ایسکانیوز در گزارشی نوشت:
در یکسال اخیر و با روی کار آمدن دولت یازدهم، حوزۀ موسیقی با حاشیه های بیشتری مواجه شده است. نگاهی به اتفاقات یکساله، بیانگر آن است که فعالیت در این حوزه، در مقایسه با دولت قبل، سخت تر شده است و فشار بیشتری از بیرون، بر بخش موسیقی تحمیل می شود. لغو کنسرت ها، تفکیک جنسیتی در کنسرت ها توسط نیروی انتظامی، جلوگیری از حضور بانوان نوازنده در صحنه در ۱۳ شهر، حذف آموزش موسیقی از فرهنگسراها توسط شهرداری، حذف موسیقی از سالن های ورزشی و… فشار بسیاری را بر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وارد کرده است؛یک ماه پیش حسین علیزاده در گفت و گویی با ایسکانیوز بیان کرد که شرایط فرهنگی و به ویژه موسیقی کشور مانند روزهای اول انقلاب است. در گزارش زیر به مقایسۀ دلایل لغو کنسرت در دولت نهم، دهم و یازدهم می‌پردازیم.
مهمترین کنسرت های لغو شده در دولت احمدی نژاد
لغو کنسرت «دبو» به فاصله دو ساعت مانده به اجرا، یکی از مهمترین و پرحاشیه‌ترین مواردی بود که به دستور وزرات ارشاد دولت نهم انجام شد؛ صفار هرندی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت، دلیل لغو این کنسرت را این طور شرح داد: « مشخصات اولیه‌ای که داده بودند درباره یک گروه اندونزیایی بود، ولی هنگام اجرا، بیشتر نوازندگان آمریکایی بودند و در کل مشخصات ثانویه با مشخصات اولیه‌ای که داده شده بود، تطبیق نداشت.»
لغو کنسرت مشترک کریس‌دی‌برگ با گروه آریان یکی دیگر از اتفاقاتی بود که در دولت نهم رخ داد. از جمله مهمترین دلایل مخالفان این بود که وی پیش از این به نفع یک گروه تروریستی به اجرای کنسرت پرداخته است زیرا ویدیو‌هایی از اجرای این خواننده ایرلندی در اینترنت وجود داشت که در آن اعضای گروهک منافقین تصاویری از سران این گروهک تروریستی را حمل می کردند.
حسام الدین سراج که قرار بود طی سه شب در روزهای ۱۸، ۱۹ و ۲۰ تیر ماه ۸۹ در کرمانشاه کنسرت برگزار کند، لغو شد.
حسام‌الدین سراج دربارۀلغو کنسرتش، گفت: «شب گذشته عده‌ای جلوی در سالن «انتظار» را زنجیر بستند و به مردمی که برای دیدن کنسرت آمده بودند، اجازه ورود به سالن ندادند و ما هم نتوانستیم برای اجرا وارد سالن شویم.»
کنسرت محسن یگانه که باید ۲۲ و ۲۳ مهر ۹۱ در سینما نفت آبادان به نفع کودکان بی‌سرپرست برگزار می شد، با وجود دریافت مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان با مخالفت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی آبادان مواجه و لغو شد.
گروه آهنگ اشتیاق به سرپرستی علی قمصری که قرار بود، ۲۱ و۲۲ آبان ۱۳۹۱به خوانندگی علیرضا قربانی در دانشگاه فردوسی مشهد کنسرت برگزار کنند، ساعاتی قبل از اجرا، خبر لغو کنسرت را شنیدند. قمصری دربارۀ این لغو گفته بود: «متاسفانه نیم ساعت قبل از پرواز خبری به ما رسید که طبق آن، با وجود طی شدن تمام مراحل قانونی و کسب مجوز گروه ما و دانشجویان به طور حضوری تهدید و مسئولین دانشگاه از برگزاری این کنسرت منع شدند.»
اجرای کنسرت گروه موسیقی «رستاک» به سرپرستی سیامک سپهری که تاریخ برگزاری آن ۱۵ بهمن ۹۱ اعلام شده بود به دلیل مخالفت امام جمعه آبادان لغو شد.
