قانون مندی در فضای مه آلود!

اولین جلسه نقد عملکرد خانه موسیقی در حالی چهارشنبه ۲۳ دی ماه در تالار اجتماعات خانه موسیقی برگزار شد که مدیر عامل و مشاوران حقوقی این نهاد فقط پاسخگوی انتقاد سه عضو منتقد بودند و در ادامه نوربخش پاسخگوی سوالات نمایندگان رسانه ها پیرامون احوالات این ماه های اخیر خانه موسیقی نیز بود.

خانه موسیقی ملک شخصی ما نیست

حمیدرضا نوربخش در ابتدای این نشست توضیح داد: فکر می کنم چند ماهی می شود که نقدهای متفاوتی از سوی منتقدان خانه موسیقی در رسانه ها و محافل دیگر مطرح می شود و ما نیز به تناوب تلاش کردیم که به دوستان منتقد پاسخگو باشیم. البته در این بین نامه های زیادی نیز دریافت کردیم که عمده این نامه های انتقادی در رسانه ها نیز منتشر شد. ما هم بنا به ضرورتی که در این فضا وجود داشت تصمیم گرفتیم تا جلسات نقد را با حضور این عزیز در خانه موسیقی برگزار کنیم که دوستان هر آنچه به عنوان نقد مطرح می کنند با ما رو در رو مطرح کنند و ما پاسخگوی این عزیزان باشیم. اتفاقا در همین ارتباط با بنده تماس هایی مبنی بر معرفی افرادی که در این جلسه باشند، گرفته شد که مشخصا چه کسانی قرار است در این جلسه حضور داشته باشند؟ من هم گفتم ما با گروه خاصی رو به رو  نیستیم چرا که هر کسی که به عملکرد خانه موسیقی نقد دارد، می‌تواند در این جلسه شرکت کند اما متاسفانه همین هم منشا ایجاد سو تفاهم های دیگری شد که دوستان تصور کردند بنده به آنها توهینی کردم. آخر در کجای کلام من توهین، تحقیر و یا کوچک شمردن بوده است؟ به هرترتیب دوستان بدانند هیچ وقت مشی من این گونه نبوده و نیست که بخواهیم به افراد توهین کنیم ضمن اینکه تربیت ما هم به گونه‌ای نبوده که قصدی برای توهین داشته باشیم. اگر بنده به اشتباه هنرمند را هنرجو خطاب قرار دادم بدانید به هیچ عنوان به دنبال کوچک شمردن و تحقیر نیستیم و نبوده‌ایم و اگر هم این گونه تلقی شده من پوزش می‌خواهم.

مدیرعامل خانه موسیقی ادامه داد: طی ۱۵ ساله گذشته شاهد تغییرات زیادی در خانه موسیقی بوده‌ایم. اگر هم افرادی طی این مدت مانده‌اند، حضورشان در یک سازوکار دیپلماتیک اتفاق افتاده است بنابراین ما به هیچ عنوان بحثی تحت عنوان انتصاب نداشته‌ایم و همه آنچه که در ترکیب هیات مدیره اتفاق افتاده مطابق اساسنامه انتخابات صورت گرفته است. بنابر این این دیدگاه نباید وجود داشته باشد که خانه موسیقی ملک شخصی ماست. به هر حال وقتی نهادی تشکیل شده است، این نهاد قطعا تمام اعتبارش را از یک سری نام‌ها می‌گیرد که نمی‌توان این موضوع را انکار کرد. شما این را هم بدانید که از ابتدای تشکیل خانه موسیقی چه اعضای هیات مدیره و چه شورای عالی، هیچ کدام نیامدند از خانه موسیقی نامی بگیرند اتفاقا این افراد اعتبار اسم خودشان را برای خانه موسیقی هزینه کرده‌اند. بنده معتقدم اختلاف در هیچ‌کجا و به نفع هیچ کسی نیست ضمن اینکه بر طبل اختلاف کوفتن هم سودی ندارد.  ما باید تلاش کنیم همدلی‌ها بیشتر شود و تا بتوانیم مانند یک خانواده رو به جلو حرکت کنیم. دوستان من موسیقی این مملکت به قدر کافی لطمه خورده است پس لازم نیست این لطمات را بیشتر کنیم.

