مراسم نکوداشت استاد جلیل شهناز

مراسم نکوداشت زنده‌یاد جلیل شهناز نوازنده صاحب نام موسیقی ایرانی بعدازظهر سه شنبه ۲۷ خرداد با حضور تعداد زیادی از علاقمندان موسیقی در تالار جلیل شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

مجید سرسنگی مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در ابتدای این مراسم با بیان این که خانواده استاد شهناز بیش از همه ما از فراغ این هنرمند صاحب نام موسیقی ایرانی ناراحت هستند، گفت: از خداوند متعال اجر، صبر و زندگی شیرینی را برای آنها آرزو می کنم. البته با این که یک سال از درگذشت این استاد می گذرد همواره این پرسش وجود دارد که چرا رفتن بزرگان هنر به ویژه افرادی مانند استاد جلیل شهناز برای همه ما جانسوز است.

عصر طلایی موسیقی ایران رو به فراموشی است

وی افزود: متاسفانه عصر درخشان موسیقی ایرانی با رفتن بزرگان این عرصه رو به افول است و اگر همین هنرمندان بزرگ و صاحب نام نبودند بدون اغراق نیست که بگوییم عصر ما هم اکنون در فضای سرد و هولناک در عرصه فرهنگ و هنر به سر می برد.

مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در بخش دیگری از صحبت های خود تصریح کرد: هنرمندانی چون جلیل شهناز به واسطه تجربه تشخص یافته خود به شکلی از آفرینش های هنری رسیده اند که آنها را یگانه و یکتا می کند. مهمترین وجه این اسطوره های هنری هم پیگیری در اشاعه هویت ملی بدون تبعیت از هنر غربی است و این مولفه ها است که بزرگانی چون جلیل شهناز را یگانه می کند.

ارایه آثار بی مایه و هویت در عصر حاضر و ایجاد الگوهایی نامتناسب برای آفرینش هنری، فقدان آثار فاخر در عرصه موسیقی، از دست رفتن گنجینه موسیقی نواحی و به فراموشی سپرده شدن بخش زیادی از فرهنگ و هنر کشورمان نکاتی بود که مجید سرسنگی در این مراسم به آن اشاره کرد و گفت: به راستی ما برای حفظ اصالت خود چه کردیم؟ ما باید به این نکته دست پیدا کنیم که هنرمندانی چون جلیل شهناز، محمدرضا لطفی و حسن کسایی همچنان در میان ما همچون سروهایی هستند که هر چه از عمر پربرکتشان می گذرد میراث‏شان جان اهل معرفت را می‌نوازد.

مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در بخش پایانی صحبت های خود خطاب به حاضران در جلسه گفت: طی روزهای گذشته خبر خوشی در بین اهالی موسیقی دهان به دهان می چرخد که برای همه ما خبری مسرت بخش است. من اطلاع پیدا کردم که کشور فرانسه به پاس یک عمر تلاش موسیقایی استاد محمدرضا شجریان در عرصه موسیقی ایرانی قرار است به وی نشان شوالیه این کشور را اهدا کند و این باعث افتخار همه ما است که هنر و موسیقی ایرانی این چنین مورد قدرشناسی اهالی هنر قرار می گیرد.

از کودکی مکلف به شنیدن ساز شهناز بودم

حمیدرضا نوربخش مدیرعامل خانه هنرمندان هم در این مراسم با بیان این که یاد و خاطره استاد جلیل شهناز همواره جاری و ساری است، توضیح داد: من از کودکی با ساز جلیل شهناز آشنا شدم اما شجریان نگرش دیگری از ساز استاد شهناز را نشان داد و یادم هست که او ما را مکلف به شنیدن ساز شهناز می کرد و قاطعانه می گویم که کمتر کسی مانند محمدرضا شجریان نگاه آوازی به ساز جلیل شهناز و رازهای ساز این نوازنده صاحب نام موسیقی ایرانی داشته است.

محمدرضا شجریان خواننده موسیقی ایرانی در این مراسم در تجلیل از مقام هنری استاد جلیل شهناز گفت: من سالها است که با ساز شهناز زندگی می کنم. وقتی جلیل شهناز ساز می زند گویی داستانی را تعریف می کند که تمامی موضوع این داستان در موتیف های اثر موسیقایی اش تعریف می شود. او تصویری را برای ما ایجاد می کند که گویی معشوقی در حال حرف زدن است و با وقار از شرایط عشق خود سخن می گوید.

این خواننده آواز ایرانی ادامه داد: هر وقت صدای ساز جلیل شهناز را می شنوم چشمهایم را می بندم و تمام آن چیزی را که او در این اثر موسیقایی خود خلق کرده می‌بنیم. تا امروز کمتر نوازنده ای را دیدم که این گونه تصویری ساز بزند و به نظر من جلیل شهناز خدای این کار بود. موتیف هایی که او انتخاب می کرد همه از یک جنس بود و کمتر نوازنده این چنین با حوصله در عرصه موسیقی یافت می شود که مطلب را تا آخر دنبال می کند.

نوازندگانی که گستاخانه و معترض می نوازند

شجریان تصریح کرد: این ساز شهناز در من زندگی می کند و من در آن زندگی می کنم. من اجزای ساز او را به خوبی شناختم و دیدم که چه می کند. منطقی که او در نوازندگی کارهایش داشت منطقی عجیب و غریب بود که او را تبدیل به جلیل شهناز بزرگ کرد. من امیدوارم که جوانان هنرمند سرزمین ما این نوع ساز زدن را یاد بگیرند که متاسفانه در طی این سال های اخیر این چنین نبوده و من دیدم که تعدادی از جوانان از شاخه ای به شاخه دیگر می پرند و کارها را عوض می کنند.

این خواننده موسیقی ایرانی گفت: فرقی که بین ساز جلیل شهناز با هنرمندی نوازندگان امروزی وجود دارد کاملاً مشهود است. شما از روی ساز شهناز می توانید بفهمید که در آن دوره تاریخی چه اتفاقی افتاده است. به معنای دقیق تر فرم نوازندگی جلیل شهناز طوری بود که شما تاثیرات اجتماعی آن دوران را کاملاً احساس می کنید.

وی گفت: شما در آثار شهناز آرامش و وقار می‌بینید اما امروز جوانان ما همگی به سراغ تکنیک و قدرت رفتند و من وقتی ریشه یابی کردم مشاهده کردم مسایل سیاسی روی هنرمند تاثیرگذار بوده که این چنین گستاخانه، خشمگین و معترض ساز می زند. این امر به ویژه در جوانان هنرمند امروز ما نمود بیشتری دارد و من امیدوارم آرامشی که در ساز جلیل شهناز وجود داشت در ساز این جوانان نیز وجود داشته باشد تا این آرامش به جامعه هم آرامش دهد.

در پایان این مراسم یک قطعه موسیقایی با هنرمندی علی اصغر شاه زیدی، شهرام میرجلالی و محمود رفیعیان برای علاقمندان اجرا شد. ضمن این که از سوی خانه موسیقی ایران به مناسبت تولد داود گنجه ای و زیدالله طلوعی به هنرمندان متولد خرداد موسیقی ایران هدایایی به رسم یادبود اهدا شد.