قرار بود در تاریخ ۶ و ۷ اسفند ۹۱کنسرت احسان خواجه امیری در دزفول برگزار شود و کلیه بلیط ها هم فروخته شده بود اما با وجود گرفتن تمامی مجوزهای رسمی و لازم، کنسرت او لغو شد. تاج رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی دزفول دربارۀ لغو این کنسرت گفته بود: « دلیل لغو آن مخالفت های عده ای از افراد در دزفول بوده است و این موضوع در حالی اتفاق افتاد که هم ما مجوز اجرای کنسرت را داده بودیم وهم رئیس شورای شهر و همین طور فرماندار شهر بسیار ما را حمایت کردند اما متاسفانه در دقیقه ۹۰عده ای جلوی این کار را گرفتند.»
کنسرت محمدرضا لطفی که قرار بود ۲۱ اردیبهشت ۹۱ در شهر اندیمشک برگزار شود، نیز لغو شد. به گفته روابط عمومی گروه شیدا، با وجود تاکید مدیران دفتر موسیقی تهران و همچنین انجمن موسیقی اندیمشک بر برگزاری کنسرت محمدرضا لطفی، مدیر اداره فرهنگ و ارشاد اندیمشک روز ۲۰ اردیبهشت در محل کارش حاضر نشد تا نامه مسئولان تهران را امضاء کند و در نهایت اجرای این هنرمند لغو شد. از سوی دیگر مسئولان اداره ارشاد اندیمشک ادعا می‌کردند که نامه‌ای برای گرفتن مجوز کنسرت محمدرضا لطفی به دستشان نرسیده اما بنا به گفتۀ روابط عمومی گروه شیدا، درخواست برگزاری این کنسرت هفته اول فروردین ماه برای این اداره ارشاد ارسال شده بود.
این هنرمند که ۲۲ و ۲۳ اردیبهشت ماه نیز در شهر بهبهان اجرا داشت، پس از یک شب اجرا، کنسرت شب دومش، توسط اداره ارشاد بهبهان شهر لغو شد.
تور موسیقی این هنرمند که از ۲۵ شهریور ۹۱ در شهر ساری آغاز شده و قرار بود در چهار شهر استان مازندران به صحنه رود، به دلیل نگرفتن مجوز در شهر بابلسر لغو شد. محمدرضا لطفی در توضیح لغو کنسرت خود به رسانه ها گفته بود: «متاسفانه مدیر اداره ارشاد بابلسر در آخرین روزهای مانده به کنسرت، از دادن مجوز خودداری کرد و دیگر نهادهای شهری را مقصر دانست: در حالی که با بقیه نهادهای ذی ربط مانند فرماندار و غیره تماس گرفته شد و همه اعلام کردند که ما با اجرای کنسرت مخالفتی نکرده ایم.»
لغو کنسرت در دولت روحانی
محمد اصفهانی، قرار بود هفته پایانی بهمن ماه ۱۳۹۲ در بندرعباس برنامه اجرا کند. این هنرمند پاپ، ۲۳ بهمن ۱۳۹۲، در دو سانس در سالن شهید آوینی بندرعباس باید به روی صحنه می‌رفت و برای مردم هرمزگان به اجرای زنده می‌پرداخت که به دلیل اینکه اصفهانی و گروهش به بندرعباس نرفتند، این کنسرت لغو شد. به گفته سایت شخصی محمد اصفهانی؛ دلیل اصلی لغو این کنسرت، تخلف تهیه‌کننده از انجام وظایفش بود.
قرار بود کنسرت «لیان» در روز جهانی نی‌انبان، ۱۸ و ۱۹ اسفندماه ۹۲، در بوشهر برگزار شود اما این کنسرت به دلیل اقدامات خودسرانه برگزار نشد. شریفیان دلایل لغو این اجرا را این طور شرح داد: « نی‌انبان در شهر تاریخی بوشهر، به عنوان یکی از مهمترین خاستگاه‌های خود، از حال و روز خوشی برخوردار نیست و در زندان تاریک کج‌سلیقگی و تنگ نظری عده‌ای انگشت‌شمار از تندروهای مذهبی، گرفتار است و سال‌هاست که مردم بوشهر، به خاطر برخورد دور از آگاهی و متعصبانه این جمع محدود، از رفتن به کنسرت‌های موسیقی محلی و لذت بردن از نوای نی‌انبان محروم هستند.»