نوید دهقان نوازنده و آهنگساز موسیقی که در این جلسه به عنوان مجری حضور داشت، قبل از طرح سوالات حاضران در جلسه بیان کرد: متاسفانه فضایی طی ماه های اخیر در خانه موسیقی به وجود آمده که چندان مناسب فضای هنری نیست. به طور حتم ما به جلسات بیشتری نیاز داریم که بتوانیم با ارائه سازوکارهای بهتر به شرایط مطلوبی دست پیدا کنیم و این مشکلات نیز هرچه زودتر مرتفع شود.

فضایی که مه آلود شد

حضور نداشتن نماینده خانه موسیقی در سلسله نشست های «گفتمان ضرب اصول» یکی دیگر از مباحث مطرح شده در این نشست بود که مدیرعامل خانه موسیقی پیرامون این موضوع توضیح داد: ماه‌ها پیش از طریق رسانه‌ها متوجه شدیم که اولین جلسه از گفتمان ضرب اصول قرار است با حضور منتقدانی برگزار شود. موضوع نقد عملکرد پانزده ساله خانه موسیقی برایم خیلی عجیب بود. در همین رابطه تماسی با معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران داشتم و از آقای عبدالحسینی سوال کردم که ماجرای این جلسه چیست که گفت جلسه این چنینی قرار است در فرهنگسرای ارسباران برگزار شود.  من تنها سوالی که مطرح کردم این بود که چرا نماینده‌ای از خانه موسیقی دعوت نشده است؟ آقای عبدالحسینی هم در پاسخ گفت بله درست است و من با ایجاد چنین فضایی بود که از دوستان خواهش کردم این جلسه در تاریخ دیگری و با حضور نماینده خانه موسیقی برگزار شود. این تنها خواسته ما بود که نماینده خانه موسیقی حضور داشته باشند. به هرترتیب در ادامه هم دیدیم که با فضای ایجاد شده به دوستان موضوع برخورده است و آنها تصمیم گرفتند این جلسات در پردیس سینمایی قلهک برگزار شود کما اینکه در این جلسات بازهم از ما دعوت نشد. بعد دیدیم که دوستان منتقد می‌گویند که در صورت استعفا می‌توانیم بنشینیم و صحبت کنیم که این صحبت‌ها فقط فضا را مه‌‌آلود کرد. ما طی این مدت بارها اعلام کردیم که در خانه موسیقی به روی همه باز است و در اینجا تریبون آزاد وجود دارد و هر کس هر نقدی دارد می‌تواند بیاید. مگر ما تا با حال جلوی حضور کسی را گرفته‌ایم که در جلسات هر ماه ما نیاید؟ متاسفانه من در برخی از این رفتارها حسن‌نیت ندیدم، البته که عده زیادی هم حسن‌نیت داشتند.

نوربخش در ادامه با اشاره به برگزاری جلسات نقد خانه موسیقی نیز بیان کرد: ما بازهم اعلام می کنیم که دوست داریم در کنار دوستان حضور داشته باشیم و در کنار آنها بسیاری از مشکلات و نقدها را واکاوی کنیم. حتی ماجرا  به گونه ای پیش رفت که بعد از برگزاری جلسه با یکی از منتقدان همچون آقای ثقفی، وی پس از شنیدن پاسخ‌های ما به موارد مطرح شده، گفت که چرا این صحبت‌ها را علنی بیان نمی‌کنید؟  که من همان جا اعلام کردم  چهارشنبه آینده (امروز) جلسه را برگزار کنیم.  اما بعد دیدیم که دوستان در قالب  دو بیانیه اعلام کردند که تمایلی به شرکت در جلسات ندارند. ما اگر به دنبال پاسخ هستیم، فضایی به وجود آمده تا علت‌یابی کنیم و مسایل را با کمک هم حل کنیم. اگر هم می‌آمدید و پاسخی نمی‌گرفتید، به همان راه قبلی ادامه می‌دادید.

