هوشنگ جاوید پژوهشگر فعال موسیقی کشور در گفتوگو با پایگاه اطلاع رسانی موسیقی ایران اظهار کرد: بحث درباره اوضاع کتاب موسیقی در کشور سالهاست که انجام میشود. بسیاری معتقدند که ناشران نسبت به کتابهای آموزشی اقبال بیشتری نشان میدهند، اما این نوع از کتابهای حوزه موسیقی نیز از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند.
وی افزود: کتابهای آموزشی حوزه موسیقی ضابطهمند نیستند وهیچ کارشناسی آنها را برای انتشار بررسی نمیکند. برای چاپ کتابهای آموزشی وجود یک شورای تخصصی لازم است. در حال حاضر حتی نتنویسی بسیاری از کتابهای آموزشی نیز غلط است و این کتابها هر سال تجدید چاپ میشوند.
این پژوهشگر موسیقی مقامی در این باره پیشنهاد کرد: اگر بخواهیم کتاب آموزشی با کیفیتی منتشر کنیم باید شورایی که ذکر کردم از سوی انجمن موسیقی ایران یا مرکز پژوهشی وزارت ارشاد تشکیل شود و برای هر ساز مثلا دو یا سه استاد برتر کشور، بر اساس ردیف و دستگاه و نه بر مبنای ترانه کتابی را بنویسند. مطمئن باشید چنین کتابی قطعا مود استقبال قرار میگیرد.
جاوید همچنین با اشاره به این نکته که کتاب نظری، ناشران را به خود جلب نمیکند افزود: اگر بخواهیم کتابهای نظری منتشر کنیم باید مجمعی از اهالی موسیقی روی آن کتاب نظارت کنند. با این حال هرقدر یک کتاب خوب باشد، باز هم ناشر خصوصی به دلیل توجه به برگشت سرمایه و ابعاد اقصادی دیگر این کار، تمایلی از خود نشان نمیدهد. کتاب تخصصی در کشور ما نیاز به حمایت دولتی دارد. بخش خصوصی هم اگر بخواهد حمایت کند به تعهدات خود نسبت به مولف بهدرستی عمل نخواهد کرد.
وی درباره حمایت دولتی نیز اظهار کرد: یک پژوهشگر برای تولید یک کتاب پژوهشی دستکم باید نیممیلیون تومان از جیب خود هزینه کند تا در نهایت ناشر ۱۰ یا ۱۵ درصد پشت جلد را به او بپردازد. با چنین مبلغی میتوان بهراحتی متوجه شد که تالیف اصلا برای پژوهشگر صرفه اقتصادی ندارد. به نظر من این حمایت برعهده نهادی مانند کمیسیون فرهنگی مجلس است که پس از آشتی با هنر موسیقی از پژوهشگران و هنرمندان این حوزه حمایت کند.
این نویسنده و محقق ادامه داد: چنین جریانی میتواند هم به پژوهشگران کمک کند و هم سطح فرهنگ عمومی را در زمینه موسیقی بالا ببرد. البته حمایت نهادی مانند مجلس به برنامهریزی خاصی نیاز دارد؛ باید ابتدا بودجهای مشخص شود و پس از ایجاد یک مجمع از اساتید موسیقی و پژوهشگران این حوزه در مدت زمان مشخصی کتابی را تالیف کرد. حتی میتوان این کار را به شهرستانها برد و با همکاری پژوهشگران هر استان موضوعات مختلف موسیقی آن استان را به صورت کارهای پژوهشی منتشر کرد.
جاوید با اشاره به این موضوع که در سالهای گذشته خبرهایی مبنی بر اختصاص بودجههای کلان به پژوهش در حوزه موسیقی شنیده شده است اظهار کرد: تاکنون که این بودجههای اعلام شده به رویت اهالی موسیقی نرسیده است. البته جشنوارههای بسیاری برگزار میشود اما باز هم واقعا پژوهشگران پیشکسوت و برتر کشور جزء برگزیدگان آنها نیستند.
وی با بیان اینکه برای داشتن تالیفات مناسب برای موسیقی کشور باید سه نکته را رعایت کرد، افزود: در گام نخست باید برخورد نفی نسبت به موسیقی از بین برود زیرا موسیقی کشور ما یک موسیقی معنویتگرا است. با توجه به آنچه مسخ فرهنگی در کشور پدید آورده است، نگرش به موسیقی باید جدیتر شود، زیرا زمان باران بلا از آسمان و زمین است و هرچه درباره مسائل فرهنگی کوتاهی شود، امکان جبران کمتر و کمتر میشود.
این پژوهشگر با اشاره به نقش تاثیرگذار رسانه در تولید و توجه به موسیقی اصیل و مورد علاقه مردم، در این باره افزود: رسانه ملی تا کنون ثابت کرده که هرآنچه در زمینه موسیقی اصیل این مرزوبوم تولید کرده است مورد توجه مردم قرار گرفته است، با این حال آنچه از رسانه به گوش میرسد، چندان ربطی به فرهنگ ما ندارد و اگر نگاهی آماری داشته باشیم ۷۵درصد موسیقی که از تلویزیون ما پخش میشود، فرنگی است.
جاوید با بیان این نکته که پژوهش به تنهایی فایدهای ندارد و باید از آن استفاده شود ادامه داد: پژوهش در زمینه موسیقی نواحی در کشور ما کم نیست، اما آهنگسازان نیز به این منابع رجوع نمیکنند وگرنه میتوانند از این گنجینه برای خلق آثار به یادماندنی استفاده کنند و آثاری را به گوش مردم برسانند که با فرهنگ آنان سازگار بوده و مورد توجه ایشان واقع شده است.
نویسنده کتاب «پرند ستایش” همچنین درباره این نکته که حاصل پژوهشهای حوزه موسیقی را میتوان به علاقهمندان سایر کشورها نیز عرضه کرد، گفت: میتوان حاصل این فعالیتها را با انجام یک ترجمه مناسب به دیگر کشورها نیز فرستاد و نوعی تبادل فرهنگی را آغاز کرد تا موسیقی اصیل ایران و نواحی در دیگر کشورها بیشتر شناسانده شود.
دیدگاهتان را بنویسید