کنسرت احسان خواجه‌امیری نیز که قرار بود، هفتم و هشتم اسفندماه ۹۲ در منطقه آزاد اروند برگزار شود، لغو شد.
خبرگزاری حوزه در اهواز نیز دلایل لغو این کنسرت را این طور بیان کرد:«در پی تبلیغات گسترده برای اجرای برنامه کنسرت موسیقی یکی از خوانندگان، جمع کثیری از طلاب و روحانیان اقدام به انتشار بیانیه هایی مبنی بر اعتراض به اجرای این برنامه، خواستار لغو آن شدند، اما مسئولان برگزاری این برنامه زیر بار نرفته و کماکان پافشاری می کردند باید در تاریخ مقرر برگزار شود… جمعی از روحانیان با حضور در سازمان منطقه آزاد اروند، خواستار جلوگیری از برگزار شدن این کنسرت بودند، اما چون جواب قانع کننده ای از مسؤولان مربوطه دریافت نکردند، اقدام به انتشار پیامک هایی با مضمون «فوری، فوری، خروش امت حزب الله در اعتراض به برگزاری کنسرت های ساختار شکن لطفا شما هم با ارسال این پیامک به سایر آشنایان، این اقدام ناشایست را محکوم کنید»، منتشر کرده بودند.در همین راستا، جمع کثیری از طلاب و روحانیان مدارس علمیه آبادان، در راستای لغو کردن این مراسم، با امام جمعه این شهرستان با حجت الاسلام ابراهیمی پور دیدار کردند.حجت الاسلام ابراهیمی پور، امام جمعه آبادان، در مصاحبه تلفنی با این سایت، با اشاره به برگزاری جلسات مستمر با مسئولان منطقه آزاد اروند، گفت: بلافاصله پس از دیداری که با طلاب مدارس علمیه و سایر جوانان حزب اللهی شهرستان داشتم، به دفتر ریاست منطقه آزاد اروند رفته و جزئیات و عواقب مسأله را برای آنها بیان کردم و خوشبختانه پس از صحبت‌های مکرری که به بیش از دو ساعت به طول انجامید، مصوب شد برگزاری کنسرت «احسان خواجه امیری» در منطقه آزاد اروند لغو شود.»
کنسرت موسیقی ایرانی با صدای وحید تاج که قرار بود، ۱۸ و ۱۹ اردیبهشت‌ماه ۹۳ در یزد برگزار شود در یزد با اقدام نیروهای خودسر مواجه شد و در حالی که نوازندگان روی صحنه می‌نواختند، این خواننده اجازه رفتن روی صحنه را پیدا نکرد.
کنسرت سیروان خسروی شهریورماه ۱۳۹۳در سنندج لغو شد. رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی سنندج خبر لغو کنسرت سیروان خسروی در این شهر را به طور رسمی تایید کرد و گفت: «در تماس با برگزارکننده این کنسرت مشخص شد که خسروی سنندج را به قصد تهران ترک کرده است و آنها نیز نتوانسته اند وی را برای برگزاری کنسرت راضی کنند. پیروز ارجمند مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با وجود یک ساعت و نیم گفت و گو با این خواننده سنندجی موفق به راضی کردن وی برای برگزاری کنسرت نشده است.»
کنسرت مجید خراطها و امید جهان دو خواننده پاپ کشور که قرار بود اردیبهشت ماه به مناسبت مبعث پیامبر اعظم(ص) در یاسوج برگزار شود، به تعویق افتاد.
دلیل لغو این کنسرت این طور بیان شده بود: «در روزهای اخیر برخی افراد با تجمع در مقابل استانداری و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان کهکیلویه و بویراحمد خواستار لغو اجرای این کنسرت شده بودند. این افراد برگزاری این کنسرت را بر خلاف شئون اسلامی و دینی و در راستای ترویج فرهنگ غرب دانستند.»
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی کهکیلویه و بویراحمد علت لغو این کنسرت را پاره ای مسائل فنی عنوان کرد و گفت: «لغو این کنسرت، هیچ ارتباطی با فشارهای وارده و تجمع های برگزار شده برای لغو این کنسرت ندارد.»