محمد سریر رییس هیات مدیره خانه موسیقی هم در این نشست گفت: به هر حال مفاهمه هم معنایی دارد. وقتی این درخواست مطرح شد، من مشغله زیادی داشتم و برای یک مشکل شخصی مجبور شدم به خارج از کشور سفر کنم. وقتی هم که برگشتم، با انتشار دوباره نامه‌هایی مواجه شدم. به همین خاطر هم ما احساس کردیم که علاقه‌مندی برای صحبت نیست و منظور براندازی است که اتفاقا اصلا هم مشکلی ندارد. من به شخصه از خدا می‌خواهم دیگر مسئول نباشم چرا که این فعالیت در راه رضای خدا، باید حداقل دعایی پشتش باشد. باید بپذیریم که بخشی از این مواجهه‌ها به خاطر شرایط اجتماعی‌ است که داریم. این اتفاق‌ها در همه خانواده‌ها می‌افتد. همیشه باید راهی پیدا کرد. خانه موسیقی جایی نیست که بخواهید در آنجا بمانید. وقتی به مدیریت‌های پیشین بنگرید، متوجه این موضوع خواهید شد. که هر کس آمده به سرعت خواسته فرار کند.

هیات مدیره و شورای عالی خانه موسیقی قانونی اند

کامبیز نوروزی کارشناس مسائل حقوقی هم که پیش از این در جلسات گفتمان ضرب اصول شرکت کرده بود با طرح این سوال که ‌چرا اتفاق‌هایی را که پیرامون خانه موسیقی افتاده منفی می‌بینیم؟ ‌گفت: به هر حال بالاخره عده‌ای انتقاد دارند و به نظرم برآیند همه این اتفاقات مثبت است. اساسا این نهاد صنفی نه تنها یک نهاد صنفی نوجوان و جوان که یک نهاد کودک است زیرا اساسا عمر نهادهای صنفی فرهنگی هنری در ایران از ۱۰ تا ۱۵ سال بیشتر تجاوز نمی‌کند. بنابراین اعلان حضور صنف و اخذ اوصاف صنفی در این مشاغل جدید است. متاسفانه به دلایل متعدد مشاغل فرهنگی و هنری در ایران توسعه نداشته و تنها نزدیک به دو دهه است که اندکی پروبال گرفته است. شما  اگر سراغ صنف رستوران‌ دارها بروید خواهید دید که  قطعا مشکلاتشان بسیار کمتر است چرا که هم قدمت دارند و هم مسائلشان به حساسی حوزه هنر و فرهنگ نیست.

وی گفت: متاسفانه اختلافات و انتقادات گاهی با زیان تند و برنده بیان می‌شود. اما تحت هیچ شرایطی نباید توهین کنیم. حساسیت‌های ایجاد شده پیرامون خانه موسیقی اتفاق مثبتی است. ضمنا روابط یک دست عامرانه هم وجود ندارد که کسی نتواند حرف بزند. من فارغ از ماهیت و صحت و سقم این گفته‌ها و شنیده‌ها، این اتفاقات را مثبت ارزیابی می‌کنم. در شرایط‌های این چنینی معمولا دو طرف سهمی از حقیقت دارند و هر یک از طرفین بهره‌ای از حقیقت نزدشان است. اما در این میان قاعده‌ای وجود دارد که می‌گوید این مسائل باید در قالب اخلاق و حقوق حل شود و نباید از این دو چارچوب خارج شویم.

این کارشناس مسائل حقوقی در ادامه پیرامون موضوع غیر قانونی بودن حضور اعضای هیات مدیره و شورای عالی خانه موسیقی توضیح داد: در موسسات دولتی و خصوصی قاعده به این شکل است که هیات مدیره باید با برگزاری مجمع عمومی انتخاب شوند و ماده ۱۳۶ قانون تجارت در این باره بسیار صریح است که تا انتخاب هیات مدیره جدید، هیات مدیره فعلی معتبر و باقی است، بدون این که کاری با چرایی عدم برگزاری انتخابات داشته باشیم. این قاعده قانونی است و مدیرانی که نامشان در روزنامه رسمی یاد شده، اعمالشان تا زمان انخاب هیات مدیره جدید قانونی است.

