مجیدرضا مصطفوی از وضعیت نگهداری کتابها، آرشیو بیبدیل فیلم و موسیقی، دستنوشتهها، مقالات و پژوهشهای متعدد زاون قوکاسیان (منتقد) ابراز نگرانی کرد و خواستار تسریع در تاسیس بنیادی به نام این هنرمند شد.
این کارگردان و دوست زندهیاد زوان قوکاسیان در یادداشتی نوشته:
داستان، موضوعی تکراری است: عدم تحقق وعدهها در حفظ آثار و میراث شخصیتی فرهنگی پس از درگذشتش!
اصفهان ۱۴ ماه پیش یکی از مهمترین و برجستهترین چهرههای فرهنگی خود را پس از ۴۰ سال فعالیت مستمر و چشمگیر از دست داد. زاون قوکاسیان، منتقد، مدرس، نویسنده و پژوهشگر سینمای ایران پس از تحمل ۱۰ سال درد و رنج حاصل از بیماری اپیدمیشده این روزها، در نیمروز سرد اول اسفند سال ۹۳ در زادگاهش درگذشت.
در روز خاکسپاری طبق آیین مراسمهای اینچنینی در ایران، مدیران سیاسی و فرهنگی اصفهان با خطابههای سوزناک از حفظ میراث فرهنگی و هنری قوکاسیان گفتند؛ از تاسیس مجموعهای به یاد او برای تبدیلشدن به پاتوق فرهنگی برای جوانان و دوستداران سینما در شهر اصفهان.
پس از گذشت ۷ ماه و عدم پیگیری و پایبندی مدیران شهری به این ادعا، برخی از دوستان قدیمی زاون برای به نتیجه رساندن این مهم اعلام آمادگی کردند.
همایون اسعدیان، یونس تراکمه، محمدرحیم اخوت، علی خدایی، رضا مهیمن و … در شهریور سال ۹۴ با تشکیل جلسهای در اصفهان هیات موسسین «بنیاد فرهنگی زاون قوکاسیان» را که هدف از ایجاد آن گردآوری و حفظ آثار او و ایجاد مکانی برای ساماندهی کتابخانه و آرشیو فیلم و تاسیس آموزشگاهی در آینده برای هنرجویانی که به دلیل عدم بضاعت مالی نمیتوانند در مراکز آکادمیک سینما تحصیل کنند، تشکیل داده و جهت ثبت و انجام مراحل قانونی اقدام کردند.
متاسفانه در مرحله بعدی به دلیل نداشتن مکان مشخص و عدم معرفی آن برای تاسیس این بنیاد، انجام تشریفات قانونی مسکوت مانده است. همچنین تلاشهای محمد اطبایی و دکتر خسرونشان نیز برای رایزنی با مدیران اداره کل میراث فرهنگی اصفهان برای اختصاص مکانی (حتی محدود و کوچک) تا این لحظه به نتیجه نرسیده است.
شهری که اکثر فعالیتهای فرهنگی و هنری سه دهه اخیر در آن، از برگزاری جشنوارههای فیلم، تئاتر و ادبیات تا سمپوزیومهای تجسمی و تاسیس دانشگاههای هنر و مدارس فیلمسازی به همت و یاری قوکاسیان فقید شکل گرفته است، اکنون از تخصیص یک اتاق برای نگهداری و استفاده جوانان از کتابها، آرشیو بیبدیل فیلم و موسیقی، دستنوشتهها، مقالات و پژوهشهای متعدد او (از جمله درباره هنرهای عاشورایی)، نوارهای صوتی گفتوگوی او با هنرمندانی که بعضا در قید حیات نیستند و سالها برای جمعآوری آنها تلاش کرده بود (پروژه تاریخ شفاهی سینمای ایران)، تابلوها و هدایای داخلی و بینالمللی و یادگاریهای شخصی زاون دریغ میکند.
شاید در اینجا باید به مدیران فرهنگی یادآوری کرد که تاسیس این بنیاد، حفظ میراث مهم فرهنگی و هنری فردی است که با مردم و در کنار مردم زیسته و تاثیر مهمی بر شکلگیری نگاه عمیقتر به سینما در بین جوانان و نوجوانان گذاشته است.
زاون سالها صادقانه در شهر اصفهان بدون کوچکترین چشمداشتی فعالیت کرد و دغدغهای بالاتر از سینما و تربیت و پیشرفت نسل نو حتی تا همین اواخر با تنی دردمند نداشت. ارمغان او همیشه برای اطرافیان و دانشجویانش آگاهی و دانش بود و تمام زندگی و عمر خود را صرف پژوهشهایی زمانبر و طاقتفرسا کرد و آثاری جمعآوری کرده و به رشته تحریر درآورده است که در عرصه فرهنگ و هنر ایران جریان ساز بودهاند. او در طول عمر خود از سینما هیچ طرفی نبست و پدرانه و با از خودگذشتگی هر آنچه از نظر مادی و معنوی در توان داشت نسبت به شاگردان و اطرافیانش دریغ نمیکرد.
اگر باوری وجود دارد که آثار خلقشده توسط هنرمندان بهخصوص در حوزه پژوهشی و نوشتاری (که متاسفانه از مظلومترین قشر جامعه هنری هستند) فقط به پدیدآورنده و اطرافیانش تعلق ندارد و میتواند سالها منبع استفاده گروه کثیری از دانشجویان و علاقهمندان قرار گیرد، تا فرصت باقی است و این آثار پراکنده نشده و از بین نرفتهاند، جزماندیشی را که در هنگام حیات زاون نیز برای فعالیتهای او وجود داشت کنار بگذارند و به این حرکت ماندگار فرهنگی که در شان یک «معلم و انسان شریف» است، یاری رسانند.»
زاوان قوکاسیان، منتقد، مستندساز و مدرس سینما اول اسفند ۱۳۹۳ براثر بیماری سرطان در اصفهان درگذشت.
دیدگاهتان را بنویسید