کنسرت «کوارتت زهی اروند» که قرار بود، ۲۱ اردیبهشت‌ماه ۹۳ در تالار احسان شیراز برگزار شود، به دلیل صدور دیرهنگام مجوز لغو شد.
لغو کنسرت محمد علیزاده،مازیار فلاحی توسط روابط عمومی برج میلاد از دیگر کنسرت لغو شده دولت یازدهم به شمار می آید.کنسرت همایون شجریان در تهران و کرمان نیز تا آستانه لغو شدن پیش رفت که خوشبختانه با رایزنی های مختلف این اتفاق صورت نگرفت.
کنسرت گروه «چارتار» نیز در شهر اهواز لغو شد. این کنسرت قرار بود طی روزهای ۱۸ و۱۹ اردیبهشت ماه ۹۳ برگزار شود و بلیت های فروشی برنامه هم آغاز شده بود. به دلیل عدم اطلاع رسانی صحیح از سوی برگزارکنندگان کنسرت مخاطبان گروه چارتار در روز اجرا با سردرگمی و درهای بسته سالن رو به رو شدند. محمدحسین مقدس تفرشی تهیه‌کننده کنسرت‌های موسیقی گروه «چارتار» با اشاره به لغو کنسرت دو روزه این گروه در اهواز دلیل آن را ناهماهنگی در دریافت مجوز دانست و تاکید کرد هیچ مساله حاشیه‌ای در میان نبوده است: «[به دلیل] عدم رعایت سیکل اداری جهت اخذ مجوز این برنامه و عدم دریافت تاییدیه دفتر موسیقی و حراست دفتر موسیقی تهران توسط مجری اهوازی کنسرت، گروه به اجبار از اجرای این کنسرت سر باز زد. زیرا روی صحنه رفتن گروه در شرایطی که مجوز نهایی این برنامه توسط دفتر موسیقی صادر نشده است عملا غیر قانونی تلقی می شد. از آنجایی که گروه چارتار تمام فعالیت های خودش از ابتدا تا امروز را کاملا قانونی و طبق چارچوب موازین دفتر موسیقی و واحد حراست انجام داده است، بی شک وارد اجرای غیرقانونی نمی شد. این برنامه از سوی دفتر موسیقی تهران لغو و کنسرت برگزار نشد.
کنسرت گروه موسیقی تلفیقی «عقیق» به سرپرستی بهنام خدا رحمی، خوانندگی کامران صفاری فر و همراهی استاد حسین خواجه امیری (ایرج) پیشکسوت مطرح موسیقی ایران که قرار بود ۸ اسفندماه برگزار شود، لغو شد.
پیروز ارجمند مدیر کل دفتر موسیقی وزارت ارشاد، دلایل لغو این کنسرت را این طور بیان کرد: «کنسرت قرار بود روز پنجشنبه هشتم اسفند ماه در دو نوبت در تالار اندیشه حوزه هنری به خوانندگی کامران صفاری پور و آهنگسازی و سرپرستی بهنام خدارحمی برگزار شود که ما هم مجوز را براساس این برنامه صادر کردیم… اما در اواسط راه، گروه پیشنهادی مبنی بر بزرگداشت حسین خواجه امیری در چارچوب این کنسرت به ما ارائه داد که ما هم بر اساس سابقه و کسوت این خواننده موسیقی ایرانی با برگزاری مراسم بزرگداشت در چارچوب برگزاری کنسرت موافقت کردیم اما متاسفانه بعد از مدتی شاهد این بودیم که گروه «عقیق» از حسین خواجه امیری به عنوان یکی از خوانندگان کنسرت نام بردند و این شبهه را ایجاد کردند که برنامه، کنسرت حسین خواجه امیری است. جریانی که مورد توافق ما نبود و دوستان به واقع خلاف قوانین موجود عمل کردند…قرار بر این بود که در این کنسرت موسیقایی فقط از آقای خواجه امیری تجلیل شود و اگر قرار بود برای اجرای این خواننده موسیقی ایرانی برنامه ای وجود داشته باشد حتما باید در زمینه صدور مجوز حتی یک قطعه اقدامات لازم صورت گیرد.»