رضوانی مشاور حقوقی خانه موسیقی هم در ادامه صحبت های نوروزی بیان کرد: بنده همه نامه‌هایی را که تا کنون در مورد خانه موسیقی منتشر شده خوانده‌ام و در هر دو جلسه گفتمان ضرب اصول هم شرکت کرده‌ام. در صفحه سوم نامه‌ای که به تازگی منتشر شده آمده است: «هیات مدیره و شورای عالی خانه موسیقی هر دو غیرقانونی‌اند و مدت‌هاست دوره‌ قانونی آنها به سررسیده و حداقل حسن نیات این افراد بازتابی جز استعفای مکتوب نمی‌تواند داشته باشد.» که در یک پاراگراف چهار خطی چهار بار کلمه غیر قانونی به کار رفته و متعاقب آن خواسته اند که هیات مدیره و شورای عالی استعفا بدهند. البته همان طور که آقای نوروزی فرمودند ما در ماده ۱۳۶ قانون تجارت به صراحت داریم، که اگر به هر دلیلی انتخابات برگزار نشود و اصلا  فرض ما هم بر این است که هیات مدیره اصلا با برگزار نکردن انتخابات تخلف کرده است اما با این حال شخصیت حقوقی هیات مدیره تا زمان انتخابات جدید قانونی است. بنابراین هیات مدیره و شورای فعلی خانه موسیقی قانونی اند. این مسائل نشان می‌دهد که ما انگار در انتقادات کمتر درگیر مسائل حقوقی شده‌ایم. در حالیکه یک نگاه ساده به ماده ۱۳۶ قانون کاملا ما را مطلع می کند که با هیات مدیره قانونی طرف هستیم.

وی بیان کرد: اما ما می‌خواهیم درباره این موضوع بحث کنیم که آیا مصوبه مجمع عمومی فوق‌العاده، مبنی بر به تعویق انداختن انتخابات و متعاقب آن تمدید یک ساله دوران حضور هیات مدیره، تخلف بوده است یا خیر. ما قانونی بودن هیات مدیره را پیش‌فرض داریم. حال سوال این است آیا مصوبه مجمع فوق‌العاده در حوزه اختیارات این مجمع بوده است یا خیر؟ چون متن نامه‌های منتقدان شفاف نیست، مجبور هستیم نیت خواهی کنیم. به گمانم منظورشان این بوده است که مجمع فوق‌العاده واجد چنین اختیاراتی نبوده است. به هرحال بنابر روزنامه رسمی و انتخابات قبلی هیات مدیره مجمع فوق‌العاده‌ای قبل از این که دوران قانونی چهار ساله به پایان برسد در سال ۹۳ تشکیل می‌شود. مسئله بدین گونه است که در مسائلی که مربوط به نقل و انتقالات املاک خانه موسیقی مطرح است و توافقاتی که ما با نهادها و اشخاص ثالث داشتیم، مشکلاتی ناشی از تغییر امضای مدیران به وجود آمد که می‌توانست مسئله انتقال املاک خانه موسیقی را تحت شعاع قرار دهد. خود مجمع عمومی فوق‌العاده پیشنهاد داد برای اینکه مشکلی پیش نیاید و با توجه به اینکه سررسید انتخابات شورای عالی و هیات مدیره سه ساله و چهار ساله بود که خود این موضع مشکلاتی را ایجاد می‌کرد برای اینکه سر رسید انتخابات را یکی بکنیم و برای اینکه مشکلاتی برای صاحبان حق امضا پیش نیاید، تصمیم گرفتیم یک سال تمدید کنیم.

