت‌های فرهنگ عشایر است، تصریح کرد: در فرهنگ عشایر همواره کسانی بوده‌اند که در رزم شاهنامه می‌خواندند.
وی بیان داشت: در ۲ همایش قبل ما به مبانی پژوهشی و علمی و آکادمیک موضوع می‌پرداختیم و از اساتید صاحب‌نظر برای سخنرانی دعوت می‌کردیم اما امسال به جنبه‌های نمایشی و موسیقایی توجه می‌کنیم؛ به عبارت دیگر امسال جنبه‌های آرتیستیک مورد توجه قرار می‌گیرد.
صالح‌پور عنوان داشت: امسال در جشنواره از ایلات مختلف قشقایی، بختیاری، تنگستان و دشتستان، لک‌ها، کردها و خراسان دعوت کردیم و از موسیقی‌های محلی این ایلات استفاده می‌کنیم.
* اجرای مرشدان صاحب سردم زرین در جشنواره
در ادامه مراسم فرهاد طلوع کیان دبیر فدراسیون پهلوانی و زورخانهای با اشاره به مصوبه شورای فرهنگ عمومی کشور (جلسه شماره ۵۱۸ مورخ ۱۰/۹/۸۸) در خصوص ترویج فرهنگ پهلوانی خاطرنشان کرد: با پیگیری‌های فدراسیون، این مصوبه بر اساس رهنمودهای مقام معظم رهبری و با اجماع و اکثریت آراء در شورای فرهنگی عمومی کشور تصویب شده است تا هر وزارتخانه، سازمان و نهاد برای اشاعه آیین پهلوانی، وظیفه و تکلیفی را عهده‌دار شود.
دبیر فدراسیون پهلوانی و زورخانهای افزود: با توجه به جنبه‌های هنری بی‌بدیل در ورزش پهلوانی و زورخانهای اعم از ادبیات، موسیقی، معماری، لباس و … بدیهی است فرهنگستان هنر به عنوان یک مرجع رسمی هنر در کشور می‌‌تواند نقش مؤثری در حوزه این ورزش ایفا کند.
وی مشارکت فدراسیون پهلوانی و زورخانهای برای برگزاری جشنواره «شاهنامه‌خوانی و آیین‌های پهلوانی» را از سلسله برنامه‌هایی عنوان کرد که برای احیا و ترویج این فرهنگ اصیل و ارزشی ایرانی مؤثر است.
دبیر جشنواره مرشدان کشور از شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی به عنوان بهترین منبع ترویج فرهنگی پهلوانی یاد کرد و گفت: فدراسیون در صدد است تاب با فرهنگ‌سازی میان جامعه مرشدان، این قشر هنرمند را به استفاده از اشعار نغز و ناب حماسی و پهلوانی ترغیب کند، لذا برگزاری جشنواره‌های مرشدان تحت عناوین «نغمه‌های حماسی» و «آواها و نواهای پهلوانی» در دو سال اخیر باعث شده تا کیفیت اجراهای مرشدان در کشور ارتقای قابل ملاحظه‌ای داشته باشد. جشنواره «شاهنامه‌خوانی و آیین‌های پهلوانی» نیز که با همت فرهنگستان هنر و همکاری فدراسیون برگزار خواهد شد، فرصت مجدد و مغتنمی است تا به این سیاست فدراسیون، جامعه عمل بپوشاند.
طلوع کیان، برنامه‌های فدراسیون در جشنواره را با اجرای مرشدان متخبی که موفق به دریافت سردم زرین از سوی هیئت داوران جشنواره مرشدان شده‌اند به شرح ذیل اعلام کرد: افتتاحیه جشنواره، ساعت ۱۰ صبح در سالن ایران فرهنگستان هنر با اجرای گروه مرشدان کردستان (فریبرز، سیروان، سینا و محمد مبین نوروزی) مرشد علیرضا حجتی از یزد، مرشد علی ناری از سبزوار و گروه سازی‌های کوبه‌ای به سرپرستی مرشد پوریا حسین‌نژاد از کرمان. بعداز ظهر ساعت ۱۴ در فضای باز فرهنگستان هنر نیز ورزش زورخانهای تیم کرج با مرشدی مهدی تمولی از تهران و همچنین گروه سازهای کوبه‌ای به سرپرستی مرشد پوریا حسین نژاد از کرمان اجرا خواهد شد.
* تشریح برنامه‌های بنیاد فردوسی
یاسر موحد فرد دبیرکل بنیاد فردوسی نیز در این نشست بیان داشت: خشنودم بعد از ۴ سال فعالیت بنیاد اکنون به‌عنوان یک نهاد مردمی می‌توانیم برنامه‌های زیادی را با همکاری دیگر نهادها در سراسر جهان برگزار کنیم.
وی با بیان اینکه در سال جهانی هزاره شاهنامه ۲۵ نفر از شاهنامه‌پژوهان بزرگ در برنامه ما مشارکت دارند، افزود: هزار و یکصدمین سال تولد فردوسی براساس تقویم قمری در سال ۸۷ به ثبت رسید و ویژه برنامه‌هایی برگزار شد و امسال هم هزارمین سال پایان سرایش شاهنامه فردوسی از سوی یونسکو در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ به ثبت رسیده و برنامه‌هایی را مدنظر داریم.
وی در ادامه به تشریح برنامه‌های بنیاد فردوسی پرداخت که مشروح آن پیش از این در خبرگزاری فارس، به صورت اختصاصی منتشر شده است.
* رونمایی از گنجینه کودکان آثار مرتبط با شاهنامه
مسعود ناصری سرپرست مؤسسه فرهنگی و هنری صبا نیز در نشست خبری جشنواره «شاهنامه‌خوانی عشایر و آیین‌های پهلوانی» گفت: مؤسسه صبا همزمان با فرهنگستان هنر از ۴ سال پیش در کنار برگزاری همایش‌های علمی، اقدام به برگزاری نمایش‌های شاهنامه همزمان با روز بزرگداشت فردوسی کرده است.
وی تصریح کرد: سال گذشته آثار مصورسازی شاهنامه به مناسبت ۳۰ سال تلاش فردوسی، شامل ۳۰ صحنه ماندگار شاهنامه در طول ۸۰۰ سال تصویرگری انتخاب و به نمایش گذاشته شده و امسال این تابلوها به صورت کامل به نمایش در می‌آید.
سرپرست مؤسسه صبا اضافه کرد: آثار استاد فرشچیان و شاگردانش، استاد مهرگان و شاگردانش، استاد رجبی و شاگردانش و همچنین استاد آقامیری و شاگردانش امسال به نمایش در می‌آیند.
ناصری بیان داشت: آثار مصورسازی شده کودکان با موضوع شاهنامه که کمتر نمایش داده شده از گنجینه آثار مرتبط با شاهنامه که در کانون پرورشی کودکان و نوجوانان نگه‌داری می‌شود، امسال برای نخستین بار رونمایی می‌شود.
وی از نمایش آثار قهوه‌خانه‌ای استاد وفایی خبرداد و افزود: آثاری از مجموعه‌داران، شامل مجموعه خانواده کازرونی که مجموعه چاپ‌های سنگی دوران قاجار از مجموعه شاهنامه فردوسی است، نیز برای اولین بار به نمایش در می‌آید.