فشار مضاعف بر بخش موسیقی
نگاهی به دلایل لغو مهم ترین کنسرت ها، در دولت نهم و دهم، بیانگر آن است که کنسرت‌های موسیقی بیشتر به بهانۀ تصمیم گیری‌های سلیقه ای مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تعطیل می شدند. لغو مهم ترین کنسرت ها در دولت یازدهم، نشان می دهد که بخش زیادی از این کنسرت‌ها به سبب دخالت نیروهای خودسر، نتوانسته اند به روی صحنه بروند و در حالی که نظر مسئولان بخش موسیقی، نسبت به برگزاری کنسرت ها، مساعد است، فشار بر بخش موسیقی، روز به روز افزوده می شود.
دولت باید از مجوزی که صادر می کند حمایت کند
علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سال گذشته در گفت‌و‌گو با روزنامه اعتماد، نظرش را درباره لغو کنسرت ها گفته بود: « به کرات اعلام کرده‌ام وقتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای فیلم، کنسرت یا تئاتر مجوز صادر می‌کند باید از مجوزش حمایت کند به‌خصوص هنگامی که خسارتی به هنرمندان وارد می‌شود. به‌طور مثال سرمایه‌گذاران فیلم‌هایی که به‌خاطر فشار گروه‌های خاص از اکران برداشته می‌شود متحمل خسارت مالی زیادی می‌شود. باید پای اعطای مجوز بایستیم. درعین حال باید توجه داشت که گاهی برخی از جریانات براساس دیدگاه‌های خاص مذهبی خود با انتشار کتاب یا نمایش فیلمی مخالفت کرده و بر اساس احساسات دینی برخورد می‌کنند که از حوزه توانایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خارج است و گاه نیروی انتظامی یا سایر نهادها ورود می‌کنند. اینکه در برخی شهرها این جریانات بسیار قوی است و مانع می‌شوند را باید از راه دیگر حل کرد. به گذشته کاری ندارم که چگونه عمل شده است اما نسبت به آینده اعتقادم این است که ابتدا در صدور مجوز دقت کنیم، پس از صدور از آن مجوز حمایت کنیم و افراد را نسبت به مسائل توجیه کنیم، چراکه کالای فرهنگی تولید شده از طرف دولت جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شده است و معنا ندارد که گروهی بخواهند جلوی آن را بگیرند به‌ویژه گروه‌های خودسری که احیانا خودشان اطلاعاتی ندارند و اغلب به تحریک دیگران راه می‌افتند.»
پیروز ارجمند نیز در مورد لغو کنسرت ها در دولت یازدهم در گفتگو با ایسکانیوز گفته است: «در تمام موارد، سهل انگاری یا از جانب شرکت یا از ادارات استان‌ها بوده است. من مدعی هستم که اگر کسی برای من مصداقی بیاورد که مشکل از جانب دفتر موسیقی بوده، بنده ثابت می‌کنم که این طور نیست.»
او در مصاحبه ای دیگرگفته بود که: «از روزی که به دفتر موسیقی آمدیم بالای ۱۰۰ کنسرت در حال لغو بود که با هماهنگی با نیروهی انتظامی این کنسرت‌ها برگزار شد.»
لغو کنسرت پناه بردن گروه های موسیقی به کشورهای دیگر
به هر ترتیب، برگزاری کنسرت، نیازمند صرف هزینه‌های بسیاری به لحاظ مادی و معنوی است و لغو کنسرت ها، بی شک اتلاف سرمایه و زمان را برای تهیه کنندگان، گروه های موسیقی و مخاطبان در پی دارد. لغو کنسرت‌ها چه از سوی گروه‌های خودسر و چه به دلایل نقص فنی، دلسردی هنرمندان داخلی را در پی خواهد داشت. دلسردی ای که در طول زمان می تواند، از یک سو مانع رشد فرهنگ موسیقی ایرانی و پناه بردن گروه های موسیقی به کشورهای دیگر شود و از سوی دیگر، موجب گرایش مخاطبان موسیقی به رسانه های غیر از رسانۀ ملی می شود.
گزارش :اعظم حسن تقی
دیدگاهتان را بنویسید