مشاور حقوقی خانه موسیقی گفت:‌ موضوع آن مجمع فوق‌العاده این بوده که انتخابات تخصصی کانون‌های تخصصی یک سال عقب بیفتد. تاثیر به تعویق افتادن انتخابات، این است که عمر شورای عالی و هیات مدیره افزایش پیدا می‌کند چرا که مکانیزم انتخابات خانه موسیقی از پایین به بالا است و به صورتی است که کانون‌ها اول باید انتخاباشان را برگزار کنند و پلکانی به هیات مدیره برسند. جلسه با تشریفات قانونی کامل برگزار شده، دعوت‌ها به درستی انجام شده، حد نصاب رعایت شده و جلسه با حدنصاب قانونی به این تصمیم رای داده است. حال سوال این است مجمع عمومی فوق‌العاده اجازه چنین تصمیمی داشته است یا خیر؟ ما برای پاسخ به این پرسش باید به اساس‌نامه مراجعه کنیم. ما در این زمینه با سکوت اساس‌نامه مواجه هستیم. اساسنامه درمورد این اختیارات سکوت کرده است. وقتی اساس‌نامه نسبت به موردی سکوت می‌کند، چه باید کرد؟ باید به عمومات قانون تجارت اشاره کرد. حال یک سوال شکل می‌گیرد که آیا در حوزه اختیارات مجمع عمومی فوق‌العاده، در صورت سکوت، اصل بر صحت امر حقوقی است یا حرمت امر حقوقی؟ قانون تجارت پاسخ این سوال را در ماده ۹۴ داده است: قانون تجارت اصل را بر صحت اعمال حقوقی گذاشته است.

رضوانی در بخش دیگری از صحبت های خود با طرح این این سئوال که وظیفه تغییر اساسنامه با چه مرجعی است؟ تصریح کرد:  وظیفه تغییر اساسنامه طیق همان اساس‌نامه بر عهده مجمع عمومی فوق‌العاده است که در اینجا حدنصاب‌ها و تشریفات رعایت شده است. اگر در آن مجمع فوق‌العاده تصویب می‌شد که عمر هیات مدیره از چهار به شش سال افزایش پیدا کند، شما می‌توانستید ایراد قانونی بگیرید؟ مجمع عمومی فوق‌العاده تشکیل شده است. کما اینکه قبلا دو سال را به چهار سال افزایش داده است. هیچ ایراد قانونی نمی‌توان گرفت. اما مجمع آمده است با این که این اختیار و توانایی داشته، تصمیم مادون گرفته است در حالی که می‌توانست اساسنامه را تغییر دهد. سوال من از منتقدین این است اگر هیات مدیره واقعا به دنبال طولانی کردن دوران تصدی‌گری خودش بود، چرا آن کار را نکرد؟ ‌تصمیمی که در این مجمع گرفته شده، یک تصمیم اداری ناشی از اقتضائات خاص زمان و کاملا قانونی بوده است. پس هیات مدیره و شورای عالی بر اساس ماده ۱۳۶ لایحه اصلاحی قانون تجارت، قانونی است و تا زمان انتخاب مدیران جدید، مسئولیت دارد به وظایف خود عمل کند و این تکلیف قانونی است. پس همه ادعایی از این دست طرح می‌شود که هیات مدیره فعلی غیرقانونی است، بر اساس ماده ۳۶ غیرقابل قبول است.

انتخابات خانه موسیقی از اسفند ماه برگزار می شود

مدیرعامل خانه موسیقی نیز در ادامه صحبت های رضوانی گفت: انتخابات ما از اسفند آغاز می شود البته توضیح اینکه ما همیشه انتخابتمان در یک پروسه چند ماهه بوده است و ما تنها یک انتخابات نداریم. ما همیشه در تمام این سال‌ها انتخابات خانه موسیقی از زمان شروع انتخابات کانون‌ها تا به هیات مدیره برسد یک پروسه زمانی سه ماه یا حداقل دو ماهه داشته است. به این دلیل که ما ۹ کانون داریم و ۹ کانون باید مجموعه عمومی تشکیل بدهد و انتخابات برگزار کند. اکثر این کانون ها در نوبت اول به حدنصاب قانونی نمی‌رسند طبیعتا به نوبت دوم می روند که خودش طبق قانون یک پروسه زمانی ۱۵ تا ۲۰ روزه دارد.

نوربخش در ادامه این نشست و در پاسخ به سوال یکی از منتقدان جلسه مبنی بر نحوه بیمه اعضای خانه موسیقی بیان کرد: خانه موسیقی نهاد واسط برای بیمه بوده است. خانه موسیقی اساسا کسی را بیمه نمی‌کند. صندوقی به نام صندوق اعتباری هنر وجود دارد که از طرف وزارت ارشاد تشکیل شده است. دولت هم به این صندق کمک می‌کند که بحث بیمه هنرمندان حل شود. این صندوق در دولت نهم و دهم با حجمی از بدهی به سازمان تامین اجتماعی مواجه شد. به همین دلیل سازمان تامین اجتماعی اعلام کرد که دیگر بیمه هنرمندان را ادامه نمی‌دهد. به همین خاطر دچار وقفه شدیم. ما قبلا اسامی را برای بیمه به صنودق معرفی می‌کردیم اما در ادامه صندوق اعلام کرد که می‌خواهد بیمه‌شوندگان را بازشناسی کند و خودش اقدام به ثبت نام اعضا کند.

وی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی پذیرش مسئولیت ریاست جشنواره موسیقی فجر و شائبه دخالت خانه موسیقی در این رویداد موسیقایی تاکید کرد: هر اتفاق موسیقایی که در این مملکت می‌افتد، به ما ربط دارد و این موضوعی است که بنده به آن اعتقاد کامل دارم چرا که بر این باورم  در هر کجایی که می‌خواهد تخصصی به موسیقی پرداخته شود، به ما ربط پیدا می‌کند. ما هنرمندان صنفی و تخصصی موسیقی هستیم و وظیفه‌مان است که دخالت کنیم. اما من سوالی دارم؛ چرا جشنواره موسیقی جوان از جشنواره موسیقی فجر تفکیک شد؟ مگر من و برخی از اعضای شورای عالی در جشنواره جوان نبودیم؟ چرا آن زمان سخن از دخالت‌های خانه موسیقی نبود؟

جشنواره فجر باید کلا به خانه موسیقی واگذار شود

نوربخش تصریح کرد: امثال بنده این اعتقاد را داریم که خانه موسیقی باید طوری حرکت کند که سال های آینده نیز جشنواره به طور کامل توسط این نهاد برگزار شود و این خانه موسیقی باشد که همه اتفاقات موسیقی را سامان بدهد. حتی  در بحث حضور اعضا در شوراهای ارشاد هم من سوال می کنم، چرا اعضای خانه نباید در شوراهای دفتر موسیقی حضور داشته باشند؟ آیا این شورا باید از وزرات کشاورزی کارشناس بیاورد؟

شروین مهاجر یکی دیگر از منتقدان خانه موسیقی هم در بخش پایانی این نشست که بیش از دو ساعت به طول انجامید با حضور در پشت تریبون، بیانه اخیر منتقدان ۱۶۷ نفره خانه موسیقی را قرائت کرد و در بخش دیگر صحبت هایش با اشاره به مصاحبه اخیر حسین علیزاده با این محتوا که «خانه‌ای که نمی‌تواند ممنوعیت رییس شورای عالی‌اش را پیگیری کند، حال چطور می‌خواهد حقوق دیگر اعضایش را پیگیری کند» از نوربخش خواهان پاسخگویی شد.

نوربخش هم در پاسخ به این پرسش گفت: موضوع ممنوع الکاری رییس شورای عالی خانه هنرمندان را بنده بیش از هر فرد دیگری پیگیری کردم، حتی در جلسه ای که هنرمندان با رییس جمهور داشتند بنده این موضوع را مطرح کردم که ابعاد وسیعی هم به خود گرفت به طوری که خیلی منتقدان به بنده اعلام کردند که آیا اینجا خانه موسیقی است یا خانه محمدرضا شجریان؟ و جالب اینکه امروز دوباره به این نکته اشاره می کنند که چرا بنده پیگیر موضوع نیستم.